صنعت گردشگری ساحل عاج

رشد و توسعه چشمگیر اقتصادی ساحل‌ عاج تا اواسط دهه 80 میلادی، موجب گردید تا تجار و بازرگانان بسیاری به آنجا سفر کنند و به‌ نوعی، موجب رونق صنعت گردشگری، البته از نوع تجاری آن شوند؛ اما در دهه 90 و پس‌ از آن، بحران‌های سیاسی و نظامی متعدد و نیز بالا رفتن آمار جرم و جنایت در کل کشور، به این صنعت آسیب‌های جدی وارد آورد؛ به همین دلیل در سال 2007، رئیس‌جمهور وقت، لوران باگبو، مأموریت بازسازی سیمای جهانی ساحل‌ عاج را به وزارت گردشگری و صنایع‌دستی این کشور سپرد و از وزیرش خواست تا تصویر مخدوشی را که به‌ واسطه بحران سیاسی و نظامی گذشته از ساحل‌ عاج پیش آمده بود، اصلاح نماید و موجبات جذب مجدد گردشگران را فراهم سازد.

شایان‌ذکر است، شهرهای ابیجان و یاموسوکرو، همچنان از شرایط مساعدتری نسبت به سایر نقاط غرب آفریقا، برای برگزاری نشست‌ها و سمینارهای بین‌المللی در حوزه اقتصاد و سیاست برخوردارند. این شرایط، به‌ ویژه به‌ دلیل وجود شبکه‌ای از هتل‌ها و راه‌های ارتباطی مدرن، دو بندر بزرگ ابیجان و سن پدرو و زیرساخت‌های دیگری از قبیل شبکه مناسب هوایی، اینترنتی و غیره، فراهم گردیده است. از معروف‌ترین مکان‌ها برای برگزاری نشست‌ها، «کاخ فرهنگ ابیجان» است که علاوه بر معماری فاخر و باشکوه، امکانات عظیمی برای گردهمایی‌ها دارد.

به‌‌ طور کلی، به‌ واسطه پلاژها و وجود اقیانوس اطلس، همچنین ذخایر طبیعی بسیار و نیز سنن و مذاهب اقوام گوناگون، این سرزمین می‌تواند محل جذب گردشگران بسیار باشد. در حوزه توریسم دریایی، 550 کیلومتر ساحل اقیانوس اطلس، پلاژهای پوشیده از ماسه مرغوب و نرم و وجود طیفی متنوع از صخره‌ها و مرداب‌ها و تالاب‌ها، زمینه بسیار مناسبی برای انواع تفریحات و ورزش‌های آبی، از قبیل اسکی روی آب، ماهیگیری، قایقرانی و غیره فراهم آورده است. در این زمینه، شهرهای گراند ‌بسام، آسینی و ساساندرا از مقاصد اصلی این نوع سرگرمی‌ها محسوب می‌شوند.

گراند‌ بسام، در 40 کیلومتری ابیجان واقع است و در آن خانه‌های قدیمی بسیاری، به‌ جامانده از دوران استعمار، دیده می‌شوند. شهر تاریخی گراند بسام در سال 2012 به‌ عنوان میراث فرهنگی جهانی، توسط یونسکو ثبت رسمی شد. جشن «آبیسا» که پیش‌تر بدان اشاره شد در این شهر برگزار می‌شود. شهر آسینی در 80 کیلومتری شرق ابیجان (نزدیکی‌های مرز غنا) و در کنار خلیج گینه قرار دارد. در این ناحیه دو روستای توریستی قرار دارد. شبه‌جزیره‌ای به‌نام «آسینی مافیا» (Assinie Mafia) در این منطقه یافت می‌شود که محل ویلاهای لوکس بسیاری‌‌ست. این منطقه که در جنوب‌شرقی ساحل‌ عاج قرار دارد، محل اصلی گذران تعطیلات اهالی ثروتمند ابیجان است؛ اما درمورد خود ابیجان که پایتخت اقتصادی ساحل‌ عاج محسوب می‌شود، ذکر دو مکان دیدنی ضروری است؛ نخست خیابان «پرنسس» (Princesse) در منطقه یوپوگون که به‌ دلیل رستوران‌ها و مراکز متعدد تفریحی‌اش مشهور است. این بلوار پرترددترین و زنده‌ترین خیابان شهری در کل آفریقا محسوب می‌شود. همچنین هنرمندان جوان در این محل، هنرهای خود را به نمایش می‌گذارند؛ محله مهم دیگر شهر ابیجان، محله «میل مکی» (mille maquis) در مارکوری است که به‌ لحاظ فرهنگی و تعدد غذاخوری‌ها با خیابان قبلی رقابت می‌کند.

