مدارس اسلامی در مالی: تفاوت میان نسخهها
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
علاوه بر مدارس دولتی موجود در کشور | علاوه بر مدارس دولتی موجود در [[مالی|کشور مالی]]، مدارس اسلامی مشهور به مدارس عربی نیز در شهرها و روستاهای مالی فعالیت دارند. در این مدارس که از نظر امکانات آموزشی در سطح ضعیفتری نسبت به مدارس دولتی قرار دارند، دانشآموزان پس از گذراندن دوران تحصیلی از ابتدایی تا آخر دبیرستان، دیپلم رسمی دریافت میکنند. پیشینۀ این مدارس به اوایل قرن نوزدهم میلادی بازمیگردد. پس از تأسیس مدارس جدید از سوی هيأتهای میسیونری وابسته به کلیساها، که مورد حمایت استعمار [[فرانسه]] بودند، دولت استعماری وقت، مسلمانان این کشور را تشویق کرد تا فرزندان خود را در این مراکز آموزشی ثبت نام نمایند و رسماً اعلام کرد دانشآموزانی که در مدارس سنتی قرآنی تحصیل میکنند، فرصتی برای یافتن شغل مناسب ندارند و فقط دانشآموختگان این مدارس میتوانند در ادارات دولتی مشغول به کار شوند. | ||
این امر با مخالفت مسلمانان مواجه شد و آنها که وجود این مدارس را خطری بالقوه برای تغییر مذهب فرزندان خود میدانستند، از ثبت نام در این مدارس خودداری کردند و فقط تعداد کمی از مردم حاضر شدند فرزندان خود را به این مراکز آموزشی بفرستند. با این حال بنا به ضرورت حضور نسل آیندۀ مسلمانان در جامعه و نیاز به فراگیری علوم و دانش جدید، گروهی از شیوخ مسلمان این کشور تصمیم گرفتند افزونبر مدارس قرآنی، شکل جدیدی از مدارس اسلامی را تأسیس کنند تا همراه با علوم و معارف قرآنی، علوم جدید نیز به دانشآموزان آموخته شود. | |||
اینگونه مدارس در دهههای نخست قرن بیستم، بهتدریج در مناطق مختلف [[مالی]] شکل گرفت و شمار کثیری از دانشآموزان مسلمان در آن مشغول تحصیل شدند. مدرّسان این مدارس اسلامی، شیوخ و علمای تحصیلکردۀ حوزههای علمیۀ مراکش، موریتانی، الجزایر و مصر بودند و شیوۀ آموزشی آنها با مدارس سنتی قرآنی کاملاً متفاوت بود. پس از [[استقلال کشور مالی]] و با توجه به ریشه دار بودن مدارس اسلامی مزبور و تقاضاهای مکرر رهبران مسلمان این کشور مبنی بر برسمیت شناخته شدن این مراکز آموزشی توسط دولت؛ وزارت آموزش و پرورش مالی در سال 1962 و پس از تعیین کمیتهای ویژه، مدارس اسلامی را با این شرط که دروس مصوب آموزش و پرورش در آنها تدریس گردیده و اصلاحاتی در این مراکز آموزشی بوجود آید برسمیت شناخت. از آن تاریخ تا کنون در این مدارس که بصورت خصوصی و دریافت شهریهای (نه چندان زیاد) اداره میشوند علاوه بر دروس اسلامی نظیر قرائت و حفظ قرآن، صرف و نحو، فقه، معارف اسلامی و عربی؛ دروس مصوب وزارت آموزش و پرورش مالی نظیر ریاضی، شیمی، فیزیک، زیست شناسی و... نیز تدریس میشوند. با این حال تفاوت عمده این مدارس با مراکز آموزشی دولتی زبان مورد تدریس است بدین گونه که تمامی دروس در این مدارس به عربی ارائه میشوند ودانش آموزان پس از پایان دوره متوسطه و اخذ دیپلم به زبان عربی کاملاً تسلط مییابند<ref>مدارس قرآنی در مالی، [https://www.icro.ir/ مرکز اسناد سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]، شمارۀ سند 1286</ref>. | |||
