پرش به محتوا

شيائو كانگ‌: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
Samiei (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Mahdi (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:


به نظر می­‌رسد با توجه‌ به‌ سیاست‌­ها و تدابیر اتخاذ شده از سوی دولت [[چین]]، مردم‌ این کشور‌ حرکت‌ به‌ سمت‌ تبدیل‌ شدن به‌ جامعه‌­ی‌ نسبتا مرفه‌ را آغاز کرده‌ و این رفاه‌ نسبی عرصه‌­های مختلف‌ زندگی آنان از جمله‌ قلم­روهای اقتصادی، فرهنگی و ورزشی و غیره‌ را در بر می­‌گیرد.


به نظر می­‌رسد با توجه‌ به‌ سياست‌­ها و تدابير اتخاذ شده از سوی دولت [[چین]]، مردم‌ این کشور‌ حركت‌ به‌ سمت‌ تبديل‌ شدن‌ به‌ جامعه‌­ی‌ نسبتا مرفه‌ را آغاز كرده‌ و اين‌ رفاه‌ نسبی عرصه‌­های مختلف‌ زندگی آنان‌ از جمله‌ قلم­روهای اقتصادی، فرهنگی و ورزشی و غيره‌ را در بر می­‌گیرد.  
در گذشته­‌ی‌ نه‌ چندان دور، در گوشه‌ و کنار [[چین]] مردم‌ اغلب‌ از مشکل‌ مسکن سخن می­‌راندند و داشتن خانه­‌ی‌ مسکونی شخصی برای بیشتر آنان به‌ یک رؤیا شباهت‌ داشت، اما 30سال‌ و اندی پس‌ از اجرای سیاست‌ اصلاحات‌ و درهای باز، به­ ویژه‌ در شهرهای بزرگ‌ این کشور، کمتر خانواده­‌ی سه‌ نفره‌ را می‌­توان یافت‌ که‌ آپارتمان مسکونی شخصی نداشته‌ باشند. حال‌ آنکه‌ سه دهه‌ پیش‌ چنین خانواده‌­هایی یا فاقد چنین امکانات‌ بودند و یا منزل‌ مسکونی آنان حداکثر یک اتاق آن ­هم‌ بدون حمام‌ و آشپزخانه‌ بود. در آن زمان مردم‌ نیز توقع‌ زیادی نداشتند، چرا که‌ سیاست‌ واحدی در سراسر کشور اجرا می­‌شد و در آن وضعیت‌ نابسامان توزیع‌ آپارتمان مسکونی به‌ عنوان یک امتیاز اجتماعی محسوب‌ می‌­شد.  


در گذشته­‌ی‌ نه‌ چندان‌ دور، در گوشه‌ و كنار [[چین|چين‌]] مردم‌ اغلب‌ از مشكل‌ مسكن‌ سخن‌ مي­‌راندند و داشتن‌ خانه­‌ی‌ مسكونی شخصی برای بيشتر آنان‌ به‌ يک رؤيا شباهت‌ داشت، اما 30سال‌ و اندی پس‌ از اجرای سياست‌ اصلاحات‌ و درهای باز، به­ ويژه‌ در شهرهای بزرگ‌ اين‌ كشور، كمتر خانواده­‌ی سه‌ نفره‌ را می‌­توان‌ يافت‌ كه‌ آپارتمان‌ مسكونی شخصی نداشته‌ باشند.  
ولی امروز، هم­گام‌ با تغییرات‌ شگرف‌ ایجاد شده در تمام‌ جنبه­‌های زندگی مردم، چینی‌­ها در عرصه­‌ی‌ مسکن نیز شاهد یک انقلاب‌ و تحولات‌ بنیادین هستند. لذا، بسیاری از مردم‌‌ از درآمد بیشتری برخوردار شده‌ و توانسته‌­اند برای خود خانه‌ و آپارتمان مسکونی بهتری خریداری نمایند. متراژ برخی از این خانه­‌ها که‌ دارای چندین اتاق خواب‌ و سایر تجهیزات‌ هستند، به‌ بیش از200 متر مربع می­‌رسد. در حقیقت،‌ در چند دهه­‌ی‌ گذشته‌، مساحت‌ سرانه­‌ی فضای زندگی به‌ مراتب‌ افزایش‌ یافته‌ است‌ و طبق گزارش اداره‌­ی آمار ملی، متوسط سرانه‌­ی‌ فضای مسکونی جمعیت‌ شهری به‌ 15/5متر مربع‌ رسیده، حال‌ آن که‌ این میزان در دهه­‌ی1990 تنها 9/9 متر مربع‌ بوده است.  


