آداب و رسوم لبنان: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''آداب و رسوم''' لبنان به دليل سكونت طوائف مختلف مذهبي از آداب و سنتهاي متنوع و گوناگونی برخوردار است. بسياري از رسوم و سنت‌هاي طوائف لبناني با هم‌كيشان آنان در ديگر كشورها مشابه است و در طول قرون نيز برخي تفاوت‌ها پديد آمده است. در ميان مسلما...» ایجاد کرد)
 
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).)
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''آداب و رسوم'''
[[پرونده:آداب و رسوم لبنان.jpg|بندانگشتی|آداب و رسوم [https://wikimelal.ir/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 لبنان]]][[لبنان]] به دلیل سکونت طوائف مختلف مذهبی از آداب و سنت‌های متنوع و گوناگونی برخوردار است. بسیاری از رسوم و سنت‌های طوائف لبنانی با هم‌کیشان آنان در دیگر کشورها مشابه است و در طول قرون نیز برخی تفاوت‌ها پدید آمده است. در میان مسلمانان نیز آداب و سنت‌های مشترکی وجود دارد و در عین حال اهل سنت و شیعیان برخی آداب و سنت‌های ویژه خود را دارند. [https://wikimelal.ir/%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%20%D8%AF%D8%B1%D8%B2%DB%8C%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 درزی‌ها] و [https://wikimelal.ir/%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 علوی‌ها] نیز هر چند در زمره طوائف [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%20%D9%88%20%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 مسلمان] به‌شمار می‌روند برخی سنت‌های کاملاً متفاوت با دیگر مذاهب اسلامی دارند. این تفاوت‌ها در میان [https://wikimelal.ir/%D8%B7%D9%88%D8%A7%D8%A6%D9%81%20%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%DB%8C%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 مذاهب مسیحی] شرقی و غربی نیز به چشم می‌خورد.


لبنان به دليل سكونت طوائف مختلف مذهبي از آداب و سنتهاي متنوع و گوناگونی برخوردار است. بسياري از رسوم و سنت‌هاي طوائف لبناني با هم‌كيشان آنان در ديگر كشورها مشابه است و در طول قرون نيز برخي تفاوت‌ها پديد آمده است. در ميان مسلمانان  نیزآداب و سنتهاي مشتركي وجود دارد و در عين حال اهل سنت و شيعيان برخي آداب و سنتهاي ويژه خود را دارند. درزيها و علويها نيز هر چند در زمره طوائف مسلمان به شمار مي‌روند برخي سنتهاي كاملاً متفاوت با ديگر مذاهب اسلامي دارند. اين تفاوت‌ها در ميان مذاهب مسيحي شرقي و غربي نيز به چشم مي‌خورد.  
=== [[سنت های ماه مبارک رمضان در لبنان]] ===
ماه مبارک رمضان در [https://wikimelal.ir/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 لبنان] مناسبتی شبه ملی تلقی می‌شود و برای مسلمانان آداب و سنت‌های ویژه‌ای را به همراه دارد و گاه مسیحیان هم در برخی برنامه‌های سنتی این ماه با مسلمانان مشارکت می‌کنند. سنت کوبیدن بر طبل توسط مردی که به او مسحراتی گفته می‌شود به همراه شعرخوانی و با لباس سنتی در سحرهای رمضان، هرچند نه به قوت و گستردگی گذشته، همچنان در کوچه‌‌ها و خیابان‌های برخی مناطق [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%20%D9%88%20%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 مسلمان‌‌نشین] انجام می‌شود. برپایی خیمه‌های رمضانی در محله‌‌ها است. جمع‌ آوری کمک‌های مردمی برای نیازمندان نیز در این ماه انجام می‌شود. شلیک توپ به هنگام افطار و سحر هم سنتی برای جای مانده از دوره حاکمیت عثمانی‌ هاست. افطاری دادن از جمله سنت‌های دیرینه [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%20%D9%88%20%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 مسلمانان] این کشور است که گاه پیروان دیگر ادیان نیز در این مراسم شرکت می‌کنند. موسسات خیریه هم در این ماه با برپایی مراسم افطاری، به جمع آوری کمک‌های [[مالی]] مبادرت می‌ورزند.


=== [[غذای سنتی لبنان]]<ref>برگرفته از  https://www.beirut.icro.ir</ref>[i] ===
[[پرونده:غذاهای سنتی لبنان.jpg|بندانگشتی|غذاهای سنتی لبنان]][https://wikimelal.ir/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 لبنان] به لحاظ تنوع غذایی از کشورهای مشهور خاورمیانه است. هر چند سفره لبنانی آمیزه‌ای از غذاهای غربی و شرقی است، غذاهای عربی و ترکی همراه با انواع شرینی‌جات و سهم عمده‌ای در آن دارند. مواد غذایی غنی، روغن زیتون، انواع سبزیجات و آب لیمو در ترکیب سفره غذای لبنانی‌ها نقش اساسی دارد.


