نقش رسانه ها در برنامه های سیاسی و فرهنگی چین

از دانشنامه ملل
نسخهٔ تاریخ ‏۹ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۱۳ توسط Mahsa (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

در دوران حکومت کمونیست­ ها و حاکمیت اقتصاد متمرکز، کلیه­ ی مطبوعات چین تحت نظارت مستقیم حزب و دولت قرار داشت و واقعیات اجتماعی، سیاسی، و اقتصادی در آن­ ها انعکاسی نداشت و آزادی ارایه نظر و عقیده محدود بود.

با شروع سیاست اصلاحات و گشودن درب ­ها، وضعیت گذشته تا حد بسیار زیادی تغییر یافته و مطبوعات به سوی نظامی فعال ­تر و باز­تر قدم برداشته اند. اصلاحات و رشد و توسعه ­ی اقتصادی، حضور گسترده­ ی سرمایه گذاران خارجی، توسعه­ ی اجتماعی، بالا رفتن سطح دانش و آگاهی مردم، عضویت چین در سازمان تجارت جهانی، ورود گسترده­ ی سرمایه ­های خارجی تحت عناوین مختلف به چین، تحصیل قشر عظیمی از دانشجویان و مسئولان کشوری در خارج از چین، پیشرفت و توسعه­ ی فن آوری ارتباطات و اطلاع رسانی، الحاق هنگ­ کنگ و ماکائو به سرزمین مادری، ضرورت بازنگری در سیاست­ های مدیریتی کشور، تجدید ساختار حزبی و ورود نسل جدید به تشکیلات حزبی که خود را خیلی مقید به حرکت در چارچوب خشک ایدئولوژی حزبی نمی دانستند و در نهایت ضرورت گسترش روابط بین‌الملل چین و علل و عوامل گوناگون دیگر، موجب گردیده که فضای رسانه ­های گروهی و مطبوعات و رادیو و تلویزیون در این کشور نسبت به گذشته تغییر پیدا کرده و از تنوع و آزادی بیشتری برخوردار شود و به­ صورت کنترل شده و برنامه‌ریزی شده و به­ تدریج در چارچوب کلی سیاست حزب کمونیست چین از وضعیت مشهور«نه بزرگ» در زمینه­ ی مطبوعات، به شرایط مطلوب­تر فعلی منتقل شود.

سیاست گذاری واحد در زمینه ­ی مطبوعات، تخصصی شدن آن ­ها، استفاده از فن­اوری پیشرفته ­ی مطبوعاتی و انتشاراتی، بالا رفتن کیفیت چاپ و صحفه آرایی، استفاده از تصاویر رنگی، و تا حدی استفاده از سوبسیدهای دولتی، پرهیز از مسایل جنجالی و درگیری­ های سیاسی و مطبوعاتی در زمینه­ ی مسایل داخلی و ده­ ها امتیاز دیگر از ویژگی های دنیای رسانه­ های جمعی امروز چین به شمار می ­روند.

رسانه­ های چین از مهم­ترین ابزارهای دولت در دفاع از خود در مقابل موضوعات حساسی که پیوسته مورد انتقاد قرار می ­گیرد به حساب می ­آید. پرداختن به موضوعاتی از قبیل حفظ محیط زیست، ثبات سیاسی و اجتماعی، پیوستگی ملی، مبارزه علیه فساد، حقوق بشر، و کاهش فقر در دستور العمل همه رسانه­ ها  قرار دارد.

چین در اجرای سیاست درهای باز خود تکیه­ ی بسیاری بر رسانه ­ها نموده و کانال­ های ارتباطی خود را به سرعت توسعه بخشیده است. هر یک از سازمان­ ها و نهادها، هم­چون تلویزیون مرکزی چین (China Centeral Televion)، خبرگزاری شین خوا (Xinhua) و روزنامه ­ی مردم (Poeople’s Daily) از تولید برنامه­ هایی که برای پیش برد نفوذ بین المللی چین تهیه کرده اند تا مبلغ 19/2 میلیارد دلار دریافت کرده اند.

برای نمونه، کانال 9 انگلیسی زبان سی­.سی.­تی.­وی.تنها در عرض چند سال توانسته تا 98 درصد از کره­ ی زمین را تحت پوشش خود قرار دهد. این رسانه ­ها، دیدگاه­ های چین در قبال مسایلی که در داخل چین، و در آسیا و جهان روی می ­دهد تبیین می نمایند. توجه داشته باشیم که از 1949 تا اواخر دهه ­ی 1970، شهرت چین در خارج از مرزهایش تنها به بلوک شرق و اردوی سوسیالیستی و چند کشور در حال توسعه ­ی آسیایی و آفریقایی و آمریکای لاتین محدود می ­شد و ویژگی آن محتوای سیاسی و ایدئولوژیک آن بود. در این دوران، ابزار اصلی تبلیغاتی و رسانه­ ای،  دفاتر آژانس خبری شین­ خوا در این کشورها و انتشاراتی از قبیل چین خلقی (People’s China)، و سازندگی چین (China Construction) و رادیو بین المللی چین بودند.

فعالیت ­های خارجی ایستگاه­ های تلویزیونی چین تنها به تبادل گزارش­ های خبری با ایستگاه ­های تلویزیونی کشورهای کمونیست محدود می ­شد. از زمان اصلاحات اقتصادی، به تدریج این فعالیت­ ها از حالت انفعالی و انزوا خارج و بسیار فعال شده ­اند. بر اثر توسعه ­ی اقتصادی و بالا رفتن حس اعتماد به­ نفس ناشی از آن، چین از سال 2005 اقدام به تأسیس شبکه ­های ماهواره­ ای چند کاناله و چند بعدی در خارج از کشور کرده، تا رشد و توسعه­ ی سریع خود را به نمایش گذاشته و توان خود برای ظاهر شدن در قالب یک ابر قدرت، البته صلح جو و غیر تهدید آمیز، نشان دهد[۱][۲].

نیز نگاه کنید به

رسانه و وسايل ارتباط جمعی چین؛ رسانه ها و مطبوعات در چین

کتابشناسی

  1. برگرفته از https://www.eai.nus.edu.sg/vol2no1-zhangxiaoling
  2. سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی. جلد سوم، ص. 1292-1295