گروهها و نهادهای اجتماعی بنگلادش: تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «'''گروه ها و نهاد های مؤثر اجتماعی''' كشور بنگلادش در شرق شبه قاره هند واقع است كه از لحاظ زبان و فرهنگ تقريباً يكپارچگي خاصي دارد، به طوري كه زبان بنگلا، زبان رسمي، ادبي و گويش قشرهای مختلف اين مرز و بوم است. البته در كنار زبان بنگلا زبان هاي معد...» ایجاد کرد) |
|||
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
کشور [[بنگلادش]] در شرق شبه قاره هند واقع است که از لحاظ زبان و فرهنگ تقریباً یکپارچگی خاصی دارد، به طوری که زبان بنگلا، زبان رسمی، ادبی و گویش قشرهای مختلف این مرز و بوم است. البته در کنار زبان بنگلا زبانهای معدودی نیز در بین اقوام وعشایر مختلف رایج است که میتوان آنها را به عنوان گویش اقلیتها تلقی کرد. | |||
در اینجا به صورت فشرده به معرفی اقلیتهای قومی تاثیر گذار و زبان یا گویشهای آنان اشاره میکنیم. | |||
======قوم چکما ====== | |||
[[پرونده:قوم چکما.jpg|بندانگشتی|306x306پیکسل|قوم چکما، قابل بازیابی از<nowiki/>https://selliliar.live/product_details/32977533.html]]قوم چکما(Chakma) در چیتاگنگ جنگلی سکونت دارد و جمعیت آنها بالغ بر 250000 نفر میباشد. گویش آنها "کوکی [[چین]]" نام دارد که منشعب از گویش محلی چیتاگنگ است. این قوم از نظر اجتماعی و فرهنگی در منطقه چیتاگنگ جنگلی بر دیگر اقوام ساکن در جنگل برتری دارد. | |||
======قوم مرما (مغ) ====== | |||
دومین قــــوم مهم منطقه چیتاگنگ، «مرما»(Marma) یا قوم «مغ»(mog) است. تعداد آنها به 150000 نفر میرسد. این قوم در گذشته از میانمار (برمه سابق) مهاجرت کرده و به گویش "برمه ای" تکلم میکنند. زبان نوشتاری آنها نیز برمهای است و در منطقه پتواکهالی سکونت دارند. | |||
======قوم منی پوری ====== | |||
حدود 50000 نفر از قوم منی پوری (مانی پوری)(Manipuri) در منطقه [[سیلهت]] [[بنگلادش]] زندگی میکنند و به گویش محلی Meithei تکلم میکنند. زبان نوشتاری آنان به زبان "آسامی" (ساکنان ایالت آسام هند) شباهت دارد. | |||
======قوم میزو ====== | |||
در حدود 10 الی 15 هزار تن از قوم میزو (Mizu) در بنگلادش زندگی میکنند. زبان گفتگو و محاورهای آنها "لوشای" است و زبان نوشتاری آنان لاتین میباشد. | |||
======قوم مرو ====== | |||
«مرو» (Mru)، یکی از عشایر بادیه نشین است. تعداد آنها به حدود 30000 نفر بالغ میشود. زبان این قوم یکی از زبانهای محلی غیر نوشتاری تبت و برمه میباشد. | |||
======قوم کورمی====== | |||
قوم کورمی (Kurmi) تقریباً 10000 نفر میباشند که از سلسله عشایر جنگلی اراکان میانمار هستند. آنها به زبان "کمی" گفتگو میکنند که از شاخههای زبان "کوکی" محسوب میشود و شکل نوشتاری ندارد. | |||
======قوم تنچنگا ====== | |||
قوم تنچنگا (Tonchongya)، ممکن است از شاخه قوم چکما باشد. در حال حاضر تعداد آنها به 15000 نفر میرسد و دارای گویش مستقلی است. | |||
======قوم کوکی====== | |||
قوم کوکی (Kuki)، قبلاً قوم بزرگی بود ولی در حال حاضر بین 3 الی 5 هزار نفر از آنان در نزدیکی شهر رنگاماتی زندگی میکنند. زبان آنها شکل نوشتاری ندارد. | |||
