تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی سیرالئون

به هرصورت با درنظر گرفتن این موضوع ادبیات شفاهی سیرالئون با انبوه افسانه‌ها و داستان‌های حماسی گونه در مورد قهرمانان، رؤسای قبایل، ارواح پیشینیان، جادوگران و... (که عمدتاً نشأت گرفته از آداب و رسوم نسل به نسل انتقال یافته قومی قبیلگی این سرزمین است)را می‌توان ادبیاتی عمیق و درخشان خواند. با این حال کشور سیرالئون نیز همچون دیگر کشورهای آفریقای جنوب صحرای بزرگ تا پیش از ورود اروپائیان از خط و کتابت بهره‌مند نبود و بومیان این کشور از اوایل قرن نوزدهم و با فراگیری زبان و ادبیات انگلیسی به نوشتن روی آوردند که این وضعیت پس از تأسیس کالج فورا به گسترش یافت به‌گونه‌ای که پس از دانش آموختگی نخستین گروه از دانشجویان این مرکز آموزش عالی، تألیف کتاب‌های مختلف توسط آنان (عمدتاً رمان‌های ادبی و داستان‌های کوتاه) آغاز شد.

نخستین نویسندگان سیرالئونی

دکتر آفریکانوس هورتون در سیرالئون(1392). برگرفته از سایت ویکی پدیا،قابل بازیابی ازhttps://en.wikipedia.org/wiki/Africanus_Horton

براساس شواهد موجود دکتر آفریکانوس هورتون(Africanus Horton) مشهور به جیمز بیل(James beale) افسر پزشک و معلم قبیله کریول که در انگلستان تحصیل کرده بود نخستین فرد از بومیان سیرالئون به‌شمار می‌رود که در دهه 1860 چند کتاب ارزشمند در حوزه علوم سیاسی و ادبیات سیاسی به مردم این کشور تقدیم کرد به‌گونه‌ای که امروز مردم سیرالئون با افتخار تمام از وی به‌عنوان یکی از پیشگامان این حوزه یاد می‌کنند. آثار دکتر آفریکانوس هورتون عبارتند از:

• اقتصاد سیاسی مستعمرات غرب آفریقای بریتانیا (1865) (Political economy of British west Africa) ؛

• مردم و کشورهای غرب آفریقا (1868) (West African and peoples) ؛

• ناسیونالیسم سیاه در آفریقا (1867) (Black Nationalism in Africa) ؛

• طلوع ناسیونالیسم در آفریقای مدرن (چاپ مجدد در سال 1969- سال نخستین چاپ مشخص نیست)(The dawn of nationalism in modern africa).

سیرالئون در دهه 1870 نیز شاهد نقش‌آفرینی چند تن دیگر از چهره‌های ادبی سرشناس کشور بود که با نوشتن کتاب‌هایی ارزشمند به‌تدریج مردم این کشور را با نویسندگان بومی سرزمین خویش آشنا ساختند. آرون بلیزاریوس کوسیما سیبتورپ(Aaron Belissarius casime sibthorpe)از بردگان گینه‌ای الاصل آزاد شده‌ای بود که پس از به‌دست آوردن آزادی خود در سیرالئون اقامت گزید و برای نخستین بار تاریخ این سرزمین را به زبان انگلیسی به رشته تحریر درآورد. کتاب «تاریخ سیرالئون» (The history of sierra Leone) سیبتورپ یکی از قدیمی‌ترین کتب تاریخی است که در مورد این سرزمین نوشته شده و بسیاری از پژوهشگران غربی قاره آفریقا نیز در تحقیقات خود بارها به این کتاب استناد جسته‌اند. دکتر ساموئل آجایی کروثر(Dr Samuuel Ajayj crowther) اسقف کلیسای انگلیکان و زبان‌شناس نیجریه‌ای سیرالئونی الاصل عضو قبیله کریول از دیگر چهره‌های علمی ادبی اواخر دهه 1870 به‌شمار می‌رود که علاوه بر انجام تحقیقات علمی فراوان در اطراف دلتای رود نیجر سفرنامه‌ای در ارتباط با این مناطق از خود برجای نهاد که علاوه بر ارزش علمی از سبک ادبی خاصی نیز برخوردار است.

جان کریستوفر تایلور(John Christopher taylor) از اهالی قبیله ایگبو متولد کشور سیرالئون و از مبلغان فعال کلیسای انگلیکان نیز در همین سال‌ها نقش مهمی در توسعه ادبیات کشور برعهده داشت. مشهورترین چهره ادبی سیرالئون در دهه 1880 و 1890 خانم آدلاید کسلی هایفورد(Adelaide casley Hayford) دو رگه نیمه انگلیسی نیمه سیرالئونی عضو قبیله کریول (از طرف مادر) بود که پس از اتمام تحصیلات خود در انگلستان و آلمان و بازگشت به سیرالئون تلاش زیادی برای بهبود وضعیت آموزشی زنان این کشور انجام داد. وی که از فعالان فرهنگی در عرصه ناسیونالیسم و برابری زنان و مردان به‌شمار می‌رفت در طی این دو دهه چند کتاب و مجموعه داستان‌های کوتاه به چاپ رساند و موفق به دریافت مدال کینگ سیلور جوبیلی(King's silver jubilee medal)شد و به عضویت انجمن امپراطوری بریتانیا نائل آمد. دو کتاب مشهور وی «داستان کوتاه آقای کوریفر(Mister courifer)» و «مجموعه مقالات، اشعار و داستان‌ها» در دهه 1890 به چاپ رسیدند. مهم‌ترین شاخصه آثار این نویسنده و فعال فرهنگی تلاش برای جلوه‌گر ساختن سنت‌ها و آداب و رسوم مردم آفریقا است.

نیز نگاه کنید به

تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی روسیه؛ تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی کانادا؛ تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی کوبا؛ تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی تونس؛ ادبیات کلاسیک ژاپنی؛ تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی افغانستان؛ تاریخ ادبیات معاصر لبنان؛ تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی مصر؛ ادبیات باستان در چین؛ تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی سنگال؛ تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی آرژانتین؛ تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی فرانسه؛ تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی مالی؛ تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی تایلند؛ تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی اوکراین؛ تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی اسپانیا؛ تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی اردن.