دانشگاه الفارابی: تفاوت میان نسخهها
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:دانشگاه الفارابی.jpg|بندانگشتی|دانشگاه الفارابی (1403). برگرفته از سایت کشور نیوز، قابل بازیابی از https://keshwarnews.com/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%DB%8C%DA%A9%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%AF%D9%85%DB%8C%DA%A9-%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%A8%D8%B1-%D8%A2%D8%B3%DB%8C/keshwarnews/]] | |||
دانشگاه ملی قزاقی به نام فارابی که در ۱۵ ژانویهی سال ۱۹۳۴ تاسیس شد در ابتدا در رشتهی تعلیم و تربیت فعالیت میکرد اما با شروع جنگ جهانی دوم دانشگاه مجبور شد در رشتههای مانند شیمی، زیست شناسی، ترجمه، اپراتورهای رادیوی و غیره درس بدهد. در سالهای جنگ فعالیت دانشگاه بسیار دشوار بود. استادان و دانشجویان به جبهه رفتند که بعضی آنها برنگشتند. با اتمام جنگ دوم جهانی در دانشگاه میزان دانشجویان افزایش یافت. در دانشگاه بعد از جنگ جهانی دوم ۵ دانشکده با ۹۷۷ دانشجو وجود داشت. سالهای ۱۹۵۴-۱۹۵۵ در دانشگاه ۳۷۷۸ دانشجو درس میخواند و ۳۸۶ استاد تدریس میکرد. سال ۱۹۷۰ دانشگاه در ۱۶ رشته، ۱۰ دانشکده و ۶۵ زیر دانشکده (kaempa) فعالیت میکرد. سال ۱۹۸۰ در ۸۹ زیر دانشکده ۸۶۹ اساتید، از جمله ۷۹ پروفسور، ۵۴۰ دانشیار و دکترا کار میکردند. آن زمان دانشگاه ملی قزاقی به نام کیراف معروف بوده است و فقط بعد از گرفتن استقلال یعنی سال ۱۹۹۱ به نام الفارابی تبدیل شد که در سال ۲۰۱۳ هشتادمین سالروز تاسیس خود را جشن گرفت. | |||
این دانشگاه در حال حاضر از ۶ بخش (اداره امور علمی، اداره علوم و نوآوری، بخش فعالیتهای آموزشی، اداره همکاری بین المللی، بخش اقتصادی و برنامه ریزی بودجه، بخش تولید)، ۱۴ دانشکده (دانشکده زیست شناسی و بیوتکنولوژی؛ دانشکده جغرافیا و طبیعت؛ دانشکده [[تاریخ قزاقستان|تاریخ]]، باستان شناسی و مردم شناسی؛ دانشکده مکانیک و ریاضیات؛ دانشکده آموزش پیش دانشگاهی؛ دانشکده شرق شناسی؛ دانشکده روزنامه نگاری؛ دانشکده فلسقه و علوم سیاسی؛ دانشکدهی روابط بین المللی؛ دانشکده اقتصاد عالی و تجارت؛ دانشکده فیزیک و فنی؛ دانشکده زبانشناسی، ادبیات و زبانها جهان؛ دانشکده حقوق؛ دانشکده شیمی و فن آوری شیمی)، مرکز نگارش علمی و انتشارات، مرکز اعتباربخشی و مدیریت کیفیت، موسسه فناوری اطلاعات و توسعه نوآوری، موسسه مطالعات پیشرفته، بخش نظامی، کتابخانهی علمی، انتشارات، موزه، مرکز آموزشی اینترنتی، خوابگاه، مجتمع ورزشی، رسانه تشکیل میشود. امروزه در دانشگاه حدود ۲۰ هزار دانشجو، از جمله ۷۰۰ دانشجوی خارجی درس میخوانند و تقریبا ۲ هزار استاد درس میدهند. دانشگاه الفارابی در مقطع لیسانس، فوق لیسانس و دکترا به تعلیم و تربیت مشغول است. | |||
و | بر اساس رنکینگ جهانی QS World University Rankings Results و سایت Top Universities دانشگاه فارابی بین دانشگاههای جهانی در سال ۲۰۰۹ جای ۶۰۰، سال ۲۰۱۰ بین ۵۰۱ -۵۵۵، سال ۲۰۱۱ بین ۴۰۰-۴۵۰ و سال ۲۰۱۲ رتبه ۳۹۰ را گرفته است. این دانشگاه در سال ۱۳۵۴ هشتادمین سال تأسیس خود را جشن گرفت. | ||
رئیس جمهور [[قزاقستان]] نور سلطان نظربایف در راستای حل چالشهای پیش روی کشور، سیاستهای جدید اقتصادی [[قزاقستان]] را در راستای تداوم اصلاحات ساختاری در نظام اقتصادی کشور، توسعه و گسترش آموزش کشور، بخش بهداشت و درمان و کشاورزی را ابلاغ داشته است. | |||
در راستای برنامهی صنعتیسازی کشور، ۱۰ مرکز آموزش عالی با هدف برقراری ارتباط علم با عرصههای مختلف اقتصادی و صنعتی و تربیت نیروهای متخصص تعیین گردیدهاند. رئیس جمهور سفارش بر ایجاد زیرساختهای اعتباری و فنی این مراکز آموزشی را داشته است و برای نیل به این هدف مبلغی به میزان ۱۰ میلیارد تنگه تا سال ۲۰۱۷ به این امر اختصاص داده است | |||
سیاست نوین اقتصادی [[قزاقستان]] که در بالا بدان اشاره شد، برنامهای کاملا روشن و واضح برای نیل به اهداف راهبردی قزاقستان ۲۰۵۰ میباشد. | |||
رئیس جمهور همچنین چارچوب و اهداف سیاسی دقیق نظام آموزش عالی کشور را مبنی بر اینکه «تا سال ۲۰۲۰ میلادی دو مرکز آموزش عالی قزاقستان باید در نظام رتبه بندی دانشگاههای جهان قرار گیرند» تعریف شده است که یکی از آنها دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی میباشد. | |||