'''سنتهاي ماه مبارك رمضان'''*''':'''ماه مبارك رمضان در لبنان مناسبتي شبه ملي تلقي مي‌شود و براي مسلمانان آداب و سنتهاي ويژه‌اي را به همراه دارد و گاه مسيحيان هم در برخي برنامه‌هاي سنتي اين ماه با مسلمانان مشاركت مي‌كنند. سنت كوبيدن بر طبل توسط مردي كه به او مسحراتي گفته مي‌شود به همراه شعرخواني و با لباس سنتي در سحرهاي رمضان، هرچند نه به قوت وگستردگی گذشته، همچنان در كوچه‌ها و خيابانهاي برخی مناطق مسلمان‌نشين انجام مي‌شود. برپايي خيمه‌هاي رمضاني در محله‌ها است.. جمع‌آوري كمكهاي مردمي براي نيازمندان نیز در اين ماه انجام مي‌شود.. شليك توپ به هنگام افطار و سحر هم سنتي براي جاي مانده از دوره حاكميت عثماني‌هاست. افطاري دادن از جمله سنتهاي ديرينه مسلمانان اين كشوراست كه گاه پيروان ديگر اديان نيز در اين مراسم شركت مي‌كنند. موسسات خیریه هم دراین ماه با برپائی مراسم افطاری،به جمع آوری کمکهای مالی مبادرت می ورزند.
معروف ترین پیش‌ غذاهای لبنانی عبارتند از: '''باباغنوج''' از ترکیب بادمجان کبابی، ارده، روغن زیتون و سیر تهیه می‌شود. '''حُمّص''' از ترکیب نخود پخته چرخ کرده، ارده و سیر و روغن زیتون فراهم می‌آید. '''تبَّوله''' نوعی سالاد عربی است که از بلغور پخته، گوجه‌فرنگی، نعناء و جعفری و آب لیمو ترش ترکیب می‌شود. '''فَتّوش''' نیز نوعی دیگر از سالاد است که شامل خیار، گوجه‌فرنگی ،کاهو، نعنا و تکه‌ های سرخ شده نان لبنانی و آب لیمو ترش است. '''مکدوس''' به عنوان پیش غذا و یا همراه غذا مصرف می‌شود و ماده اصلی آن بادمجان است که در شکم آن گردو و فلفل قرار دارد و مدتی در روغن زیتون قرار داده می‌شود.


'''غذاهاي سنتي'''*''':''' لبنان به لحاظ تنوع غذايي از كشورهاي مشهور خاورميانه است. هر چند سفره لبناني آميزه‌اي از غذاهاي غربي و شرقي است، غذاهاي عربي و تركي همراه با انوع شريني‌جات و سهم عمده‌اي در آن دارند. مواد غذايي غني، روغن زيتون، انواع سبزيجات و آب ليمو در تركيب سفرة غذاي لبناني‌ها نقش اساسي دارد.  
از جمله غذاهای لبنانی '''مجدره''' است که نوعی غذای عدسی با مخلفات مربوطه است. '''کَبْسه''' شامل برنج و گوشت گوسفند یا مرغ است که آن را با صنوبر و خلال بادام تزیین می‌کنند. '''فته''' نوعی آبگوشت است که موقع مصرف گاه ماست هم به آن اضافه می‌شود. '''ورق عنب''' نیز همان دلمه است که با برگ مو و مواد داخل آن و گاه همراه گوشت چرخ کرده تهیه می‌شود. '''کوسه محشی''' غذای لبنانی و ماده اصلی آن کدوست که شکم آن را از گوشت و پیاز و گوجه و صنوبر پر می‌کنند. انواع کباب با گوشت گوسفند نیز معمولاً یکی از غذاهای اصلی سفره‌های لبنانی است. '''شیش طاووق''' هم نوعی کباب گوشت مرغ است که شباهتی با جوجه کباب ایرانی‌ها دارد.


معروفترين پيش‌غذاهاي لبناني عبارتند از: '''باباغنوج'''  از تركيب بادمجان كبابي، ارده، روغن زيتون و سير تهيه مي‌شود. '''حُمّص''' از تركيب نخود پخته چرخ كرده، ارده و سير و روغن زيتون فراهم مي‌آيد. '''تبَّوله''' نوعي
از‌ جمله غذاهای نسبتاً آماده می‌توان به '''مناقیش''' و '''لحم بعجین''' اشاره کرد. مناقیش شامل خمیر نان است که روی آن را با پنیر مخصوص و یا زعتر که نوعی سبزی خشک و معطر است می‌پوشانند و در فر مخصوص آن را می‌پزند. این ماده غذایی بیشتر به عنوان صبحانه مصرف می‌شود. لحم بعجین نیز شامل خمیر نان و گوشت چرخ کرده گوسفند و گوجه‌فرنگی است که در فر پخته می‌شود و در تمام ساعات روز قابل استفاده است. ساندویچ '''فلافل''' و '''شاورما''' نیز از جمله غذاهای آماده‌است که مشتریان بسیاری دارند.