دانشآموختگان این مدارس که به مدارس اسلامی- عربی شهرت دارد، تا سال 1996، پس از اخذ دیپلم، همچون دانشآموختگان مدارس دولتی، میتوانستند تحصیلات خود را در دانشگاه مالی ادامه داده دهند و یا با بورسیۀ تحصیلی عازم خارج از کشور شوند. استخدام آنان در مراکز و ادارات دولتی و خصوصی با هیچ منع قانونی مواجه نبود و مدرک تحصیلی آنها در شرایطیّ کاملاً مساوی با مدارس دولتی قرار داشت. با این حال در سال 1996، دولت مالی طیّ مصوبهای سراسری، ورود دانشآموختگان به دانشگاه مالی و استخدام آنان در مراکز دولتی را صرفاً مستلزم دیپلم مدارس دولتی و تسلّط به زبان فرانسه دانست. این امر با توجّه به آن که دانشآموختگان مقطع دیپلم مدارس اسلامی- عربی، به زبان فرانسه مسلط نبودند و در طول تحصیل، فقط زبان عربی را فرا میگرفتند، ادامۀ تحصیل آنان را در مقاطع آموزش عالی و مراکز اداری با مشکل مواجه ساخت، زیرا بهدلیل عدم توانایی در صحبت کردن به زبان فرانسه، از دستیابی به مشاغل دولتی و ورود به تنها دانشگاه کشور محروم شدند. البته طیّ چند دهۀ گذشته، سازمان همكاری اسلامی و کشورهای اسلامی، کمکهای قابل توجّهی برای توسعۀ مدارس اسلامی- عربی و ارتقای سطح کیفی دروس این مراکز در اختیار وزارت آموزش و پرورش این کشور قرار دادهاند با این حال به نظر میرسد برای تطبیق شرایط این مدارس با نظام آموزشی مالی راه طولانی در پیش است<ref>سیوطی ، شیخ عبدالرحمن ، 1387 ( گفتوگو)</ref>. | |||
با وجود مشکلات موجود در زمینۀ اشتغال و ادامۀ تحصیل دانشآموختگان مدارس عربی، مسلمانان این کشور همچنان به این مراکز اعتقاد دارند و ترجیح میدهند فرزندانشان در این مدارس تحصیل کنند. آنها بر این باورند که دانشآموزان در مدارس دولتی از ارزشهای سنتی خود دور میشوند و مدارس اسلامی- عربی، روح اسلام را در وجود آنها تقویت میکند. | طی چند سال گذشته رهبران مسلمان مالی بارها از دولت درخواست کردهاند ضمن ایجاد تغییراتی در مصوبه هئیت دولت تسهیلاتی را برای اشتغال و ادامه تحصیل دانش آموختگان مدارس اسلامی عربی فراهم آورد. با اين حال مقامات دولتی با تأکید بر آن که بر اساس قانون اساسی مالی زبان رسمی و اداری این کشور فرانسه است تأکید دارند تنها در صورت ایجاد تغییراتی ساختاری در این مدارس و تغییر زبان آن از زبان عربی به فرانسوی میتوانند شرایطی مساوی را در راهیابی به دانشگاه و یا استخدام در مراکز دولتی برای آنها در نظر بگیرند. در این ارتباط اخیراً برخی از رهبران مسلمان این کشور با برگزاری جلساتی با مدیران این مدارس پیشنهاد کردهاند مدارس عربی همانند دیگر کشورهای غرب آفریقا نظیر گینه کوناکری به مدارس اسلامی فرانکو عرب تغییر یافته و دروس اسلامی به زبان عربی و دروس مصوب آموزش و پرورش به زبان فرانسه تدریس گردد. آنها معتقدند با اجراء این سیستم دانش آموزان ضمن فراگیری زبان اسلام (عربی) به زبان فرانسوی نیز تسلط مییابند<ref>برگرفته از سایت https://www.islamic education in africa.com<nowiki/>/west africa/mali/2005</ref>. | ||
با وجود مشکلات موجود در زمینۀ اشتغال و ادامۀ تحصیل دانشآموختگان مدارس عربی، مسلمانان این کشور همچنان به این مراکز اعتقاد دارند و ترجیح میدهند فرزندانشان در این مدارس تحصیل کنند. آنها بر این باورند که دانشآموزان در مدارس دولتی از ارزشهای سنتی خود دور میشوند و مدارس اسلامی- عربی، روح اسلام را در وجود آنها تقویت میکند<ref>عرب احمدی، امیر بهرام(1392). جامعه و فرهنگ [[مالی]]. ناظر علمی ابوالحسن شریف محمدی. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی]، ص. 176-180.</ref>. | |||
