جریانهای شاخص اهل بیت(ع) در عراق
پس از سقوط رژیم بعث در سال ۲۰۰۳، جریانهای شیعی در عراق بهعنوان بازیگران اصلی در عرصه سیاسی، اجتماعی و مذهبی این کشور نقش مهمی ایفا کردهاند. این جریانها شامل مراجع تقلید، احزاب سیاسی، گروههای مسلح و جریانهای اجتماعی و فرهنگی هستند. در اینجا به برخی از مهمترین جریانهای شاخص شیعی در دوره جدید اشاره میشود.
مرجعیت دینی شیعه
مرجعیت دینی یکی از جریانها و بازیگران کلیدی عراق در دوره پس از صدام بوده که نقش های مهمی در عرصههای سیاسی و فرهنگی- اجتماعی این کشور ایفا کرده است. مرجعیت نجف با محوریت آیتالله سیستانی در تحکیم و تثبیت روند سیاسی دموکراتیک عراق، مقابله با افراطگرایی و حفظ وحدت عراق، مقابله با تروریسم و خشونت، مقابله با فساد و ناکارآمدی حاکمیت و احزاب سیاسی و انجام اصلاحات، حفظ استقلال عراق در برابر نفوذ خارجی، تقویت فصای دینی عراق، راهاندازی موسسات خیریه برای کمک به نیازمندان، کمک به بهبود وضعیت اقتصادی و حمایت از برخی طرحهای اجتماعی و خدماتی و انجام برخی اقدامات فرهنگی نقش مهمی در این کشور داشته است.
احزاب و گروههای سیاسی شیعه
عراق پس از صدام شاهد نقشآفرینی احزاب و جریانهای سیاسی شیعی مختلفی بوده است. جریانهای سیاسی کلیدی شیعی با شرکت در انتخابات پارلمانی و مشارکت در حکومت، ضمن بر عهده گرفتن برخی مناصب سیاسی در پی ایفای برخی نقشهای اقتصادی و اجتماعی در جهت کسب پایگاه در میان مردم نیز بودهاند. با این حال اغلب این احزاب و جریانها به دلیل سطحی از فساد و ناکارآمدی مورد انتقاداتی نیز قرار گرفتهاند. از اصلیترین جریانهای سیاسی شیعه در دوره پس از صدام عبارتند از: حزب الدعوه الاسلامیه؛ مجلس اعلای اسلامی عراق؛ جریان حکمت ملی؛ جریان صدر و؛ سازمان بدر.
گروههای مسلح شیعی
شیعیان عراق به رغم مشارکت در قدرت و فرماندهی نیروهای مسلح از سوی نخستوزیری، برخی گروههای مسلح خاص خود را نیز در اختیار دارند که در ابتدا شامل جریانهایی مانند سازمان بدر و جیش المهدی وابسته به صدریها بوده است. اما در سالهای پس از 2014 و در راستای مقابله با داعش بر اساس فتوای جهاد کفایی مرجعیت شیعی، جریانهای مسلح جدیدی در میان شیعیان شکل گرفت که عمدتا در قالب حشدالشعبی سازماندهی شدند. از مهمترین گروههای مسلح و مقاومت شیعی عبارتند از: عصائب اهل الحق؛ کتائب حزبالله؛ سرایا السلام؛ سازمان بدر
فرقههای انحرافی شیعی
عراق در طول چند دهه گذشته و به خصوص از دهه 1990 شاهد شکلگیری برخی فرقههای انحرافی شیعی بوده است که در دورههای مختلف ظهور نموده و از طرفدارانی نیز برخوردار شدهاند. برخی از مهمترین این جریانها عبارتند از: جنبش سلوکیه با رهبری افرادی مانند حازم السعدی، عاید الصدری و عمار الصدری؛ جنبش المنتظرون؛ جنبش جندالمولی با رهبری منتظر الخفاجی و فرقد القزوینی؛ جنبش شیخ حیدر مُشَتَّت المُنشِداوی؛ جنبش فاضل عبدالحسین المرسومی: اصحاب القضیه؛ جریان الصرخی بهزعامت محمود صرخی و؛ فرقه یمانی با رهبری احمدالحسن الیمانی[۱].
نیز نگاه کنید به
مکتب اهل بیت و پیروان آن در عراق؛ پیشینه پیروان اهل بیت در عراق؛ جمعیت پیروان اهل بیت و پراکندگی در عراق؛ رهبران و عالمان برجسته اهل بیت در عراق؛ نهادهای شیعی در عراق؛ مراسم و مناسک و اعیاد مذهبی اهل بیت(ع) عراق
کتابشناسی
- ↑ اکبر بیرامی، فرقهی احمدالحسن، خطری ایدئولوژیک برای آینده تشیع، عراق و محور مقاومت، 29 دسامبر 2024، قابل بازیابی از: https://iraqstudy.com/religion %B1-2
نویسنده مقاله
علی اکبر اسدی