حال‌ آنكه‌ سه دهه‌ پيش‌ چنين‌ خانواده‌­هايی يا فاقد چنين‌ امكانات‌ بودند و يا منزل‌ مسكونی آنان‌ حداكثر يک اتاق آن ­هم‌ بدون‌ حمام‌ و آشپزخانه‌ بود. در آن‌ زمان‌ مردم‌ نيز توقع‌ زيادی نداشتند، چرا كه‌ سياست‌ واحدی در سراسر كشور اجرا می­‌شد و در آن‌ وضعيت‌ نابسامان‌ توزيع‌ آپارتمان‌ مسكونی به‌ عنوان‌ يک امتياز اجتماعی محسوب‌ می‌­شد. ولی امروز، هم­گام‌ با تغييرات‌ شگرف‌ ایجاد شده در تمام‌ جنبه­‌های زندگی مردم، چينی‌­ها در عرصه­‌ی‌ مسكن‌ نيز  شاهد يک انقلاب‌ و تحولات‌ بنيادين‌ هستند. لذا، بسياری از مردم‌‌ از درآمد بيشتری برخوردار شده‌ و توانسته‌­اند برای خود خانه‌ و آپارتمان‌ مسكونی بهتری خريداری نمايند. متراژ برخی از اين‌ خانه­‌ها كه‌ دارای چندين‌ اتاق خواب‌ و سایر تجهيزات‌ هستند، به‌ بیش از200 متر مربع می­‌رسد. در حقيقت،‌ در چند دهه­‌ی‌ گذشته‌، مساحت‌ سرانه­‌ی فضای زندگی به‌ مراتب‌ افزايش‌ يافته‌ است‌ و طبق گزارش اداره‌­ی آمار ملی، متوسط سرانه‌­ی‌ فضای مسكونی جمعيت‌ شهری به‌ 15/5متر مربع‌ رسيده، حال‌ آن كه‌ اين‌ ميزان‌ در دهه­‌ی1990 تنها 9/9 متر مربع‌ بوده است.
از سوی دیگر، در سال­‌های اخیر [[وضعیت نا سالم محیط زیست در چین|محافظت‌ از محیط‌ زیست‌]] در میان [[نوع جامعه چین|مردم‌ چین]] به‌ ‌ موضوعی‌ مهم‌ و قابل‌ توجه‌ تبدیل‌ شده‌ است‌ و خواستار محیط‌ زیست‌ بهتر به‌ عنوان بخشی از زندگی کیفی خود هستند. [[رسانه های چین|رسانه‌­های گروهی چین]] نیز در تبلیغ‌ فرایند حفاظت‌ از محیط‌ زیست‌ کوتاهی نکرده‌ و تا آنجا که‌ مقدور بوده‌ گزارش‌­ها و مقالات‌ متعددی در خصوص‌ محیط‌ زیست‌ و اهمیت‌ حفاظت‌ و حراست‌ از آن منتشر کرده‌ و دایما از کاهش‌ آلودگی هوا، ضرورت‌ اجرای تدابیر لازم‌ در این عرصه‌ و پالایش‌ محیط‌ منتشر ساخته‌اند، درحالی­ که‌ تا چند سال‌ پیش‌ هم‌ مردم‌ و هم‌ رسانه‌­ها کمتر به‌ این مقوله‌ توجه‌ داشتند.


از سوی ديگر، در سال­‌های اخير محافظت‌ از محيط‌ زيست‌ در ميان‌ [[نوع جامعه چین|مردم‌ چين‌]] به‌ ‌ موضوعی‌ مهم‌ و قابل‌ توجه‌ تبديل‌ شده‌ است‌ و خواستار محيط‌ زيست‌ بهتر به‌ عنوان‌ بخشی از زندگی كيفی خود هستند. [[رسانه و وسايل ارتباط جمعي در چین|رسانه‌­های گروهی چین]] نيز در تبليغ‌ فرايند حفاظت‌ از محيط‌ زيست‌ كوتاهی نكرده‌ و تا آنجا كه‌ مقدور بوده‌ گزارش‌­ها و مقالات‌ متعددی در خصوص‌ محيط‌ زيست‌ و اهميت‌ حفاظت‌ و حراست‌ از آن‌ منتشر كرده‌ و دايما از كاهش‌ آلودگی هوا، ضرورت‌ اجرای تدابير لازم‌ در اين‌ عرصه‌ و پالايش‌ محيط‌ منتشر ساخته‌اند، درحالی­ كه‌ تا چند سال‌ پيش‌ هم‌ مردم‌ و هم‌ رسانه‌­ها كمتر به‌ اين‌ مقوله‌ توجه‌ داشتند.
=== [[شيائو كانگ‌|شیائو كانگ‌]]، یا رفاه‌ نسبی‌ در جامعه­‌ی‌ [[چین]] ===
 
