نظام قضایی تاجیکستان

قوه قضاییه مستقل است و حقوق و آزادی شهروندان، سازمان‌ها و نهادها را محترم می‌شمرد و عدالت اجتماعی را تضمین می‌نماید. این قوه از دادگاه قانون اساسی، دادگاه عالی، دادگاه عالی اقتصادی، دادگاه ولایت خودمختار کوهستانی بدخشان، دادگاه‌های ولایت و شهر دوشنبه به وجود آمده است. تشکیل دادگاه ویژه و فوق‌العاده ممنوع است.

نظارت بر اجرای دقیق قانون در سراسر کشور بر عهده دادستان کل است، دادستان‌های شهر و نواحی زیر نظر دادستان کل عمل می‌کنند. دادستان کل نزد مجلس ملی و رئیس جمهور مسئول است. دادستان کل تاجیکستان به مدت 5 سال توسط رئیس جمهور انتخاب می‌شود.

دادگاه قانون اساسی دارای هفت قاضی است، که سن آن‌ها نبایستی از سی سال کمتر و از شصت سال بیشتر باشد. این قاضی‌ها از بین علما و حقوق‌دانانی که بیش از 10 سال پیشینه در کار قضاوت دارند، انتخاب می‌شوند.

حدود صلاحیت دادگاه قانون اساسی عبارتند از تعیین موافقت نامه‌ها، اسناد حقوقی مجلس ملی، رئیس جمهوری، دادگاه عالی اقتصادی و دیگر مقام‌های دولتی و دیگر قراردادهایی که دولت تاجیکستان به آن‌ها پیوسته است. حل اختلاف بین مقام‌های دولتی در مورد میزان صلاحیت آن‌ها، پیشنهاد گزارش به مجلس ملی درباره عدم رعایت سوگند از سوی رئیس جمهور و انجام هرگونه خلاف توسط او و تطبیق قوانین با قانون اساسی است. نظارت بر اجرای دقیق قانون اساسی در سراسر قلمرو جمهوری تاجیکستان برعهده دادستان کل است و دادستان‌های شهر و ناحیه در پیرامون وظایف خود عمل می‌کنند. دادستان‌های تاجیکستان زیر نظر دادستان کل کشور عمل می‌کنند و دادستان کل در برابر مجلس ملی مسئول است. دادستان کل برای پنج سال انتخاب می‌گردد. وی دادستان‌های تابع خود را تعیین و می‌گمارد. زمان انجام وظیفه دادستان‌ها پنج سال است. فعالیت، صلاحیت و نحوه عملکرد دادستان‌ها را قانون مشخص می‌کند. دادستان مستقل عمل می‌کند و تنها از قانون پیروی می‌نماید.

تغییر و اصلاح اصول قانون اساسی از راه همه پرسی صورت می‌گیرد. همه پرسی بایستی به رأی سه چهارم کل نمایندگان مجلس ملی برگزار شود. ترتیب همه پرسی را قانون مشخص می‌سازد. تغییر و اصلاح قانون اساسی را رئیس جمهور با پیشنهاد حداقل یک سوم از نمایندگان مجلس ملی اعلام می‌کند.

نیز نگاه کنید به

نظام قضایی تایلند؛ نظام قضایی روسیه؛ نظام قضایی در چین؛ نظام قضایی تونس؛ نظام قضایی ژاپن؛ نظام قضایی کوبا؛ نظام قضایی لبنان؛ قوه قضائیه مصر؛ نظام قضایی سنگال؛ نظام قضایی آرژانتین؛ نظام قضایی اردن؛ نظام قضایی اتیوپی؛ نظام قضایی فرانسه؛ نظام قضایی اسپانیا؛ نظام قضایی زیمبابوه؛ نظام قضایی ساحل عاج؛ نظام قضایی اوکراین؛ نظام قضایی سیرالئون؛ نظام قضایی کشور مالی؛ نظام قضایی گرجستان؛ نظام قضایی قزاقستان؛ نظام قضایی بنگلادش