======قوم بام ====== | |||
قوم بام (Bam/ Baum)، مسیحی هستند و بیشتر تجارت میکنند. این قوم دارای 10000 نفر جمعیت میباشند و با گویش مخصوص خود "بامی" صحبت و مکالمه میکنند. | |||
======قوم خیان ====== | |||
این قوم خیان (Khyen) با قوم کرین، ساکنان جنوب غربی میانمار، شباهت و نزدیکی دارند. این قوم 5000 نفری به گویش محلی خودشان مکالمه میکنند و شباهتی با دیگر اقوام ساکن در حومه خود ندارند. | |||
======قوم سک ====== | |||
این قوم سک (Sak, Thak , Tsak) با قوم چکما ارتباط دارد، تعداد آنها 2000 نفر است و به زبان مستقلی تکلم میکنند. | |||
======قوم پنخو/ پنکو ====== | |||
تعداد نفرات قوم پنخو/ پنکو (Pankho) 1500 نفر میباشند. زبان آنها همانند زبان "لوشی" است. | |||
======قوم بنزوگی ====== | |||
این قوم بنزوگی (Banjogi) دارای 12000 نفر است که با قوم پنخو رابطه تنگاتنگی دارد. | |||
======قوم شندو ====== | |||
این قوم شندو (Shandu)، زبان مستقل دارد که از ریشه زبان کوکی چین محسوب میشود. | |||
======قوم کیانگ ====== | |||
این قوم کیانگ (Hyau/ khyang)، به تازگی از اراکان برمه مهاجرت کرده است و یک گروه کوچک 1000 نفره را شامل میشود و به گویش محلی خود تکلم میکنند. | |||
======قوم گارو ====== | |||
قوم گارو (Garo)، از نظر تعداد جمعیت حدود 130000 نفر میباشند که در منطقه میمنسینگ زندگی میکنند. آنها به زبان "گارو" که در مدارس هندو، در منطقه میگالوی هندوستان استفاده میشود، تکلم میکنند. | |||
======قوم تپیرا ====== | |||
این قوم تپیرا (Tipra) در سراسر [[بنگلادش]] پراکنده هستند و تعداد آنها به 50000 نفر میرسد. زبـــــان قوم تیپرا شکل نوشتاری ندارد. آنها در حال حاضر به زبان بنگلا گرایش پیدا کرده اند. گروه کوچکی بنام مرونگ در چیتاگنگ جنگلی زندگی میکنند که به زبان "تیپرا" مکالمه میکنند. | |||
======قوم رینگ ====== | |||
قوم رینگ (Riang)یک گروه کوچک است که در منطقه چیتاگنگ جنگلی زندگی کرده و گویش آنها شبیه زبان "تیپرا" است. | |||
======قوم هزونگ ====== | |||
قوم هزونگ (Hazong) دارای جمعیت 50000 نفر میباشند و زبان آنها در حال حاضر به زبان بنگالی است. تعداد بسیار کمی از این گروه به زبان قومی خود مکالمه میکنند. | |||
======قوم کاکری /کاچری ====== | |||
قوم کاکری /کاچری (Kacari)، گروه کوچکی است و پیرو آئین هندو میباشند. بخشی از آنها به گویش جداگانه محلی خود مکالمه میکنند. | |||
======قوم خسی/ کسی ====== | |||
[[پرونده:قوم خسی.jpg|بندانگشتی|قوم خسی، برگرفته از vajiramias، قابل بازیابی از<nowiki/>https://vajiramias.com/current-affairs/who-are-khasi-people/64648b71c302e758de2fea90/]]تعداد قوم خسی/ کسی (Khasi)، حدود 1000 نفر است و به زبان "خسی" مکالمه میکنند. این زبان در هند کمی پیشرفته است و در مدارس نیز تدریس میشود. زبان "پنار" که شکل گویشی دیگری از خسی است، در منطقه سیلهت بنگلادش تکلم میشود. گویش خسی تشابه فراوانی با زبانهای برمه، کامبوج، ویتنام و نیکاراگوئه دارد. | |||