        *اطلاعات اين بخش با استفاده از منابع زير ارائه شده است:  
=== [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 ازدواج در لبنان] ===
[[پرونده:ازدواج-لبنان.jpg|بندانگشتی|305x305پیکسل|ازدواج در لبنان]]مقوله [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 ازدواج] از مسائل معتنابه [https://wikimelal.ir/%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%20%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 خانواده‌های لبنانی] است. تا پیش از تأسیس [https://wikimelal.ir/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 لبنان] بزرگ و تحولات فرهنگی اجتماعی ناشی از آن، از آنجا‌ که عزب بودن جوان عیب شمرده می‌شد، ازدواج در سنین پایین رسم بود و پسران جوان معمولاً بین 15 و 20 سالگی [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 ازدواج] می‌کردند و ماندن دختر پس از آن سن در خانه پدر پسندیده نبود. بر اساس همین سنت، در روستاها گاه پدران ناگزیر بودند که دختران خود را در این سنین به ازدواج مردانی با سنین بالاتر و گاه تا 40 سال درآورند. این ازدواج‌های زودهنگام به دلیل پایین بودن سطح آگاهی‌ها و کمبود امکانات بهداشتی، البته در برخی مواقع، عواقب نامطلوب از جمله فوت نوزاد اول و یا مادران، در اولین وضع حمل منجر می‌شد.<ref>ضاهر، مسعود. (1984). [[تاریخ لبنان]] الاجتماعي. الطبعة الثانية. بيروت: دار المطبوعات الشرقية، ص. 226_227.</ref> این [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 ازدواج‌ها]، سنتی اجتماعی و عمدتاً در میان روستانشینان رایج بود، در پی افزایش آگاهی‌های اجتماعی و بهداشتی به ویژه در میان [https://wikimelal.ir/%D8%B7%D9%88%D8%A7%D8%A6%D9%81%20%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%DB%8C%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 مسیحیان] که بیش از دیگر طوائف تحت تأثیر فرهنگ و آموزه‌های غربی بودند، به تدریج کاهش یافت. امروزه به طور خاص در شهرهای بزرگ، چنین ازدواج‌هایی به ندرت صورت می‌گیرد؛ زیرا علاوه بر موارد پیش‌گفته، به دلیل شرایط اقتصادی و مشکلات هزینه‌‌های بالا برای تأمین نیازهای اولیه تشکیل یک زندگی خانوادگی که گاه جوان لبنانی را ناگزیر از [https://wikimelal.ir/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA%20%D9%88%20%D9%BE%D9%86%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 مهاجرت] به خارج از کشور می‌کند، عملاً سن ازدواج افزایش یافته است. در عین حال همچنان مواردی از [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 ازدواج] در سنین پایین در این کشور صورت می‌گیرد. طبق آمار موجود، در سال 2009، 2% از  [https://wikimelal.ir/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 زنان] میان 15 تا 49 سال سن پیش از 15 سالگی و 13% آنان پیش از 18 سالگی ازدواج کرده‌اند.<ref>[http://www.cas.gov.lb ادارة الاحصاء المركزي]. (2012).  SIF-2، گزارش‌های اداره مرکزی آمار لبنان.</ref>


-       وب سايت رايزني فرهنگي ج.ا.ايران در بيروت به آدرس: www.beirut.icro.ir
روش [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 ازدواج] در میان طوائف لبنانی، تفاوت‌ها و البته همانندی‌هایی دارد. در میان [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%20%D9%88%20%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 مسلمانان]، معمولاً پرداخت مهریه در دو مرحله صورت می‌گیرد؛ بخشی از آن در ابتدای امر و بخشی دیگر که سنگین‌تر است، عندالمطالبه به زن پرداخت می‌شود. در میان خانواده‌‌هایی که گرایش مذهبی دارند، تعیین سفر حج به عنوان بخشی از مهریه مرسوم است. همچنین در میان مسلمانان عرف بر آن است که جهیزیه را داماد تأمین کند و تنها در برخی مناطق، با افزایش مهریه، تأمین آن بر عهده خانواده عروس قرار می‌گیرد. [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 ازدواج] در میان [https://wikimelal.ir/%D8%B7%D9%88%D8%A7%D8%A6%D9%81%20%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%DB%8C%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 مسیحیان] نیز با تفاوت‌های عمده‌ای نسبت به ازدواج‌ های مرسوم در میان [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%20%D9%88%20%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 مسلمانان] صورت می‌گیرد. معمولاً یک ماه پیش از نامزدی کشیش منطقه محل سکونت خانواده‌های دختر و پسر، موضوع ازدواج آنان را در جمع حاضران کلیسا اعلام می‌کند و چنانچه اعتراضی وجود نداشت، مراحل بعدی پی گرفته می‌شود. پس از توافق دختر و پسر برای [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 ازدواج] در آینده، مدتی را به آشنایی با یکدیگر می‌گذرانند.<ref name=":0">البستاني، الدكتور فؤاد افرام. (1969). لبنان، مباحث علمية واجتماعية. (الجزء الأول). بیروت: منشورات الجامعة اللبنانية، ص. 174.</ref> در مرحله بعد با [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 ازدواج] قطعی موافقت و به اجرای موارد توافق شده در مرحله اول اقدام می‌کنند.


