صنایع دستی افغانستان

صنایع‌دستی به‌وسیله دست انسان و براساس ذوق، مهارت و بینش انسان تولید می‌شود. این صنایع در افغانستان جایگاه بالایی دارد و از قدیم در این کشور رواج داشته است. قدیمی‌ترین ظروف گلی که با دست انسان ساخته شده متعلق به ۴ تا ۵ هزار سال قبل از میلاد است و در موندیگک پیدا شده است. بعدها فلزکاری، استخراج و ذوب فلزات و تبدیل آن به ابزارآلات مختلف رواج پیدا کرده است.

مهم‌ترین صنایع‌دستی‌ که در طول تاریخ در افغانستان وجود داشته‌اند، عبارت‌اند از: قالی‌بافی، گلیم‌بافی، نمدبافی، برک‌بافی، حصیربافی، (یا بوریابافی)، قلاب‌دوزی، خامه‌دوزی، زری‌دوزی، صدف‌دوزی، آینه‌دوزی (در بین بلوچ‌ها)، گلدوزی، پوستین‌دوزی، دباغی و چرم‌سازی، سفالگری، منبت‌کاری، (برای تزیین کمد، رحل قرآن، میز و صندلی، منبر، مقابر و...)، زرگری (برای ساخت زیورآلات)، مینیاتور، تذهیب، مسگری، آهنگری، مجسمه‌سازی، حکاکی، خراطی روی چوب، شیشه‌گری، سنگ‌تراشی، کاشی‌کاری، کفش‌دوزی، لباس‌دوزی (سنتی) و صنایع چوبی (برای ساخت در، پنجره، کمد، میز، صندلی، تخت، ابزار کشاورزی، وسایل آشپزخانه و...). درواقع آنچه انسان در زندگی نیاز داشته، با دستان او ساخته می‌شده است.

از میان صنایع‌دستی افغانستان، قالی‌بافی مهم‌ترین و مشهورترین آنها بوده و هم‌اکنون نیز فعال است. قالی‌بافی از قدیم در افغانستان رایج بوده و از اقلام صادراتی مهم آن بوده است. بهترین قالی‌ها در آقچه، سرپل، میمنه و دیگر مناطق شمالی افغانستان بافته می‌شده و علاوه بر بازار داخلی به کشورهای مختلف نیز صادر می‌شده و از رونق خوبی برخوردار بوده است.

بعد از قالی‌بافی، گلیم‌بافی از صنایع‌دستی مهم افغانستان بوده است.گلیم‌بافی قبل از قالی‌بافی رواج داشته و قالی مرحله تکاملی گلیم ذکر شده است. گلیم‌های ناحیه سرپل افغانستان از مرغوبیت و شهرت خاصی برخوردار بوده و در تولید آن از پشم‌های رنگی هم استفاده می‌شد. در مناطق مرکزی افغانستان نیز گلیم‌های زیادی بافته می‌شود و از پشم‌هایی استفاده می‌شود که رنگ طبیعی و اصلی دارند. بعد از قالی و گلیم، نمدبافی قرار داشته است.

نیز نگاه کنید به

صنایع دستی در روسیه؛ صنایع دستی در تونس؛ صنایع دستی در ژاپن؛ صنایع دستی در کوبا؛ صنایع دستی و تجارت فرهنگی در چین؛ صنایع دستی در سنگال؛ صنایع دستی در آرژانتین؛ صنایع دستی در مالی؛ صنایع دستی در ساحل عاج؛ صنایع دستی در زیمبابوه؛ صنایع دستی در تایلند؛ صنایع دستی در اسپانیا؛ صنایع دستی در اردن؛ صنایع دستی در اتیوپی؛ صنایع دستی در سیرالئون؛ صنایع دستی در قطر.