«رفاه‌ نسبی» که‌ به‌ [[زبان چینی]] از آن با عنوان «شیائو کانگ‌(Xiao Kang)» یاد می­‌شود، عبارتی است‌ که‌ به ­تدریج‌ از سال‌1978، یعنی به‌ دنبال‌ اجرای سیاست‌ اصلاحات‌ و درهای باز مورد توجه‌ قرار گرفت‌ و‌ در شانزدهمین کنگره‌­ی [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|حزب کمونیست]] [[چین]] که‌ در ماه‌ نوامبر سال‌ 2002‌ برگزار شد به‌ آن پرداخته‌ شد. در کنگره­‌ی‌ پانزدهم‌ حزب‌ نیز «جیانگ‌ زِمین» تأکید کرده‌ بود که‌ رشد تولید ناخالص‌ داخلی چین در نخستین دهه­‌ی‌ قرن بیست‌ و یکم،‌ دو برابر سال2000 خواهد بود که به‌ معنای دستیابی به‌ رفاه‌ نسبی در [[چین]] است. و در ماه‌ مه‌ سال2000، نیز خاطر نشان کرد که‌ [[چین]] وارد مرحله­‌ی‌ نوینی از‌ جامعه­‌ی‌ نسبتاً مرفه‌ شده‌ و فرایند نوگرایی و نوسازی کشور سرعت‌ گرفته‌ است.‌
=== [[شيائو كانگ‌]]، يا رفاه‌ نسبی‌ در جامعه­‌ی‌ [[چین]] ===
«رفاه‌ نسبی» كه‌ به‌ [[زبان چینی]] از آن‌ با عنوان«شيائو كانگ(Xiao Kang)»  ياد می­‌شود، عبارتی است‌ كه‌ به ­تدريج‌ از سال‌1978، يعنی به‌ دنبال‌ اجرای سياست‌ اصلاحات‌ و درهای باز مورد توجه‌ قرار گرفت‌ و‌ در شانزدهمين‌ [[کنگره حزب کمونیست چین|كنگره‌­ی حزب‌ كمونيست‌ چين‌]] كه‌ در ماه‌ نوامبر سال‌ 2002‌ برگزار شد به‌ آن‌ پرداخته‌ شد. در كنگره­‌ی‌ پانزدهم‌ حزب‌ نيز«جيانگ‌ زِمين» تأكيد كرده‌ بود كه‌ رشد توليد ناخالص‌ داخلی [[چین|چين‌]] در نخستين‌ دهه­‌ی‌ قرن‌ بيست‌ و يكم،‌ دو برابر سال2000 خواهد بود که به‌ معنای دستيابی به‌  [[رفاه اجتماعی در چین|رفاه‌ نسبی در چين‌]] است. و در ماه‌ مه‌ سال2000، نیز خاطر نشان‌ كرد كه‌ [[چین|چين‌]] وارد مرحله­‌ی‌ نوينی از‌ جامعه­‌ی‌ نسبتاً مرفه‌ شده‌ و فرايند نوگرايی و نوسازی كشور سرعت‌ گرفته‌ است.‌  


