معماری در کوبا
معماری (سبک، ادوار و ویژگی‌ها)
فاتحان و اولین استعمارگران اسپانیایی از ابتدا با خانه‌های خاص بومی‌های کوبا سازگار شدند: انواع مختلفی از خانه‌های ساخته شده از شاخ و برگ که بومی‌ها مطابق نیازهایشان می‌ساختند، این نوع خانه‌ها به دلیل ساخت آسان، سریع و مناسب آب و هوا که از شاخ و برگ و چوب درختان نخل ساخته می‌شد، بسیار رایج بود. چرا که درخت نخل در همه جای کوبا به راحتی رشد می‌کند. اسپانیایی‌ها نیز با توجه به این امر، نیازهای خود را با این نوع خانه‌ها سازگار می‌دیدند. بنابراین ساخت این نوع خانه‌ها در کوبا همچنان ادامه یافت و فقط از قرن ۱۶ تغییرات اندکی پیدا کرد، اما از آنجاییکه به‌راحتی آتش می‌گرفت کم‌کم درصدد ساخت خانه‌های مستحکم‌تر با سنگ و آجر و گل برآمدند تا از آتش سوزی خانه‌ها و همچنین حمله دزدان دریایی جلوگیری نمایند.
هاوانا در دوران کشف و استعمار اهمیت استراتژیکی می‌یابد و محل تجمع قایق‌های اسپانیایی‌ها برای رسیدن به دیگر سرزمین‌ها می‌شود و همین‌طور به بخشی از سیستم دفاعی پایگاه‌های نظامی اسپانیایی‌ها در آمریکا تبدیل می‌شود، از این‌رو، متخصصین حرفه‌های مختلف از جمله بنایان، نجاران، آهنگران و غیره وجود داشتند که بین سال‌های ۱۵۵۸ و ۱۵۸۸ به ساخت بهترین ساختمان‌های هاوانا از جمله قلعه‌های نظامی، کلیساها و صومعه‌ها کمک کردند. ثروت آمریکا و دشمنی‌های هلند، فرانسه و به‌خصوص انگلستان نسبت به تملکات اسپانیا در دنیای جدید باعث شدند تا پروژه عظیم استحکام سازی این شهر برای جلوگیری ازنفوذ دزدان دریایی به راه بیفتد. جهت رسیدن به این هدف، مهندسان ایتالیایی با همکاری اسپانیایی‌ها به ساخت قلعه‌های محکمی مشغول شدند. قدیمی‌ترین قلعه کوبا، قلعه رئال فوئرسا می‌باشد که بین سال‌های ۱۵۵۸ و ۱۵۸۰ ساخته شد که کمی دورتر از ورودی بندر هاوانا و در طرفی که بعدها میدان تسلیحات نام گرفت ساخته شد.
در برابر بی‌اثر بودن این قلعه، ساخت دو دژ در دو طرف ورودی خلیج شروع شد تا از حمله دزدان دریایی جلوگیری کنند، میان سال‌های ۱۵۶۸ و ۱۶۳۰ قلعه لس ترس ری پس دل مورو ساخته شد. در سال ۱۵۹۰ ساخت قلعه دیگری به‌نام سان سالوادور د لا پونتا آغاز می‌شود و در سال ۱۶۳۰ به پایان می‌رسد که محافظت از ورودی هاوانا با این قلعه بود. قلعه ال مورو با برج بلندش و چراغ دریایی‌که در قرن ۱۹ به آن اضافه شد یکی از سمبل‌های شهر هاوانا می‌باشد. به این ترتیب با هر دو قلعه، طی دو قرن تا سال ۱۷۶۲ زمانی که انگلیسی‌ها به هاوانا حمله کردند از شهر دفاع کردند، در سال ۱۷۶۳، پس از بازپس‌گیری هاوانا از انگلیسی‌ها نسبت به ساخت سه قلعه دیگر اقدام شد: قلعه سان کارلوس د لاکابانیا، قلعه آتارسی و قلعه پرینسیپه قلعه عظیم لا کابانیا، نزدیک ال مورو، که بین سال‌های ۱۷۶۳ و ۱۷۷۴ ساخته شد، در حد خودش یک دژ بود، با یک ورودی بسیار بزرگ که توسط معماری کادیزی، پدرو د مدینا، ساخته شد کسی‌که معرف باروک در کوبا بود.
قرن‌های ۱۶ و ۱۷، دوره شکل‌گیری معماری استعماری در کوبا بود. در رابطه با معماری داخلی، از این دوره به بعد، بتدریج تاثیر هنر آندلسی دیده می‌شود. هنر آندلسی در قرن ۱۶ به کوبا می‌رسد و تا قرن ۱۷ تکامل می‌یابد. اگرچه با توجه به کمبود مواد و مشکلات فنی، این عنصر هنری به زحمت توانست مورد توجه قرار گیرد.[۱]
دوره باروک
قرن ۱۸ برای معماری داخلی در کوبا بسیار خاص می‌باشد. در طی این قرن، هنر باروک اسپانیا به کوبا می‌رسد. پایتخت کوبا، که اکنون به مرکز تجاری و صنعتی مبدل شده، شاهد حذف خانه‌های پوشالی و جایگزین شدن خانه‌هایی ساخته شده از سنگ می‌باشد. در اواخر قرن ۱۸، شکوفایی اقتصادی باعث می‌شود تا خانه‌هایی محکم و جذاب ساخته شود، به همین دلیل در ساخت و ساز از چوب‌های زیبای کوبایی با سنگ‌های آهک استفاده می‌شود. در این دوره عناصر باروک با عناصر معماری عربی اسلامی درهم می‌آمیزد و باروک کوبایی خلق می‌شود.
البته لازم به ذکر است که معماری آن دوران از آنجاییکه توسط استادان معمار اسپانیایی انجام می‌شد، نمایانگر سبک عربی - اسپانیایی بود که بنایان کرئول مطابق با آب و هوا و آداب و رسوم خود با اصلاحاتی آن‌ها را می‌ساختند.[۲]