سیاستگذاری فرهنگی ساحل عاج

در ساحل‌ عاج، پویایی و تحرک هم‌زمان سنت و آفرینش فرهنگی مدرن، اشکال منحصربه‌فردی در موسیقی، هنرهای تجسمی و ادبیات خلق کرده است؛ به‌ نحوی‌ که تولیدات مدرن، رنگ و رو و صبغه‌ای سنتی به نمایش می‌گذارند و سنن فرهنگی در شکل و شمایلی جدید، جاری و ساری هستند. با وجود غنای فرهنگی ساحل‌ عاج و اشکال گوناگون و گاه منحصربه‌فرد تولیدات فرهنگی، سیاستمداران این کشور نیز ‌مانند سایر کشورهای آفریقایی، متوجه حفظ، اشاعه و توسعه این تولیدات هستند. سیاستی که از زمان استقلال پی گرفته شده است. ارتقای فرهنگ ملی، از برنامه‌های حزب حاکم در دوره‌های پیشین بوده است. حزب دموکراتیک ساحل‌ عاج از همان زمان، خواهان سیاست فرهنگی بلندپروازانه‌ای بوده که به‌‌ صورت آزاد و فارغ از نظارت و کنترل دولت اعمال گردد. از نگاه این حزب، دولت می‌بایست آزادی اندیشه و آفرینش را محترم شمرده و به شکوفایی هنر و هنرمندان یاری رساند. البته باید در این خصوص با وضع مقررات حقوقی، از حقوق آن‌ها نیز دفاع نماید.

در این سیاست‌ها، از یک‌ سو به حفظ سنت‌های فرهنگی توجه می‌شود و از سوی دیگر و در تعامل با فرهنگ‌های دیگر، به‌ ویژه فرهنگ غرب و فرانسه، نشانه‌های جهان مدرن در هنر این سرزمین بازتولید می‌گردند. این وضع در اکثر هنرها دیده می‌شود. در موسیقی، از یک‌ سو با اشکال سنتی و بومی آن روبه‌رو هستیم که هرساله و در قالب جشن‌ها و مراسم، نظر گردشگران را به خود جلب می‌کند و از سوی دیگر، بسیاری از گروه‌های موسیقی مدرن در این کشور، درحال فعالیت هستند. در حوزه نقاشی و مجسمه‌سازی نیز وضع به همین منوال است. در این میان، رسانه‌های عمومی نیز در برنامه‌های مختلف که از جمله مشهورترین آن‌ها «وریتوسکوپ» (Variétoscope) نام دارد، در جنبش حفظ و صیانت از سنت در آفرینش‌های فرهنگی مشارکت دارند. رسانه‌ها در این زمینه، به‌ ویژه جوانان را به شناخت این سنت‌ها و بازآفرینی آن‌ها در هنر خود تشویق و ترغیب می‌نمایند. یکی از مراکزی که در جهت همین سیاست و به‌ منظور فعالیت‌های فرهنگی در شهر ابیجان، ازسوی دولت احداث گردیده، «قصر فرهنگ» (Palais de la culture) است. این بنا که در فاصله سال‌های 1996 تا 1999 و در مساحتی برابر با 12900 مترمربع ساخته شده، محل برگزاری کنسرت‌های موسیقی، نمایش تئاتر، فیلم و هنرهای تجسمی است. این مکان همچنین محل دیدار هنرمندان با عموم مردم را فراهم آورده است.

در بیانیه‌ای که در ژوئیه 2012، از سوی دولت، به‌ منظور تشریح سیاست‌های عمومی دولت منتشر شد، در بخش مربوط به سیاست‌گذاری‌های فرهنگی، آقای آهوسو، چنین بیان کرد:

«در بخش فرهنگ، دولت مصمم است تا قانونی برای سیاست‌گذاری فرهنگی ملی به تصویب برساند که در آن بازسازی و تجهیز مراکز فرهنگی... و مؤسسات آموزش هنری و فرهنگی، منظور نظر است. همچنین شهر گراند بسام، در فهرست میراث فرهنگی یونسکو ثبت و بدان ارج نهاده خواهد شد. همچنین دولت کمک خواهد کرد تا بازار هنرها و نمایش‌های آفریقایی برپا گردد و نیز سرمایه‌ای در نظر می‌گیرد برای حمایت از آفرینش هنری و صنعت سینما. از طرفی محافظت و حمایت از آثار معنوی با جدیت بیشتری پیگیری خواهد شد تا دست دلالان متقلب و شیادان از این عرصه کوتاه گردد».

در درگاه وزارتخانه فرهنگ و فرانکوفونی (فرانسه‌ زبانی)، وظایفی که این نهاد برای خود تعریف نموده و متعهد به انجام و اجرای آن‌ها گردیده، از قرار زیر است:

1.       ارتقای تولیدات ادبی و هنری؛

2.       حمایت از آثار معنوی؛

3.       حمایت از زبان‌های ملی؛

4.       حمایت از هنرمندان ملی ساکن در خارج؛

5.       تقویت وحدت ملی.

یکی از سازمان‌های مهم تحت نظارت وزارت فرهنگ و فرانکوفونی (فرانسه‌‌ زبانی)، «مرکز ملی هنرها و فرهنگ» (CNAC) نام دارد که وظایف آن به شرح زیر است:

1.       حمایت از ظهور و بروز فرهنگی ملی، مبتنی بر میراث فرهنگی کشور؛

2.       جهت‌دهی سیاست‌گذاری‌های فرهنگی، در مسیر تقویت آگاهی و وحدت ملی؛

3.       حمایت از شکوفایی فردی و جمعی ساکنان ساحل‌ عاج، به‌ منظور تسهیل مسیر توسعه اجتماعی و اقتصادی کشور؛

4.       تشویق و تقویت تولیدات فرهنگی ملی؛

5.       حمایت از نشر فرهنگ ملی از راه سینما، نمایش، رقص و باله؛

6.       ارتقای هنرهای نمایشی و رقص؛

7.       سازمان‌دهی به تولید، توزیع و بهره‌برداری از فیلم‌ها و اسناد دیداری - شنیداری؛

8.       حمایت و توسعه خلاقیت سینمایی و سمعی - بصری؛

9.        شرکت در قراردادهای همکاری با سازمان‌های بین‌المللی؛

10.   مدیریت منابعی که برای تولیدات سینمایی و سمعی – بصری مورد استفاده قرار می‌گیرند؛

11.   برگزاری جشنواره‌های فیلم، تئاتر، موسیقی، رقص و تمام‌رخ دادهایی که به ارتقای هنر و فرهنگ یاری می‌رسانند.

نیز نگاه کنید به

• سیاست های فرهنگی چین
• سیاستگذاری فرهنگی روسیه
• سياست فرهنگی ژاپن
• سیاستگذاری فرهنگی کانادا
• سیاستگذاری فرهنگی کوبا
• سیاستگذاری فرهنگی لبنان
• سیاستگذاری فرهنگی مصر
• سیاستگذاری فرهنگی سنگال