شهرنشینی و روستانشینی در سریلانکا: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:تولید محصولات ارگانیک در روستاهای سریلانکا.jpg|بندانگشتی|تولید محصولات ارگانیک در روستاهای [https://www.citizen.co.za/african-reporter/news-headlines/2020/03/31/farmers-left-in-the-dark/ سریلانکا]]] | [[پرونده:تولید محصولات ارگانیک در روستاهای سریلانکا.jpg|بندانگشتی|تولید محصولات ارگانیک در روستاهای [https://www.citizen.co.za/african-reporter/news-headlines/2020/03/31/farmers-left-in-the-dark/ سریلانکا]]] | ||
در سال ۲۰۲۴، [[سریلانکا]] همچنان کشوری با اکثریت جمعیت روستایی است، هرچند که روند شهرنشینی به طور پیوسته‌ای در حال گسترش است،نزدیک به ۷۵ درصد از جمعیت در مناطق روستایی زندگی می‌کنند <ref>''BTI 2024 Sri Lanka Country Report''. (n.d.). BTI 2024. <nowiki>https://bti-project.org/en/reports/country-report/</nowiki>[https://bti-project.org/en/reports/country-report/LKA LKA]</ref>و بخش عمده‌ای از نیروی کار در کشاورزی مشغول به کار است. این کشور همچنان دارای الگویی از سکونت است که به کشاورزی وابسته است. بااین‌وجود، تغییرات قابل‌توجهی به‌ویژه در نواحی شهری و ساحلی به چشم می‌خورد که بر اثر تحولات اجتماعی و اقتصادی ناشی از جنگ داخلی، رشد جمعیت و تحرک اقتصادی به وجود آمده‌اند.[[پرونده:Urbanization and ruralization of Sri Lanka.jpg|بندانگشتی|روستانشینی در سریلانکا (2024)، بازیابی از :https://slguardian.org/sri-lankas-rural-development-success-story-part-2/]] | در سال ۲۰۲۴، [[سریلانکا]] همچنان کشوری با اکثریت جمعیت روستایی است، هرچند که روند شهرنشینی به طور پیوسته‌ای در حال گسترش است،نزدیک به ۷۵ درصد از جمعیت در مناطق روستایی زندگی می‌کنند <ref>''BTI 2024 Sri Lanka Country Report''. (n.d.). BTI 2024. <nowiki>https://bti-project.org/en/reports/country-report/</nowiki>[https://bti-project.org/en/reports/country-report/LKA LKA]</ref>و بخش عمده‌ای از نیروی کار در کشاورزی مشغول به کار است. این کشور همچنان دارای الگویی از سکونت است که به کشاورزی وابسته است. بااین‌وجود، تغییرات قابل‌توجهی به‌ویژه در نواحی شهری و ساحلی به چشم می‌خورد که بر اثر تحولات اجتماعی و اقتصادی ناشی از جنگ داخلی، رشد جمعیت و تحرک اقتصادی به وجود آمده‌اند.[[پرونده:Urbanization and ruralization of Sri Lanka.jpg|بندانگشتی|روستانشینی در سریلانکا (2024)، بازیابی از :https://slguardian.org/sri-lankas-rural-development-success-story-part-2/]] | ||
=== '''الگوهای اسکان روستایی:''' === | |||
روستاییان [[سریلانکا]] در الگوهای مختلفی اسکان یافته‌اند که اغلب تحت‌تأثیر مذهب و کشاورزی قرار دارند. بسیاری از روستاها حول مراکز دینی شکل‌گرفته و فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی پیرامون این نهادها سازماندهی شده‌اند. این الگوها همچنان در مناطق عمدتاً زراعی مانند نواحی مرکزی و شمالی کشور غالب هستند. در این مناطق، مزارع برنج، نیشکر، و نارگیل همچنان از منابع اصلی اقتصادی به شمار می‌روند. زمین‌های کشاورزی، به‌ویژه شالیزارها و باغ‌های نارگیل، به روستاها متصل هستند و کشاورزی کوچک‌مقیاس همچنان بخش عمده‌ای از فعالیت اقتصادی روستاییان را تشکیل می‌دهد.<ref>World Bank Group. (2024a). Sri Lanka Development Update 2024. In ''World Bank''. <nowiki>https://www.worldbank.org/en/country/srilanka/publication/sri-lanka-development-update-</nowiki>[https://www.worldbank.org/en/country/srilanka/publication/sri-lanka-development-update-2024 2024]</ref> | روستاییان [[سریلانکا]] در الگوهای مختلفی اسکان یافته‌اند که اغلب تحت‌تأثیر مذهب و کشاورزی قرار دارند. بسیاری از روستاها حول مراکز دینی شکل‌گرفته و فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی پیرامون این نهادها سازماندهی شده‌اند. این الگوها همچنان در مناطق عمدتاً زراعی مانند نواحی مرکزی و شمالی کشور غالب هستند. در این مناطق، مزارع برنج، نیشکر، و نارگیل همچنان از منابع اصلی اقتصادی به شمار می‌روند. زمین‌های کشاورزی، به‌ویژه شالیزارها و باغ‌های نارگیل، به روستاها متصل هستند و کشاورزی کوچک‌مقیاس همچنان بخش عمده‌ای از فعالیت اقتصادی روستاییان را تشکیل می‌دهد.