== نیز نگاه کنید به == | |||
[[اسلام در مالی]]؛ [[تاریخ اسلام در مالی]]؛ [[مدارس قرآنی در مالی]] | |||
== کتابشناسی == |
نسخهٔ ۱ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۴۳
علاوه بر مدارس دولتی موجود در کشور مالی، مدارس اسلامی مشهور به مدارس عربی نیز در شهرها و روستاهای مالی فعالیت دارند. در این مدارس که از نظر امکانات آموزشی در سطح ضعیفتری نسبت به مدارس دولتی قرار دارند، دانشآموزان پس از گذراندن دوران تحصیلی از ابتدایی تا آخر دبیرستان، دیپلم رسمی دریافت میکنند. پیشینۀ این مدارس به اوایل قرن نوزدهم میلادی بازمیگردد. پس از تأسیس مدارس جدید از سوی هيأتهای میسیونری وابسته به کلیساها، که مورد حمایت استعمار فرانسه بودند، دولت استعماری وقت، مسلمانان این کشور را تشویق کرد تا فرزندان خود را در این مراکز آموزشی ثبت نام نمایند و رسماً اعلام کرد دانشآموزانی که در مدارس سنتی قرآنی تحصیل میکنند، فرصتی برای یافتن شغل مناسب ندارند و فقط دانشآموختگان این مدارس میتوانند در ادارات دولتی مشغول به کار شوند.
این امر با مخالفت مسلمانان مواجه شد و آنها که وجود این مدارس را خطری بالقوه برای تغییر مذهب فرزندان خود میدانستند، از ثبت نام در این مدارس خودداری کردند و فقط تعداد کمی از مردم حاضر شدند فرزندان خود را به این مراکز آموزشی بفرستند. با این حال بنا به ضرورت حضور نسل آیندۀ مسلمانان در جامعه و نیاز به فراگیری علوم و دانش جدید، گروهی از شیوخ مسلمان این کشور تصمیم گرفتند افزونبر مدارس قرآنی، شکل جدیدی از مدارس اسلامی را تأسیس کنند تا همراه با علوم و معارف قرآنی، علوم جدید نیز به دانشآموزان آموخته شود.
اینگونه مدارس در دهههای نخست قرن بیستم، بهتدریج در مناطق مختلف مالی شکل گرفت و شمار کثیری از دانشآموزان مسلمان در آن مشغول تحصیل شدند. مدرّسان این مدارس اسلامی، شیوخ و علمای تحصیلکردۀ حوزههای علمیۀ مراکش، موریتانی، الجزایر و مصر بودند و شیوۀ آموزشی آنها با مدارس سنتی قرآنی کاملاً متفاوت بود. پس از استقلال کشور مالی و با توجه به ریشه دار بودن مدارس اسلامی مزبور و تقاضاهای مکرر رهبران مسلمان این کشور مبنی بر برسمیت شناخته شدن این مراکز آموزشی توسط دولت؛ وزارت آموزش و پرورش مالی در سال 1962 و پس از تعیین کمیتهای ویژه، مدارس اسلامی را با این شرط که دروس مصوب آموزش و پرورش در آنها تدریس گردیده و اصلاحاتی در این مراکز آموزشی بوجود آید برسمیت شناخت. از آن تاریخ تا کنون در این مدارس که بصورت خصوصی و دریافت شهریهای (نه چندان زیاد) اداره میشوند علاوه بر دروس اسلامی نظیر قرائت و حفظ قرآن، صرف و نحو، فقه، معارف اسلامی و عربی؛ دروس مصوب وزارت آموزش و پرورش مالی نظیر ریاضی، شیمی، فیزیک، زیست شناسی و... نیز تدریس میشوند. با این حال تفاوت عمده این مدارس با مراکز آموزشی دولتی زبان مورد تدریس است بدین گونه که تمامی دروس در این مدارس به عربی ارائه میشوند ودانش آموزان پس از پایان دوره متوسطه و اخذ دیپلم به زبان عربی کاملاً تسلط مییابند[۱].