-       اطلاعات ميداني نگارنده
سنت‌های ازدواج در میان طوائف مختلف [https://wikimelal.ir/%D8%B7%D9%88%D8%A7%D8%A6%D9%81%20%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%DB%8C%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 مسیحیان لبنان] تفاوت‌هایی دارد. این تفاوت‌ها به خصوص میان مسیحیان شرقی و مسیحیان وابسته به کلیسای واتیکان مشهود است. قوانین و آیین‌‌های ازدواج در میان مسیحیان از قرن نوزدهم تحت تأثیر قوانین و سنت‌های غربی قرار داشته است که تا پیش از دوره قیمومیت [[فرانسه]] چندان آشکار نبود‌ و از آن پس با تشویق فرانسویان به طور آشکار رعایت می‌شد.<ref>ضاهر، مسعود. (1984). تاریخ لبنان الاجتماعي. الطبعة الثانية. بيروت: دار المطبوعات الشرقية، ص. ۲۲۸.</ref> مسیحیان ارتدوکس، مجلس عقد را به عنوان یک جشن دینی تلقی می‌کنند. در میان کاتولیک ها حداقل سن ازدواج، 16 سال برای پسران و 15 برای دختران است. حداقل سن ازدواج در میان ارمنی های ارتدوکس برای پسران 16 و 14 سال برای دختران و در میان پروتستان‌ها 18 سال برای پسران و 16 سال برای دختران است. [https://wikimelal.ir/%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%20%D8%AF%D8%B1%D8%B2%DB%8C%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 درزی‌‌های لبنان] نیز بسیاری از سنت‌های قدیمی [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 ازدواج] از جمله ازدواج دختر با پسر عمو و با پسر دایی را رعایت می‌کنند. آنان به شدت نسبت به ازدواج دختر یا پسر درزی با افراد غیر درزی حساس و آن را مردود می‌دانند.<ref>زهر الدين، صالح. (1994). تاريخ المسلمين الموحدين الدروز. الطبعة الثانية. بیروت: [https://www.dohainstitute.org المركز العربي للابحاث والتوثيق]، ص. 276.</ref> از دیگر سنت‌های مربوط به ازدواج در میان درزی‌ها، نامزدی دختر و پسر از دوران کودکی و گاه، هنگام تولد دختر است.<ref name=":0" />


=== [[زجل خوانی در لبنان]]<ref>برگرفته از https://www.ministryinfo.gov.lb</ref> ===
زجل، نوعی شعرخوانی با لهجه‌ عامیانه است که معمولاً به شکل ارتجالی سروده می‌شود. هنر شعر زجلی از جمله عناصر میراث فرهنگ عمومی مردم [https://wikimelal.ir/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 لبنان] است. در شعرخوانی زجل به زیبایی‌‌های طبیعت، افتخارات ملی، زندگی روزمره، مسائل اجتماعی و انسانی پرداخته می‌شود. دربرخی موارد نیز به صورت مناظره میان شاعران سروده و خوانده می‌شود و گاه تا نیمه‌‌های شب ادامه می‌یابد. از آنجا که شعر زجل با لهجه عامیانه خوانده می شود و به فهم عمومی نزدیک است همواره مورد استقبال قرار می گیرد و از جمله تفریحات سنتی مردم لبنان است.<ref>صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ لبنان. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]، ص. 215-220.</ref>
== پاورقی ==
[i] اطلاعات این بخش با استفاده از منبع زیر ارائه شده است:


سالاد عربي است كه از بلغور پخته، گوجه‌فرنگي، نعناء و جعفري و آب ليمو ترش تركيب مي‌شود. '''فَتّوش''' نيز نوعي ديگر از سالاد است كه شامل خيار، گوجه‌فرنگي ،کاهو، نعنا و تكه‌هاي سرخ شده نان لبناني و آب ليموترش است. '''مكدوس''' به عنوان پيش غذا و يا همراه غذا مصرف مي‌شود و ماده اصلي آن بادمجان است كه در شكم آن گردو و فلفل قرار دارد و مدتي در روغن زيتون قرار داده مي‌شود.
-  اطلاعات میدانی نگارنده


از جمله غذاهاي لبناني '''مجدره''' است كه نوعي غذاي عدسي با مخلفات مربوطه است. '''كَبْسه''' شامل برنج و گوشت گوسفند يا مرغ است كه آن را با صنوبر و خلال بادام تزئين مي‌كنند. '''فته''' نوعي آبگوشت است كه موقع مصرف گاه ماست هم به آن اضافه مي‌شود. '''ورق عنب''' نيز همان دلمه است كه با برگ مو و مواد داخل آن و گاه همراه گوشت چرخ كرده تهيه مي‌شود. '''كوسه محشي''' غذاي لبناني و ماده اصلي آن كدوست كه شكم آن را از گوشت و پياز و گوجه و صنوبر پر مي‌كنند. انواع كباب با گوشت گوسفند نيز معمولاً يكي از غذاهاي اصلي سفره‌ها ي لبناني است. '''شيش طاووق''' هم نوعي كباب گوشت مرغ است كه شباهتي با جوجه كباب ايراني‌ها دارد.
== نیز نگاه کنید به ==


