ترکیب جمعیتی پیروان ادیان روسیه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۳ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۱۰

سرشماری ساكنان فدراسیون روسیه كه قرار بود در سال 1999 صورت گیرد به لحاظ “كمبود وسایل” به سال 2002 موكول شده است. به این دلیل در مطالب زیادی كه در مطبوعات منتشر می‌شدند هنوز آمار مربوط به تركیب ملی فدراسیون روسیه بنا به سرشماری سال 1989 به چشم می‌خورد. اما جمعیت‌شناسان روسیه (ی.م.شرباكوف، د.د.بوگویاولنسكی و آ.گ.ویشنفسكی) آمار مربوط به تركیب ملی فدراسیون روسیه در سال 1999 را بر طبق مواد و اسناد كمیته دولتی در رابطه با میزان تولد، مرگ و میر و مهاجرت ملیت‌های گوناگون در فدراسیون روسیه در سال‌های بین 1998-1989 تهیه كرده‌‎اند. بنا به ارزیابی آن‌ها جمعیت روسیه از ژانویه سال 1989 تا ژانویه سال 1999 از 9،119865 (53،81درصد) به 5،117883 هزار (58،80 درصد) كاهش یافته است. حتی ورود 4 میلیون روس كه از جمهوری‌های دیگر وارد روسیه شدند مانع از كاهش جمعیت روسیه نشد. روس‌‎ها در طی 10 سال به تعداد 4،2640 هزار نفر بیش از تعدادی كه روسیه را ترك كردند وارد فدراسیون روسیه شدند.

جمعیت‌شناسان همچنین آمار مربوط به تغییرات در جمعیت قوم‌‎ها را ارائه دادند كه بطور سنتی پیروان دین ارتدكس و اسلام را در برمی‌گیرد.از سال 1989 تا 1999 سهم اقوام پیروارتدكس از 78،89 به 95،88 درصد كاهش یافت. در همین دوره زمانی سهم مسلمانان از 8,5 به 9,0 درصد افزایش یافت و سهم اقوام پیرو بودیسم (لامائیسم) از 54 به 60 درصد افزایش یافت و سهم یهودیان از 39 به 23 درصد كاهش یافت. نمایندگان تعدادی از اقوام مسلمان (قزاق‌ها، قرقیزها و تركمن‌‎ها) در بین سال‌های 1998-1989 بیشتر از فدراسیون روسیه خارج شدند و به زادگاه تاریخی خود رفتند. در طی 40 سال اخیر رشد سهم مسلمانان به مراتب محسوس‌‎تر بوده است: از 6,5 درصد در سال 1959 تا 9,0 درصد در سال 1999. بدین ‎ترتیب آهنگ رشد جمعیت مسلمان در سال‌های اخیر خیلی بیشتر از20 –10 سال قبل بوده است. اگر آهنگ رشد كنونی جمعیت مسلمان در فدراسیون روسیه به همین ترتیب حفظ شود (و این سطح رشد ممكن است افزایش یابد)، بعد از 100 سال سهم مسلمانان در جمعیت روسیه دو برابر خواهد شد. تا سال 2010 اقوام مسلمان احتمالاً 20-18 درصد جمعیت فدراسیون روسیه را تشكیل خواهند داد.