تحقق این اهداف مستلزم تغییر اساسی در تمامی زمینههای فعالیت و عملکرد دانشگاههای جمهوری قزاقستان است. دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی ضمن برخورداری از جایگاهی برتر به عنوان مرکز آموزشی و مرکز جهانی برنامهی سازمان ملل «تاثیر آکادمی» در زمینهی پیشرفت و توسعهی پایدار، نقشی کاملا فعال در عرصهی تحصیلی، آموزشی و علمی در سطح جهانی دارد. | |||
در | دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی به عنوان بزرگترین دانشگاه [[قزاقستان]] به شمار میرود که در آن در حدود ۲۰ هزار دانشجو از اقصی نقاط کشور و از آن سوی مرزهای دور و نزدیک مشغول به تحصیل هستند. این دانشگاه در ۱۴ دانشکده مشغول تربیت متخصصین در ۱۸۰ تخصص در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری میباشد. تربیت این متخصصین به ۳ زبان، با حضور ۲۰۰۰ استاد عالی رتبه صورت میپذیرد و در این میان بیش از ۱۰۰۰ پروفسور و دانشیار، بالغ بر ۶۰ آکادمیسین و بیش از ۷۰ دارندهی جوایز و نشانهای دولتی و غیر دولتی فعالیت میکنند. | ||
دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی به عنوان قدیمیترین مرکز آموزش عالی کشور با برخورداری از زیرساختها و امکانات پیشرفته قابلیت تبدیل شدن به یک دانشگاه بین المللی علمی و پژوهشی را دارد | |||
نتایج رتبه بندی دانشگاههای دنیا که معیار سنجش و ارزیابی آنها بر ارزیابی فعالیت و عملکرد دانشگاههای پزوهشی فعال در فضای زبانی انگلیسی استوار است گواهی بر موفقیت آمیز بودن سیر ارتقاء دانشگاه میباشد. به همین علت جایگاه این مرکز آموزش عالی در رتبه بندی بین المللی یکی از ملاکهای مهم در مسیر ایجاد دانشگاه نسل سوم میباشد. | |||
بر اساس اطلاعات موسسه معتبر بین المللی انگلیس QS World University Ranking در سال ۲۰۱۴ دانشگاه الفارابی با کسب رتبه ۳۰۵ در لیست ۴۰۰ دانشگاه معتبر جهان قرار گرفت. همچنین بر اساس اطلاعات موسسهی رتبه بندی دانشگاهها QS این دانشگاه رتبهی سوم را در میان دانشگاههای کشورهای مستقل مشترک المنافع (CIS) و مقام اول را در میان [[دانشگاه های قزاقستان|دانشگاههای جمهوری قزاقستان]] دارا میباشد. دانشگاه الفارابی در آسیای مرکزی تنها دانشگاهی است که مفتخر به کسب نشان عالی ۳ ستارهی سازمان معتبر بین المللی QS-STAR در زمینهی ارائه خدمات آموزشی در چارچوب استانداردهای جهانی شده است. دانشگاه موفق به کسب اعتبار نامهی بین الملی از طرف موسسههای مشهور و معتبر خارجی AQUIN و ASIIN شده است: کارفرمایان و صاحبان صنایع، صلاحیت حرفهای و بنیه قوی علمی دانش آموختگان دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی را مورد تمجید قرار میدهند. | |||
دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی | برنامههای آموزشی مشترک با دانشگاههای آمریکا، اروپا و آسیا به صورت موفقیتآمیزی با تحویل دو سویهی دیپلم بین المللی و گواهینامه اجرا شدهاند. این امر خود گواهی بر عملکرد عالی دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی در حیطهی آموزشی جهانی میباشد. امروزه مدرک تحصیلی دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی تقریبا در تمامی رشتهها و تخصصها با دانشگاههای معتبر دنیا در یک رتبه قرار دارد. | ||
دانشگاه | هر ساله دانشگاههای مشترک اعم از دانشگاه سازمان همکاری [[شانگهای]] و دانشگاه اتحادیه کشورهای مستقل در مقطع کارشناسی ارشد دانشجو میپذیرد. | ||
دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی به صورت فعال در تمامی برنامههای اتحادیه اروپا شرکت دارد، که این امر خود باعث هماهنگی بیشتر در راستای اجرای مفاد موافقتنامهی سیستم ارزشیابی یکسان اروپایی (فرایند بالونسکی) میشود و سیاست آکادمیکی دانشگاهها به استانداردهای اروپایی را نزدیک میکند. | |||
دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی به صورت موفقیتآمیزی با تعدادی بالغ بر ۴۰۰ دانشگاه بزرگ جهان همکاری دارد. در کلاسهای درس دانشگاه ملی قزاقستان سخنرانی علمی و مشاوره، رایزنی علمی و تبادل تجربیات علمی ۱۵۰ دانشمند برجسته خارجی که ۷ تن از آنها دارنده جایزهی نوبل نیز هستند صورت میگیرد. دانشجویان دانشگاه نه تنها بر اساس برنامههای معتبر بین المللی تعلیم میبینند بلکه این امکان را هم دارند که مدرک تخصصی بین المللی دریافت کنند. به عنوان مثال برند جهانی [[آمریکا]] یعنی شرکت «-Hewlett «Packard در دانشگاه ملی قزاقستان یک مرکز معاصر علمی-آموزشی افتتاح کرده است. شرکت ژاپنی «Konikca minolta» در دانشگاه آزمایشگاه فناوریهای پیشرفته بنا کرده است. | |||
یکی از طرحهای عظیم دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی ایجاد خوشههای نوآوری «مهندسی و فناوری پیشرفته» با همکاری و مشارکت پارک علم و فناوری «آلتااو» میباشد. ۹،۵ میلیارد تنگه برای احداث پارک علم و فناوری، مرکز رشد، مرکز صنعتی و تولیدی، آزمایشگاههای موسسات علمی-پژوهشی و خوابگاه مجهز و راحت با ظرفیت اسکان ۱۵۰۰ نفر دانشجو و دانشمندان جوان اختصاص یافته است. | |||
در راستای ارتقای جایگاه دانشگاه در عرصههای جهانی علمی و آموزشی دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی در سال ۲۰۱۱ میلادی انجمن بین المللی دوستان را افتتاح کرده است. و هم اکنون در ترکیب این انجمن بالغ بر ۲۵۰ دانشمند خارجی و همکاران از اقصی نقاط جهان مشارکت دارند. | |||
امروز دانش آموختگان این دانشگاه در عرصههای مختلف اقتصادی، مدیریت دولتی و دیگر حیطهها فعالیت دارند و در میان دانشگاههای کشورهای مستقل مشترک المنافع تنها دانشگاهی است که در نشست بین المللی «RIO+20» در مجمع جهانی سازمان ملل متحد در برزیل، در راستای حمایت از طرحهای ریاست جمهوری کشور [[قزاقستان]] یعنی «راهبرد جهانی برای توسعه انرژیهای پاک» و «پل سبز»، طرحی را تحت عنوان «پل سبز برای همهی نسل ها» ارائه کرده است. | |||
در دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی در سال ۲۰۱۳ یک مرکز منطقهای آسیای مرکزی برای توسعهی پایدار در چارچوب برنامهها و طرحهای یونسکو-UNITWIN ایجاد شد. در همین راستا دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی سومین نشست رؤسای دانشگاههای آسیا، که خود نقشی به سزایی در فرایند همگرایی و یکپارچه سازی در منطقهی آسیا دارد را برگزار کرده است. | |||
در این نشست نمایندگان ۴۰ کشور طرح «مدل توسعه پایدار» را مورد بررسی قرار داده و تصویب کردهاند در همین راستا از ۵ لغایت ۷ نوامبر با همکاری و مشارکت آکادمی جهانی علوم و فنون و کنسرسیوم دانشگاههای جهان، همایش بین المللی در سطح جهانی با موضوع «پارادایم جدید توسعه انسانی پایدار - G-Global قالب گفت و گوی جهانی»، با حضور رئیس پارلمان جمهوری [[قزاقستان]] ک -ژ. توکایف، همچنین دانشمندان فرهیخته، و نمایندگان سازمانهای بزرگ و تأثیر گذار بین المللی چون باشگاه روم، جنبش بین المللی اروپا، صلیب سبز بین الملل، موسسه دیپلماسی فرهنگی، مرکز بین المللی «نظامی گنجوی»، مشارکت و همکاری برای تغییر، پوگواش و غیره، برگزار شد. | |||
از ویژگیهای اصلی این همایش، که بازتاب گستردهای در رسانههای معتبر جهان به همراه داشته است، این بود که اولین بار در آن مشکلات و چالشهای تعریف یک پارادایم جدید توسعه انسانی پایدار در قالب G- - Global بستری برای گفتگوی جهانی - که از طرف رئیس جمهور آقای ن.آ. نظربایف طرح شده است مورد بحث و بررسی قرار گرفتهاند. | |||
علاوه بر آن، موضوع کنفرانس فوق الذکر بازتاب گستردهای نیز در جریان برگزاری نشست جهانی یونسکو در تاریخ ۱۰ لغایت ۱۲ نوامبر در شهر ناگویای [[ژاپن]] داشت که خود به عنوان نقطهی عطفی در پایان دورهی ده سالهی آموزش در راستای توسعهی پایدار واقع شده است. | |||
ایجاد خوشهی زیست پزشکی در دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی به عنوان یک مرکز پزشکی قدرتمند و متشکل از یک بیمارستان مجهز، آزمایشگاه علمی- تحقیقاتی، زیرساختهای لازم از طریق جذب سرمایه گذاری خارجی از برنامهها و اهداف مهم این دانشگاه میباشد. در این پروژه دانشگاه ها، شرکتهای مهندسی، عمرانی و مالی قزاقستان، کره جنوبی، هنگکنگ و سنگاپور مشارکت دارند. با هدف احداث خوشهی زیست پزشکی در دانشگاه ملی قزاقستان مرکز تشخیص طبی که اخیرا شخصا به وسیلهی ریاست جمهوری [[قزاقستان]] جناب آقای نظربایف افتتاح شده است. | |||