از جمله غذاهاي نسبتاً آماده مي‌توان به '''مناقيش''' و '''لحم بعجين''' اشاره كرد. مناقيش شامل خمير نان است كه روي آن را با پنير مخصوص و يا زعتر كه نوعي سبزي خشك و معطر است مي‌پوشانند و در فر مخصوص آن را مي‌پزند. اين ماده غذايي بيشتر به عنوان صبحانه مصرف مي‌شود. لحم بعجين نيز شامل خميرنان و گوشت چرخ كرده گوسفند و گوجه‌فرنگي است كه در فر پخته مي‌شودو در تمام ساعات روز قابل استفاده است. ساندويچ '''فلافل''' و '''شاورما''' نيز از جمله غذاهاي آماده‌است كه مشتريان بسياري دارند. 
* [[فرهنگ عمومی لبنان]]
* [[آداب و رسوم روسیه]]
* [[آداب و رسوم کانادا]]
* [[آداب و رسوم کوبا]]
* [[آداب و رسوم  مصر]]
* [[آداب و رسوم تونس]]
* [[آداب و رسوم افغانستان]]
* [[آداب و رسوم عامیانه ی مردم چین]]
* [[آداب و روسوم جشن سال نو در ژاپن]]
* [[آداب و رسوم سنگال]]


'''سنتهاي ازدواج:''' مقوله ازدواج از مسائل معتنا به خانواده‌هاي لبناني است. تا پيش از تأسيس لبنان بزرگ و تحولات فرهنگي اجتماعي ناشي از آن،از آنجا كه عزب بودن جوان عيب شمرده مي‌شد، ازدواج در سنين پايين رسم بود و پسران جوان معمولاً بين 15 و 20 سالگي ازدواج مي‌كردند و ماندن دختر پس از آن سن در خانه پدر پسنديده نبود. بر اساس همين سنت، در روستاها گاه پدران ناگزير بودند كه دختران خود را در اين سنين به ازدواج مرداني با سنين بالاتر و گاه تا 40 سال درآورند. اين ازدواج‌هاي زودهنگام به دليل پايين بودن سطح آگاهي‌ها و كمبود امكانات بهداشتي، البته در برخي مواقع، عواقب نامطلوب از جمله فوت نوزاد اول و يا مادران، در اولين وضع حمل منجر مي‌شد (ضاهر 1984، 226و227).اين ازدواجها، سنتي  اجتماعي و عمدتاً درميان روستانشينان رايج بود، در پي افزايش آگاهي‌هاي اجتماعي و بهداشتي به ويژه در
== کتابشناسی ==
 
 
 
ميان مسيحيان كه بيش از ديگر طوائف تحت تأثير فرهنگ و آموزه‌هاي غربي بودند، به تدريج كاهش يافت. امروزه به طور خاص در شهرهاي بزرگ، چنين ازدواج‌هايي به ندرت صورت مي‌گيرد؛ زيرا علاوه بر موارد پيش‌گفته، به دليل شرايط اقتصادي و مشكلات هزينه‌هاي بالا براي تأمين نيازهاي اوليه تشكيل يك زندگي خانوادگي كه گاه جوان لبناني را ناگزير از مهاجرت به خارج از كشور مي‌كند، عملاً سن ازدواج افزايش يافته است. در عين حال همچنان مواردي از ازدواج در سنين پايين در اين كشور صورت مي‌گيرد. طبق آمار موجود، در سال 2009، 2% از  زنان ميان 15 تا 49 سال سن پيش از 15 سالگي و 13% آنان پيش از 18 سالگي ازدواج كرده‌اند (ادارة الاحصاء المركزي 2012، SIF.2).
 
روش ازدواج در ميان طوائف لبناني، تفاوت‌ها و البته هماننديهايي دارد. در ميان مسلمانان، معمولاً پرداخت  مهريه در دو مرحله صورت مي‌گيرد؛ بخشي از آن در ابتداي امر و بخشي ديگر كه سنگين‌تر است، عندالمطالبه به زن پرداخت مي‌شود. در ميان خانواده‌هايي كه گرايش مذهبي دارند، تعيين سفر حج به عنوان بخشي از مهريه مرسوم است. همچنين در ميان مسلمانان عرف بر آن است كه جهيزيه را داماد تأمين كند و تنها در برخي مناطق، با افزايش مهريه، تأمين آن بر عهده خانواده عروس قرار مي‌گيرد. ازدواج در ميان مسيحيان نيز با تفاوت‌هاي عمده‌اي نسبت به ازدواج‌هاي مرسوم در ميان مسلمانان صورت مي‌گيرد. معمولاً يك ماه پييش از نامزدي كشيش منطقه محل سكونت خانواده‌هاي دختر و پسر ، موضوع ازدواج آنان را در جمع حاضران كليسا اعلام مي‌كند و چنانچه اعتراضي وجود نداشت، مراحل بعدي پي گرفته مي‌شود. پس از توافق دختر و پسر براي ازدواج در آينده، مدتي را به آشنايي با يكديگر مي‌گذرانند (البستاني، 1969،1 ،174). در مرحله بعد با ازدواج قطعي موافقت و به اجراي موارد توافق شده در مرحله اول اقدام مي‌كنند.
 