=== مفهوم شیائوکانگ ===
=== مفهوم شیائوکانگ ===
واژه‌­ی«شيائوكانگ‌» از قدیمی‌­ترین‌ كتاب‌ [[شعر در ادبیات چینی|شعر چینی]] به‌ نام‌«شی جينگ(Shi Jing)» كه‌ مجموعه‌­ای از اشعار قرن‌ دهم‌ تا قرن‌ ششم‌ پیش از ميلاد را در بر دارد، گرفته‌ شده‌ است‌. اما تا چندی قبل‌، به ويژه‌ تا30سال‌ پيش،‌ مردم‌ از اين‌ واژه‌ و رفاه‌ نسبی، بيشتر فرار از گرسنگی و سرما و تأمين‌ خوراک و پوشاک را استنباط‌ می­‌كردند. از سال‌ 1978كه‌ دِنگ‌ شيائوپنگ‌ طراح‌ سياست‌ اصلاحات‌ و درهای باز از نوسازی و پيشرفت‌ سخن‌ به‌ ميان‌ آورد، نوع‌ نگرش‌ به‌ كلمه‌­ی شيائوکانگ‌ و مفهوم‌ آن‌ نيز تغيير يافت و به عاملی‌ كليدی در پيشبرد فرايند نوسازی تبدیل شد.
واژه‌­ی «شیائو کانگ‌» از قدیمی‌­ترین کتاب‌ [[شعر در ادبیات چینی|شعر چینی]] به‌ نام‌«شی جینگ(Shi Jing)» که‌ مجموعه‌­ای از اشعار قرن دهم‌ تا قرن ششم‌ پیش از میلاد را در بر دارد، گرفته‌ شده‌ است‌. اما تا چندی قبل‌، به ویژه‌ تا30سال‌ پیش،‌ مردم‌ از این واژه‌ و رفاه‌ نسبی، بیشتر فرار از گرسنگی و سرما و تأمین خوراک و پوشاک را استنباط‌ می­‌کردند. از سال‌ 1978 که‌ [[دنگ شیائوپینگ، معمار اصلاحات چین|دِنگ‌ شیائوپنگ‌]] طراح‌ سیاست‌ اصلاحات‌ و درهای باز از نوسازی و پیشرفت‌ سخن به‌ میان آورد، نوع‌ نگرش‌ به‌ کلمه‌­ی شیائو کانگ‌ و مفهوم‌ آن نیز تغییر یافت و به عاملی‌ کلیدی در پیشبرد فرایند نوسازی تبدیل شد.


بر اساس‌ چشم اندازی که‌ رهبران‌ چينی برای کشور خود ترسیم كرده‌­اند، تا نيمه­‌ی‌ قرن‌ بيست‌ و يكم‌ كه‌ [[جمهوری خلق چین]] يکصد سالگی خود را جشن‌ خواهد گرفت([[جمهوری خلق چین]] در سال 1949میلادی تأسیس شده و در سال2049میلادی، یک صد ساله خواهد شد.)، فرايند نوگرايی و نوسازی این کشور‌ تكميل‌ و [[چین]] به‌ يک جامعه­‌ی‌ مرفه، موفق، قوی، دمكراتيک و با فرهنگ‌ پيشرفته‌ تبديل‌ خواهد شد. مقام­‌های چينی تأكيد دارند كه‌ برای رسیدن به‌ اين‌ هدف، باید روند توسعه­‌ی اقتصادی و ابداعات‌ علمی و فنی به‌ عنوان‌ موتور اقتصاد ملی شتاب‌ گيرد. افزون براین،‌ بايد در كنار اجرای استراتژی توسعه­‌ی‌ پايدار، در عرصه‌­های اقتصادی، كيفيت‌ جمعيت، حيات‌ فرهنگی، حيات‌ مادی و محيط‌ زيست‌ نیز توسعه‌ يابد.
بر اساس‌ چشم اندازی که‌ رهبران چینی برای کشور خود ترسیم کرده‌­اند، تا نیمه­‌ی‌ قرن بیست‌ و یکم‌ که‌ [[جمهوری خلق چین|جمهوری خلق‌ چین]] یکصد سالگی خود را جشن خواهد گرفت([[جمهوری خلق چین]] در سال 1949میلادی تأسیس شده و در سال2049میلادی، یک صد ساله خواهد شد.)، فرایند نوگرایی و نوسازی این کشور‌ تکمیل‌ و [[چین]] به‌ یک جامعه­‌ی‌ مرفه، موفق، قوی، دمکراتیک و با فرهنگ‌ پیشرفته‌ تبدیل‌ خواهد شد. مقام­‌های چینی تأکید دارند که‌ برای رسیدن به‌ این هدف، باید روند توسعه­‌ی اقتصادی و ابداعات‌ علمی و فنی به‌ عنوان موتور اقتصاد ملی شتاب‌ گیرد. افزون براین،‌ باید در کنار اجرای استراتژی توسعه­‌ی‌ پایدار، در عرصه‌­های اقتصادی، [[جمعیت چین|کیفیت‌ جمعیت]]، حیات‌ فرهنگی، حیات‌ مادی و محیط‌ زیست‌ نیز توسعه‌ یابد.


