ایرانیان مقیم کانادا

از دانشنامه ملل

رفتن به کانادا در عین حال که فرصتی هیجان‌انگیز است، مبارزه‌ای بزرگ نیز هست. شرایط خوب تحصیلی، کاری، و رفاهی در کانادا در مقایسه با سایر کشورهای جهان، این کشور را به مقصدی مطلوب برای مهاجرین بدل کرده است. سابقه مهاجرت ایرانیان به کانادا به سال‌های اول قرن بیستم و عمدتا بعد از جنگ جهانی دوم می‌رسد، زمانی که تنها 12 نفر ایرانی در این کشور زندگی می‌کردند؛ و این رقم به ‌تدریج افزایش یافت.

آمار ارائه شده توسط سازمان آمار کانادا، زمان ورود اولین ایرانی به کانادا را بین سال‌های 1901 و 1902 ثبت کرده است. با وجود اینکه سال بعد تعداد مهاجران با شیبی تند به چهل نفر را رسید، ولی همچنان با وجود میانگین یکصد نفر در سال، در بازه شصت سال بعد همواره در نوسان بوده است.

اما نخستین موج واقعی مهاجرین ایرانی در سال 1970 به کانادا رسید و از آن به بعد یعنی تا سال 1978 رقم مهاجرین از 100 نفر در سال به 600 نفر در سال رسید. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تعداد مهاجرت‌ها به چند هزار نفر در سال رسید و این روند همچنان در طول جنگ عراق و ایران و تا سال 1995 ادامه پیدا کرد.

طبق آمار رسمی جدید کانادا، به طور متوسط بین 5 تا 7 هزار ایرانی هر سال وارد کانادا شده‌اند. حدود 8 درصد از کسانی که در کانادا به دنیا آمده‌اند در سرشماری خود را ایرانی اعلام کردند؛ البته ممکن است افرادی از پدر مادر ایرانی در کانادا به دنیا آمده باشند و خود را ایرانی حساب نکنند.

به طور کلی ایرانیان مهاجر را می‌توان به سه گروه تقسیم کرد:

  • نسل اول مهاجرین(همزمان با وقوع انقلاب و بعد از آن)
  • مهاجرین زمان جنگ
  • مهاجران اخیر

نسل اول، مهاجرانی هستند که در واقع به دلیل عدم همسویی با انقلاب بیشتر به صورت پناهنده به کانادا عزیمت کردند. این گروه از وضعیت مالی نسبتا مناسبی برخوردار بودند و به مرور با در پیش گرفتن یک شغل آزاد مناسب، زندگی خود را آغاز کردند و طی این مدت خود و فرزندانشان در جامعه کانادا جذب شدند. گروه دوم بیشتر با انگیزه‌های سیاسی و یا دور بودن از کشور در دوران جنگ تحمیلی به کانادا آمدند.

ـ گروه سوم، که مهاجران سال های اخیر را تشکیل می دهند، دو دسته‌اند: مهاجران متخصص و مهاجران سرمایه‌گذار. مهاجران اخیر ایرانی بیشتر از طریق سرمایه گذاری وارد کانادا شده‌اند و امکانات مالی بهتری دارند.

پراکندگی ایرانیان در کانادا

در حال حاضر جمعیت ایرانیان کانادا طبق برآوردهای غیررسمی، بین 400 تا 450 هزار نفر را شامل می‌شود که بیشتر در شهرهای زیر متمرکز می باشند.

الف- تورنتو به عنوان بزرگترین شهر کانادا و هم چنین مهاجرپذیرترین شهر کانادا بین 170 تا 180 هزار نفر،

ب- ونکوور به عنوان خوش آب و هواترین شهر کانادا بین 80 تا 90 هزار نفر،

ج- مونترال به عنوان دومین شهر بزرگ کانادا که شرایط سهل‌تری در پذیرش مهاجر دارد بین 50 تا 60 هزار نفر،

د- اتاوا مرکز سیاسی کانادا بین 20 تا 25 هزار نفر.