<ref>World Bank Group. (2024a). Sri Lanka Development Update 2024. In ''World Bank''. <nowiki>https://www.worldbank.org/en/country/srilanka/publication/sri-lanka-development-update-</nowiki>[https://www.worldbank.org/en/country/srilanka/publication/sri-lanka-development-update-2024 2024]</ref> | ||
در دهه‌های اخیر، دولت [[سریلانکا]] با توسعه پروژه‌های آبیاری، به‌ویژه در مناطق خشک شمال و شرق، زمینه گسترش زمین‌های زراعی را فراهم کرده و جمعیت زیادی را در این نواحی اسکان داده است. پروژه‌های سدسازی بر روی رودخانه مهاولی که از دهه ۱۹۷۰ آغاز شده، تأثیر قابل‌توجهی در افزایش ظرفیت کشاورزی داشته و مهاجرت داخلی به این مناطق را تشدید کرده است. | در دهه‌های اخیر، دولت [[سریلانکا]] با توسعه پروژه‌های آبیاری، به‌ویژه در مناطق خشک شمال و شرق، زمینه گسترش زمین‌های زراعی را فراهم کرده و جمعیت زیادی را در این نواحی اسکان داده است. پروژه‌های سدسازی بر روی رودخانه مهاولی که از دهه ۱۹۷۰ آغاز شده، تأثیر قابل‌توجهی در افزایش ظرفیت کشاورزی داشته و مهاجرت داخلی به این مناطق را تشدید کرده است. | ||
'''روندهای شهرنشینی:''' | === '''روندهای شهرنشینی:''' === | ||
از سوی دیگر، شهرنشینی در [[سریلانکا]] به طور مستمر در حال افزایش است. بر اساس آمار سال ۲۰۲۴، شهرهای کلمبو، دهیوالا، و جفنا از پرجمعیت‌ترین شهرهای کشور هستند. گسترش زیرساخت‌های حمل‌ونقل، مانند جاده‌های اصلی و راه‌آهن ساحلی، به رشد سریع نواحی شهری به‌ویژه در امتداد سواحل منجر شده است. این تحولات به‌ویژه در جوامع ماهیگیری که روستاهای ساحلی آنها در قرن بیستم و پس از استقلال گسترش یافته‌اند، مشاهده می‌شود .<ref name=":0">Williams, N. E., Dhamruwan, M., & Carrico, A. R. (2023). Displacement and degradation: Impediments to agricultural livelihoods among ethnic minority farmers in post-war Sri Lanka. ''AMBIO'', ''52''(4), 813–825. <nowiki>https://doi.org/10.1007/s13280-022-01819-</nowiki>[https://link.springer.com/article/10.1007/s13280-022-01819-8 8]</ref> | از سوی دیگر، شهرنشینی در [[سریلانکا]] به طور مستمر در حال افزایش است. بر اساس آمار سال ۲۰۲۴، شهرهای کلمبو، دهیوالا، و جفنا از پرجمعیت‌ترین شهرهای کشور هستند. گسترش زیرساخت‌های حمل‌ونقل، مانند جاده‌های اصلی و راه‌آهن ساحلی، به رشد سریع نواحی شهری به‌ویژه در امتداد سواحل منجر شده است. این تحولات به‌ویژه در جوامع ماهیگیری که روستاهای ساحلی آنها در قرن بیستم و پس از استقلال گسترش یافته‌اند، مشاهده می‌شود .<ref name=":0">Williams, N. E., Dhamruwan, M., & Carrico, A. R. (2023). Displacement and degradation: Impediments to agricultural livelihoods among ethnic minority farmers in post-war Sri Lanka. ''AMBIO'', ''52''(4), 813–825. <nowiki>https://doi.org/10.1007/s13280-022-01819-</nowiki>[https://link.springer.com/article/10.1007/s13280-022-01819-8 8]</ref> | ||