با نگاهی به‌ تغييرات‌ حاصله‌ در سبک زندگی چينی‌­ها در‌ دو سه دهه­‌ی‌ گذشته‌ و توسعه‌ و بهبود زندگی يک ميليارد و350ميليون‌ نفر [[جمعیت چین]] در مقايسه­ با گذشته، چشمگير بودن‌ اين‌ تحولات‌ به‌ خوبی قابل‌ مشاهده‌ است.‌ رشد طبيعی  [[جمعیت چین]] به‌ 6/95 در هر هزار نفر كاهش‌ يافته‌ كه‌ به‌ مراتب‌ پايين‌تر از نرخ‌ 15/04در سال‌ 1989 است‌. در همين‌ حال‌ شاخص‌ مصرف‌ انرژی در رشد توليد ناخالص‌ داخلی به‌ يکهزار و 210 دلار رسيده‌ است‌ كه‌ نسبت‌ به‌ سال‌ 1989 تا 32/8 درصد كاهش‌ يافته‌ و پيشرفت‌­های علمی و آموزشی [[چین]] نیز در طول‌ يک دهه­‌ی‌ گذشته‌ چشمگير بوده‌ است‌. مشاركت‌ در طرح‌­های بین المللی علمی مانند کشف«ژن‌ انسان‌» و‌ فرستادن‌ فضاپيمای سرنشين‌­دار به فضا، از جمله‌ پيشرفت‌­های علمی اين‌ كشور به­ شمار می‌­رود. این کشور، هم­چين‌ در چند سال‌ گذشته‌ در اجرای دوره‌های آموزش‌ اجباری9ساله‌ توفيق‌ زيادی داشته‌ و بي­سوادی را در ميان‌ بزرگسالان‌ تقريبا ريشه‌­كن‌ كرده‌ است.
با نگاهی به‌ تغییرات‌ حاصله‌ در سبک زندگی چینی‌­ها در‌ دو سه دهه­‌ی‌ گذشته‌ و توسعه‌ و بهبود زندگی یک میلیارد و350میلیون نفر [[جمعیت چین]] در مقایسه­ با گذشته، چشمگیر بودن این تحولات‌ به‌ خوبی قابل‌ مشاهده‌ است.‌ رشد طبیعی [[جمعیت چین]] به‌ 6/95 در هر هزار نفر کاهش‌ یافته‌ که‌ به‌ مراتب‌ پایینتر از نرخ‌ 15/04در سال‌ 1989 است‌. در همین حال‌ شاخص‌ مصرف‌ انرژی در رشد تولید ناخالص‌ داخلی به‌ یک‌هزار و 210 دلار رسیده‌ است‌ که‌ نسبت‌ به‌ سال‌ 1989 تا 32/8 درصد کاهش‌ یافته‌ و پیشرفت‌­های علمی و آموزشی [[چین]] نیز در طول‌ یک دهه­‌ی‌ گذشته‌ چشمگیر بوده‌ است‌. مشارکت‌ در طرح‌­های بین‌المللی علمی مانند کشف «ژن انسان» و‌ فرستادن فضاپیمای سرنشین­دار به فضا، از جمله‌ پیشرفت‌­های علمی این کشور به­ شمار می‌­رود. این کشور، هم­چین در چند سال‌ گذشته‌ در اجرای دوره‌های آموزش‌ اجباری9ساله‌ توفیق‌ زیادی داشته‌ و بی­سوادی را در میان بزرگسالان تقریبا ریشه‌­کن کرده‌ است.