در زمینه اکوتوریسم هم می‌توان از پارک‌های ملی متنوع و حدود 300 منطقه محافظت‌‌شده طبیعی نام برد که طیف وسیع و متنوعی از گیاهان و درخت‌ها را از شمال تا جنوب دربر می‌گیرند. یکی از دیدنی‌های طبیعی ساحل‌ عاج، نخلستان‌های فراوان آن است که در آن‌ها، نوعی نخل به‌نام «نخل روغنی آفریقایی» پرورش می‌یابد و در سطحی وسیع، کشت می‌شود. از سال 1996 به این‌سو، دولت طرحی را به‌ نام «حمایت از مناطق وحش ساحل‌ عاج» در دست اجرا دارد. همچنین در طول جاده‌ها می‌توان درختی را دید که به آن «اوا»(Hevea) گفته می‌شود و برای تهیه کائوچو کاشته می‌شود. افزون بر این‌ها، می‌توان از پارک ملی «ابوکوامکرو» (Aboukouamékrou) در 60 کیلومتری ابیجان نام برد که وسعتی معادل 21 هزار هکتار دارد و زیستگاه حیواناتی چون فیل، بوفالو، کرگدن و زرافه بوده است. قدیمی‌ترین و مهمترین پارک ملی ساحل‌ عاج با نام «کوموئه»، وسعتی برابر با 150 هزار هکتار دارد و علاوه بر حیوانات ذکر شده، محل زیست شیرها، اسب‌های آبی و طیف وسیعی از پرندگان است.

از دیگر جاذبه‌های طبیعی گردشگری در ساحل‌ عاج، می‌توان از «جزایر اهوتیله» (Ehotilés)، «پارک ملی ماراهویه» (Marahoué)، «پارک کوهستانی پکو» (Péko) و «پارک ملی تای» (Taï) نام برد که این آخری در فهرست میراث جهانی جای دارد و در آن تحقیقات علمی و پزشکی فراوانی صورت می‌گیرد؛ به‌‌ طور کلی، از بین سایت‌های طبیعی ساحل‌ عاج، «پارک ملی تای» در 1983، «پارک ملی کوموئه» در 1982 و «ذخیره‌گاه زیست کره منطقه کوه نیمبا» در سال 1981، در لیست جهانی سازمان یونسکو ثبت شده‌اند.

در سال 2019 ایجاد یک جزیره گردشگری در لاگون‌‌های اطراف ابیجان، به‌طور گسترده در رسانه‌های فرانسه‌‌ زبان جهان انعکاس یافت. ایده‌‌پرداز فرانسوی این طرح، در یک اقدام زیست‌محیطی ارزشمند، از بطری‌ها و زباله‌های پلاستیکی، به‌ عنوان بستر شناور این جزیره استفاده کرده بود که مورد توجه جریان‌های اکولوژیستی اروپا قرار گرفت.