جمعیت مسلمانان از سال 1950 تا2000، از8.5% تا15درصد افزایش یافته بود. اگر اتحاد شوروی در حدود قبلی خود حفظ شده بود، در حال حاضر میزان مسلمانان در جمعیت آن برابر 20% می‌شد (با توجه به نرخ بالای زاد و ولد در جمهوری‌های آسیای مرکزی). در سال‌های 1980 رشد تعداد مسلمانان عمدتاً موجب نگرانی ژنرال‌های شوروی می‌شد. آن‌ها اعتقاد داشتند که افزایش تعداد نظامیان مسلمان برآمادگی رسمی ارتش شوروی اثر منفی بگذارد زیرا سطح آموزشی و آمادگی فیزیکی آن‌ها واجد شرایط نبود. طی 10 سال اخیر معمولاً تعداد مسلمانان در روسیه برابر20میلیون نفر اعلام می‌شد. این رقم تقریبی در چند سخنان رئیس جمهور روسیه ، از جمله در اجلاس سال2003 سران سازمان کنفرانس اسلامی در کوالالامپور، مشروعیت یافته است که وزارت امور خارجه روسیه نیز این رقم را تائید کرده است. ولی این موضوع به تفسیر احتیاج دارد. اواسط سال‌های 1990 نقطه نظرات متفاوتی درباره تعداد مسلمانان روسیه وجود داشتند. عده‌ای بر اساس نتایج نظر سنجی سال 1989 این تعداد را معادل 11.5 میلیون نفر تعیین می‌کردند در حالی که وزارت امور خارجه روسیه رقم 17 میلیون را ذکر می‌کرد. راویل عین الدین رئیس شورای مفتیان روسیه بر19 میلیون تاکید می‌کرد، مراد زرگیشیف رئیس سازمان کمیته آزادی مذهب شورای عالی روسیه 20 میلیون را ذکر می‌کرد و فرید اسدولین معاون رئیس اداره روحانیت مسلمان روسیه اروپایی 23 میلیون نفر را مطرح می‌کرد^[۱].

در سال 2002 علی ویاپسلاو پالوسین یکی از روسای مرکز اطلاع رسانی تحلیلی شورای مفتیان روسیه طی مطلبی به 26 میلیون نفر مسلمان اشاره کرد. سرشماری عمومی نفوس سال 2002 نشان داد که 14.5 میلیون نفر به فرهنگ اسلامی تعلق دارند . این نتیجه سرشماری باعث نومیدی رهبران روحانی مسلمانان شد که به ارقام بزرگتری عادت کرده بودند. عین الدین توضیح داد که مکانیزم ناکامل شمارش شهروندان باعث اعلام این رقم پایین شد. با توجه به حضور شهروندان کشورهای دیگر و مهاجران، تعداد مسلمانان در روسیه واقعاً هم می‌تواند بیشتر باشد. طبق آمار رسمی، در روسیه 621 هزار نفر آذربایجانی زندگی می‌کنند که تعداد واقع آن‌ها از یک میلیون نفر تجاوز کرده است. اطلاعات دقیق درباره مهاجرت فصلی شهروندان آسیای مرکزی به روسیه در دست نیست. کارمندان نهادهای سیاست خارجی این کشورها و روسیه معتقدند که در روسیه حدود یک میلیون نفر مسلمان از ازبکستان، قزاقستان و تاجیکستان حضور دارند. معلوم نیست کودکان از نکاح ترکیبی باید به کدام گروه نسبت داده شوند. طبق سنت اسلامی، این کودکان به طور اتوماتیک مسلمان محسوب می شوند .«روزنامه مسلمانان» نوشت که در تاتارستان 50% کودکان از پدر و مادر مسلمان و غیر مسلمان به دنیا می‌آیند. با توجه به ملاحظات فوق می‌توان گفت که تعداد مسلمانان از رقم اعلام شده بیشتر است^[۲].

جمعیت مسلمان روسیه در اواخر قرن 20 و اوایل 21 حدود 20 تا28 میلیون نفر را شامل می شود . رسانه‌های همگانی روسیه، جمعیت مسلمانان را 20 میلیون نفر اعلام کرده‌اند. دانشمندان آکادمی خدمات دولتی روسیه، در سال 2001 گزارش دادند تعداد مومنان واقعی و پای بند به سنت‌های اسلامی به 15 میلیون نفر می‌رسد. این رقم به حقیقت نزدیک‌تر است. البته این در صورتی است که تنها اتباع مسلمان روسیه را در نظر بگیریم، زیرا در روسیه جمعیت قابل ملاحظه‌ای از مسلمانان مهاجر زندگی می‌کنند که به صورت قانونی یا غیر قانونی وارد کشور شده‌اند. برای مثال، جمعیت آذربایجانی‌های روسیه به 1.5 میلیون نفر می‌رسد. در منطقه اوترادنایای شهر مسکو، در اواخر دهه 1990 مسجد شیعیان تاسیس شد که بیشتر مراجعان آن آذربایجانی هستند. امروزه بحث‌هایی درباره تاسیس مساجد شیعی در سایر شهرهای روسیه نیز در جریان است. دومین گروه از مسلمان‌های مهاجر روسیه بعد از آذری‌ها، قزاق‌ها هستند که جمعیت آن‌ها هم به یک میلیون نفرمی‌رسد. بدین ترتیب، جمعیت کلی مسلمان‌های روسیه با در نظر گرفتن ازدواج زنان روس با مردهای مسلمان، بین 15 تا20 میلیون نفر را تشکیل می‌دهد. شایان ذکر است هر زن غیر مسلمان که با مرد مسلمان ازدواج کند طبق قوانین اسلامی، باید مسلمان شود و فرزندانی هم که در نتیجه این ازدواج‌ها به دنیا می‌آیند مسلمان هستند. این نکته را نباید از نظر دور داشت .