تغييرات‌ عظيم‌ حاصله‌ در نحوه­‌ی‌ زندگی مردم‌ در [[نظام آموزش، تحقیقات و فناوری چین|زمينه­‌های آموزشی]]، [[نظام فرهنگی چین|فرهنگی]]، درآمد، الگوی مصرف، الگوی زندگی، مسافرت، [[وضعیت بهداشت و سلامت جامعه در چین|بهداشت]]، تحصيل‌ در خارج‌ از كشور، يادگيری زبان‌ خارجی و... به منزله­‌ی‌ زلزله­‌ی‌ عظيمی است‌ كه‌ در [[نوع جامعه چین|جامعه‌­ی‌ چین]] اتفاق افتاده‌ و به‌ جای تخريب،‌ در بهبود و بازسازی و پيشرفت‌ و توسعه‌­ی [[چین]] نقش‌ مؤثری ايفا نموده‌ است‌. بنابراین، می‌­توان گفت [[نوع جامعه چین|جامعه­‌ی چین]] درحال [[رفاه اجتماعی در چین|دستیابی به رفاه نسبی]] و یا شیائو کانگ است.<ref>سابقی،علی محمد (1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی،جلد اول، ص399-402</ref>
تغییرات‌ عظیم‌ حاصله‌ در نحوه­‌ی‌ زندگی مردم‌ در [[نظام آموزش، تحقیقات و فناوری چین|زمینه­‌های آموزشی]]، [[نظام فرهنگی چین|فرهنگی]]، درآمد، الگوی مصرف، الگوی زندگی، مسافرت، [[وضعیت بهداشت و سلامت جامعه در چین|بهداشت]]، تحصیل‌ در خارج‌ از کشور، یادگیری زبان خارجی و... به منزله­‌ی‌ زلزله­‌ی‌ عظیمی است‌ که‌ در جامعه‌­ی‌ [[چین]] اتفاق افتاده‌ و به‌ جای تخریب،‌ در بهبود و بازسازی و پیشرفت‌ و توسعه‌­ی [[چین]] نقش‌ مؤثری ایفا نموده‌ است‌. بنابراین، می‌­توان گفت [[نوع جامعه چین|جامعه­‌ی چین]] درحال دستیابی به رفاه نسبی و یا شیائو کانگ‌ است.


== نیز نگاه کنید به ==
== نیز نگاه کنید به ==
[[رفاه اجتماعی در چین]]؛ [[وضعیت اقتصادی و معیشت مردم چین]]
== منبع اصلی ==
سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ [[چین]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی].


* [[رفاه اجتماعی در چین]]
== نویسنده مقاله ==
* [[وضعیت اقتصادی و معیشت مردم چین]]
علی محمد سابقی
 
[[رده:طرح های کلان، نوآوری ها و تجارب در ارتباط با رفاه و معیشت]]
== کتابشناسی ==
[[رده:سیاست ها ، قوانین، مقررات درارتباط با رفاه و معیشت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۳۸

به نظر می­‌رسد با توجه‌ به‌ سیاست‌­ها و تدابیر اتخاذ شده از سوی دولت چین، مردم‌ این کشور‌ حرکت‌ به‌ سمت‌ تبدیل‌ شدن به‌ جامعه‌­ی‌ نسبتا مرفه‌ را آغاز کرده‌ و این رفاه‌ نسبی عرصه‌­های مختلف‌ زندگی آنان از جمله‌ قلم­روهای اقتصادی، فرهنگی و ورزشی و غیره‌ را در بر می­‌گیرد.

در گذشته­‌ی‌ نه‌ چندان دور، در گوشه‌ و کنار چین مردم‌ اغلب‌ از مشکل‌ مسکن سخن می­‌راندند و داشتن خانه­‌ی‌ مسکونی شخصی برای بیشتر آنان به‌ یک رؤیا شباهت‌ داشت، اما 30سال‌ و اندی پس‌ از اجرای سیاست‌ اصلاحات‌ و درهای باز، به­ ویژه‌ در شهرهای بزرگ‌ این کشور، کمتر خانواده­‌ی سه‌ نفره‌ را می‌­توان یافت‌ که‌ آپارتمان مسکونی شخصی نداشته‌ باشند. حال‌ آنکه‌ سه دهه‌ پیش‌ چنین خانواده‌­هایی یا فاقد چنین امکانات‌ بودند و یا منزل‌ مسکونی آنان حداکثر یک اتاق آن ­هم‌ بدون حمام‌ و آشپزخانه‌ بود. در آن زمان مردم‌ نیز توقع‌ زیادی نداشتند، چرا که‌ سیاست‌ واحدی در سراسر کشور اجرا می­‌شد و در آن وضعیت‌ نابسامان توزیع‌ آپارتمان مسکونی به‌ عنوان یک امتیاز اجتماعی محسوب‌ می‌­شد.