اما شاید جالب‌ترین موضوع برای گردشگران، سنن، آیین‌ها و مذاهب و گروه‌های قومی این سرزمین باشد. همان‌گونه که پیش‌تر و به‌ تفصیل گفته شد، ساحل‌ عاج طیفی با بیش‌ از شصت قوم و به همین اندازه، باور، زبان، هنر، آیین و سنت، پیش‌‌روی علاقه‌مندان به توریسم فرهنگی و سنتی می‌نهد. در میان سایر بناهای مذهبی، کلیسای جامع نوتردام دولاپه (بانوی مقدس صلح)، در شهر یاموسوکرو، محلی دیدنی محسوب می‌شود. شایان‌ ذکر است که گنبد این بنا، از گنبد سن پیر در شهر رم نیز بلندتر است و ارتفاعی معادل 57 متر از سطح زمین دارد. این کلیسا اوج تبلیغات و صرف هزینه‌های مسیحیت در این سرزمین را نشان می‌دهد؛ زیرا این بنا، از معروف‌ترین و مجلل‌ترین بناهای مذهبی و حتی می‌توان گفت تمام بناهای هنری سده بیستم است. در شمال کشور نیز می‌توان بناهای اسلامی و مساجد فراوانی در شکل‌ها و سبک‌های متنوع دید. از معروف‌ترین و دیدنی‌ترین مساجد، باید به مسجد «کونگ» اشاره کنیم که قدمتی 300 ساله دارد و نماد قدیمی اسلام در شمال این سرزمین محسوب می‌شود. البته در میان سایر شهرها، بونکودو با 32 مسجد، بیشترین تعداد مساجد را به خود اختصاص داده است و می‌تواند از نواحی جالب برای گردشگران مسلمان به‌حساب آید.

در مسافرت درون سرزمین ساحل‌ عاج، هر گردشگر خارجی باید نکاتی را بداند که به او کمک می‌کنند؛ از جمله گفته می‌شود که به‌ ویژه درمیان آکان‌ها و بائوله‌ها مرسوم است که مسافر باید از کسی که میزبانش بوده و به همین دلیل خود را مسئول جان و سلامت او می‌داند، راه را بپرسد (David, 2009: 177). اگر او راه را سریع نشان دهد، یعنی علاقه‌ای به ماندن و سفر شما ندارد، اما اگر خود را به نشنیدن بزند و یا بگوید کجا می‌روید؟ نشانه این است که علاقه‌مند است همچنان میهمانش باشید و در این صورت، باید با سیاست عمل کرده و از او خداحافظی کنید.

در سال‌های اخیر، دولت واتارا سرمایه‌گذاری و تبلیغات خوبی در زمینه گردشگری انجام داده است. بخش خصوصی هم هتل‌های زیادی ساخته یا در دست احداث دارد. بعضی از این هتل‌ها به مجموعه‌های بزرگ بین‌المللی زنجیره‌ای متعلق هستند که در کشورهای مختلف شعبه دارند. درآمد این کشور، از طریق گردشگری نیز هرساله درحال افزایش است. در سال 2017، تعداد 3 میلیون و 470 هزار گردشگر، از ساحل‌ عاج بازدید کردند. وزارت گردشگری و تفریحات این کشور در نظر دارد، این تعداد را در سال 2025 به 5 میلیون گردشگر برساند. در آوریل 2019، «سیاندو فاوفانا»، وزیر گردشگری ساحل‌ عاج، طرحی را به بانک آفریقایی توسعه ارائه داده بود که بر اساس آن، از این بانک بین‌المللی درخواست شده بود تا مبلغ 5 میلیارد و 800 میلیون دلار سرمایه‌، برای توسعه صنعت توریسم ساحل‌ عاج اختصاص دهد. بر طبق این طرح تا سال 2025، ساحل‌ عاج به پنجمین مقصد گردشگری در قاره آفریقا تبدیل خواهد شد و برای 230 هزار جوان ساحل‌ عاجی، اشتغال در حوزه گردشگری ایجاد خواهد کرد. این طرح، توریسم تجاری در ابیجان را نیز مدنظر قرار داده است. البته در سال‌های اخیر، توسعه گردشگری داخلی و ایجاد فرهنگ سفر دربین اهالی ساحل‌ عاج هم مورد توجه دولت این کشور قرار گرفته است. سالیانه همایش‌ها و جشنواره‌های متعددی درزمینه گردشگری، در ساحل‌ عاج برگزار می‌گردد.

نیز نگاه کنید به

• صنعت گردشگری کانادا
• صنعت گردشگری ژاپن
• صنعت گردشگری کوبا
• صنعت گردشگری لبنان
• صنعت گردشگری مصر
• صنعت گردشگری افغانستان
• صنعت گردشگری در چین
• صنعت گردشگری تونس
• صنعت گردشگری روسیه
• صنعت گردشگری سنگال