ساختار هرم جمعیتی پاکستان: تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «====ترکیب سنی و ساختار جمعیتی==== پاکستان در سال ۲۰۲۴ با جمعیتی بالغ بر ۲۴۸ میلیون نفر، دارای هرم جمعیتی جوانی است. بر اساس دادههای رسمی: *۳۵.۵ درصد از جمعیت زیر ۱۵ سال *۵۹.۴ درصد در سنین کار (۱۵ تا ۶۴ سال) *۵.۱ درصد بالای ۶۵ سال این اعداد نشاندهن...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
====ترکیب سنی و ساختار جمعیتی==== | ====ترکیب سنی و ساختار جمعیتی==== | ||
[[پاکستان]] در سال ۲۰۲۴ با جمعیتی بالغ بر | [[پاکستان]] در سال ۲۰۲۴ با جمعیتی بالغ بر 252 میلیون نفر، دارای هرم جمعیتی جوانی است.<ref name=":02">''Pakistan population (2024) - Worldometer''. (n.d.). [https://www.worldometers.info/world-population/pakistan-population/]</ref> بر اساس دادههای رسمی:<ref name=":12">''Pakistan population 1950-2024''. (n.d.). MacroTrends. [https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/PAK/pakistan/population]</ref> | ||
*۳۵.۵ درصد از جمعیت زیر ۱۵ سال | *۳۵.۵ درصد از جمعیت زیر ۱۵ سال | ||
*۵۹.۴ درصد در سنین کار (۱۵ تا ۶۴ سال) | *۵۹.۴ درصد در سنین کار (۱۵ تا ۶۴ سال) | ||
*۵.۱ درصد بالای ۶۵ سال | *۵.۱ درصد بالای ۶۵ سال | ||
این | این آمار حاکی از افزایش جمعیت و حفظ ساختار سنی جوان در [https://dmelal.ir/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 پاکستان] است. در سال ۲۰۱۴، جمعیت کشور حدود ۱۹۰ میلیون نفر تخمین زده میشد و میانگین سنی برابر با ۲۲ سال بود. این ارقام، همراه با رشد جمعیت طی دهه اخیر، نشاندهنده دینامیک قابلتوجهی در تحولات جمعیتی [https://dmelal.ir/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 پاکستان] است که پیامدهای گستردهای برای سیاستگذاریهای اقتصادی، آموزشی و رفاهی در پی دارد. استمرار ساختار جمعیتی جوان، علاوه بر تأثیر بر بازار کار و نیازهای زیرساختی، چالشهایی در حوزه تأمین منابع و برنامهریزی برای توسعه پایدار به همراه داشته و فرصتهایی را برای بهرهبرداری از نیروی انسانی پویا فراهم میکند.<ref>''Pakistan - Population 2014''. (n.d.). countryeconomy.com. [https://countryeconomy.com/demography/population/pakistan?year=2014]</ref> | ||
====تحلیل جمعیتشناختی ترکیب سنی:==== | ====تحلیل جمعیتشناختی ترکیب سنی:==== | ||
بر اساس نظریههای جمعیتشناسی، ترکیب سنی [[پاکستان]] نمایانگر مرحله دوم انتقال جمعیتی (Demographic Transition) است. این مرحله معمولاً با کاهش نرخ مرگومیر و سپس کاهش نرخ زادوولد همراه است که منجر به افزایش جمعیت جوان و فعال میشود. | بر اساس نظریههای جمعیتشناسی، ترکیب سنی [[پاکستان]] نمایانگر مرحله دوم انتقال جمعیتی (Demographic Transition) است.<ref>Bongaarts, J. (2009). Human population growth and the demographic transition. ''Philosophical Transactions of the Royal Society B Biological Sciences'', ''364''(1532), 2985–2990. <nowiki>https://doi.org/10.1098/rstb</nowiki>.