آغاز روابط ایران و چین به روایت اسناد: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:61495532.jpg|بندانگشتی|آغاز [[روابط ایران و چین]]]]
براساس اسناد و مدارک تاریخی، نخستین تماس­ ها میان امپراتوری [[سلسله ی خن|سلسله­ ی«­خَن»]] [[چین]]( [[سلسله هان]]) و امپراتوری پارت در ایران، در سال139پیش از میلاد، هنگامی که یک فرستاده­ ی چینی به نام جانگ­ چیان (Zhang Qian) به غرب و به سوی شمالی­ ترین ساحل رودخانه­ ی آکسوس (Oxus River)[II] سفر کرد، آغاز شد. اگرچه این فرستاده به سرزمین پارت نرسید، ولی اطلاعات دقیقی در مورد آن پادشاهی قدرتمند به دست آورده و در اختیار [[سلسله ی خن|دربار امپراتوری خَن]] در چانگ­اَن (Chang An) قرار داد.<ref>Zhu,Jiejin.(1988).Zhongguo he Yilang Guanxi shigao.( Draft History of China- Iran Relation) Urumqi: Xinjiang People’s Publication.</ref> از طریق این آشنایی بود که دوره­ای از فعالیت دیپلماتیک فشرده و توسعه ­ی روابط تجاری میان امپراتوری­ های خن ([[سلسله ی خن]]) و پارت از طریق آن­چه بعدها به [[نقش جاده ی ابریشم در مبادلات فرهنگی ایران و چین|جاده ­ی ابریشم]] معروف شد، آغاز گردید.
=== آغاز روابط به روایت اسناد ===
=== آغاز روابط به روایت اسناد ===
براساس اسناد و مدارک تاریخی، نخستین تماس­ ها میان امپراتوری سلسله­ ی«­خَن» [[چین]] و امپراتوری پارت در ایران، در سال139پیش از میلاد، هنگامی که یک فرستاده ­ی چینی به نام جانگ­چیان(Zhang Qian) به غرب و به سوی شمالی­ ترین ساحل رودخانه­ ی آکسوس(Oxus River)[i] سفر کرد، آغاز شد. اگرچه این فرستاده به سرزمین پارت نرسید، ولی اطلاعات دقیقی در مورد آن پادشاهی قدرتمند به دست آورده و در اختیار دربار امپراتوری خَن در چانگ­اَن(Chang An) قرار داد. <ref><small>Zhu,Jiejin.(1988).Zhongguo he Yilang Guanxi shigao.( Draft History of China- Iran Relation) Urumqi: Xinjiang People’s Publication.</small></ref> از طریق این آشنایی بود که دوره ­ای از فعالیت دیپلماتیک فشرده و توسعه ­ی روابط تجاری میان امپراتوری ­های خن و پارت از طریق آن­چه بعدها به جاده­ ی ابریشم معروف شد، آغاز گردید. این روند تا دوران پیش از اسلام نیز ادامه داشت. در این دوران ایرانیان نقش عمده ­ای در سازمان­دهی تجارت میان [[چین]] و نواحی غرب ایران هم ایفا می­کردند. تعدادی از ایرانیان در شهرهای چانگ­اَن پایتخت، گوانگجو و خانگجو ساکن شدند. پادشاهی ایرانی کوشان مهم ­ترین مرکز انتقال آیین بودایی در قرن ­های دوم تا چهارم پس از میلاد، به [[چین]] بود. نخستین مترجم متون بودایی به چینی یک شاهزاده­ی پارتی(ایرانی) بود. سایر مبلغان بودایی(ایرانی و هندی) از طریق امپراتوری کوشانی به [[چین]] رسیدند. در قرن­های ششم و هفتم نیز مذاهب زرتشتی، مسیحیت، آشوری و مانویت توسط ایرانیان به [[چین]] منتقل و در آن سرزمین معرفی شدند. مراودات و تأثیر ایرانیان در [[چین]] در دوران سلسله­ ی تانگ بسیار گسترده­ تر بود. آداب و رسوم روز مره­ ی سحر آمیز ایرانی به شدت در [[چین]] مورد پسند واقع می­شد. حتی ادبیات و شعر ایران بر شعر عصر سلسله­ ی تانگ تأثیر گذاشت. بازی چوگان از ایران به [[چین]] آمد و در دربار­های امپراتوری [[چین]] محبوبیت بسیاری پیدا کرد. رقص­ های آیینی که در«معابد آتش» زرتشتی اجرا می­شد، ذوق چینی را برانگیخت. آشپزی ایرانی در [[چین]] مورد استقبال واقع شد و بر آشپزی [[چین]] تأثیر بسیار گذاشت. <ref><small>Shouyi,Bai.(2007).An outline History of China, foreign languages Press, Beijing.</small></ref> به ویژه در نیمه­ ی نخست قرن هشتم تمایل بسیاری برای کالاها، پوشاک، هنر، موسیقی، مواد غذایی و آداب ایرانی در همه­ ی زمینه­ ها وجود داشت. فراوانی تعداد سکه­ های ایرانی متعلق به دوران کوشانیان تا ساسانیان و گستردگی مناطقی که در [[چین]] این سکه­ ها کشف شده­اند، بیانگر میزان گستره­ ی روابط تجاری میان دو کشور و رواج پول ایرانی در مبادلات تجاری بین بازرگانان دو کشور است. <ref><small>لی، سون(1381). "سکه ­های نقره­ای ساسانی کشف شده در چین". ''در سومین سمینار ایرانشناسی در چین''. پکن،</small></ref> در اوایل قرن نهم میلادی، چینی آلات کشور [[چین]] که عموما از طریق دریا به شرق نزدیک صادر می­شد، جریانی را ایجاد کرد که برای چندین قرن در سیستم اقتصاد جهانی آن روز به عامل مهمی تبدیل شد. کالاهای چینی، ظروف لعابی سه رنگ(San Cai)و چینی­ های سفید از آن پس بسیار مورد تقاضا بودند. این تقاضا به قدری گسترده بود که تولیدات کوره­ های چینی پزی در [[چین]] برای پاسخ به آن ناکافی بود، این امر موجب گسترش صنعت چینی سازی در ایران برای تأمین و عرضه ­ی وسیع ظروف چینی شد.<ref><small>سابقی، علی محمد. (1392). "جامعه و فرهنگ چین"تهران : موسسه فرهنگی،هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی جلد اول.</small></ref>
این روند تا دوران پیش از اسلام نیز ادامه داشت. در این دوران ایرانیان نقش عمده­ ای در سازمان­ده ای [[روابط تجاری ایران و چین|تجارت میان چین و نواحی غرب ایران]] هم ایفا می­ کردند. تعدادی از ایرانیان در شهرهای چانگ­اَن پایتخت، گوانگ جو و خانگ جو ساکن شدند. پادشاهی ایرانی کوشان مهم ­ترین مرکز انتقال [[آیین بودا|آیین بودایی]] در قرن­ های دوم تا چهارم پس از میلاد، به [[چین]] بود. نخستین مترجم متون [[آیین بودا|بودایی]] به چینی یک شاهزاده­ی پارتی (ایرانی) بود. سایر مبلغان [[آیین بودا|بودایی]] (ایرانی و هندی) از طریق امپراتوری کوشانی به [[چین]] رسیدند. در قرن­ های ششم و هفتم نیز [[ورود آیین زرتشت به چین|مذاهب زرتشتی]]، [[مسیحیت در چین|مسیحیت]]، آشوری و [[آیین مانوی در چین|مانویت]] توسط ایرانیان به [[چین]] منتقل و در آن سرزمین معرفی شدند. مراودات و تأثیر ایرانیان در [[چین]] در [[سلسله تانگ|دوران سلسله­ ی تانگ]] بسیار گسترده­ تر بود. آداب و رسوم روزمره­ ی سحر آمیز ایرانی به شدت در [[چین]] مورد پسند واقع می­ شد. حتی ادبیات و شعر ایران بر شعر [[سلسله تانگ|عصر سلسله­ ی تانگ]] تأثیر گذاشت. بازی چوگان از ایران به [[چین]] آمد و در دربار های امپراتوری [[چین]] محبوبیت بسیاری پیدا کرد. رقص­ های آیینی که در«معابد آتش» زرتشتی اجرا می ­شد، ذوق چینی را برانگیخت. آشپزی ایرانی در [[چین]] مورد استقبال واقع شد و بر [[تنوع غذاهای چینی|آشپزی چین]] تأثیر بسیار گذاشت.<ref>Shouyi,Bai.(2007).An outline History of China, foreign languages Press, Beijing.</ref>  
 