اما چه کسانی را باید مسلمان نامید. در این باره دو نظریه وجود دارد: طبق نظریه اول، مسلمان‌هایی که واقعاً به اصول اسلام پای بندند 2 تا 3 میلیون نفر را تشکیل می‌دهند. بر اساس آمار سایت اینترنتی Monitoring.ru، معتقدان به ادیان مختلف در روسیه 55 درصد جمعیت را شامل می‌شوند که از میان آن‌ها مسلمان‌ها 5 درصد را تشکیل می‌دهند. اما طبق آمار انستیتو اجتماعی مسکو، جمعیت مسلمان‌ها در سال 1997 میلادی 6.2 درصد از کل جمعیت معتقدین و 6 درصد از کل جمعیت روسیه بوده است.

در مورد رشد تعداد مسلمانان در روسیه طی 15 سال اخیر باید گفت که بحث درباره انقلاب جمعیتی اسلامی در روسیه بی‌اساس است. رشد تعداد تاتارها که بزرگترین قوم اسلامی روسیه هستند (5.6 میلیون نفر) از سرشماری سال 1989 تا سرشماری 2002 فقط برابر 36 هزار نفر بود. از سوی دیگر، در شرایط کاهش جمعیت اسلاوی (تعداد روس‌ها طی همان مدت از 119 تا 115 میلیون نفر کاهش یافت)، سهم مسلمانان در جمعیت روسیه افزایش یافته است. این امر به خصوص در میان مسلمانان شمال قفقاز مشاهده می‌شود که رشد جمعیت آن‌ها از سال 1989 تا 2002 به قرار ذیل بود:

اینگوش‌ها 91%، کومیک‌ها 52%، دارگینی‌ها 44%، آورای‌ها 39% و کاربادی‌ها 34% برآورد رشد تعداد چچن‌ها که بزرگترین قوم شمال قفقاز هستند، کار ساده‌ای نیست. در سال 1989 تعداد آن‌ها معادل حدود 1 میلیون نفر بود و طبق سرشماری سال 20021 میلیون و 360هزارنفر اعلام شد. ولی به علت تلفات جنگی و مهاجرت مشکل بتوان رشد واقعی این قوم را مشخص کرد. ارقام دقیق تلفات دو جنگ چچنی نیز در دست نیست (45و200 هزار ذکر می‌شود که رقم اول بیشتر شبیه به واقعیت است) در عین حال، بعضی کارشناسان معتقدند که ارقام تعدادچچن‌ها اغراق آمیز است و اینکه تعداد آن‌ها 1،1-1 میلیون نفر است. باید افزود که قوم باشقیر که قوم دوم مسلمان روسیه است، طی مدت مورد نظر رشد124 درصدی از خود نشان داده است. با این حال، این رشد جمعیت باعث«تحول مذهبی» نمی‌شود. روسیه مانند سابق «جامعه‌ای ارتدوکس» با حضور فزاینده اسلامی باقی خواهد ماند. ادعاهایی که تا سال 2050 مسلمانان یک سوم و حتی نصف جمعیت روسیه را تشکیل خواهند داد، عاطفی و بی‌اساس است. علت این که در روسیه عامل جمعیتی شدت یافته است، این است که رشد جمعیت مسلمان در منطقه مناقشه زده شمال قفقاز مشاهده می‌شود. در این منطقه رشد تعداد مسلمانان و کاهش جمعیت مسیحی اسلاوی واقعاً چشمگیر است. در جمهوری‌های شمال قفقاز مسلمانان بیش از70% جمعیت را تشکیل می‌دهند که طی 20 سال اخیر تعداد آن‌ها دوبرابر افزایش یافته است. میزان جمعیت اسلامی از 29.3% تا 19% کاهش یافته است. این منطقه مسلمان‌نشین در جنوب روسیه گسترش می‌یابد که در شرایط مشکلات اقتصادی و نرخ بالای بیکاری جمعیت اضافی جمهوری‌های مسلمان به مناطق همسایه مهاجرت می‌کند که آنجا از تازه واردان استقبال نمی‌کنند. مهاجران سعی می‌کنند جدا از دیگران زندگی کرده و از منافع گروهی، قومی و مذهبی خود دفاع کنند^[۳].