سنتهاي ازدواج در ميان طوائف مختلف مسيحيان لبنان تفاوت‌هايي دارد. اين تفاوت‌ها بخصوص ميان مسيحيان شرقي و مسيحيان وابسته به كليساي واتيكان مشهود است. قوانين و آئين‌هاي ازدواج در ميان مسحيان از قرن نوزدهم تحت تأثير قوانين و سنتهاي غربي قرار داشته است كه تا پيش از دوره قيموميت فرانسه چندان آشكار نبودو از آن پس با تشويق فرانسويان به طور آشكار رعايت مي‌شد (ضاهر، 228). مسيحيان ارتدوكس، مجلس عقد را به عنوان يك جشن ديني تلقي مي‌كنند. در ميان كاتوليكها حداقل سن ازدواج،16سال براي پسران و 15 براي دختران است. حداقل سن ازدواج در ميان ارمنيهاي ارتدوكس براي پسران 16 و 14 سال براي دختران و در ميان پروتستان‌ها 18 سال براي پسران و 16 سال براي دختران است. درزي‌هاي لبنان نيز بسياري از سنتهاي قديمي ازدواج از جمله ازدواج دختر با پسرعمو و با  پسردائي را رعايت مي‌كنند. آنان به شدت نسبت به ازدواج دختر يا پسر درزي با افراد غيردرزي حساس و آن را مردود مي‌دانند. (زهرالدين 1994، 276). از ديگر سنتهاي مربوط به ازدواج در ميان درزيها، نامزدي دختر و پسر از دوران كودكي و گاه، هنگام تولد دختر است (البستاني ، 1 ، 174).
 
'''زجل خواني*:''' زجل، نوعي شعرخواني با لهجه‌ عاميانه است كه معمولاً به شكل ارتجالي سروده مي‌شود. هنر شعر زجلي از جمله عناصر ميراث فرهنگ عمومي مردم لبنان است. در شعرخواني زجل به زيبايي‌هاي طبيعت، افتخارات ملي، زندگي روزمره، مسائل اجتماعي و انساني پرداخته می شود. دربرخی موارد نيز به صورت مناظره ميان شاعران سروده و خوانده مي‌شود و گاه تا نيمه‌هاي شب ادامه مي‌يابد .ازآنجا که شعرزجل با لهجه عامیانه خوانده می شودوبه فهم عمومی نزدیک است همواره مورداستقبال قرارمی گیردو از جمله تفريحات سنتي مردم لبنان است. 
 
----* با استفاده از وب سايت وزارت اطلاع‌رساني لبنان به آدرس: www.ministryinfo.gov.Lb

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۰۴:۴۶

آداب و رسوم لبنان

لبنان به دلیل سکونت طوائف مختلف مذهبی از آداب و سنت‌های متنوع و گوناگونی برخوردار است. بسیاری از رسوم و سنت‌های طوائف لبنانی با هم‌کیشان آنان در دیگر کشورها مشابه است و در طول قرون نیز برخی تفاوت‌ها پدید آمده است. در میان مسلمانان نیز آداب و سنت‌های مشترکی وجود دارد و در عین حال اهل سنت و شیعیان برخی آداب و سنت‌های ویژه خود را دارند. درزی‌ها و علوی‌ها نیز هر چند در زمره طوائف مسلمان به‌شمار می‌روند برخی سنت‌های کاملاً متفاوت با دیگر مذاهب اسلامی دارند. این تفاوت‌ها در میان مذاهب مسیحی شرقی و غربی نیز به چشم می‌خورد.

سنت های ماه مبارک رمضان در لبنان

ماه مبارک رمضان در لبنان مناسبتی شبه ملی تلقی می‌شود و برای مسلمانان آداب و سنت‌های ویژه‌ای را به همراه دارد و گاه مسیحیان هم در برخی برنامه‌های سنتی این ماه با مسلمانان مشارکت می‌کنند. سنت کوبیدن بر طبل توسط مردی که به او مسحراتی گفته می‌شود به همراه شعرخوانی و با لباس سنتی در سحرهای رمضان، هرچند نه به قوت و گستردگی گذشته، همچنان در کوچه‌‌ها و خیابان‌های برخی مناطق مسلمان‌‌نشین انجام می‌شود. برپایی خیمه‌های رمضانی در محله‌‌ها است. جمع‌ آوری کمک‌های مردمی برای نیازمندان نیز در این ماه انجام می‌شود. شلیک توپ به هنگام افطار و سحر هم سنتی برای جای مانده از دوره حاکمیت عثمانی‌ هاست. افطاری دادن از جمله سنت‌های دیرینه مسلمانان این کشور است که گاه پیروان دیگر ادیان نیز در این مراسم شرکت می‌کنند. موسسات خیریه هم در این ماه با برپایی مراسم افطاری، به جمع آوری کمک‌های مالی مبادرت می‌ورزند.

