ادبیات کلیسا در فرانسه
روحانیت و علوم
در قرون وسطی کلیسا پناه گاه علم و معرفت محسوب میشود و کشیش مترادف با لفظ عالم است. بهاین مناسبت نفوذ کلیسا در بسیاری از آثار ادبی که بهدست روحانیون نگاشته شده مشاهده میشود. این نفوذ مخصوصاً در وعظ و خطابه، ادبیات آموزشی و در تئاتر بارز و آشکار گردید.
وعظ و خطابه
وعظ و خطابه در اوایل قرون وسطی بهزبان لاتین ادا میشد. سپس بهزبان عامیانه انجام گرفت و بهطور قطع خطبائی که تودههای بزرگ را بهجهاد وادار نمودند دارای فصاحت و بلاغت سحر انگیزی بودهاند.
ادبیات آموزشی
کشیشان که مظهر علم و معرفت بودند برای هدایت و تعلیم توده به کارهای مختلفی دست زدند مانند رساله حیوانات- رساله اخلاقی- علم الاشیا و دائره المعارف- روش آموزشی کشیشها بسیار سخت و غیر قابل هضم بوده و بهضرب سمبولیسم و اشارات انجام میگردید. جمادات و حیوانات بهمنزله مظاهر اصول اخلاقی و ترییتی میباشند.
نمایش
روحانیون و کلیسا تئاتر«پائی ین»( Païen) یعنی تئاتر روم و یونان قدیم را به عنوان مکتب منافی اخلاق محکوم کرده و تئاتر مذهبی را برای تعلیم و تربیت توده جایگزین آن قرار داده بودند. بدینطریق نمایش از آئین و تشریفات مذهبی مستقل گشته و بهصورت درام لیتورژیک و درام پیامبران درآمد. این درامها مخصوصا در شب اعیاد بزرگ مذهبی نمایش داده میشد. بزودی صحنه درام نیز از آستان قدس بهجلوی خان کلیسا و سپس بهمیدان عمومی مهاجرت نمود و تئاتر بهصورت نمایشهای عمومی درآمد.
درامهای قرن سیزدهم و چهاردهم بهنام «میراکل»(Miracle) معروفند و عموماً درامهای کوتاه و پاكیزه میباشند که معجزات و کرامات حضرت مریم یا اولیای دیگر را نمایش میدهند. درام مذهبی در قرن پانزدهم «میستر» Le (mystère )نامیده میشود و به وسیله آن تاریخ مذاهب بشر از روز خلقت و از روی کتاب مقدس و نیز سنن و روایات و افسانههای ملی نمایش داده میشود. این طرز نمایش تا سال 1548 متداول بود و از آن تاریخ بهموجب حکم «پارلمان» منسوخ و متروک گشت.
تئاتر کومیک
تئاتر کومیک از توده ملت سرچشمه گرفته است منشاء حقیقی آن به کلیسا یعنی بهدستههایی مربوط می شوند که کشیشهای درجه پایین در بعضی از ایام سال در «ساکریستی» راه میانداختند. در طی قرن سیزدهم دو پی یس کومیک نگاشته شده است. در قرن پانزدهم تئاتر کومیک توسعه یافت و بهصورتهای سه گانه ذیل در آمد: «فارس»(La farce )که منظور نهائی آن تنها خنده بیظرافت میباشد. «مورالیته»(La moralité) که در ضمن خندهپندی میآموزد و «سوتی»(sotie) که منظور سیاسی دارد. در این زمینه شاهکاری به عنوان «پاتلن»(pathelin) از قرون وسطی بهیادگار مانده که نگارنده آن ناشناس است.
نیز نگاه کنید به
تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی سوریه؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی سیرالئون؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی فرانسه؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی اردن؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی اسپانیا؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی اوکراین؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی تایلند؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی آرژانتین؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی سودان؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی روسیه؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی سنگال؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی افغانستان؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی کوبا؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی تونس؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی مصر؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی کانادا.