[https://doi.org/10.1098/rstb.2009.0137 2009.0137]</ref> این مرحله معمولاً با کاهش نرخ مرگومیر و سپس کاهش نرخ زادوولد همراه است که منجر به افزایش جمعیت جوان و فعال میشود.<ref>Demographic changes and economic growth in Pakistan on JSTOR. (n.d.). ''www.jstor.org''. <nowiki>https://www.jstor.org/stable/</nowiki>[https://www.jstor.org/stable/27184729 27184729]</ref> | ||
=====پدیده هرم جمعیتی جوان:===== | =====پدیده هرم جمعیتی جوان:===== | ||
ساختار سنی فعلی [https://dmelal.ir/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 پاکستان] بازتابدهنده هرم جمعیتی جوانی است که بخش قابلتوجهی از آن را افراد زیر ۱۵ سال تشکیل میدهند. این وضعیت تحت تأثیر عوامل ذیل پدیدار گشته است: | |||
نرخ | نرخ زاد و ولد بالا:[https://dmelal.ir/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 پاکستان] همچنان یکی از بالاترین نرخهای زاد و ولد در منطقه را دارد، که منجر به افزایش چشمگیر جمعیت جوان کشور شده است.<ref>https://file.pide.org.pk/pdf/PDR/998/Volume4/557-574.pdf</ref> | ||
کاهش نرخ مرگومیر کودکان: | کاهش نرخ مرگومیر کودکان: پیشرفتهای قابلتوجه در حوزه بهداشت عمومی و گسترش دسترسی به خدمات درمانی، کاهش چشمگیری در نرخ مرگومیر کودکان ایجاد کرده است.<ref>Tribune. (2022, April 25). Declining infant mortality. ''The Express Tribune''. <nowiki>https://tribune.com.pk/story/2354064/declining-infant-</nowiki>[https://tribune.com.pk/story/2354064/declining-infant-mortality mortality]</ref> | ||
=====پنجره جمعیتی:===== | =====پنجره جمعیتی:===== | ||
پاکستان در حال ورود به مرحلهای از تحولات جمعیتی است که به آن «پنجره جمعیتی» گفته میشود. این دوره زمانی است که نسبت جمعیت در سنین کار (۱۵ تا ۶۴ سال) به بالاترین میزان خود میرسد و میتواند مزایای اقتصادی قابلتوجهی به همراه داشته باشد. اگرچه این مرحله میتواند به رشد اقتصادی کمک کند، بهرهگیری از آن مستلزم برنامهریزی دقیق برای آموزش، اشتغال و استفاده بهینه از نیروی انسانی است.<ref>محمد زکریا، و محمد، ف. ([https://www.researchgate.net/publication/281581833_Projecting_the_Population_Age_Distribution_of_Pakistan_Using_Markov_Chai 2024]). پیشبینی توزیع سنی جمعیت پاکستان با استفاده از زنجیره مارکوف. ''مجله آمار پاکستان'' ، ''31'' (2)، 219-228.</ref> | |||
=====چالشهای جمعیتی:===== | =====چالشهای جمعیتی:===== | ||