دانشگاه ملی قزاقستان فارابی به عنوان یک دانشگاه پیشرو و معتبر در کشور تمام تلاش خود را در راستای توسعه و گسترش همکاری با دانشگاههای جهان اسلام مبذول میدارد و با دقت زیادی بر وضعیت امور مربوط به جهان اسلام نظارت دارد. دانشگاه فارابی یک دانشگاه معتبر تخصصی در حوزهی تربیت نیروهای دیپلمات شرق شناس است، که احساس پیوند و قرابت معنوی و فرهنگی با تمام مسلمانان جهان دارد. تا به امروز، دانشگاه اقدامات مهم و فراوانی را در راستای ایجاد همکاری با دانشگاههای خاورمیانه صورت داده است. به عنوان مثال، با دانشگاه [[اردن]] و دانشگاه علوم و فناوری اردن چندین توافق نامه و قرارداد در زمینهی علوم و آموزش منعقد نموده است: در همین راستا مرکز «الفارابی» نیز در دانشگاه اردن تأسیس شده است. | |||
به زودی مرکز مشابهی نیز در در دانشگاه اسکیشهیر ترکیه و یک مرکز ترجمهی زبانهای شرق، و همچنین مشترکا با دانشگاه کراچی پاکستان آزمایشگاه و لابراتوار شیمی در مرکز بین المللی علوم زیستی و شیمی وابسته به دانشگاه کراچی تأسیس میگردد. | |||
در راستای | اخیرا (۲۰۱۳) دانشگاه در جریان میزبانی از مهمان عالی رتبه دبیر کل سازمان همکاری اسلامی آقای عیاد بن امین مدنی توافقاتی صورت پذیرفت که در زیر بدان اشاره میشود: | ||
*افتتاح مرکز اطلاعات سازمان همکاری اسلامی در دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی؛ | |||
*تخصیص کمک هزینهی تحصیلی دانشگاه ملی [[قزاقستان]] برای شهروندان کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی؛ | |||
*مساعدت سازمان همکاری اسلامی در برقراری همکاری با دانشگاههای معتبر جهان اسلام؛ | |||
*اطلاعرسانی در مورد اقدامات و برنامهها در حوزهی آموزش و علوم که در چارچوب سازمان همکاری اسلامی برگزار میشوند. | |||
دانشگاه فارابی در راستای توسعه روابط خود با دانشگاه معتبر و بزرگ دنیا طی سفری که آقای موتانف رئیس دانشگاه در سال ۱۳۵۴ به تهران داشت، طی ملاقاتی که با آقای دکتر ابوذر ابراهیمی ترکمان رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، با رئیس و مسئولین دانشگاه شهید بهشتی و مرحوم دکتر آئینه وند رئیس وقت پژوهشگاه علوم انسانی وزارت فرهنگ و آموزش عالی تفاهمنامه و قراردادهای همکاری منعقد نمود که این تفاهمنامهها زمینه روابط گسترده دانشگاه فارابی را با مراکز فرهنگی و مراکزعلمی و آموزشی جمهوری اسلامی ایران را فراهم کرد. در همین راستا [[قزاقستان]] ایران را همسایهای صلحطلب در کرانههای دریای خزر میداند و مشتاق به توسعهی مناسبات و روابط فرهنگی و آموزشی با ایران است. | |||
شرقشناسان این دانشگاه رابطه تنگاتنگی با مراکز فرهنگی [[مصر]] و ایران دارد. دانشگاه همچنین بصورت فعال با دانشگاههای معتبر ترکیه و مالزی در زمینهی تبادل دانشگاهی، تربیت مشترک دانشجویان دکتری و همچنین با بسیاری از دانشگاههای کشورهای اسلامی اتحادیهی سابق در حال همکاری و تعامل موثر است. از طرف دیگر، همکاری با بانک توسعه اسلامی توسعه یافته است.همچنین هرساله بالغ بر ۲۰۰ دانشجوی افغانی در چارچوب برنامههای حمایتی دولت از [[افغانستان]] پذیرا میباشد. | |||
در | در این راستا به مناسبت سال «[[شهر آلماتی|آلماتی]] به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی» ۷ آوریل سال ۲۰۱۵ قرار است «همایش بین المللی فارابی» در چارچوب دومین کنفرانس فارابی که در آن نیز بازدید از شهر «اترار» زادگاه ابونصر فارابی گنجانده شده است، برگزار گردد. | ||
در این | در این همایش تمامی دانشمندان و کارشناسان و متخصصان کشورهای دور و نزدیک از جمله کشورهای خاور نزدیک میتوانند شرکت کنند. | ||
۲۳ و ۲۴ آوریل سال ۲۰۱۵ کنفرانس بین المللی و علمی-کاربردی با مضمون «روابط تاریخی و فرهنگی قزاقستان و کشورهای عربی شامل: ریشهها و پیدایش، دورهی معاصر و دورنمای آن» با مشارکت و همکاری دانشگاه «العین» امارات متحدهی عربی برگزار خواهد شد. | |||
هر دو کنفرانس به عنوان برنامههای سال ۲۰۱۵ کمیسیون جمهوری [[قزاقستان]] در امور مربوط به یونسکو و ایسسکو به شمار میروند. | |||