نزدیک به نیمی از جمعیت یهودیان روسیه در مسکو اقامت دارند و دارای موقعیت استثنایی از لحاظ تمرکز منابع مالی، سیاسی و انسانی می‌باشند. حدود یک سوم تا یک چهارم یهودیان روسیه در سنت پترزبورگ اقامت دارند و سایرین در مراکز بزرگ صنعتی منطقه اورال، سواحل رودخانه ولگا و در سیبری زندگی می‌کنند. از آمار جمعیت یهودیان روسیه ارزیابی‌های متفاوتی ارائه می‌شود. بر این اساس، جمعیت یهودیان از چندین صد هزار تا سه میلیون نفر ذکر شده است. رهبران سازمان‌های یهودی این جمعیت را دست کم در حدود 3/1 – 5/1 میلیون نفر ارزیابی می‌کنند. اما مطابق سرشماری رسمی سال 2002 شمار یهودیان در روسیه فقط حدود 230 هزار نفر می‌باشد^[۴].

نیز نگاه کنید به

ترکیب جمعیتی پیروان ادیان کانادا

ترکیب جمعیتی پیروان ادیان کوبا

ترکیب جمعیتی پیروان ادیان افغانستان

ترکیب جمعیتی پیروان ادیان سنگال

کتابشناسی

↑ نشریه فرهنگ روس(1388 پاییز)، ویژه نامه اسلام و مسلمانان در روسیه، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو، شماره 28. ص98-99.
↑ نشریه فرهنگ روس(1388 پاییز)، ویژه نامه اسلام و مسلمانان در روسیه، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو، شماره 28. ص100.
↑ نشریه فرهنگ روس(1388 پاییز)، ویژه نامه اسلام و مسلمانان در روسیه، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو، شماره 28. ص101.
↑ کرمی، جهانگیر (1392). جامعه و فرهنگ روسیه. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد اول، 318-324.

[1] نشریه فرهنگ روس(1388 پاییز)، ویژه نامه اسلام و مسلمانان در روسیه، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو، شماره 28. ص98-99.

[2] نشریه فرهنگ روس(1388 پاییز)، ویژه نامه اسلام و مسلمانان در روسیه، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو، شماره 28. ص100.

[3] نشریه فرهنگ روس(1388 پاییز)، ویژه نامه اسلام و مسلمانان در روسیه، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو، شماره 28. ص101.