# | #فشار بر نظام آموزشی و بهداشتی: افزایش جمعیت کودکان و نوجوانان، نیاز به سرمایهگذاری گسترده در بخشهای آموزش و سلامت را بیش از پیش ضروری کرده است.<ref>''Pakistan’s population challenge''. (n.d.). Wilson Center. <nowiki>https://www.wilsoncenter.org/article/pakistans-population-challenge-</nowiki>[https://www.wilsoncenter.org/article/pakistans-population-challenge-0]</ref> | ||
# | #ورود موج بزرگی از جمعیت جوان به بازار کار، تقاضای شدیدی برای ایجاد فرصتهای شغلی جدید و اجرای سیاستهای مؤثر اشتغالزایی ایجاد کرده است.<ref>Naz, L. (2024, July 11). Pakistan’s population explosion — a blessing or a curse? ''DAWN.COM''. <nowiki>https://www.dawn.com/news/</nowiki>[https://www.dawn.com/news/1844614 1844614]</ref> | ||
====مقایسه سنی و تحولات اجتماعی:==== | ====مقایسه سنی و تحولات اجتماعی:==== | ||
در سال ۲۰۲۴، میانگین سنی [[پاکستان]] ۲۳.۸ سال است که افزایش نسبت به سال ۲۰۱۴ را نشان میدهد. این افزایش به دلیل کاهش نرخ زادوولد و بهبود شرایط بهداشتی و آموزشی است. بر اساس تحلیلهای جامعهشناختی، این تغییرات بهبود شاخصهای توسعه انسانی و ورود به مرحلهای پیشرفتهتر از توسعه اجتماعی و اقتصادی را به همراه داشته است. | در سال ۲۰۲۴، میانگین سنی [[پاکستان]] ۲۳.۸ سال است که افزایش نسبت به سال ۲۰۱۴ را نشان میدهد. این افزایش به دلیل کاهش نرخ زادوولد و بهبود شرایط بهداشتی و آموزشی است.<ref>World Health Organization. (2024). ''World health statistics 2024: monitoring health for the SDGs, Sustainable Development Goals''.</ref> بر اساس تحلیلهای جامعهشناختی، این تغییرات بهبود شاخصهای توسعه انسانی و ورود به مرحلهای پیشرفتهتر از توسعه اجتماعی و اقتصادی را به همراه داشته است. | ||
====نسبت جنسیتی و ترکیب خانوارها:==== | ====نسبت جنسیتی و ترکیب خانوارها: ==== | ||
نسبت جنسیتی در [[پاکستان]] به طور معمول ۵۱.۲ درصد مرد و ۴۸.۸ درصد زن است. بااینحال، مشارکت زنان در نیروی کار تنها ۲۴ درصد است که بیشتر به دلایل فرهنگی و اجتماعی مربوط میشود. | نسبت جنسیتی در [[پاکستان]] به طور معمول ۵۱.۲ درصد مرد و ۴۸.۸ درصد زن است. بااینحال، مشارکت زنان در نیروی کار تنها ۲۴ درصد است که بیشتر به دلایل فرهنگی و اجتماعی مربوط میشود.<ref>https://www.ilo.org/media/423856/download</ref> در مناطق شهری، بهویژه در کلانشهرهایی مانند کراچی و لاهور، افزایش تعداد خانوارهای کوچک و کم تعداد به چشم میخورد. این تغییرات عمدتاً ناشی از شهرنشینی، تغییر الگوهای زندگی، و افزایش هزینههای خانوار است.<ref>''PAKISTAN NATIONAL URBAN ASSESSMENT PIVOTING TOWARD SUSTAINABLE URBANIZATION''. (2024).[https://www.adb.org/sites/default/files/institutional-document/988626/pakistan-national-urban-assessment.pdf]</ref> | ||
====چالشها و فرصتها:==== | ====چالشها و فرصتها:==== | ||
=====چالش ها===== | =====چالش ها<ref>Sato, S. (2024). ''The Current Situation of the Poor in Pakistan: Challenges and Structural Barriers'' .[https://doi.org/10.22541/au.172971567.72098668/v1]</ref>===== | ||
#بیکاری جوانان: نرخ بیکاری بالا در میان جوانان یکی از چالشهای اساسی است که نیاز به سیاستهای اشتغالزایی مؤثر دارد. | #بیکاری جوانان: نرخ بیکاری بالا در میان جوانان یکی از چالشهای اساسی است که نیاز به سیاستهای اشتغالزایی مؤثر دارد. | ||