ولی امروز، هم­گام‌ با تغییرات‌ شگرف‌ ایجاد شده در تمام‌ جنبه­‌های زندگی مردم، چینی‌­ها در عرصه­‌ی‌ مسکن نیز شاهد یک انقلاب‌ و تحولات‌ بنیادین هستند. لذا، بسیاری از مردم‌‌ از درآمد بیشتری برخوردار شده‌ و توانسته‌­اند برای خود خانه‌ و آپارتمان مسکونی بهتری خریداری نمایند. متراژ برخی از این خانه­‌ها که‌ دارای چندین اتاق خواب‌ و سایر تجهیزات‌ هستند، به‌ بیش از200 متر مربع می­‌رسد. در حقیقت،‌ در چند دهه­‌ی‌ گذشته‌، مساحت‌ سرانه­‌ی فضای زندگی به‌ مراتب‌ افزایش‌ یافته‌ است‌ و طبق گزارش اداره‌­ی آمار ملی، متوسط سرانه‌­ی‌ فضای مسکونی جمعیت‌ شهری به‌ 15/5متر مربع‌ رسیده، حال‌ آن که‌ این میزان در دهه­‌ی1990 تنها 9/9 متر مربع‌ بوده است.

از سوی دیگر، در سال­‌های اخیر محافظت‌ از محیط‌ زیست‌ در میان مردم‌ چین به‌ ‌ موضوعی‌ مهم‌ و قابل‌ توجه‌ تبدیل‌ شده‌ است‌ و خواستار محیط‌ زیست‌ بهتر به‌ عنوان بخشی از زندگی کیفی خود هستند. رسانه‌­های گروهی چین نیز در تبلیغ‌ فرایند حفاظت‌ از محیط‌ زیست‌ کوتاهی نکرده‌ و تا آنجا که‌ مقدور بوده‌ گزارش‌­ها و مقالات‌ متعددی در خصوص‌ محیط‌ زیست‌ و اهمیت‌ حفاظت‌ و حراست‌ از آن منتشر کرده‌ و دایما از کاهش‌ آلودگی هوا، ضرورت‌ اجرای تدابیر لازم‌ در این عرصه‌ و پالایش‌ محیط‌ منتشر ساخته‌اند، درحالی­ که‌ تا چند سال‌ پیش‌ هم‌ مردم‌ و هم‌ رسانه‌­ها کمتر به‌ این مقوله‌ توجه‌ داشتند.

شیائو كانگ‌، یا رفاه‌ نسبی‌ در جامعه­‌ی‌ چین

«رفاه‌ نسبی» که‌ به‌ زبان چینی از آن با عنوان «شیائو کانگ‌(Xiao Kang)» یاد می­‌شود، عبارتی است‌ که‌ به ­تدریج‌ از سال‌1978، یعنی به‌ دنبال‌ اجرای سیاست‌ اصلاحات‌ و درهای باز مورد توجه‌ قرار گرفت‌ و‌ در شانزدهمین کنگره‌­ی حزب کمونیست چین که‌ در ماه‌ نوامبر سال‌ 2002‌ برگزار شد به‌ آن پرداخته‌ شد. در کنگره­‌ی‌ پانزدهم‌ حزب‌ نیز «جیانگ‌ زِمین» تأکید کرده‌ بود که‌ رشد تولید ناخالص‌ داخلی چین در نخستین دهه­‌ی‌ قرن بیست‌ و یکم،‌ دو برابر سال2000 خواهد بود که به‌ معنای دستیابی به‌ رفاه‌ نسبی در چین است. و در ماه‌ مه‌ سال2000، نیز خاطر نشان کرد که‌ چین وارد مرحله­‌ی‌ نوینی از‌ جامعه­‌ی‌ نسبتاً مرفه‌ شده‌ و فرایند نوگرایی و نوسازی کشور سرعت‌ گرفته‌ است.‌

مفهوم شیائوکانگ

واژه‌­ی «شیائو کانگ‌» از قدیمی‌­ترین کتاب‌ شعر چینی به‌ نام‌«شی جینگ(Shi Jing)» که‌ مجموعه‌­ای از اشعار قرن دهم‌ تا قرن ششم‌ پیش از میلاد را در بر دارد، گرفته‌ شده‌ است‌. اما تا چندی قبل‌، به ویژه‌ تا30سال‌ پیش،‌ مردم‌ از این واژه‌ و رفاه‌ نسبی، بیشتر فرار از گرسنگی و سرما و تأمین خوراک و پوشاک را استنباط‌ می­‌کردند. از سال‌ 1978 که‌ دِنگ‌ شیائوپنگ‌ طراح‌ سیاست‌ اصلاحات‌ و درهای باز از نوسازی و پیشرفت‌ سخن به‌ میان آورد، نوع‌ نگرش‌ به‌ کلمه‌­ی شیائو کانگ‌ و مفهوم‌ آن نیز تغییر یافت و به عاملی‌ کلیدی در پیشبرد فرایند نوسازی تبدیل شد.

