تاثير فرهنگ خارجی در سودان
همانگونه که پیش از این نیز اشاره شد، سودان از یک سو در منطقه تمدّنی رود نیل قرار دارد و از سوی دیگر، محل به هم پیوستن و در هم آمیختن فرهنگهای گوناگون است. فرهنگ مردم این سرزمین، آمیزهای از فرهنگهای ساکنان سواحل دریای مدیترانه، کشورهای آفریقایی، عربی و خاورمیانه است[۱].
در دورههایی از تاریخ، سودان و مصر حکومت مشترک داشتهاند و روابط گسترده تاریخی بین آن دو، اشتراکات فرهنگی مصریان و سودانیان را، سبب شده است. بهطوریکه در آثار باستانی و بناهای تاریخی سودان این وضعیت، به وضوح قابل مشاهده و اثبات است. بسیاری از آداب و رسوم مردمان مصر و سودان، یکسان یا بسیار شبیه هم است. بهعنوان مثال در آن دورههای تاریخی که اهرام مصر برای تدفین حاکمان، ساخته شده، در سودان نیز برای آرامگاههای حاکمان، اهرام متعدّدی بنا شده است[IV].
شاید برای خوانندگان ارجمند این نکته شگفتانگیز باشد که تعداد اهرام ساخته شده در سودان بیش از مصر است ولی اهرام ثلاثه (سهگانه) مصر به دلیل عظمت، وسعت و کیفیِّت ساختشان، از شهرتی جهانی برخوردار شدهاند. متأسفانه، در اغلب کتابهایی که درباره جامعه و فرهنگ سودان نوشته شده، اشارهای هم به وجود اهرام کشور، نشده است.
اهرام سودان، در بخش شمالی این کشور، در منطقه مروی و بجراویه قرار دارند و آثار برجای مانده از دوران فراعنه بهشمار می ایند. آثار موجود در موزههای سودان، بهویژه موزه ملّی این کشور، نشانگر آن است که در دوران پیش از اسلام، سنّت مومیایی کردن اجساد در سودان نیز رواج داشته است.
در دوران معاصر نیز، با بررسی تطبیقی آداب و رسوم مردم سودان و مصر، به اثرگذاریها و اثرپذیریهای فرهنگی آنها از یکدیگر، به آسانی میتوان پی برد. بهعنوان مثال غذای اصلی بیشتر مردم سودان، «فول مصری»[V] یا باقلاست.
اکثریّت مردم سودان، با ورود اسلام به این سرزمین، دین مبین اسلام را پذیرفته و زبان عربی را نیز فرا گرفتهاند. بهطوریکه عربی، زبان رسمی سودان شده است و بهرغم تعدّد و تنوّع زبانها و گویشها کشور، عموم سودانیان از توانایی تکلّم به عربی برخوردارند. مسلمانان سودان، در طول تاریخ برای گسترش فرهنگ اسلامیکوشش کردهاند و جلوههایی از نتایج تلاشهای آنها را میتوان در رفتارهای اجتماعی سودانیان در عصر حاضر، مشاهده کرد. مانند توجّه ویژه به حفظ قرآن کریم، حضور گسترده و چشمگیر در مساجد برای نمازهای جمعه و جماعات، شرکت در حلقههای ذکر، احترام به شیوخ و استادان، حفظ حرمت پیران، مناعتِ طبع و تلاش برای کمک به مستمندان.
مردم سودان، از نظر نوع پوشش نیز، اثرپذیریهایی از فرهنگهای جوامع دیگر و بهویژه کشورهای اسلامی، عربی و آفریقایی داشتهاند . البتّه اکثریت قریب به اتّفاق مردم این سرزمین مسلمان هستند و نوع پوشش بیشتر آنان، متأثر از فرهنگ اسلامیاست. امروزه، اثرپذیریهایی از نوع پوشش غربی نیز در سودان مشاهده میشود[۲][۳].
نیز نگاه کنید به
تاثيرپذیری ساحل عاج از فرهنگ خارجی؛ تاثيرپذیری کشور مالی از فرهنگ خارجی؛ تاثيرپذیری کشور زیمبابوه از فرهنگ خارجی؛ تاثيرپذیری تایلند از فرهنگ خارجی؛ عناصر تاثیرگذار خارجی در فرهنگ جامعه اوکراین؛ تاثيرپذیری کشور اسپانیا از فرهنگ خارجی؛ تاثيرپذیری اردن از فرهنگ خارجی؛ تاثيرپذیری اتیوپی از فرهنگ خارجی؛ تاثیرپذیری کشور قطر از فرهنگ خارجی
پاورقی
[IV] - نماهایی از اهرام سودان، (تصویر های شماره 13 و 14) در پایین صفحه قابل مشاهده است.
کتابشناسی
- ↑ امیدی، مصطفی(1387). «طریقت های صوفیه در سودان».در مجموعه مقالات آفریقا در آیینه فرهنگ. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی: انتشارات بین المللی الهدی، ص149-159
- ↑ مشاهدات عینی مصطفی امیدی، وابسته فرهنگی سابق ج.ا.اـ خارطوم
- ↑ معماریان، مریم، امیدی، مصطفی (1394). جامعه و فرهنگ سودان. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص.89.90.