#عدم برابری جنسیتی: مشارکت پایین زنان در نیروی کار و سایر جنبههای اجتماعی - اقتصادی، نیاز به اصلاحات گسترده در قوانین و فرهنگ عمومی دارد. | #عدم برابری جنسیتی: مشارکت پایین زنان در نیروی کار و سایر جنبههای اجتماعی - اقتصادی، نیاز به اصلاحات گسترده در قوانین و فرهنگ عمومی دارد. | ||
#فشار بر زیرساختهای خدماتی: افزایش جمعیت، فشار بیشتری بر خدمات بهداشتی، آموزشی و حملونقل وارد میکند که نیاز به سرمایهگذاریهای عمده دارد. | #فشار بر زیرساختهای خدماتی: افزایش جمعیت، فشار بیشتری بر خدمات بهداشتی، آموزشی و حملونقل وارد میکند که نیاز به سرمایهگذاریهای عمده دارد.<ref>''EXPLORING CHALLENGES AND OPPORTUNITIES OF DEMOGRAPHIC DIVIDEND IN PUNJAB PAKISTAN''. (2022).[https://cssrjournal.com/index.php/cssrjournal/article/view/358]</ref> | ||
=====فرصتهای اقتصادی===== | =====فرصتهای اقتصادی===== | ||
استفاده بهینه از نیروی کار جوان میتواند به رشد اقتصادی و تقویت جایگاه منطقهای [[پاکستان]] کمک کند. اگر برنامههای توسعهای و آموزشی مناسب اجرا شود، میتوان از این نیروی کار برای تقویت بخشهای مختلف اقتصادی بهرهبرداری کرد. | استفاده بهینه از نیروی کار جوان میتواند به رشد اقتصادی و تقویت جایگاه منطقهای [[پاکستان]] کمک کند. اگر برنامههای توسعهای و آموزشی مناسب اجرا شود، میتوان از این نیروی کار برای تقویت بخشهای مختلف اقتصادی بهرهبرداری کرد. ساختار جمعیتی جوان [[پاکستان]]، چالشها و فرصتهای ویژهای را در خود نهفته دارد که با سیاستگذاریهای مناسب و بهرهگیری از تحلیلهای جمعیتشناختی میتوان از آن در توسعه و پیشرفت آینده این کشور استفاده کارآمد کرد.<ref>Kugelman, M. (2020). ''Overcoming Pakistan’s Demographic Challenges''. New Security Beat.[https://www.newsecuritybeat.org/2011/04/overcoming-pakistans-demographic-challenges/]</ref> | ||
ساختار جمعیتی جوان [[پاکستان]]، چالشها و فرصتهای ویژهای را در خود نهفته دارد که با سیاستگذاریهای مناسب و بهرهگیری از تحلیلهای جمعیتشناختی میتوان از آن | |||
== نیز نگاه کنید به : == | == نیز نگاه کنید به : == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۴:۳۱
ترکیب سنی و ساختار جمعیتی
پاکستان در سال ۲۰۲۴ با جمعیتی بالغ بر 252 میلیون نفر، دارای هرم جمعیتی جوانی است.[۱] بر اساس دادههای رسمی:[۲]
- ۳۵.۵ درصد از جمعیت زیر ۱۵ سال
- ۵۹.۴ درصد در سنین کار (۱۵ تا ۶۴ سال)
- ۵.۱ درصد بالای ۶۵ سال
این آمار حاکی از افزایش جمعیت و حفظ ساختار سنی جوان در پاکستان است. در سال ۲۰۱۴، جمعیت کشور حدود ۱۹۰ میلیون نفر تخمین زده میشد و میانگین سنی برابر با ۲۲ سال بود. این ارقام، همراه با رشد جمعیت طی دهه اخیر، نشاندهنده دینامیک قابلتوجهی در تحولات جمعیتی پاکستان است که پیامدهای گستردهای برای سیاستگذاریهای اقتصادی، آموزشی و رفاهی در پی دارد. استمرار ساختار جمعیتی جوان، علاوه بر تأثیر بر بازار کار و نیازهای زیرساختی، چالشهایی در حوزه تأمین منابع و برنامهریزی برای توسعه پایدار به همراه داشته و فرصتهایی را برای بهرهبرداری از نیروی انسانی پویا فراهم میکند.[۳]
