تئاتر و هنرهای نمایشی کوبا
تئاتر و هنرهای نمایشی
اولین تظاهرات هنر نمایشی در کوبا آرئیتو (Areito) میباشد که ترکیبی از شعر، موسیقی، رقص، کر و پانتومیم بود و توسط بومیهای کوبا قبل از اینکه توسط استعمارگران اسپانیایی از بین بروند، اجرا میشد. با شروع دوره استعمار، تئاتر کوبابر اساس الگوهای تئاتری اسپانیا و از جشنهای مسیحی کورپوس کریستی (Corpus Christi) آغاز میشود، اولین اثر تئاتری به سال ۱۵۲۰ برمیگردد که مربوط به جشنهای کورپوس کریستی میباشد و از پدرو دکاستی یا (Pedro de Castilla) میتوان بهعنوان اولین اروپایی نمایشنامهنویس نام برد که از سال ۱۵۷۰ به مدت ۶ سال به فعالیت تئاتری در کوبا مشغول بود، اما اولین نمایشنامهنویس اصالتا کوبایی، سانتیاگو پیتا ای بوروتو (Santiago de Pita y Borroto) میباشد که بین قرنهای ۱۷ و ۱۸ میزیست، که اثر معروف وی بهنام شاهزاده باغبان و کلوریدانوی تقلبی (El principe jardinero y fingido Cloridano) شناخته شد، اثری کمدی که در سالهای ۱۷۳۰ و ۱۷۳۳ در سویل اسپانیا به چاپ رسید، موضوع این نمایشنامه درمورد تاریخ دلاوران جوانمرد و مجموعه افتخاراتشان میباشد و کمترین اشارهای به مناظر کوبا، آداب و رسوم، اصطلاحات زبانی و نمونههای گیاهی و جانوری این جزیره نمیکند.
اولین سالنهای تئاتر در کوبا به قرن هیجدهم میرسد، زمانیکه سالنهای تئاتری بسیاری در هاوانا تاسیس شدند. در سال ۱۷۷۵ تئاتر کولیسئو تاسیس میشود که پس از مدتی به ویرانهای تبدیل میشود و بعد با مرمت آن، در سال ۱۸۰۳ با نام ال پرینسی پال (El Principal) مجدد راهاندازی میشود. از دیگر سالنهای نمایشی کوبا از سیرک مارتس (Martes) (۱۸۰۰)، ال دیوراما (El Diorama) و ال تاکن (El Tacon) (۱۸۳۸) در آن دوران شکلگرفتند، میتوان نامبرد. در آن زمان گرترودیس گومز د آویاندا آثاری چون لئونسیا، میلیونر و چمدان و همینطور بالتازار را نوشت. وی با نوشتن حدود بیست عنوان نمایشنامه نشان داد کسی مانند او استعداد درامنویسی چنان بالایی نداشته است.
از دیگر نویسندگان معروف آن قرن، میتوان از خوآنکین لورنزو لوآسس نام برد که بهعنوان بهترین نمایشنامهنویس (کمدی نویس) شناخته شده است، کمدینهای هاوانایی که در سال ۱۸۶۸ برای اولین بار در صحنه ظاهر میشوند و تئاتر کمدی (بوفو) کوبا را آغاز میکنند، جنبشی که از نمونههای خارجی آغاز میشود، با دیگر نژادها مختلط میشود و چنان اختلاط نژادی در آن دیده میشود که بین سالهای ۱۸۶۹ و ۱۸۷۹ پادشاهی اسپانیا نمایشهای آنان را ممنوع میکند، همچنین تئاتر مامبی در تبعید شکوفا میشود و اصلیترین نماینده آن، اثر آبدالا (Abdala) نوشته خوزه مارتی بود.
در سال ۱۸۹۰، تئاتر الحمرا متولد میشود. این تئاتر مخصوص مردان بود که مرکز تئاترهای کمدی (بوفو) و ساینه تس بشمار میآمد. برای آن سالها، بازیگران بزرگی در صحنه تئاتر ظاهر میشوند و با اطمینان میتوان گفت که بهترین دوران نقد بود در حالیکه تئاتر مارتی بهترین پخش و اجرا را در آمریکا داشت. سومین دهه قرن بیستم، مصادف با جنبشی نوآور در فرهنگ و ایدههای کوباییها، نمایشنامهنویسان و بازیگران میشود و این هنر با تئاترهای اروپایی که از فاشیسم گریخته و به هاوانا آمده بودند، رشد مییابد. درآن دوران تئاتر دانشگاهی، آکادمی هنر نمایشی، انجمن تئاتر، از جمله موسساتی بودند که متولد شدند در دهه ۴۰ یک تحول عظیم اتفاق میافتد، میان دیگر آثار گلچین شده، نمایش «الکتراگاریگ» اثر بیرخیلیو پینی پرا ظاهر میشود و بهعنوان بالاترین چهره نمایشی کوبا در قرن بیستم شناخته میشود که البته در داستاننویسی و شعر نیز چهره شاخصی محسوب میشود. تئاتر کوبا با نگاهی متفاوت به واقعیت ملی معطوف میگردد.
در دهه ۵۰، کارگردان کوبایی با نام وینسنته ربوئلتو و شرکتش با نام «تئاتر استودیو» ظاهر میشود که علیرغم تنگناهای اقتصادی و عدم توجه رسمی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار میشود، البته، با پیروزی انقلاب کوبا، تحولات بسیاری در تئاتر کوبا روی داد.[۱]
نیز نگاه کنید
- تئاتر و هنرهای نمایشی افغانستان
- تئاتر و هنرهای نمایشی تونس
- تئاتر و هنرهای نمایشی روسیه
- تئاتر و هنرهای نمایشی سنگال
- تئاتر و هنرهای نمایشی لبنان
- تئاتر و هنرهای نمایشی مصر
- تئاتر و هنرهای نمایشی ژاپن
- تئاتر و هنرهای نمایشی کانادا
کتابشناختی
- ↑ حقروستا، مریم. (1397). جامعه و فرهنگ کوبا. تهران:موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتت بین المللی الهدی، ص316-319.