رئیس دانشگاه الفارابی که برای شرکت در همایش بین المللی روابط فرهنگی و تمدنی ایران و [[قزاقستان]] در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد اعلام کرد؛ این دانشگاه که نام دانشمند و متفکر بزرگ را بر خود دارد تمام مسؤلیتهای خود را که برای تربیت متخصصین لازم است به خوبی میداند. چرا که فارابی معلم و استاد بزرگ، نماد شخصیت و غرور جهان اسلام است و میراثش تأثیر بس زیادی بر شکل گیری و گسترش نه تنها فرهنگ اسلامی بلکه فرهنگ تمام جهان را دارد. به همین دلیل، این دانشگاه برای همکاری بین المللی با دیگر دانشگاههای جهان اسلام تأسیس شده است. ما از برقراری و توسعهی روابط با دانشگاههای ایران در راستای تأمین منافع دو کشور خرسند خواهیم بود<ref>موتانوف، گ.م. (1393). تهران: دانشگاه شهید بهشتی.</ref><ref>صابری، اصغر (1395). جامعه و فرهنگ [https://dmelal.ir/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 قزاقستان]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی] (در دست انتشار)، ص 397-404.</ref>. | |||
== کتابشناسی == | |||
نسخهٔ کنونی تا ۳ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۳۴
دانشگاه ملی قزاقی به نام فارابی که در ۱۵ ژانویهی سال ۱۹۳۴ تاسیس شد در ابتدا در رشتهی تعلیم و تربیت فعالیت میکرد اما با شروع جنگ جهانی دوم دانشگاه مجبور شد در رشتههای مانند شیمی، زیست شناسی، ترجمه، اپراتورهای رادیوی و غیره درس بدهد. در سالهای جنگ فعالیت دانشگاه بسیار دشوار بود. استادان و دانشجویان به جبهه رفتند که بعضی آنها برنگشتند. با اتمام جنگ دوم جهانی در دانشگاه میزان دانشجویان افزایش یافت. در دانشگاه بعد از جنگ جهانی دوم ۵ دانشکده با ۹۷۷ دانشجو وجود داشت. سالهای ۱۹۵۴-۱۹۵۵ در دانشگاه ۳۷۷۸ دانشجو درس میخواند و ۳۸۶ استاد تدریس میکرد. سال ۱۹۷۰ دانشگاه در ۱۶ رشته، ۱۰ دانشکده و ۶۵ زیر دانشکده (kaempa) فعالیت میکرد. سال ۱۹۸۰ در ۸۹ زیر دانشکده ۸۶۹ اساتید، از جمله ۷۹ پروفسور، ۵۴۰ دانشیار و دکترا کار میکردند. آن زمان دانشگاه ملی قزاقی به نام کیراف معروف بوده است و فقط بعد از گرفتن استقلال یعنی سال ۱۹۹۱ به نام الفارابی تبدیل شد که در سال ۲۰۱۳ هشتادمین سالروز تاسیس خود را جشن گرفت.
این دانشگاه در حال حاضر از ۶ بخش (اداره امور علمی، اداره علوم و نوآوری، بخش فعالیتهای آموزشی، اداره همکاری بین المللی، بخش اقتصادی و برنامه ریزی بودجه، بخش تولید)، ۱۴ دانشکده (دانشکده زیست شناسی و بیوتکنولوژی؛ دانشکده جغرافیا و طبیعت؛ دانشکده تاریخ، باستان شناسی و مردم شناسی؛ دانشکده مکانیک و ریاضیات؛ دانشکده آموزش پیش دانشگاهی؛ دانشکده شرق شناسی؛ دانشکده روزنامه نگاری؛ دانشکده فلسقه و علوم سیاسی؛ دانشکدهی روابط بین المللی؛ دانشکده اقتصاد عالی و تجارت؛ دانشکده فیزیک و فنی؛ دانشکده زبانشناسی، ادبیات و زبانها جهان؛ دانشکده حقوق؛ دانشکده شیمی و فن آوری شیمی)، مرکز نگارش علمی و انتشارات، مرکز اعتباربخشی و مدیریت کیفیت، موسسه فناوری اطلاعات و توسعه نوآوری، موسسه مطالعات پیشرفته، بخش نظامی، کتابخانهی علمی، انتشارات، موزه، مرکز آموزشی اینترنتی، خوابگاه، مجتمع ورزشی، رسانه تشکیل میشود. امروزه در دانشگاه حدود ۲۰ هزار دانشجو، از جمله ۷۰۰ دانشجوی خارجی درس میخوانند و تقریبا ۲ هزار استاد درس میدهند. دانشگاه الفارابی در مقطع لیسانس، فوق لیسانس و دکترا به تعلیم و تربیت مشغول است.
بر اساس رنکینگ جهانی QS World University Rankings Results و سایت Top Universities دانشگاه فارابی بین دانشگاههای جهانی در سال ۲۰۰۹ جای ۶۰۰، سال ۲۰۱۰ بین ۵۰۱ -۵۵۵، سال ۲۰۱۱ بین ۴۰۰-۴۵۰ و سال ۲۰۱۲ رتبه ۳۹۰ را گرفته است. این دانشگاه در سال ۱۳۵۴ هشتادمین سال تأسیس خود را جشن گرفت.
رئیس جمهور قزاقستان نور سلطان نظربایف در راستای حل چالشهای پیش روی کشور، سیاستهای جدید اقتصادی قزاقستان را در راستای تداوم اصلاحات ساختاری در نظام اقتصادی کشور، توسعه و گسترش آموزش کشور، بخش بهداشت و درمان و کشاورزی را ابلاغ داشته است.
در راستای برنامهی صنعتیسازی کشور، ۱۰ مرکز آموزش عالی با هدف برقراری ارتباط علم با عرصههای مختلف اقتصادی و صنعتی و تربیت نیروهای متخصص تعیین گردیدهاند. رئیس جمهور سفارش بر ایجاد زیرساختهای اعتباری و فنی این مراکز آموزشی را داشته است و برای نیل به این هدف مبلغی به میزان ۱۰ میلیارد تنگه تا سال ۲۰۱۷ به این امر اختصاص داده است
سیاست نوین اقتصادی قزاقستان که در بالا بدان اشاره شد، برنامهای کاملا روشن و واضح برای نیل به اهداف راهبردی قزاقستان ۲۰۵۰ میباشد.