تحلیل جمعیتشناختی ترکیب سنی:
بر اساس نظریههای جمعیتشناسی، ترکیب سنی پاکستان نمایانگر مرحله دوم انتقال جمعیتی (Demographic Transition) است.[۴] این مرحله معمولاً با کاهش نرخ مرگومیر و سپس کاهش نرخ زادوولد همراه است که منجر به افزایش جمعیت جوان و فعال میشود.[۵]
پدیده هرم جمعیتی جوان:
ساختار سنی فعلی پاکستان بازتابدهنده هرم جمعیتی جوانی است که بخش قابلتوجهی از آن را افراد زیر ۱۵ سال تشکیل میدهند. این وضعیت تحت تأثیر عوامل ذیل پدیدار گشته است:
نرخ زاد و ولد بالا:پاکستان همچنان یکی از بالاترین نرخهای زاد و ولد در منطقه را دارد، که منجر به افزایش چشمگیر جمعیت جوان کشور شده است.[۶]
کاهش نرخ مرگومیر کودکان: پیشرفتهای قابلتوجه در حوزه بهداشت عمومی و گسترش دسترسی به خدمات درمانی، کاهش چشمگیری در نرخ مرگومیر کودکان ایجاد کرده است.[۷]
پنجره جمعیتی:
پاکستان در حال ورود به مرحلهای از تحولات جمعیتی است که به آن «پنجره جمعیتی» گفته میشود. این دوره زمانی است که نسبت جمعیت در سنین کار (۱۵ تا ۶۴ سال) به بالاترین میزان خود میرسد و میتواند مزایای اقتصادی قابلتوجهی به همراه داشته باشد. اگرچه این مرحله میتواند به رشد اقتصادی کمک کند، بهرهگیری از آن مستلزم برنامهریزی دقیق برای آموزش، اشتغال و استفاده بهینه از نیروی انسانی است.[۸]
چالشهای جمعیتی:
- فشار بر نظام آموزشی و بهداشتی: افزایش جمعیت کودکان و نوجوانان، نیاز به سرمایهگذاری گسترده در بخشهای آموزش و سلامت را بیش از پیش ضروری کرده است.[۹]
- ورود موج بزرگی از جمعیت جوان به بازار کار، تقاضای شدیدی برای ایجاد فرصتهای شغلی جدید و اجرای سیاستهای مؤثر اشتغالزایی ایجاد کرده است.[۱۰]
مقایسه سنی و تحولات اجتماعی:
در سال ۲۰۲۴، میانگین سنی پاکستان ۲۳.۸ سال است که افزایش نسبت به سال ۲۰۱۴ را نشان میدهد. این افزایش به دلیل کاهش نرخ زادوولد و بهبود شرایط بهداشتی و آموزشی است.[۱۱] بر اساس تحلیلهای جامعهشناختی، این تغییرات بهبود شاخصهای توسعه انسانی و ورود به مرحلهای پیشرفتهتر از توسعه اجتماعی و اقتصادی را به همراه داشته است.
نسبت جنسیتی و ترکیب خانوارها:
نسبت جنسیتی در پاکستان به طور معمول ۵۱.۲ درصد مرد و ۴۸.۸ درصد زن است. بااینحال، مشارکت زنان در نیروی کار تنها ۲۴ درصد است که بیشتر به دلایل فرهنگی و اجتماعی مربوط میشود.[۱۲] در مناطق شهری، بهویژه در کلانشهرهایی مانند کراچی و لاهور، افزایش تعداد خانوارهای کوچک و کم تعداد به چشم میخورد. این تغییرات عمدتاً ناشی از شهرنشینی، تغییر الگوهای زندگی، و افزایش هزینههای خانوار است.[۱۳]
چالشها و فرصتها:
چالش ها[۱۴]
- بیکاری جوانان: نرخ بیکاری بالا در میان جوانان یکی از چالشهای اساسی است که نیاز به سیاستهای اشتغالزایی مؤثر دارد.
- عدم برابری جنسیتی: مشارکت پایین زنان در نیروی کار و سایر جنبههای اجتماعی - اقتصادی، نیاز به اصلاحات گسترده در قوانین و فرهنگ عمومی دارد.