======قوم سنتال ====== | |||
قوم سنتال (Santal)، قوم مهمی است که به زبان "سنتال" تکلم میکنند. این زبان در هند پیشرفته تر از بنگلادش است. اصالت این زبان از زبان مانداه است ولی با الفبای لاتین و یا الفبای دیوناگری نوشته میشود. آنان از ایلات عشایری هستند که در زمان حکومت بریتانیا به بنگلادش مهاجرت کردهاند و هم اکنون تعداد آنها به 10000 نفر میرسد. | |||
======قوم ماهیلی====== | |||
قوم ماهیلی (Mahili)، به زبان جداگانه مکالمه میکنند که کمی به زبان سنتالی شباهت دارد. | |||
======قوم مونداری ====== | |||
قوم مونداری (Mundari)، اصالتاً از بیهار هند هستند و حدود ده هزار نفر از آنان در مناطق دیناجپور، [[راجشاهی]] و بوگرا در بنگلادش زندگی میکنند. | |||
======قوم هو ====== | |||
قوم هو (Ho)، گروه کوچکی هستند که با گویش قومی "ماندا" مکالمه میکنند و در راجشاهی سکونت دارند. | |||
======قوم اوراون ====== | |||
قوم اوراون (Oraon) یکی از دو عشایر بنگلادشی هستند که به زبان " دراویدی " مکالمه میکنند. تعداد آنان 50000 نفر میباشند و گویش کوروک نیز بین آنها رواج دارد. اوراونها عمدتاً در دیناجپور زندگی میکنند. | |||
======قوم پاهاریا ====== | |||
قوم پاهاریا (Paharia)، دارای سه شاخه هستند و گویش آنها با هم کمی تفاوت دارد. اکثر آنها به گویش "دراویدی" و "مالیته" مکالمه میکنند. | |||
======قوم ملا / مالو (Malla/ Mallao)====== | |||
قوم ملا / مالو (Malla/ Mallao)، عمدتاً ماهیگیر هستند و به گویش صدری که از گویش هند و آریایی منشعب شده است، گفتگو میکنند. جمعیت آنها 15000 نفر میباشد. گروه دیگرکه مهاتو نام دارد و جمعیتی بالغ بر 1300 نفر هستند به گویش "صورت" تکلم میکنند. | |||
دو گروه دیگر هم در بنگلادش به نامهای گنگو (11000) و کوکارام (12000) نفر زندگی میکنند که به گویش "صورت" گفتگو میکنند. آنان در مناطق ش[[مالی]] بنگلادش به خصوص منطقه رانگپور و دیناجپور سکونت دارند. | |||
شایان ذکر است که زبان بنگالی در حال حاضر زبان ملی است و بر همه این زبانهای قومی و عشایری و گویشها تسلط کامل دارد و زبان غالب و رسمی محسوب میشود. محققان معتقدند، رفته رفته بعضی از این زبانها و گویشها از میان خواهد رفت. | |||
====سازمانهای مردم نهاد (N.G.O)==== | |||
[[بنگلادش]] یکی از کشورهایی است که سازمانهای مردم نهاد (Non-Government Organizations)، چه از طرف نهادهای خارجی و چه از طرف جوامع ملی، به طور فراوان در آن شکل گرفتهاند و نقشی اساسی در مسائل اجتماعی و سیاسی بنگلادش بازی میکنند<ref>Lewis, D. (2011). Bangladesh; Politics, Economy and Civil Society. New York: Cambridge University Press, P.109</ref>. تعداد اندکی از این سازمانهای غیر دولتی، قدرتی در حد کشوری دارند و گاه تهدیدی برای دولت ملی هستند. تا سال 2004، حدود 54536 سازمان غیر دولتی در بنگلادش به ثبت رسیده بود. در سال 2005م.، بانک جهانی در گزارشی از تعداد 206000 ان.جی.او در بنگلادش نام برده است<ref>Lewis, D. (2011). Bangladesh; Politics, Economy and Civil Society. New York: Cambridge University Press, P.110</ref><ref>توسلی، محمد مهدی، علی زاده کندی، عزیز، توسلی، سینا(1391). جامعه و فرهنگ [[بنگلادش]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]( در دست انتشار)</ref>. | |||