[4] کرمی، جهانگیر (1392). جامعه و فرهنگ روسیه. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد اول، 318-324.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۵: / خط ۵: @@
 [[جمعیت روسیه|جمعیت]] [[اسلام و مسلمانان روسیه|مسلمانان]] از سال 1950 تا2000، از8.5% تا15درصد افزایش یافته بود. اگر اتحاد شوروی در حدود قبلی خود حفظ شده بود، در حال حاضر میزان مسلمانان در جمعیت آن برابر 20% می‌شد (با توجه به نرخ بالای زاد و ولد در جمهوری‌های آسیای مرکزی). در سال‌های 1980 رشد تعداد مسلمانان عمدتاً موجب نگرانی ژنرال‌های شوروی می‌شد. آن‌ها اعتقاد داشتند که افزایش تعداد نظامیان مسلمان برآمادگی رسمی ارتش شوروی اثر منفی بگذارد زیرا سطح آموزشی و آمادگی فیزیکی آن‌ها واجد شرایط نبود. طی 10 سال اخیر معمولاً تعداد مسلمانان در [[روسیه]] برابر20میلیون نفر اعلام می‌شد. این رقم تقریبی در چند سخنان رئیس جمهور [[روسیه]] ، از جمله در اجلاس سال2003 سران سازمان کنفرانس اسلامی در کوالالامپور، مشروعیت یافته است که [https://www.mid.ru/ وزارت امور خارجه روسیه] نیز این رقم را تائید کرده است. ولی این موضوع به تفسیر احتیاج دارد. اواسط سال‌های 1990 نقطه نظرات متفاوتی درباره تعداد مسلمانان [[روسیه]] وجود داشتند. عده‌ای بر اساس نتایج نظر سنجی سال 1989 این تعداد را معادل 11.5 میلیون نفر تعیین می‌کردند در حالی که وزارت امور خارجه روسیه رقم 17 میلیون را ذکر می‌کرد. راویل عین الدین رئیس شورای مفتیان [[روسیه]] بر19 میلیون تاکید می‌کرد، مراد زرگیشیف رئیس سازمان کمیته آزادی مذهب شورای عالی روسیه 20 میلیون را ذکر می‌کرد و فرید اسدولین معاون رئیس اداره روحانیت مسلمان [[روسیه]] اروپایی 23 میلیون نفر را مطرح می‌کرد<ref>نشریه فرهنگ روس(1388 پاییز)، ویژه نامه اسلام و مسلمانان در [[روسیه]]، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو، شماره 28. ص98-99.</ref>.
-در سال 2002 علی ویاپسلاو پالوسین یکی از روسای مرکز اطلاع رسانی تحلیلی شورای مفتیان [[روسیه]] طی مطلبی به 26 میلیون نفر مسلمان اشاره کرد. سرشماری عمومی نفوس سال 2002 نشان داد که 14.5 میلیون نفر به فرهنگ اسلامی تعلق دارند . این نتیجه سرشماری باعث نومیدی رهبران روحانی مسلمانان شد که به ارقام بزرگتری عادت کرده بودند. عین الدین توضیح داد که مکانیزم ناکامل شمارش شهروندان باعث اعلام این رقم پایین شد. با توجه به حضور شهروندان کشورهای دیگر و مهاجران، تعداد [[اسلام و مسلمانان روسیه|مسلمانان]] در [[روسیه]] واقعاً هم می‌تواند بیشتر باشد. طبق آمار رسمی، در [[روسیه]] 621 هزار نفر آذربایجانی زندگی می‌کنند که تعداد واقع آن‌ها از یک میلیون نفر تجاوز کرده است. اطلاعات دقیق درباره [[مهاجرت به روسیه|مهاجرت]] فصلی شهروندان آسیای مرکزی به [[روسیه]] در دست نیست. کارمندان نهادهای سیاست خارجی این کشورها و [[روسیه]] معتقدند که در [[روسیه]] حدود یک میلیون نفر [[اسلام و مسلمانان روسیه|مسلمان]] از ازبکستان، قزاقستان و [[تاجیکستان]] حضور دارند. معلوم نیست کودکان از نکاح ترکیبی باید به کدام گروه نسبت داده شوند. طبق سنت اسلامی، این کودکان به طور اتوماتیک مسلمان محسوب می شوند .«روزنامه مسلمانان» نوشت که در تاتارستان 50% کودکان از پدر و مادر مسلمان و غیر مسلمان به دنیا می‌آیند. با توجه به ملاحظات فوق می‌توان گفت که تعداد مسلمانان از رقم اعلام شده بیشتر است<ref>نشریه فرهنگ روس(1388 پاییز)، ویژه نامه اسلام و مسلمانان در [[روسیه]]، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو، شماره 28. ص100.</ref>.