غذای سنتی لبنان[۱][i]

غذاهای سنتی لبنان

لبنان به لحاظ تنوع غذایی از کشورهای مشهور خاورمیانه است. هر چند سفره لبنانی آمیزه‌ای از غذاهای غربی و شرقی است، غذاهای عربی و ترکی همراه با انواع شرینی‌جات و سهم عمده‌ای در آن دارند. مواد غذایی غنی، روغن زیتون، انواع سبزیجات و آب لیمو در ترکیب سفره غذای لبنانی‌ها نقش اساسی دارد.

معروف ترین پیش‌ غذاهای لبنانی عبارتند از: باباغنوج از ترکیب بادمجان کبابی، ارده، روغن زیتون و سیر تهیه می‌شود. حُمّص از ترکیب نخود پخته چرخ کرده، ارده و سیر و روغن زیتون فراهم می‌آید. تبَّوله نوعی سالاد عربی است که از بلغور پخته، گوجه‌فرنگی، نعناء و جعفری و آب لیمو ترش ترکیب می‌شود. فَتّوش نیز نوعی دیگر از سالاد است که شامل خیار، گوجه‌فرنگی ،کاهو، نعنا و تکه‌ های سرخ شده نان لبنانی و آب لیمو ترش است. مکدوس به عنوان پیش غذا و یا همراه غذا مصرف می‌شود و ماده اصلی آن بادمجان است که در شکم آن گردو و فلفل قرار دارد و مدتی در روغن زیتون قرار داده می‌شود.

از جمله غذاهای لبنانی مجدره است که نوعی غذای عدسی با مخلفات مربوطه است. کَبْسه شامل برنج و گوشت گوسفند یا مرغ است که آن را با صنوبر و خلال بادام تزیین می‌کنند. فته نوعی آبگوشت است که موقع مصرف گاه ماست هم به آن اضافه می‌شود. ورق عنب نیز همان دلمه است که با برگ مو و مواد داخل آن و گاه همراه گوشت چرخ کرده تهیه می‌شود. کوسه محشی غذای لبنانی و ماده اصلی آن کدوست که شکم آن را از گوشت و پیاز و گوجه و صنوبر پر می‌کنند. انواع کباب با گوشت گوسفند نیز معمولاً یکی از غذاهای اصلی سفره‌های لبنانی است. شیش طاووق هم نوعی کباب گوشت مرغ است که شباهتی با جوجه کباب ایرانی‌ها دارد.

از‌ جمله غذاهای نسبتاً آماده می‌توان به مناقیش و لحم بعجین اشاره کرد. مناقیش شامل خمیر نان است که روی آن را با پنیر مخصوص و یا زعتر که نوعی سبزی خشک و معطر است می‌پوشانند و در فر مخصوص آن را می‌پزند. این ماده غذایی بیشتر به عنوان صبحانه مصرف می‌شود. لحم بعجین نیز شامل خمیر نان و گوشت چرخ کرده گوسفند و گوجه‌فرنگی است که در فر پخته می‌شود و در تمام ساعات روز قابل استفاده است. ساندویچ فلافل و شاورما نیز از جمله غذاهای آماده‌است که مشتریان بسیاری دارند.

ازدواج در لبنان

ازدواج در لبنان

مقوله ازدواج از مسائل معتنابه خانواده‌های لبنانی است. تا پیش از تأسیس لبنان بزرگ و تحولات فرهنگی اجتماعی ناشی از آن، از آنجا‌ که عزب بودن جوان عیب شمرده می‌شد، ازدواج در سنین پایین رسم بود و پسران جوان معمولاً بین 15 و 20 سالگی ازدواج می‌کردند و ماندن دختر پس از آن سن در خانه پدر پسندیده نبود. بر اساس همین سنت، در روستاها گاه پدران ناگزیر بودند که دختران خود را در این سنین به ازدواج مردانی با سنین بالاتر و گاه تا 40 سال درآورند. این ازدواج‌های زودهنگام به دلیل پایین بودن سطح آگاهی‌ها و کمبود امکانات بهداشتی، البته در برخی مواقع، عواقب نامطلوب از جمله فوت نوزاد اول و یا مادران، در اولین وضع حمل منجر می‌شد.[۲] این ازدواج‌ها، سنتی اجتماعی و عمدتاً در میان روستانشینان رایج بود، در پی افزایش آگاهی‌های اجتماعی و بهداشتی به ویژه در میان مسیحیان که بیش از دیگر طوائف تحت تأثیر فرهنگ و آموزه‌های غربی بودند، به تدریج کاهش یافت. امروزه به طور خاص در شهرهای بزرگ، چنین ازدواج‌هایی به ندرت صورت می‌گیرد؛ زیرا علاوه بر موارد پیش‌گفته، به دلیل شرایط اقتصادی و مشکلات هزینه‌‌های بالا برای تأمین نیازهای اولیه تشکیل یک زندگی خانوادگی که گاه جوان لبنانی را ناگزیر از مهاجرت به خارج از کشور می‌کند، عملاً سن ازدواج افزایش یافته است. در عین حال همچنان مواردی از ازدواج در سنین پایین در این کشور صورت می‌گیرد. طبق آمار موجود، در سال 2009، 2% از  زنان میان 15 تا 49 سال سن پیش از 15 سالگی و 13% آنان پیش از 18 سالگی ازدواج کرده‌اند.[۳]