رئیس جمهور همچنین چارچوب و اهداف سیاسی دقیق نظام آموزش عالی کشور را مبنی بر اینکه «تا سال ۲۰۲۰ میلادی دو مرکز آموزش عالی قزاقستان باید در نظام رتبه بندی دانشگاههای جهان قرار گیرند» تعریف شده است که یکی از آنها دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی میباشد.
تحقق این اهداف مستلزم تغییر اساسی در تمامی زمینههای فعالیت و عملکرد دانشگاههای جمهوری قزاقستان است. دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی ضمن برخورداری از جایگاهی برتر به عنوان مرکز آموزشی و مرکز جهانی برنامهی سازمان ملل «تاثیر آکادمی» در زمینهی پیشرفت و توسعهی پایدار، نقشی کاملا فعال در عرصهی تحصیلی، آموزشی و علمی در سطح جهانی دارد.
دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی به عنوان بزرگترین دانشگاه قزاقستان به شمار میرود که در آن در حدود ۲۰ هزار دانشجو از اقصی نقاط کشور و از آن سوی مرزهای دور و نزدیک مشغول به تحصیل هستند. این دانشگاه در ۱۴ دانشکده مشغول تربیت متخصصین در ۱۸۰ تخصص در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری میباشد. تربیت این متخصصین به ۳ زبان، با حضور ۲۰۰۰ استاد عالی رتبه صورت میپذیرد و در این میان بیش از ۱۰۰۰ پروفسور و دانشیار، بالغ بر ۶۰ آکادمیسین و بیش از ۷۰ دارندهی جوایز و نشانهای دولتی و غیر دولتی فعالیت میکنند.
دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی به عنوان قدیمیترین مرکز آموزش عالی کشور با برخورداری از زیرساختها و امکانات پیشرفته قابلیت تبدیل شدن به یک دانشگاه بین المللی علمی و پژوهشی را دارد
نتایج رتبه بندی دانشگاههای دنیا که معیار سنجش و ارزیابی آنها بر ارزیابی فعالیت و عملکرد دانشگاههای پزوهشی فعال در فضای زبانی انگلیسی استوار است گواهی بر موفقیت آمیز بودن سیر ارتقاء دانشگاه میباشد. به همین علت جایگاه این مرکز آموزش عالی در رتبه بندی بین المللی یکی از ملاکهای مهم در مسیر ایجاد دانشگاه نسل سوم میباشد.
بر اساس اطلاعات موسسه معتبر بین المللی انگلیس QS World University Ranking در سال ۲۰۱۴ دانشگاه الفارابی با کسب رتبه ۳۰۵ در لیست ۴۰۰ دانشگاه معتبر جهان قرار گرفت. همچنین بر اساس اطلاعات موسسهی رتبه بندی دانشگاهها QS این دانشگاه رتبهی سوم را در میان دانشگاههای کشورهای مستقل مشترک المنافع (CIS) و مقام اول را در میان دانشگاههای جمهوری قزاقستان دارا میباشد. دانشگاه الفارابی در آسیای مرکزی تنها دانشگاهی است که مفتخر به کسب نشان عالی ۳ ستارهی سازمان معتبر بین المللی QS-STAR در زمینهی ارائه خدمات آموزشی در چارچوب استانداردهای جهانی شده است. دانشگاه موفق به کسب اعتبار نامهی بین الملی از طرف موسسههای مشهور و معتبر خارجی AQUIN و ASIIN شده است: کارفرمایان و صاحبان صنایع، صلاحیت حرفهای و بنیه قوی علمی دانش آموختگان دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی را مورد تمجید قرار میدهند.
برنامههای آموزشی مشترک با دانشگاههای آمریکا، اروپا و آسیا به صورت موفقیتآمیزی با تحویل دو سویهی دیپلم بین المللی و گواهینامه اجرا شدهاند. این امر خود گواهی بر عملکرد عالی دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی در حیطهی آموزشی جهانی میباشد. امروزه مدرک تحصیلی دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی تقریبا در تمامی رشتهها و تخصصها با دانشگاههای معتبر دنیا در یک رتبه قرار دارد.
هر ساله دانشگاههای مشترک اعم از دانشگاه سازمان همکاری شانگهای و دانشگاه اتحادیه کشورهای مستقل در مقطع کارشناسی ارشد دانشجو میپذیرد.
دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی به صورت فعال در تمامی برنامههای اتحادیه اروپا شرکت دارد، که این امر خود باعث هماهنگی بیشتر در راستای اجرای مفاد موافقتنامهی سیستم ارزشیابی یکسان اروپایی (فرایند بالونسکی) میشود و سیاست آکادمیکی دانشگاهها به استانداردهای اروپایی را نزدیک میکند.
دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی به صورت موفقیتآمیزی با تعدادی بالغ بر ۴۰۰ دانشگاه بزرگ جهان همکاری دارد. در کلاسهای درس دانشگاه ملی قزاقستان سخنرانی علمی و مشاوره، رایزنی علمی و تبادل تجربیات علمی ۱۵۰ دانشمند برجسته خارجی که ۷ تن از آنها دارنده جایزهی نوبل نیز هستند صورت میگیرد. دانشجویان دانشگاه نه تنها بر اساس برنامههای معتبر بین المللی تعلیم میبینند بلکه این امکان را هم دارند که مدرک تخصصی بین المللی دریافت کنند. به عنوان مثال برند جهانی آمریکا یعنی شرکت «-Hewlett «Packard در دانشگاه ملی قزاقستان یک مرکز معاصر علمی-آموزشی افتتاح کرده است. شرکت ژاپنی «Konikca minolta» در دانشگاه آزمایشگاه فناوریهای پیشرفته بنا کرده است.