به ویژه در نیمه­ ی نخست قرن هشتم تمایل بسیاری برای کالاها، پوشاک، [[هنر چینی|هنر]]، [[موسیقی سنتی چین|موسیقی]]، مواد غذایی و آداب ایرانی در همه­ ی زمینه­ ها وجود داشت. فراوانی تعداد سکه­ های ایرانی متعلق به دوران کوشانیان تا ساسانیان و گستردگی مناطقی که در [[چین]] این سکه­ ها کشف شده ­اند، بیانگر میزان گستره­ ی [[روابط تجاری ایران و چین|روابط تجاری میان دو کشور]] و رواج پول ایرانی در مبادلات تجاری بین بازرگانان دو کشور است.<ref>لی، سون (1381). «سکه ­های نقره­ای ساسانی کشف شده در چین»، در سومین سمینار ایرانشناسی در چین، [[پکن]].</ref> در اوایل قرن نهم میلادی، چینی آلات کشور [[چین]] که عموما از طریق دریا به شرق نزدیک صادر می­ شد، جریانی را ایجاد کرد که برای چندین قرن در سیستم اقتصاد جهانی آن روز به عامل مهمی تبدیل شد. کالاهای چینی، ظروف لعابی سه رنگ (San Cai) و چینی­ های سفید از آن پس بسیار مورد تقاضا بودند. این تقاضا به قدری گسترده بود که تولیدات کوره­ های چینی پزی در [[چین]] برای پاسخ به آن ناکافی بود، این امر موجب گسترش صنعت چینی سازی در ایران برای تأمین و عرضه ­ی وسیع ظروف چینی شد.<ref>سابقی، علی محمد (1392). جامعه و فرهنگ [[چین]]. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی.</ref>
 