روش ازدواج در میان طوائف لبنانی، تفاوت‌ها و البته همانندی‌هایی دارد. در میان مسلمانان، معمولاً پرداخت مهریه در دو مرحله صورت می‌گیرد؛ بخشی از آن در ابتدای امر و بخشی دیگر که سنگین‌تر است، عندالمطالبه به زن پرداخت می‌شود. در میان خانواده‌‌هایی که گرایش مذهبی دارند، تعیین سفر حج به عنوان بخشی از مهریه مرسوم است. همچنین در میان مسلمانان عرف بر آن است که جهیزیه را داماد تأمین کند و تنها در برخی مناطق، با افزایش مهریه، تأمین آن بر عهده خانواده عروس قرار می‌گیرد. ازدواج در میان مسیحیان نیز با تفاوت‌های عمده‌ای نسبت به ازدواج‌ های مرسوم در میان مسلمانان صورت می‌گیرد. معمولاً یک ماه پیش از نامزدی کشیش منطقه محل سکونت خانواده‌های دختر و پسر، موضوع ازدواج آنان را در جمع حاضران کلیسا اعلام می‌کند و چنانچه اعتراضی وجود نداشت، مراحل بعدی پی گرفته می‌شود. پس از توافق دختر و پسر برای ازدواج در آینده، مدتی را به آشنایی با یکدیگر می‌گذرانند.[۴] در مرحله بعد با ازدواج قطعی موافقت و به اجرای موارد توافق شده در مرحله اول اقدام می‌کنند.

سنت‌های ازدواج در میان طوائف مختلف مسیحیان لبنان تفاوت‌هایی دارد. این تفاوت‌ها به خصوص میان مسیحیان شرقی و مسیحیان وابسته به کلیسای واتیکان مشهود است. قوانین و آیین‌‌های ازدواج در میان مسیحیان از قرن نوزدهم تحت تأثیر قوانین و سنت‌های غربی قرار داشته است که تا پیش از دوره قیمومیت فرانسه چندان آشکار نبود‌ و از آن پس با تشویق فرانسویان به طور آشکار رعایت می‌شد.[۵] مسیحیان ارتدوکس، مجلس عقد را به عنوان یک جشن دینی تلقی می‌کنند. در میان کاتولیک ها حداقل سن ازدواج، 16 سال برای پسران و 15 برای دختران است. حداقل سن ازدواج در میان ارمنی های ارتدوکس برای پسران 16 و 14 سال برای دختران و در میان پروتستان‌ها 18 سال برای پسران و 16 سال برای دختران است. درزی‌‌های لبنان نیز بسیاری از سنت‌های قدیمی ازدواج از جمله ازدواج دختر با پسر عمو و با پسر دایی را رعایت می‌کنند. آنان به شدت نسبت به ازدواج دختر یا پسر درزی با افراد غیر درزی حساس و آن را مردود می‌دانند.[۶] از دیگر سنت‌های مربوط به ازدواج در میان درزی‌ها، نامزدی دختر و پسر از دوران کودکی و گاه، هنگام تولد دختر است.[۴]

زجل خوانی در لبنان[۷]

زجل، نوعی شعرخوانی با لهجه‌ عامیانه است که معمولاً به شکل ارتجالی سروده می‌شود. هنر شعر زجلی از جمله عناصر میراث فرهنگ عمومی مردم لبنان است. در شعرخوانی زجل به زیبایی‌‌های طبیعت، افتخارات ملی، زندگی روزمره، مسائل اجتماعی و انسانی پرداخته می‌شود. دربرخی موارد نیز به صورت مناظره میان شاعران سروده و خوانده می‌شود و گاه تا نیمه‌‌های شب ادامه می‌یابد. از آنجا که شعر زجل با لهجه عامیانه خوانده می شود و به فهم عمومی نزدیک است همواره مورد استقبال قرار می گیرد و از جمله تفریحات سنتی مردم لبنان است.[۸]

پاورقی

[i] اطلاعات این بخش با استفاده از منبع زیر ارائه شده است:

-  اطلاعات میدانی نگارنده

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. برگرفته از https://www.beirut.icro.ir
  2. ضاهر، مسعود. (1984). تاریخ لبنان الاجتماعي. الطبعة الثانية. بيروت: دار المطبوعات الشرقية، ص. 226_227.
  3. ادارة الاحصاء المركزي. (2012). SIF-2، گزارش‌های اداره مرکزی آمار لبنان.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ البستاني، الدكتور فؤاد افرام. (1969). لبنان، مباحث علمية واجتماعية. (الجزء الأول). بیروت: منشورات الجامعة اللبنانية، ص. 174.
  5. ضاهر، مسعود. (1984). تاریخ لبنان الاجتماعي. الطبعة الثانية. بيروت: دار المطبوعات الشرقية، ص. ۲۲۸.
  6. زهر الدين، صالح. (1994). تاريخ المسلمين الموحدين الدروز. الطبعة الثانية. بیروت: المركز العربي للابحاث والتوثيق، ص. 276.
  7. برگرفته از https://www.ministryinfo.gov.lb
  8. صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ لبنان. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص. 215-220.