یکی از طرحهای عظیم دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی ایجاد خوشههای نوآوری «مهندسی و فناوری پیشرفته» با همکاری و مشارکت پارک علم و فناوری «آلتااو» میباشد. ۹،۵ میلیارد تنگه برای احداث پارک علم و فناوری، مرکز رشد، مرکز صنعتی و تولیدی، آزمایشگاههای موسسات علمی-پژوهشی و خوابگاه مجهز و راحت با ظرفیت اسکان ۱۵۰۰ نفر دانشجو و دانشمندان جوان اختصاص یافته است.
در راستای ارتقای جایگاه دانشگاه در عرصههای جهانی علمی و آموزشی دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی در سال ۲۰۱۱ میلادی انجمن بین المللی دوستان را افتتاح کرده است. و هم اکنون در ترکیب این انجمن بالغ بر ۲۵۰ دانشمند خارجی و همکاران از اقصی نقاط جهان مشارکت دارند.
امروز دانش آموختگان این دانشگاه در عرصههای مختلف اقتصادی، مدیریت دولتی و دیگر حیطهها فعالیت دارند و در میان دانشگاههای کشورهای مستقل مشترک المنافع تنها دانشگاهی است که در نشست بین المللی «RIO+20» در مجمع جهانی سازمان ملل متحد در برزیل، در راستای حمایت از طرحهای ریاست جمهوری کشور قزاقستان یعنی «راهبرد جهانی برای توسعه انرژیهای پاک» و «پل سبز»، طرحی را تحت عنوان «پل سبز برای همهی نسل ها» ارائه کرده است.
در دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی در سال ۲۰۱۳ یک مرکز منطقهای آسیای مرکزی برای توسعهی پایدار در چارچوب برنامهها و طرحهای یونسکو-UNITWIN ایجاد شد. در همین راستا دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی سومین نشست رؤسای دانشگاههای آسیا، که خود نقشی به سزایی در فرایند همگرایی و یکپارچه سازی در منطقهی آسیا دارد را برگزار کرده است.
در این نشست نمایندگان ۴۰ کشور طرح «مدل توسعه پایدار» را مورد بررسی قرار داده و تصویب کردهاند در همین راستا از ۵ لغایت ۷ نوامبر با همکاری و مشارکت آکادمی جهانی علوم و فنون و کنسرسیوم دانشگاههای جهان، همایش بین المللی در سطح جهانی با موضوع «پارادایم جدید توسعه انسانی پایدار - G-Global قالب گفت و گوی جهانی»، با حضور رئیس پارلمان جمهوری قزاقستان ک -ژ. توکایف، همچنین دانشمندان فرهیخته، و نمایندگان سازمانهای بزرگ و تأثیر گذار بین المللی چون باشگاه روم، جنبش بین المللی اروپا، صلیب سبز بین الملل، موسسه دیپلماسی فرهنگی، مرکز بین المللی «نظامی گنجوی»، مشارکت و همکاری برای تغییر، پوگواش و غیره، برگزار شد.
از ویژگیهای اصلی این همایش، که بازتاب گستردهای در رسانههای معتبر جهان به همراه داشته است، این بود که اولین بار در آن مشکلات و چالشهای تعریف یک پارادایم جدید توسعه انسانی پایدار در قالب G- - Global بستری برای گفتگوی جهانی - که از طرف رئیس جمهور آقای ن.آ. نظربایف طرح شده است مورد بحث و بررسی قرار گرفتهاند.
علاوه بر آن، موضوع کنفرانس فوق الذکر بازتاب گستردهای نیز در جریان برگزاری نشست جهانی یونسکو در تاریخ ۱۰ لغایت ۱۲ نوامبر در شهر ناگویای ژاپن داشت که خود به عنوان نقطهی عطفی در پایان دورهی ده سالهی آموزش در راستای توسعهی پایدار واقع شده است.
ایجاد خوشهی زیست پزشکی در دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی به عنوان یک مرکز پزشکی قدرتمند و متشکل از یک بیمارستان مجهز، آزمایشگاه علمی- تحقیقاتی، زیرساختهای لازم از طریق جذب سرمایه گذاری خارجی از برنامهها و اهداف مهم این دانشگاه میباشد. در این پروژه دانشگاه ها، شرکتهای مهندسی، عمرانی و مالی قزاقستان، کره جنوبی، هنگکنگ و سنگاپور مشارکت دارند. با هدف احداث خوشهی زیست پزشکی در دانشگاه ملی قزاقستان مرکز تشخیص طبی که اخیرا شخصا به وسیلهی ریاست جمهوری قزاقستان جناب آقای نظربایف افتتاح شده است.
دانشگاه ملی قزاقستان فارابی به عنوان یک دانشگاه پیشرو و معتبر در کشور تمام تلاش خود را در راستای توسعه و گسترش همکاری با دانشگاههای جهان اسلام مبذول میدارد و با دقت زیادی بر وضعیت امور مربوط به جهان اسلام نظارت دارد. دانشگاه فارابی یک دانشگاه معتبر تخصصی در حوزهی تربیت نیروهای دیپلمات شرق شناس است، که احساس پیوند و قرابت معنوی و فرهنگی با تمام مسلمانان جهان دارد. تا به امروز، دانشگاه اقدامات مهم و فراوانی را در راستای ایجاد همکاری با دانشگاههای خاورمیانه صورت داده است. به عنوان مثال، با دانشگاه اردن و دانشگاه علوم و فناوری اردن چندین توافق نامه و قرارداد در زمینهی علوم و آموزش منعقد نموده است: در همین راستا مرکز «الفارابی» نیز در دانشگاه اردن تأسیس شده است.
