ادبیات کودکان و نوجوانان تونس
دهه ششم قرن بیستم میلادی را میتوان آغاز ادبیات معاصر کودک و نوجوان در تونس دانست. «شیخ محمد مناشو»،که معلم قرآن در مدارس تونس بود، به دلیل تلاشهای بسیار جهت سوادآموزی کودکان، آغازگر ادبیات کودک در تونس شناخته میشود. این آموزگار مدارس ابتدایی با هدف مبارزه با استعمار فرانسه با استفاده از سادهسازی متون ادبی و قرآنی، بهرهگیری از تمثیل و قصه و آموزش سرود به کودکان آنها را به آموختن تشویق میکرد. تلاشهای مناشو زمینهساز شکلگیری ادبیات کودک و نوجوان بود. میراث مردمی، فرهنگ شفاهی، میراث عربی، میراث تاریخی، میراث دینی، ترجمه، اقتباس و تألیف مهمترین منابع و آبشخور ادبیات معاصر کودک است.[۱] مجلات و روزنامههای مهم تونس در حوزه ادبیات کودک از سال ۱۹۲۰ میلادی پا به عرصه وجود نهاد، محمود شعبانی، ام بشیر عطیه، احمد نعمانی و مصطفی خریف از نویسندگان و شاعران پیشرو در حوزه ادبیات کودک بودند که فعالیت ادبی آنها غالبا با سرودن شعر برای کودکان همراه بود. از دیگر شاعران مشهور شعر کودک میتوان از احمد مختار وزیر، محیالدین خریف، نورالدین صمود، محمدعلی المانی، مصطفی غرور، حسن احمد جغام و محمد دواس یاد کرد. رشد ادبیات کودک در تونس از دهه شصت میلادی تاکنون بهخوبی ادامه داشته است که نتیجه آن چاپ ۱۳۹۸ عنوان کتاب برای کودکان تا سال ۱۹۹۹ میلادی بود. امروزه، با استفاده از تحلیل محتوایی کتابهای تونس برای کودک و نوجوان میتوان گفت %۴۳ از این کتابها به داستانهای خیالی و فانتزی، %۲۴ به موضوعات واقعی و اجتماعی و %۳۳ نیز به افسانهها و اسطورهها اختصاص داده شده است. قصه شعری عامیانه «ام سیسی و موش» از اشعاری است که بیشتر کودکان دیروز و امروز تونسی آن را به خاطر دارند. مشهورترین نویسندگان کتاب کودک در تونس عبارتاند از: محمد عروسی مطوی، محمد حبیب بن سالم، عبدالحمید عطیه، حموده کریم شریف، هادی مرابط، علی بنهادیه، عبدالجبار شریف، حسن حماده، محمود بدرالدین، عبدالله بدرالدین، طیف تریکی، محمد منوبی سعید، مصطفی شلبی و عروسیه نالوتی، صادق بالحاج، عثمان بودن، محمد رئوف قرجی، ابوبکر عیادی، مصطفی آمدائینی، نافله ذهب و طیب فقیه احمد. دارالمعارف للطباعه و النشر در شهر سوسه نیز از ناشرین کتابهای اسلامی برای کودکان است که کتابهای متعددی با عنوان «المکتبه الاسلامیه للاطفال» چاپ کرده است.[۲]
نیز نگاه کنید به
- ادبیات معاصر کودکان و نوجوانان در روسیه
- ادبیات معاصر کودکان و نوجوانان در افغانستان
- ادبیات معاصر کودکان و نوجوانان در کوبا