- فشار بر زیرساختهای خدماتی: افزایش جمعیت، فشار بیشتری بر خدمات بهداشتی، آموزشی و حملونقل وارد میکند که نیاز به سرمایهگذاریهای عمده دارد.[۱۵]
فرصتهای اقتصادی
استفاده بهینه از نیروی کار جوان میتواند به رشد اقتصادی و تقویت جایگاه منطقهای پاکستان کمک کند. اگر برنامههای توسعهای و آموزشی مناسب اجرا شود، میتوان از این نیروی کار برای تقویت بخشهای مختلف اقتصادی بهرهبرداری کرد. ساختار جمعیتی جوان پاکستان، چالشها و فرصتهای ویژهای را در خود نهفته دارد که با سیاستگذاریهای مناسب و بهرهگیری از تحلیلهای جمعیتشناختی میتوان از آن در توسعه و پیشرفت آینده این کشور استفاده کارآمد کرد.[۱۶]
نیز نگاه کنید به :
ساختار هرم جمعیتی اتیوپی، ساختار هرم جمعیتی اردن، ساختار هرم جمعیتی اسپانیا، ساختار هرم جمعیتی امارات متحده عربی، ساختار هرم جمعیتی اوکراین، ساختار هرم جمعیتی آرژانتین، ساختار هرم جمعیتی بنگلادش، ساختار هرم جمعیتی تاجیکستان، ساختار هرم جمعیتی تایلند، ساختار هرم جمعیتی تونس، ساختار هرم جمعیتی چین، ساختار هرم جمعیتی روسیه، ساختار هرم جمعیتی زیمبابوه، ساختار هرم جمعیتی ژاپن، ساختار هرم جمعیتی ساحل عاج، ساختار هرم جمعیتی سریلانکا، ساختار هرم جمعیتی سنگال، ساختار هرم جمعیتی سودان، ساختار هرم جمعیتی سوریه، ساختار هرم جمعیتی سیرالئون، ساختار هرم جمعیتی فرانسه، ساختار هرم جمعیتی قزاقستان، ساختار هرم جمعیتی قطر، ساختار هرم جمعیتی کانادا، ساختار هرم جمعیتی کوبا، ساختار هرم جمعیتی گرجستان، ساختار هرم جمعیتی لبنان، ساختار هرم جمعیتی مالی، ساختار هرم جمعیتی مصر.
کتابشناسی
- ↑ Pakistan population (2024) - Worldometer. (n.d.). [۱]
- ↑ Pakistan population 1950-2024. (n.d.). MacroTrends. [۲]
- ↑ Pakistan - Population 2014. (n.d.). countryeconomy.com. [۳]
- ↑ Bongaarts, J. (2009). Human population growth and the demographic transition. Philosophical Transactions of the Royal Society B Biological Sciences, 364(1532), 2985–2990. https://doi.org/10.1098/rstb.2009.0137
- ↑ Demographic changes and economic growth in Pakistan on JSTOR. (n.d.). www.jstor.org. https://www.jstor.org/stable/27184729
- ↑ https://file.pide.org.pk/pdf/PDR/998/Volume4/557-574.pdf
- ↑ Tribune. (2022, April 25). Declining infant mortality. The Express Tribune. https://tribune.com.pk/story/2354064/declining-infant-mortality
- ↑ محمد زکریا، و محمد، ف. (2024). پیشبینی توزیع سنی جمعیت پاکستان با استفاده از زنجیره مارکوف. مجله آمار پاکستان ، 31 (2)، 219-228.
- ↑ Pakistan’s population challenge. (n.d.). Wilson Center. https://www.wilsoncenter.org/article/pakistans-population-challenge-[۴]
- ↑ Naz, L. (2024, July 11). Pakistan’s population explosion — a blessing or a curse? DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1844614
- ↑ World Health Organization. (2024). World health statistics 2024: monitoring health for the SDGs, Sustainable Development Goals.
- ↑ https://www.ilo.org/media/423856/download
- ↑ PAKISTAN NATIONAL URBAN ASSESSMENT PIVOTING TOWARD SUSTAINABLE URBANIZATION. (2024).[۵]
- ↑ Sato, S. (2024). The Current Situation of the Poor in Pakistan: Challenges and Structural Barriers .[۶]
- ↑ EXPLORING CHALLENGES AND OPPORTUNITIES OF DEMOGRAPHIC DIVIDEND IN PUNJAB PAKISTAN. (2022).[۷]
- ↑ Kugelman, M. (2020). Overcoming Pakistan’s Demographic Challenges. New Security Beat.[۸]
نویسنده مقاله
نرگس شکوری