به زودی مرکز مشابهی نیز در در دانشگاه اسکیشهیر ترکیه و یک مرکز ترجمهی زبانهای شرق، و همچنین مشترکا با دانشگاه کراچی پاکستان آزمایشگاه و لابراتوار شیمی در مرکز بین المللی علوم زیستی و شیمی وابسته به دانشگاه کراچی تأسیس میگردد.
اخیرا (۲۰۱۳) دانشگاه در جریان میزبانی از مهمان عالی رتبه دبیر کل سازمان همکاری اسلامی آقای عیاد بن امین مدنی توافقاتی صورت پذیرفت که در زیر بدان اشاره میشود:
- افتتاح مرکز اطلاعات سازمان همکاری اسلامی در دانشگاه ملی قزاقستان الفارابی؛
- تخصیص کمک هزینهی تحصیلی دانشگاه ملی قزاقستان برای شهروندان کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی؛
- مساعدت سازمان همکاری اسلامی در برقراری همکاری با دانشگاههای معتبر جهان اسلام؛
- اطلاعرسانی در مورد اقدامات و برنامهها در حوزهی آموزش و علوم که در چارچوب سازمان همکاری اسلامی برگزار میشوند.
دانشگاه فارابی در راستای توسعه روابط خود با دانشگاه معتبر و بزرگ دنیا طی سفری که آقای موتانف رئیس دانشگاه در سال ۱۳۵۴ به تهران داشت، طی ملاقاتی که با آقای دکتر ابوذر ابراهیمی ترکمان رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، با رئیس و مسئولین دانشگاه شهید بهشتی و مرحوم دکتر آئینه وند رئیس وقت پژوهشگاه علوم انسانی وزارت فرهنگ و آموزش عالی تفاهمنامه و قراردادهای همکاری منعقد نمود که این تفاهمنامهها زمینه روابط گسترده دانشگاه فارابی را با مراکز فرهنگی و مراکزعلمی و آموزشی جمهوری اسلامی ایران را فراهم کرد. در همین راستا قزاقستان ایران را همسایهای صلحطلب در کرانههای دریای خزر میداند و مشتاق به توسعهی مناسبات و روابط فرهنگی و آموزشی با ایران است.
شرقشناسان این دانشگاه رابطه تنگاتنگی با مراکز فرهنگی مصر و ایران دارد. دانشگاه همچنین بصورت فعال با دانشگاههای معتبر ترکیه و مالزی در زمینهی تبادل دانشگاهی، تربیت مشترک دانشجویان دکتری و همچنین با بسیاری از دانشگاههای کشورهای اسلامی اتحادیهی سابق در حال همکاری و تعامل موثر است. از طرف دیگر، همکاری با بانک توسعه اسلامی توسعه یافته است.همچنین هرساله بالغ بر ۲۰۰ دانشجوی افغانی در چارچوب برنامههای حمایتی دولت از افغانستان پذیرا میباشد.
در این راستا به مناسبت سال «آلماتی به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی» ۷ آوریل سال ۲۰۱۵ قرار است «همایش بین المللی فارابی» در چارچوب دومین کنفرانس فارابی که در آن نیز بازدید از شهر «اترار» زادگاه ابونصر فارابی گنجانده شده است، برگزار گردد.
در این همایش تمامی دانشمندان و کارشناسان و متخصصان کشورهای دور و نزدیک از جمله کشورهای خاور نزدیک میتوانند شرکت کنند.
۲۳ و ۲۴ آوریل سال ۲۰۱۵ کنفرانس بین المللی و علمی-کاربردی با مضمون «روابط تاریخی و فرهنگی قزاقستان و کشورهای عربی شامل: ریشهها و پیدایش، دورهی معاصر و دورنمای آن» با مشارکت و همکاری دانشگاه «العین» امارات متحدهی عربی برگزار خواهد شد.
هر دو کنفرانس به عنوان برنامههای سال ۲۰۱۵ کمیسیون جمهوری قزاقستان در امور مربوط به یونسکو و ایسسکو به شمار میروند.
رئیس دانشگاه الفارابی که برای شرکت در همایش بین المللی روابط فرهنگی و تمدنی ایران و قزاقستان در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد اعلام کرد؛ این دانشگاه که نام دانشمند و متفکر بزرگ را بر خود دارد تمام مسؤلیتهای خود را که برای تربیت متخصصین لازم است به خوبی میداند. چرا که فارابی معلم و استاد بزرگ، نماد شخصیت و غرور جهان اسلام است و میراثش تأثیر بس زیادی بر شکل گیری و گسترش نه تنها فرهنگ اسلامی بلکه فرهنگ تمام جهان را دارد. به همین دلیل، این دانشگاه برای همکاری بین المللی با دیگر دانشگاههای جهان اسلام تأسیس شده است. ما از برقراری و توسعهی روابط با دانشگاههای ایران در راستای تأمین منافع دو کشور خرسند خواهیم بود[۱][۲].
کتابشناسی
- ↑ موتانوف، گ.م. (1393). تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
- ↑ صابری، اصغر (1395). جامعه و فرهنگ قزاقستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص 397-404.