پرش به محتوا

قوانین، سیاست‌ها و برنامه‌های اجتماعی در عراق

از دانشنامه ملل
نسخهٔ تاریخ ‏۲۳ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۲:۱۲ توسط Noskhechi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

سیاست‌ها، قوانین، طرحها و برنامه‌های کلان عراق در حوزه اجتماعی، بر پایه قانون اساسی ۲۰۰۵ و با همکاری نهادهای داخلی و بین‌المللی، به منظور توسعه پایدار، عدالت اجتماعی و بهبود وضعیت گروه‌های آسیب‌پذیر طراحی شده‌اند. قانون اساسی عراق، حقوق اساسی شهروندان را تضمین می‌کند. این قانون بر برابری، کرامت انسانی و آزادی‌های اساسی تأکید دارد و دولت را موظف به حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر، از جمله زنان، کودکان و افراد دارای معلولیت می‌داند. در قانون اساسی عراق، حمایت‌های اجتماعی به‌طور مشخص در ماده ۳۰ فصل دوم تحت عنوان «حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی» مورد تأکید قرار گرفته است. همچنین در مواد 29، 31 و 32 نیز حقوق و حمایتهای اجتماعی از اقشار و گروههای آسیب‌پذیر مورد توجه واقع شده است.

وزارت برنامه‌ریزی عراق با همکاری برنامه توسعه سازمان ملل (UNDP) و بانک جهانی، برنامه «چشم‌انداز عراق ۲۰۳۰» را تدوین کرده است. این برنامه بر پنج محور اصلی تمرکز دارد:

  • توسعه نیروی انسانی؛
  • حکمرانی خوب؛
  • تنوع‌بخشی به اقتصاد؛
  • جامعه ایمن؛ و
  • محیط‌زیست پایدار.

اهداف این برنامه شامل کاهش فقر، ایجاد فرصت‌های شغلی، بهبود خدمات بهداشتی و آموزشی، و حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر است.

عراق دارای دو برنامه اصلی حمایت اجتماعی است که عبارتند از:

  • سیستم توزیع عمومی به منظور ارائه جیره‌های غذایی به تقریباً تمام خانوارها و؛
  • انتقال نقدی به خانواده‌های فقیرمبنی بر پرداخت کمک‌های نقدی به خانواده‌های نیازمند.

با تصویب قانون جدید در می ۲۰۲4، حمایت‌های اجتماعی گسترش یافته و شامل مرخصی زایمان با حقوق و بیمه بیکاری عمومی شده است. این قانون با همکاری سازمان بین‌المللی کار و سایر نهادهای سازمان ملل تدوین شده است[۱].

همچنین عراق در چارچوب قطعنامه ۱۳۲۵ شورای امنیت سازمان ملل، برنامه ملی اقدام برای زنان را تدوین کرده است. این برنامه بر شش محور اصلی تمرکز دارد:

  • مشارکت؛
  • حفاظت و پیشگیری؛
  • ترویج؛
  • توانمندسازی اجتماعی و اقتصادی؛
  • قانون‌گذاری و اجرای قانون؛ و
  • بسیج منابع و ارزیابی.

هدف اصلی این برنامه، افزایش مشارکت زنان در فرآیندهای تصمیم‌گیری و ارتقاء حقوق آن‌ها است[۲].

نیز نگاه کنید به

کلیات نظام و امور اجتماعی در عراق؛ ساختار و روابط اجتماعی در عراق؛ ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی در عراق؛ ناهنجاری‌ها و چالش‌های اجتماعی در عراق؛ طرح های کلان، نوآوری ها و تجارب عراق در امور اجتماعی

کتابشناسی

  1. International Labour Organization (ILO), Iraq:  Social protection situation, (2 May 5, 2025), available at: https://www.social-protection.org/gimi/ShowCountryProfile.action?iso=IQ&
  2. برگرفته از https://1325naps.peacewomen.org/index.php/iraq/?utm_source=chatgpt.com

نویسنده مقاله

معصومه فاریابی