افزایش جمعیت شهرها همچنین باعث تغییر الگوهای اقتصادی شده است. نواحی شهری در جنوب غربی و شهرهای ساحلی، به‌ویژه در بخش خدمات و گردشگری، به کانون‌های جدید اقتصادی تبدیل شده‌اند. این روند در تقابل با مناطق روستایی قرار دارد که همچنان متکی بر کشاورزی سنتی هستند. هرچند که مناطق روستایی همچنان بیشتر جمعیت را در خود جای‌داده‌اند، فشارهای ناشی از تغییرات اقلیمی و بحران‌های اقتصادی اخیر، مانند کاهش ۲.۳ درصدی رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۳، منجر به کاهش توان اقتصادی کشاورزی شده است.<ref name=":0" /> | افزایش جمعیت شهرها همچنین باعث تغییر الگوهای اقتصادی شده است. نواحی شهری در جنوب غربی و شهرهای ساحلی، به‌ویژه در بخش خدمات و گردشگری، به کانون‌های جدید اقتصادی تبدیل شده‌اند. این روند در تقابل با مناطق روستایی قرار دارد که همچنان متکی بر کشاورزی سنتی هستند. هرچند که مناطق روستایی همچنان بیشتر جمعیت را در خود جای‌داده‌اند، فشارهای ناشی از تغییرات اقلیمی و بحران‌های اقتصادی اخیر، مانند کاهش ۲.۳ درصدی رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۳، منجر به کاهش توان اقتصادی کشاورزی شده است.<ref name=":0" /> | ||
'''چالش‌ها و آینده توسعه:''' | ==== '''چالش‌ها و آینده توسعه:''' ==== | ||
یکی از چالش‌های اصلی در روند توسعه [[سریلانکا]]، تفاوت‌های اقتصادی و اجتماعی میان مناطق شهری و روستایی است. شهرنشینی و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، فرصت‌های اقتصادی جدیدی را به وجود آورده؛ اما درعین‌حال باعث افزایش مهاجرت داخلی به شهرها شده و در برخی مناطق روستایی باعث کاهش جمعیت شده است. | یکی از چالش‌های اصلی در روند توسعه [[سریلانکا]]، تفاوت‌های اقتصادی و اجتماعی میان مناطق شهری و روستایی است. شهرنشینی و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، فرصت‌های اقتصادی جدیدی را به وجود آورده؛ اما درعین‌حال باعث افزایش مهاجرت داخلی به شهرها شده و در برخی مناطق روستایی باعث کاهش جمعیت شده است. | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۱: | ||
[[شهرنشینی و روستانشینی در اتیوپی]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در اردن]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در اسپانیا]]، [[شهر نشینی و روستا نشینی درافغانستان|شهرنشینی و روستانشینی درافغانستان]] ، [[شهرنشینی و روستانشینی در امارات متحده عربی]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در اوکراین]] [[شهرنشینی و روستانشینی در آرژانتین]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در بنگلادش]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در تاجیکستان]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در تایلند]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در تونس]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در چین]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در روسیه]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در زیمبابوه]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در ژاپن]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در ساحل عاج]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در سنگال|شهرنشینی و روستانشینی در سنگال،]] [[شهرنشینی و روستانشینی در سودان]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در سوریه]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در سیرالئون]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در فرانسه]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در قزاقستان|شهرنشینی و روستانشینی در قزاقستان]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در قطر]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در کانادا]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در کوبا]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در گرجستان]]، [[شهرنشینی و روستانشینی درلبنان|شهرنشینی و روستانشینی در لبنان]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در مالی]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در مصر]]. | [[شهرنشینی و روستانشینی در اتیوپی]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در اردن]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در اسپانیا]]، [[شهر