دانشآموختگان این مدارس که به مدارس اسلامی- عربی شهرت دارد، تا سال 1996، پس از اخذ دیپلم، همچون دانشآموختگان مدارس دولتی، میتوانستند تحصیلات خود را در دانشگاه مالی ادامه داده دهند و یا با بورسیۀ تحصیلی عازم خارج از کشور شوند. استخدام آنان در مراکز و ادارات دولتی و خصوصی با هیچ منع قانونی مواجه نبود و مدرک تحصیلی آنها در شرایطیّ کاملاً مساوی با مدارس دولتی قرار داشت. با این حال در سال 1996، دولت مالی طیّ مصوبهای سراسری، ورود دانشآموختگان به دانشگاه مالی و استخدام آنان در مراکز دولتی را صرفاً مستلزم دیپلم مدارس دولتی و تسلّط به زبان فرانسه دانست. این امر با توجّه به آن که دانشآموختگان مقطع دیپلم مدارس اسلامی- عربی، به زبان فرانسه مسلط نبودند و در طول تحصیل، فقط زبان عربی را فرا میگرفتند، ادامۀ تحصیل آنان را در مقاطع آموزش عالی و مراکز اداری با مشکل مواجه ساخت، زیرا بهدلیل عدم توانایی در صحبت کردن به زبان فرانسه، از دستیابی به مشاغل دولتی و ورود به تنها دانشگاه کشور محروم شدند. البته طیّ چند دهۀ گذشته، سازمان همكاری اسلامی و کشورهای اسلامی، کمکهای قابل توجّهی برای توسعۀ مدارس اسلامی- عربی و ارتقای سطح کیفی دروس این مراکز در اختیار وزارت آموزش و پرورش این کشور قرار دادهاند با این حال به نظر میرسد برای تطبیق شرایط این مدارس با نظام آموزشی مالی راه طولانی در پیش است[۲].
طی چند سال گذشته رهبران مسلمان مالی بارها از دولت درخواست کردهاند ضمن ایجاد تغییراتی در مصوبه هئیت دولت تسهیلاتی را برای اشتغال و ادامه تحصیل دانش آموختگان مدارس اسلامی عربی فراهم آورد. با اين حال مقامات دولتی با تأکید بر آن که بر اساس قانون اساسی مالی زبان رسمی و اداری این کشور فرانسه است تأکید دارند تنها در صورت ایجاد تغییراتی ساختاری در این مدارس و تغییر زبان آن از زبان عربی به فرانسوی میتوانند شرایطی مساوی را در راهیابی به دانشگاه و یا استخدام در مراکز دولتی برای آنها در نظر بگیرند. در این ارتباط اخیراً برخی از رهبران مسلمان این کشور با برگزاری جلساتی با مدیران این مدارس پیشنهاد کردهاند مدارس عربی همانند دیگر کشورهای غرب آفریقا نظیر گینه کوناکری به مدارس اسلامی فرانکو عرب تغییر یافته و دروس اسلامی به زبان عربی و دروس مصوب آموزش و پرورش به زبان فرانسه تدریس گردد. آنها معتقدند با اجراء این سیستم دانش آموزان ضمن فراگیری زبان اسلام (عربی) به زبان فرانسوی نیز تسلط مییابند[۳].
با وجود مشکلات موجود در زمینۀ اشتغال و ادامۀ تحصیل دانشآموختگان مدارس عربی، مسلمانان این کشور همچنان به این مراکز اعتقاد دارند و ترجیح میدهند فرزندانشان در این مدارس تحصیل کنند. آنها بر این باورند که دانشآموزان در مدارس دولتی از ارزشهای سنتی خود دور میشوند و مدارس اسلامی- عربی، روح اسلام را در وجود آنها تقویت میکند[۴].
نیز نگاه کنید به
اسلام در مالی؛ تاریخ اسلام در مالی؛ مدارس قرآنی در مالی
کتابشناسی
- ↑ مدارس قرآنی در مالی، مرکز اسناد سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، شمارۀ سند 1286
- ↑ سیوطی ، شیخ عبدالرحمن ، 1387 ( گفتوگو)
- ↑ برگرفته از سایت https://www.islamic+education+in+africa.com/west africa/mali/2005
- ↑ عرب احمدی، امیر بهرام(1392). جامعه و فرهنگ مالی. ناظر علمی ابوالحسن شریف محمدی. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص. 176-180.