==نیز نگاه کنید به== | |||
[[گروهها و نهادهای اجتماعی مالی]]؛ [[گروهها و نهادهای اجتماعی اردن]]؛ [[گروهها و نهادهای اجتماعی سیرالئون]]؛ [[گروهها و نهادهای اجتماعی روسیه]]؛ [[گروهها و نهادهای اجتماعی کانادا]]؛ [[گروهها و نهادهای اجتماعی تونس]]؛ [[گروهها و نهادهای اجتماعی کوبا]]؛ [[گروهها و نهادهای اجتماعی ژاپن]]؛ [[گروهها و نهادهای موثر اجتماعی سنگال]]؛ [[گروهها و نهادهای موثر اجتماعی مصر]]؛ [[نهادها و سازمانهای فرهنگی لبنان]] | |||
== کتابشناسی == | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۳۴
کشور بنگلادش در شرق شبه قاره هند واقع است که از لحاظ زبان و فرهنگ تقریباً یکپارچگی خاصی دارد، به طوری که زبان بنگلا، زبان رسمی، ادبی و گویش قشرهای مختلف این مرز و بوم است. البته در کنار زبان بنگلا زبانهای معدودی نیز در بین اقوام وعشایر مختلف رایج است که میتوان آنها را به عنوان گویش اقلیتها تلقی کرد.
در اینجا به صورت فشرده به معرفی اقلیتهای قومی تاثیر گذار و زبان یا گویشهای آنان اشاره میکنیم.
قوم چکما
قوم چکما(Chakma) در چیتاگنگ جنگلی سکونت دارد و جمعیت آنها بالغ بر 250000 نفر میباشد. گویش آنها "کوکی چین" نام دارد که منشعب از گویش محلی چیتاگنگ است. این قوم از نظر اجتماعی و فرهنگی در منطقه چیتاگنگ جنگلی بر دیگر اقوام ساکن در جنگل برتری دارد.
قوم مرما (مغ)
دومین قــــوم مهم منطقه چیتاگنگ، «مرما»(Marma) یا قوم «مغ»(mog) است. تعداد آنها به 150000 نفر میرسد. این قوم در گذشته از میانمار (برمه سابق) مهاجرت کرده و به گویش "برمه ای" تکلم میکنند. زبان نوشتاری آنها نیز برمهای است و در منطقه پتواکهالی سکونت دارند.
قوم منی پوری
حدود 50000 نفر از قوم منی پوری (مانی پوری)(Manipuri) در منطقه سیلهت بنگلادش زندگی میکنند و به گویش محلی Meithei تکلم میکنند. زبان نوشتاری آنان به زبان "آسامی" (ساکنان ایالت آسام هند) شباهت دارد.
قوم میزو
در حدود 10 الی 15 هزار تن از قوم میزو (Mizu) در بنگلادش زندگی میکنند. زبان گفتگو و محاورهای آنها "لوشای" است و زبان نوشتاری آنان لاتین میباشد.
قوم مرو
«مرو» (Mru)، یکی از عشایر بادیه نشین است. تعداد آنها به حدود 30000 نفر بالغ میشود. زبان این قوم یکی از زبانهای محلی غیر نوشتاری تبت و برمه میباشد.
قوم کورمی
قوم کورمی (Kurmi) تقریباً 10000 نفر میباشند که از سلسله عشایر جنگلی اراکان میانمار هستند. آنها به زبان "کمی" گفتگو میکنند که از شاخههای زبان "کوکی" محسوب میشود و شکل نوشتاری ندارد.
قوم تنچنگا
قوم تنچنگا (Tonchongya)، ممکن است از شاخه قوم چکما باشد. در حال حاضر تعداد آنها به 15000 نفر میرسد و دارای گویش مستقلی است.
قوم کوکی
قوم کوکی (Kuki)، قبلاً قوم بزرگی بود ولی در حال حاضر بین 3 الی 5 هزار نفر از آنان در نزدیکی شهر رنگاماتی زندگی میکنند. زبان آنها شکل نوشتاری ندارد.