+در سال 2002 علی ویاپسلاو پالوسین یکی از روسای مرکز اطلاع رسانی تحلیلی شورای مفتیان [[روسیه]] طی مطلبی به 26 میلیون نفر مسلمان اشاره کرد. سرشماری عمومی نفوس سال 2002 نشان داد که 14.5 میلیون نفر به فرهنگ اسلامی تعلق دارند . این نتیجه سرشماری باعث نومیدی رهبران روحانی مسلمانان شد که به ارقام بزرگتری عادت کرده بودند. عین الدین توضیح داد که مکانیزم ناکامل شمارش شهروندان باعث اعلام این رقم پایین شد. با توجه به حضور شهروندان کشورهای دیگر و مهاجران، تعداد [[اسلام و مسلمانان روسیه|مسلمانان]] در [[روسیه]] واقعاً هم می‌تواند بیشتر باشد. طبق آمار رسمی، در [[روسیه]] 621 هزار نفر آذربایجانی زندگی می‌کنند که تعداد واقع آن‌ها از یک میلیون نفر تجاوز کرده است. اطلاعات دقیق درباره [[مهاجرت به روسیه|مهاجرت]] فصلی شهروندان آسیای مرکزی به [[روسیه]] در دست نیست. کارمندان نهادهای سیاست خارجی این کشورها و [[روسیه]] معتقدند که در [[روسیه]] حدود یک میلیون نفر [[اسلام و مسلمانان روسیه|مسلمان]] از ازبکستان، [[قزاقستان]] و [[تاجیکستان]] حضور دارند. معلوم نیست کودکان از نکاح ترکیبی باید به کدام گروه نسبت داده شوند. طبق سنت اسلامی، این کودکان به طور اتوماتیک مسلمان محسوب می شوند .«روزنامه مسلمانان» نوشت که در تاتارستان 50% کودکان از پدر و مادر مسلمان و غیر مسلمان به دنیا می‌آیند. با توجه به ملاحظات فوق می‌توان گفت که تعداد مسلمانان از رقم اعلام شده بیشتر است<ref>نشریه فرهنگ روس(1388 پاییز)، ویژه نامه اسلام و مسلمانان در [[روسیه]]، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو، شماره 28. ص100.</ref>.
 جمعیت مسلمان [[روسیه]] در اواخر قرن 20 و اوایل 21 حدود 20 تا28 میلیون نفر را شامل می شود . رسانه‌های همگانی [[روسیه]]، [[جمعیت روسیه|جمعیت]] مسلمانان را 20 میلیون نفر اعلام کرده‌اند. دانشمندان آکادمی خدمات دولتی [[روسیه]]، در سال 2001 گزارش دادند تعداد مومنان واقعی و پای بند به سنت‌های اسلامی به 15 میلیون نفر می‌رسد. این رقم به حقیقت نزدیک‌تر است. البته این در صورتی است که تنها اتباع مسلمان [[روسیه]] را در نظر بگیریم، زیرا در [[روسیه]] جمعیت قابل ملاحظه‌ای از مسلمانان مهاجر زندگی می‌کنند که به صورت قانونی یا غیر قانونی وارد کشور شده‌اند. برای مثال، جمعیت آذربایجانی‌های [[روسیه]] به 1.5 میلیون نفر می‌رسد. در منطقه اوترادنایای شهر [[مسکو]]، در اواخر دهه 1990 مسجد شیعیان تاسیس شد که بیشتر مراجعان آن آذربایجانی هستند. امروزه بحث‌هایی درباره تاسیس مساجد شیعی در سایر شهرهای [[روسیه]] نیز در جریان است. دومین گروه از مسلمان‌های مهاجر [[روسیه]] بعد از آذری‌ها، قزاق‌ها هستند که [[جمعیت روسیه|جمعیت]] آن‌ها هم به یک میلیون نفرمی‌رسد. بدین ترتیب، جمعیت کلی مسلمان‌های [[روسیه]] با در نظر گرفتن [[ازدواج در روسیه|ازدواج]] [[زنان در روسیه|زنان روس]] با مردهای مسلمان، بین 15 تا20 میلیون نفر را تشکیل می‌دهد. شایان ذکر است هر زن غیر مسلمان که با مرد مسلمان ازدواج کند طبق قوانین اسلامی، باید مسلمان شود و فرزندانی هم که در نتیجه این ازدواج‌ها به دنیا می‌آیند مسلمان هستند. این نکته را نباید از نظر دور داشت .