سایر شهرهای مهم کانادا از جمله کلگری، ادمونتون، هالی فکس، لندن انتاریو بین 80 تا 90 هزار نفر.

جمعیت بزرگ ایرانیان مهاجر در کانادا به عنوان دومین جمعیت بزرگ ایرانیان خارج از کشور(بعد از آمریکا) از ترکیب اجتماعی سیاسی و فرهنگی متفاوتی برخوردار است.

پناهندگان

بخشی از ایرانیانی که بین 20 تا 30 سال پیش به کانادا آمده‌اند را پناهندگان سیاسی تشکیل می‌دهند که به تدریج از روند ورود آن ها در هر سال کم شده است و در حال حاضر این روند عملا متوقف شده است. هم اکنون پناهندگان سیاسی عمدتا از میانگین سنی 45 تا 60 سال برخوردارند. سطح سواد این گروه بطور میانگین دیپلم تا لیسانس است. شمار این گروه کمتر از پنج هزار نفر برآورد می‌شود.

دانشجویان

این گروه که همچنان روند ورودشان به طور سالانه افزایش می­یابد، شمار زیادی را به خود اختصاص می‌دهند. صرف نظر از تعداد قابل توجهی از دانشجویان بورسیه در سال های گذشته که پس از اتمام تحصیلات خود، به ویژه در مقطع دکتری همچنان در کانادا مانده ­­اند، بسیاری از دانشجویانی که بصورت آزاد در دانشگاه ­های کانادا پذیرش می­شوند پس از پایان تحصیل در کانادا باقی می­مانند.

مهاجرت افراد با تحصیلات عالیه

گروه بعدی مهاجرین ایرانی را افرادی تشکیل می­ دهند که تحصیلات در مقاطع دکتری، به ویژه در رشته‌های فنی و مهندسی، را در ایران به اتمام رسانده­اند. به همین دلیل، ترکیب مهاجرین ایرانی در کانادا در مقایسه با مهاجرین ایرانی در سایر کشورها حتی نسبت به ایرانیان آمریکا، بسیار متفاوت است. میانگین سطح تحصیلات مهاجرین ایرانی فوق لیسانس می­باشد و شمار افرادی که دارای مدرک دکترا می­باشند، بسیار قابل توجه و چشمگیر است و طبق آمارهای تقریبی جمعیت مهاجرین با تحصیلات عالیه حدود 65 درصد کل مهاجرین ایرانی را دربرمی‌گیرد.

مهاجرین اقتصادی

گروه بعدی مهاجرین ایرانی، سرمایه‌دارانی هستند که براساس قانون پذیرش مهاجر از طریق سرمایه‌گذاری، با تقبل سرمایه‌گذاری از 200 تا 500 هزار دلار راهی کانادا شده‌اند. در گذشته ایرانیان برای تحصیل در دانشگاه‌ها بیشتر به آمریکای شمالی عزیمت می‌کردند، ولی در سال‌های بعدی ایرانیان مهاجر، بیشتر در حوزه‌های کارآفرینی و تجاری مشغول به کار شده‌اند.

افراد عادی

گروه پنجم نیز افراد عادی هستند که یا با انتظار طولانی در صف نوبت چند ساله مهاجرت پذیرفته شده‌اند یا به سبب خویشاوندی و قرابت با یکی از افراد گروه‌های فوق زمینه مهاجرت خود به کانادا را فراهم کرده‌اند.[۱]

نیز نگاه کنید به

ایرانیان مقیم تونس؛ ایرانیان مقیم ژاپن؛ ایرانیان و انتشار دین اسلام در چین؛ ایرانیان مقیم آرژانتین؛ ایرانیان مقیم در مالی؛ ايرانيان مقيم اسپانیا؛ ایرانیان مقیم در اتیوپی؛ ایرانیان مقیم سیرالئون؛ ایرانیان مقیم در قطر؛ ایرانیان مقیم بنگلادش

کتابشناسی

  1. لاریجانی، فاضل(1395). جامعه و فرهنگ کانادا. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص.398-400.