بر اساس‌ چشم اندازی که‌ رهبران چینی برای کشور خود ترسیم کرده‌­اند، تا نیمه­‌ی‌ قرن بیست‌ و یکم‌ که‌ جمهوری خلق‌ چین یکصد سالگی خود را جشن خواهد گرفت(جمهوری خلق چین در سال 1949میلادی تأسیس شده و در سال2049میلادی، یک صد ساله خواهد شد.)، فرایند نوگرایی و نوسازی این کشور‌ تکمیل‌ و چین به‌ یک جامعه­‌ی‌ مرفه، موفق، قوی، دمکراتیک و با فرهنگ‌ پیشرفته‌ تبدیل‌ خواهد شد. مقام­‌های چینی تأکید دارند که‌ برای رسیدن به‌ این هدف، باید روند توسعه­‌ی اقتصادی و ابداعات‌ علمی و فنی به‌ عنوان موتور اقتصاد ملی شتاب‌ گیرد. افزون براین،‌ باید در کنار اجرای استراتژی توسعه­‌ی‌ پایدار، در عرصه‌­های اقتصادی، کیفیت‌ جمعیت، حیات‌ فرهنگی، حیات‌ مادی و محیط‌ زیست‌ نیز توسعه‌ یابد.

با نگاهی به‌ تغییرات‌ حاصله‌ در سبک زندگی چینی‌­ها در‌ دو سه دهه­‌ی‌ گذشته‌ و توسعه‌ و بهبود زندگی یک میلیارد و350میلیون نفر جمعیت چین در مقایسه­ با گذشته، چشمگیر بودن این تحولات‌ به‌ خوبی قابل‌ مشاهده‌ است.‌ رشد طبیعی جمعیت چین به‌ 6/95 در هر هزار نفر کاهش‌ یافته‌ که‌ به‌ مراتب‌ پایینتر از نرخ‌ 15/04در سال‌ 1989 است‌. در همین حال‌ شاخص‌ مصرف‌ انرژی در رشد تولید ناخالص‌ داخلی به‌ یک‌هزار و 210 دلار رسیده‌ است‌ که‌ نسبت‌ به‌ سال‌ 1989 تا 32/8 درصد کاهش‌ یافته‌ و پیشرفت‌­های علمی و آموزشی چین نیز در طول‌ یک دهه­‌ی‌ گذشته‌ چشمگیر بوده‌ است‌. مشارکت‌ در طرح‌­های بین‌المللی علمی مانند کشف «ژن انسان» و‌ فرستادن فضاپیمای سرنشین­دار به فضا، از جمله‌ پیشرفت‌­های علمی این کشور به­ شمار می‌­رود. این کشور، هم­چین در چند سال‌ گذشته‌ در اجرای دوره‌های آموزش‌ اجباری9ساله‌ توفیق‌ زیادی داشته‌ و بی­سوادی را در میان بزرگسالان تقریبا ریشه‌­کن کرده‌ است.

تغییرات‌ عظیم‌ حاصله‌ در نحوه­‌ی‌ زندگی مردم‌ در زمینه­‌های آموزشی، فرهنگی، درآمد، الگوی مصرف، الگوی زندگی، مسافرت، بهداشت، تحصیل‌ در خارج‌ از کشور، یادگیری زبان خارجی و... به منزله­‌ی‌ زلزله­‌ی‌ عظیمی است‌ که‌ در جامعه‌­ی‌ چین اتفاق افتاده‌ و به‌ جای تخریب،‌ در بهبود و بازسازی و پیشرفت‌ و توسعه‌­ی چین نقش‌ مؤثری ایفا نموده‌ است‌. بنابراین، می‌­توان گفت جامعه­‌ی چین درحال دستیابی به رفاه نسبی و یا شیائو کانگ‌ است.

نیز نگاه کنید به

رفاه اجتماعی در چین؛ وضعیت اقتصادی و معیشت مردم چین

منبع اصلی

سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی.

نویسنده مقاله

علی محمد سابقی