== نیز نگاه کنید به ==
[[روابط ایران و چین]]؛ [[حکایت روابط دوستانه ایران و چین]]؛ [[توسعه ی روابط ایران و چین در دوران مغول ها]]؛ [[روابط چین و ایران پیش از تاسیس چین جدید]]؛ [[آغاز روابط رسمی دیپلماتیک ایران و چین]]؛ [[روابط چین و ایران پس از انقلاب اسلامی ایران]]


== پاورقی ==
== پاورقی ==
[i] - رودخانه ی آمودریای امروزین در مرز میان ترکمنستان و ازبکستان
[i] - <small>رودخانه ی آمودریای امروزین در مرز میان ترکمنستان و ازبکستان</small>


== کتاشناسی ==
== کتاشناسی ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۵۳

براساس اسناد و مدارک تاریخی، نخستین تماس­ ها میان امپراتوری سلسله­ ی«­خَن» چین( سلسله هان) و امپراتوری پارت در ایران، در سال139پیش از میلاد، هنگامی که یک فرستاده­ ی چینی به نام جانگ­ چیان (Zhang Qian) به غرب و به سوی شمالی­ ترین ساحل رودخانه­ ی آکسوس (Oxus River)[II] سفر کرد، آغاز شد. اگرچه این فرستاده به سرزمین پارت نرسید، ولی اطلاعات دقیقی در مورد آن پادشاهی قدرتمند به دست آورده و در اختیار دربار امپراتوری خَن در چانگ­اَن (Chang An) قرار داد.[۱] از طریق این آشنایی بود که دوره­ای از فعالیت دیپلماتیک فشرده و توسعه ­ی روابط تجاری میان امپراتوری­ های خن (سلسله ی خن) و پارت از طریق آن­چه بعدها به جاده ­ی ابریشم معروف شد، آغاز گردید.