نشینی و روستا نشینی درافغانستان|شهرنشینی و روستانشینی درافغانستان]] ، [[شهرنشینی و روستانشینی در امارات متحده عربی]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در اوکراین]] [[شهرنشینی و روستانشینی در آرژانتین]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در بنگلادش]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در تاجیکستان]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در تایلند]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در تونس]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در چین]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در روسیه]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در زیمبابوه]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در ژاپن]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در ساحل عاج]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در سنگال|شهرنشینی و روستانشینی در سنگال،]] [[شهرنشینی و روستانشینی در سودان]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در سوریه]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در سیرالئون]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در فرانسه]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در قزاقستان|شهرنشینی و روستانشینی در قزاقستان]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در قطر]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در کانادا]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در کوبا]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در گرجستان]]، [[شهرنشینی و روستانشینی درلبنان|شهرنشینی و روستانشینی در لبنان]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در مالی]]، [[شهرنشینی و روستانشینی در مصر]]. | ||
==کتابشناسی== | ==کتابشناسی== | ||
<references />نویسنده | <references /> | ||
[[ رده:شهر نشینی و روستا نشینی ]] | |||
== نویسنده مقاله == | |||
نرگس شکوری | |||
[[ رده:شهر نشینی و روستا نشینی | رده:شهر نشینی و روستا نشینی ]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۶ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۳۶
در سال ۲۰۲۴، سریلانکا همچنان کشوری با اکثریت جمعیت روستایی است، هرچند که روند شهرنشینی به طور پیوسته‌ای در حال گسترش است،نزدیک به ۷۵ درصد از جمعیت در مناطق روستایی زندگی می‌کنند [۱]و بخش عمده‌ای از نیروی کار در کشاورزی مشغول به کار است. این کشور همچنان دارای الگویی از سکونت است که به کشاورزی وابسته است. بااین‌وجود، تغییرات قابل‌توجهی به‌ویژه در نواحی شهری و ساحلی به چشم می‌خورد که بر اثر تحولات اجتماعی و اقتصادی ناشی از جنگ داخلی، رشد جمعیت و تحرک اقتصادی به وجود آمده‌اند.
الگوهای اسکان روستایی:
روستاییان سریلانکا در الگوهای مختلفی اسکان یافته‌اند که اغلب تحت‌تأثیر مذهب و کشاورزی قرار دارند. بسیاری از روستاها حول مراکز دینی شکل‌گرفته و فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی پیرامون این نهادها سازماندهی شده‌اند. این الگوها همچنان در مناطق عمدتاً زراعی مانند نواحی مرکزی و شمالی کشور غالب هستند. در این مناطق، مزارع برنج، نیشکر، و نارگیل همچنان از منابع اصلی اقتصادی به شمار می‌روند. زمین‌های کشاورزی، به‌ویژه شالیزارها و باغ‌های نارگیل، به روستاها متصل هستند و کشاورزی کوچک‌مقیاس همچنان بخش عمده‌ای از فعالیت اقتصادی روستاییان را تشکیل می‌دهد.[۲]
در دهه‌های اخیر، دولت سریلانکا با توسعه پروژه‌های آبیاری، به‌ویژه در مناطق خشک شمال و شرق، زمینه گسترش زمین‌های زراعی را فراهم کرده و جمعیت زیادی را در این نواحی اسکان داده است. پروژه‌های سدسازی بر روی رودخانه مهاولی که از دهه ۱۹۷۰ آغاز شده، تأثیر قابل‌توجهی در افزایش ظرفیت کشاورزی داشته و مهاجرت داخلی به این مناطق را تشدید کرده است.