قوم بام
قوم بام (Bam/ Baum)، مسیحی هستند و بیشتر تجارت میکنند. این قوم دارای 10000 نفر جمعیت میباشند و با گویش مخصوص خود "بامی" صحبت و مکالمه میکنند.
قوم خیان
این قوم خیان (Khyen) با قوم کرین، ساکنان جنوب غربی میانمار، شباهت و نزدیکی دارند. این قوم 5000 نفری به گویش محلی خودشان مکالمه میکنند و شباهتی با دیگر اقوام ساکن در حومه خود ندارند.
قوم سک
این قوم سک (Sak, Thak , Tsak) با قوم چکما ارتباط دارد، تعداد آنها 2000 نفر است و به زبان مستقلی تکلم میکنند.
قوم پنخو/ پنکو
تعداد نفرات قوم پنخو/ پنکو (Pankho) 1500 نفر میباشند. زبان آنها همانند زبان "لوشی" است.
قوم بنزوگی
این قوم بنزوگی (Banjogi) دارای 12000 نفر است که با قوم پنخو رابطه تنگاتنگی دارد.
قوم شندو
این قوم شندو (Shandu)، زبان مستقل دارد که از ریشه زبان کوکی چین محسوب میشود.
قوم کیانگ
این قوم کیانگ (Hyau/ khyang)، به تازگی از اراکان برمه مهاجرت کرده است و یک گروه کوچک 1000 نفره را شامل میشود و به گویش محلی خود تکلم میکنند.
قوم گارو
قوم گارو (Garo)، از نظر تعداد جمعیت حدود 130000 نفر میباشند که در منطقه میمنسینگ زندگی میکنند. آنها به زبان "گارو" که در مدارس هندو، در منطقه میگالوی هندوستان استفاده میشود، تکلم میکنند.
قوم تپیرا
این قوم تپیرا (Tipra) در سراسر بنگلادش پراکنده هستند و تعداد آنها به 50000 نفر میرسد. زبـــــان قوم تیپرا شکل نوشتاری ندارد. آنها در حال حاضر به زبان بنگلا گرایش پیدا کرده اند. گروه کوچکی بنام مرونگ در چیتاگنگ جنگلی زندگی میکنند که به زبان "تیپرا" مکالمه میکنند.
قوم رینگ
قوم رینگ (Riang)یک گروه کوچک است که در منطقه چیتاگنگ جنگلی زندگی کرده و گویش آنها شبیه زبان "تیپرا" است.
قوم هزونگ
قوم هزونگ (Hazong) دارای جمعیت 50000 نفر میباشند و زبان آنها در حال حاضر به زبان بنگالی است. تعداد بسیار کمی از این گروه به زبان قومی خود مکالمه میکنند.
قوم کاکری /کاچری
قوم کاکری /کاچری (Kacari)، گروه کوچکی است و پیرو آئین هندو میباشند. بخشی از آنها به گویش جداگانه محلی خود مکالمه میکنند.
قوم خسی/ کسی
تعداد قوم خسی/ کسی (Khasi)، حدود 1000 نفر است و به زبان "خسی" مکالمه میکنند. این زبان در هند کمی پیشرفته است و در مدارس نیز تدریس میشود. زبان "پنار" که شکل گویشی دیگری از خسی است، در منطقه سیلهت بنگلادش تکلم میشود. گویش خسی تشابه فراوانی با زبانهای برمه، کامبوج، ویتنام و نیکاراگوئه دارد.
قوم سنتال
قوم سنتال (Santal)، قوم مهمی است که به زبان "سنتال" تکلم میکنند. این زبان در هند پیشرفته تر از بنگلادش است. اصالت این زبان از زبان مانداه است ولی با الفبای لاتین و یا الفبای دیوناگری نوشته میشود. آنان از ایلات عشایری هستند که در زمان حکومت بریتانیا به بنگلادش مهاجرت کردهاند و هم اکنون تعداد آنها به 10000 نفر میرسد.
قوم ماهیلی
قوم ماهیلی (Mahili)، به زبان جداگانه مکالمه میکنند که کمی به زبان سنتالی شباهت دارد.
قوم مونداری
قوم مونداری (Mundari)، اصالتاً از بیهار هند هستند و حدود ده هزار نفر از آنان در مناطق دیناجپور، راجشاهی و بوگرا در بنگلادش زندگی میکنند.
قوم هو
قوم هو (Ho)، گروه کوچکی هستند که با گویش قومی "ماندا" مکالمه میکنند و در راجشاهی سکونت دارند.
قوم اوراون
قوم اوراون (Oraon) یکی از دو عشایر بنگلادشی هستند که به زبان " دراویدی " مکالمه میکنند. تعداد آنان 50000 نفر میباشند و گویش کوروک نیز بین آنها رواج دارد. اوراونها عمدتاً در دیناجپور زندگی میکنند.
قوم پاهاریا
قوم پاهاریا (Paharia)، دارای سه شاخه هستند و گویش آنها با هم کمی تفاوت دارد. اکثر آنها به گویش "دراویدی" و "مالیته" مکالمه میکنند.
قوم ملا / مالو (Malla/ Mallao)
قوم ملا / مالو (Malla/ Mallao)، عمدتاً ماهیگیر هستند و به گویش صدری که از گویش هند و آریایی منشعب شده است، گفتگو میکنند. جمعیت آنها 15000 نفر میباشد. گروه دیگرکه مهاتو نام دارد و جمعیتی بالغ بر 1300 نفر هستند به گویش "صورت" تکلم میکنند.
دو گروه دیگر هم در بنگلادش به نامهای گنگو (11000) و کوکارام (12000) نفر زندگی میکنند که به گویش "صورت" گفتگو میکنند. آنان در مناطق شمالی بنگلادش به خصوص منطقه رانگپور و دیناجپور سکونت دارند.
شایان ذکر است که زبان بنگالی در حال حاضر زبان ملی است و بر همه این زبانهای قومی و عشایری و گویشها تسلط کامل دارد و زبان غالب و رسمی محسوب میشود. محققان معتقدند، رفته رفته بعضی از این زبانها و گویشها از میان خواهد رفت.
سازمانهای مردم نهاد (N.G.O)
بنگلادش یکی از کشورهایی است که سازمانهای مردم نهاد (Non-Government Organizations)، چه از طرف نهادهای خارجی و چه از طرف جوامع ملی، به طور فراوان در آن شکل گرفتهاند و نقشی اساسی در مسائل اجتماعی و سیاسی بنگلادش بازی میکنند[۱]. تعداد اندکی از این سازمانهای غیر دولتی، قدرتی در حد کشوری دارند و گاه تهدیدی برای دولت ملی هستند. تا سال 2004، حدود 54536 سازمان غیر دولتی در بنگلادش به ثبت رسیده بود. در سال 2005م.، بانک جهانی در گزارشی از تعداد 206000 ان.جی.او در بنگلادش نام برده است[۲][۳].
نیز نگاه کنید به
گروهها و نهادهای اجتماعی مالی؛ گروهها و نهادهای اجتماعی اردن؛ گروهها و نهادهای اجتماعی سیرالئون؛ گروهها و نهادهای اجتماعی روسیه؛ گروهها و نهادهای اجتماعی کانادا؛ گروهها و نهادهای اجتماعی تونس؛ گروهها و نهادهای اجتماعی کوبا؛ گروهها و نهادهای اجتماعی ژاپن؛ گروهها و نهادهای موثر اجتماعی سنگال؛ گروهها و نهادهای موثر اجتماعی مصر؛ نهادها و سازمانهای فرهنگی لبنان
کتابشناسی
- ↑ Lewis, D. (2011). Bangladesh; Politics, Economy and Civil Society. New York: Cambridge University Press, P.109
- ↑ Lewis, D. (2011). Bangladesh; Politics, Economy and Civil Society. New York: Cambridge University Press, P.110
- ↑ توسلی، محمد مهدی، علی زاده کندی، عزیز، توسلی، سینا(1391). جامعه و فرهنگ بنگلادش. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)