آغاز روابط به روایت اسناد

این روند تا دوران پیش از اسلام نیز ادامه داشت. در این دوران ایرانیان نقش عمده­ ای در سازمان­ده ای تجارت میان چین و نواحی غرب ایران هم ایفا می­ کردند. تعدادی از ایرانیان در شهرهای چانگ­اَن پایتخت، گوانگ جو و خانگ جو ساکن شدند. پادشاهی ایرانی کوشان مهم ­ترین مرکز انتقال آیین بودایی در قرن­ های دوم تا چهارم پس از میلاد، به چین بود. نخستین مترجم متون بودایی به چینی یک شاهزاده­ی پارتی (ایرانی) بود. سایر مبلغان بودایی (ایرانی و هندی) از طریق امپراتوری کوشانی به چین رسیدند. در قرن­ های ششم و هفتم نیز مذاهب زرتشتی، مسیحیت، آشوری و مانویت توسط ایرانیان به چین منتقل و در آن سرزمین معرفی شدند. مراودات و تأثیر ایرانیان در چین در دوران سلسله­ ی تانگ بسیار گسترده­ تر بود. آداب و رسوم روزمره­ ی سحر آمیز ایرانی به شدت در چین مورد پسند واقع می­ شد. حتی ادبیات و شعر ایران بر شعر عصر سلسله­ ی تانگ تأثیر گذاشت. بازی چوگان از ایران به چین آمد و در دربار های امپراتوری چین محبوبیت بسیاری پیدا کرد. رقص­ های آیینی که در«معابد آتش» زرتشتی اجرا می ­شد، ذوق چینی را برانگیخت. آشپزی ایرانی در چین مورد استقبال واقع شد و بر آشپزی چین تأثیر بسیار گذاشت.[۲]

به ویژه در نیمه­ ی نخست قرن هشتم تمایل بسیاری برای کالاها، پوشاک، هنر، موسیقی، مواد غذایی و آداب ایرانی در همه­ ی زمینه­ ها وجود داشت. فراوانی تعداد سکه­ های ایرانی متعلق به دوران کوشانیان تا ساسانیان و گستردگی مناطقی که در چین این سکه­ ها کشف شده ­اند، بیانگر میزان گستره­ ی روابط تجاری میان دو کشور و رواج پول ایرانی در مبادلات تجاری بین بازرگانان دو کشور است.[۳] در اوایل قرن نهم میلادی، چینی آلات کشور چین که عموما از طریق دریا به شرق نزدیک صادر می­ شد، جریانی را ایجاد کرد که برای چندین قرن در سیستم اقتصاد جهانی آن روز به عامل مهمی تبدیل شد. کالاهای چینی، ظروف لعابی سه رنگ (San Cai) و چینی­ های سفید از آن پس بسیار مورد تقاضا بودند. این تقاضا به قدری گسترده بود که تولیدات کوره­ های چینی پزی در چین برای پاسخ به آن ناکافی بود، این امر موجب گسترش صنعت چینی سازی در ایران برای تأمین و عرضه ­ی وسیع ظروف چینی شد.[۴]

نیز نگاه کنید به

روابط ایران و چین؛ حکایت روابط دوستانه ایران و چین؛ توسعه ی روابط ایران و چین در دوران مغول ها؛ روابط چین و ایران پیش از تاسیس چین جدید؛ آغاز روابط رسمی دیپلماتیک ایران و چین؛ روابط چین و ایران پس از انقلاب اسلامی ایران

پاورقی

[i] - رودخانه ی آمودریای امروزین در مرز میان ترکمنستان و ازبکستان

کتاشناسی

  1. Zhu,Jiejin.(1988).Zhongguo he Yilang Guanxi shigao.( Draft History of China- Iran Relation) Urumqi: Xinjiang People’s Publication.
  2. Shouyi,Bai.(2007).An outline History of China, foreign languages Press, Beijing.
  3. لی، سون (1381). «سکه ­های نقره­ای ساسانی کشف شده در چین»، در سومین سمینار ایرانشناسی در چین، پکن.
  4. سابقی، علی محمد (1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی.