بودجه تحقیقاتی دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی قزاقستان
مطالعات، تحقیقات و پژوهش پایه و زیر بنای توسعه و پیشرفت هر جامعه و کشوری است به همین خاطر در قزاقستان که سالیان زیادی از استقلال آن نمیگذر و کشور جوانی به شمار میرود توجه و سرمایه گذاری بر روی تحقیقات از ضرورت بیشتری برخوردار بود لذا از ابتدای دوران استقلال دولت نوپا برای ترسیم ساختار سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و ... برنامه گسترده تحقیقاتی و پژوهشی را در زمینههای مختلف آغاز کرد و هر ساله برنامه و بودجه تحقیقاتی را افزایش داد و قزاقستان را به یکی از خواستگاههای مهم توسعه فناوری نوین در بین کشورهای آسیای مرکزی تبدیل کرد.
عامل کلیدی و مهم پیشرفت علمی، رشد بودجه لازم برای تحقیقات و مطالعات است که در سال ۲۰۰۵ نسبت به سال ۲۰۰۰ بودجه تحقیقاتی حدود ۵,۸ برابر (بیش از ۱۲,۴ میلیارد تنگه) و در سال ۲۰۱۲ این رقم به بالغ بر ۲۵ برابر رسید (حدود ۳۵۰ میلیارد تنگه در سال).
در اجرای برنامه علوم قزاقستان در طی دوره ۲۰۰۷-۲۰۱۲ بودجه دولت به، KZT ۴۳۳۸۶،۲۰۰،۰۰۰ در دو مرحله اختصاص داده شد: در مرحله اول ۲۴۱۳۳۷ میلیارد تنگه طی دوره ۲۰۰۷ - ۲۰۰۹ و در مرحله دوم طی دوره ۲۰۱۲-۲۰۱۰ مبلغ ۱۹۲۵۲۵ میلیارد تنگه افزایش یافته است که در نتیجه توجه ویژه به امر پژوهش و افزایش بودجه تحقیقاتی قزاقستان در دوران استقلال با تکیه بر تواناییهای داخلی به دستاوردهای مهم علمی دست پیدا کرد که انتظار میرود نوسازی و گسترش صنایع شیمیایی و پتروشیمی و ساخت شرکتهای کوچک و متوسط برای پردازش نفت، گاز و ذغال سنگ در سالهای آینده به پیشرفتهای قابل توجهی دست یابد.
در زمینه علوم اجتماعی، تاریخ استقلال قزاقستان، جنبش آزادی بخش ملی، تاریخ ادبیات و هنردر اوایل قرن بیستم و در حوزهعلوم فیزیک، ریاضی، طراحی سیستم پیش بینی آلودگیهای صنعتی شهرها سیستمهای کنترل چند منظوره فرایندهای تکنولوژیک پیچیده با بهره گیری از سیستمهای کامپیوتری از جمله تحقیقات و مطالعاتی است که در سالهای اخیر انجام شده است.
همچنین مطالعتی در حوزه انرژی، زمین شناسی، علوم شیمیایی، فناوریهای نوین و... انجام شده است. البته با بروز بحران جهانی اقتصاد قزاقستان نیز تحت تأثیر این بحران قرار گرفت طی سالهای ۱۹۹۸- ۱۹۹۲ بودجه و نیروهای مراکز تحقیقاتی و پژوهشی با مشکلات جدی مواجه شدند.
میزان کل تحقیق بودجه توسعه (R & D) در سال ۱۹۹۸ به مبلغ ۴۳۳۸,۰ میلیون تنگه با %۰,۲۴ از تولید ناخالص داخلی بوده است که بر اساس گزارش، وزارت علوم - آکادمی علوم 2974900000- تنگه یا کمتر از ۱,۳ درصد از هزینههای جانبی (در واقع، دریافت %۷۸,۳ از حجم ابتدا برنامه ریزی شده بوده است در گزارش کمیته آمار و تجزیه و تحلیل جمهوری قزاقستان برای سال ۱۹۹۷، میزان هزینه فعالیتهای علمی و فنی ۵۵۴۲۰۰۰۰۰۰. تنگه نشان داده شده است
بنابراین، در جداول تحلیلی زیر میزان هزینههای R & D در سال ۱۹۹۷ گنجانده شده است.
همانطور که مشاهده میشود، در سال ۱۹۹۸ میزان R & D در قزاقستان کاهش یافته است، حتی در مقایسه با سال ۱۹۹۶ میزان کل مخارج R & D در قزاقستان ۴۳۳۸۰۰۰۰۰۰ تنگه بوده است.
جدول شماره 1. توزیع مخارج R & D در سالهای ۱۹۹۰ -۱۹۹۸
Ta6anua 1 - Iasuka BBII M 3arpar a HIOKP[۱]
[IIoxazaren | 1990 r. | 1995 r. | 1996 r. | 1998 r. |
O6eM BBII
Mnpl Tere. |
47,8* | 1020,0 | 1416,0 | 1747,7 |
OGbe 3aTpaT a
HHOKP, Mmpa, retre |
0,395 | 2,983, | 4,905 | 4,338 |
Ion 3arpaT a
HHOKP B BBII,% |
0,8 | 0,29 | 0,35 | 0,24 |
جدول شماره 2. توزیع حجم علم و فن آوری (R & D) برای انواع سازمان ها
Ta6uua 2 - Pacupexeneue 3arpaT a HHOKP no HanpaseHM, MJIH. Tere
Hanpanene | 1992 r. | 1995 r. | 1996 r. | 1998 r. | % |
Ha Pacxobi
Bcex HHOKP HCTOHHKOB |
3297,7 | 2983,1 | 4905,2 | 4338,0 | 100 |
DyHxaMeHTaHble
Hccnenoga |
325,5 | 396,1 | 845,5 | 940,9 | 21,7 |
IIpKTatHHle
iccegoaH |
1867,2 | 1343,6 | 2657,8 | 2289,5 | 52,8 |
Paspa6oTKH | 991,8 | 1149,7 | 224,3 | 832,6 | 19,2 |
IIpoeKTHo
KoHcTpyKTopcKe- |
382,0 | 496,6 | 506,7 | 349,4 | |
HarorotetHe
OffbITHLIX 06pa3uOB |
148,9 | 117,1 | 365,2 | 193,8 | |
IlpoexTHle_pa6OTI
ta crporrencraa |
460,9 | 536,0 | 352,4 | 289,4 | |
Hayuo-
rexigece cy |
112,9 | 52,5 | 7,7 | 275,0 | 6,3 |
توزیع حجم کل فعالیتهای علمی و فنی در سازمانها مختلف با در نظر گرفتن تمام هزینه ها
جدول شماره 3. تعداد کارکنان درگیر در فعالیتهای علمی و فن آوری، مردم
Ta6uua 3 - Pacnpexeneue 06ea ayHo-Texecx pa6or (HIOKP)
10 THIaM opa3ai, M.TH. TeHe
Tin opramaut | 1994 r | 1995 r. | 1996 r. | 1998 r. | % |
Bcero | 1513,I | 2983,1 | 4905,2 | 4338,0 | 100 |
HayHo-accrezonarebciwe | 842,7 | 1806,8 | 3588,3 | 3613,5 | 83,3 |
IpoeKHtenpoerHo
kocTpyrropcate- |
292,7 | 602,0 | 256,3 | 4,9 | 0,1 |
Byl | 81,1 | T50,1 | 364,3 | 586,6 | 13,1 |
3aoicxaa Hayka | 216,1 | 310,7 | 627,3 | 148,4 | 3, 4 |
Ilpone | 80,5 | 115,5 | 68,9 | 2,7 | 0,1 |
همانطور که مشاهده میشود با در نظر گرفتن بحران اقتصادی و کاهش بودجه دولت و قراردادهای تجاری با شرکتهای جمهوری قزاقستان تعداد کارکنان در حوزه فعالیتهای علمی و فنی (R & D) در سال ۱۹۹۸ تقریبا ۳ برابر نسبت به ۱۹۹۰ (جدول ۴) کاهش یافته است.
جدول شماره 4. تعداد کارکنان.
Ta6uua 4 - HMc.meHH0cTL pa60THHK0B, 32HfTLIX HayH0-TeXHHeck0
Merre.HocTbo, uenoBec
HayHHIe kalpit | 1990 r. | 1995 r. | 1996 r. | 1997 r. | 1998 r. |
Pa60THHKH, 3aHTble CHOBHO
HayHo-TexHiMeckoii OCH0BHOM (no eTenHOCTIO (Mecry pa60TI |
50626 | 25372 | 20622 | 18979 | 17593 |
CneutaCTbl, BbIIIOJIHHDIe
HHOKP H rexHonoriuecke pa6oTEI |
31256 | 18043 | 14572 | 11722 | 10944 |
KpoMe Toro, mpenomasaren By3OB,
koTope Hapagy c nenarorueckon leTeJHOCT BbIIOJIHHT HHOKP o cosMecrirenscry |
8167 | 3184 | 2802 | 3370 | 3046 |
Bcero | 58793 | 28556 | 22349 | 22349 | 20639 |
,B TOM HCe CieuacTbI
BbII0JlHHoe HHOKP |
39423 | 21224 | 17374 | 15092 | 13990 |
جدول فوق نشان میدهدکه تعدادی از کارکنان در حوزههای علمی و فنی جمهوری در سال ۱۹۹۶ نسبت به نیمه اول ۹۰ با کاهش جدی مواجه شده است و تغییر عمدهای درتعداد متخصصین مجرب ایجاد شده است[۲].
Ioxazire | 1990 r. | 1995. | 1996 c. | 1997; | 1998 r. | |||||
orr
HayK. |
KaHa
HayK |
Horr
HayK. |
Kar
HayK |
Ilor
HayK |
Kat
HayK |
or
HayK |
Kat
HayK |
Horr
HayK |
Kan
HayK | |
Bcero | 580 | 5519 | 757 | 3472 | 785 | 3146 | 961 | 3557 | 975 | 3388 |
Hay Hite
yeieH |
- | - | 68i | 2982 | 716 | 276 | 843 | 2986 | 849 | 22 |
IpoeKHo-
KorCTpykrope 11 reHonorecute oprainfal |
- | - | 9 | 131 | - | 5 | 4 | 21 | - | 1 |
By3! (HHC 11
IOOJICMHie (na6opaTopot |
- | - | 53 | 346 | 67 | 303 | 13 | 537 | 126 | 62 |
3asoncKaa Haya | - | - | 2 | 37 | 2 | 65 | I | !1 | - | 2 |
Ipone | - | - | 12 | 66 | - | 13 | - | 2 | - | 1 |
بر اساس سیاستهای توسعه علمی قزاقستان برای سال ۲۰۳۰ برنامههای متنوعی برای تشویق معلمان و اساتید برای تحقیقات و پژوهش در نظر گرفته شده است این برنامه که از جمله سالانه از بین ۲۰۰ معلم جوان یک نفر به عنوان معلم برتر انتخاب و برای گذراندن دوره آموزشی یک ساله به دانشگاههای پیشرو جهان اعزام میشوند و دیگر اینکه گسترش برنامه "بولاشک" به جای انتخاب و بورسیه ۳۰۰۰ دانشجو برای تحصیل در خارج از کشور ۶۰۰۰ نفر انتخاب خواهند شد که تعدادی از آنها برای فراگیری زبان خارجی بورسیه خواهند شد[۳][۴].
نیز نگاه کنید به
بودجه تحقيقاتی در دانشگاهها و مراكز تحقيقاتی کوبا؛ بودجه تحقیقاتی دانشگاه های بنگلادش؛ اعتبار پژوهشی دانشگاه های کانادا؛ بودجه تحقيقاتی در دانشگاهها و مراكز تحقيقاتی ژاپن؛ بودجه تحقیقاتی دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی سنگال؛ بودجه تحقيقاتی دانشگاهها در مالی؛ بودجه تحقيقاتی دانشگاهها در اردن؛ بودجه تحقیقاتی دانشگاه های اتیوپی؛ بودجه تحقیقاتی در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی سیرالئون؛ بودجه تحقیقاتی در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی آرژانتین؛ بودجه تحقیقاتی دانشگاه های بنگلادش.
کتابشناسی
- ↑ [[aHHkie 3a 1990 F. IpeIcHHl B MJIH. py6.
- ↑ Hexoropte Bonpoct HayHo-TexHHuecKoit oHTHK Pecny6uKu Ka3axcraH ، http://articlekz.com/article/11023
- ↑ Hay[HbIit II0IX0I ، https://forbes.kz/process/education/nauchnyiy podhod
- ↑ صابری، اصغر (1395). جامعه و فرهنگ قزاقستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص 421-425.