روندهای شهرنشینی:
از سوی دیگر، شهرنشینی در سریلانکا به طور مستمر در حال افزایش است. بر اساس آمار سال ۲۰۲۴، شهرهای کلمبو، دهیوالا، و جفنا از پرجمعیت‌ترین شهرهای کشور هستند. گسترش زیرساخت‌های حمل‌ونقل، مانند جاده‌های اصلی و راه‌آهن ساحلی، به رشد سریع نواحی شهری به‌ویژه در امتداد سواحل منجر شده است. این تحولات به‌ویژه در جوامع ماهیگیری که روستاهای ساحلی آنها در قرن بیستم و پس از استقلال گسترش یافته‌اند، مشاهده می‌شود .[۳]
افزایش جمعیت شهرها همچنین باعث تغییر الگوهای اقتصادی شده است. نواحی شهری در جنوب غربی و شهرهای ساحلی، به‌ویژه در بخش خدمات و گردشگری، به کانون‌های جدید اقتصادی تبدیل شده‌اند. این روند در تقابل با مناطق روستایی قرار دارد که همچنان متکی بر کشاورزی سنتی هستند. هرچند که مناطق روستایی همچنان بیشتر جمعیت را در خود جای‌داده‌اند، فشارهای ناشی از تغییرات اقلیمی و بحران‌های اقتصادی اخیر، مانند کاهش ۲.۳ درصدی رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۳، منجر به کاهش توان اقتصادی کشاورزی شده است.[۳]
چالش‌ها و آینده توسعه:
یکی از چالش‌های اصلی در روند توسعه سریلانکا، تفاوت‌های اقتصادی و اجتماعی میان مناطق شهری و روستایی است. شهرنشینی و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، فرصت‌های اقتصادی جدیدی را به وجود آورده؛ اما درعین‌حال باعث افزایش مهاجرت داخلی به شهرها شده و در برخی مناطق روستایی باعث کاهش جمعیت شده است.
از سوی دیگر، مناطق روستایی به دلیل نبود زیرساخت‌های کافی و تغییرات اقلیمی، مانند خشکسالی‌های مکرر، با مشکلاتی مواجه‌اند. سیاست‌های دولت سریلانکا، به‌ویژه در زمینه توسعه مناطق خشک شمال و شرق، به دنبال تقویت کشاورزی و افزایش ظرفیت تولیدی در این مناطق هستند. بااین‌حال، همچنان نیاز به سیاست‌های جامع‌تری برای کاهش اختلافات میان مناطق شهری و روستایی و تقویت پایداری اقتصادی در سراسر کشور وجود دارد.
نیز نگاه کنید به :
شهرنشینی و روستانشینی در اتیوپی، شهرنشینی و روستانشینی در اردن، شهرنشینی و روستانشینی در اسپانیا، شهرنشینی و روستانشینی درافغانستان ، شهرنشینی و روستانشینی در امارات متحده عربی، شهرنشینی و روستانشینی در اوکراین شهرنشینی و روستانشینی در آرژانتین، شهرنشینی و روستانشینی در بنگلادش، شهرنشینی و روستانشینی در تاجیکستان، شهرنشینی و روستانشینی در تایلند، شهرنشینی و روستانشینی در تونس، شهرنشینی و روستانشینی در چین، شهرنشینی و روستانشینی در روسیه، شهرنشینی و روستانشینی در زیمبابوه، شهرنشینی و روستانشینی در ژاپن، شهرنشینی و روستانشینی در ساحل عاج، شهرنشینی و روستانشینی در سنگال، شهرنشینی و روستانشینی در سودان، شهرنشینی و روستانشینی در سوریه، شهرنشینی و روستانشینی در سیرالئون، شهرنشینی و روستانشینی در فرانسه، شهرنشینی و روستانشینی در قزاقستان، شهرنشینی و روستانشینی در قطر، شهرنشینی و روستانشینی در کانادا، شهرنشینی و روستانشینی در کوبا، شهرنشینی و روستانشینی در گرجستان، شهرنشینی و روستانشینی در لبنان، شهرنشینی و روستانشینی در مالی، شهرنشینی و روستانشینی در مصر.
کتابشناسی
- ↑ BTI 2024 Sri Lanka Country Report. (n.d.). BTI 2024. https://bti-project.org/en/reports/country-report/LKA
- ↑ World Bank Group. (2024a). Sri Lanka Development Update 2024. In World Bank. https://www.worldbank.org/en/country/srilanka/publication/sri-lanka-development-update-2024
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Williams, N. E., Dhamruwan, M., & Carrico, A. R. (2023). Displacement and degradation: Impediments to agricultural livelihoods among ethnic minority farmers in post-war Sri Lanka. AMBIO, 52(4), 813–825. https://doi.org/10.1007/s13280-022-01819-8
نویسنده مقاله
نرگس شکوری