راه ها در افغانستان
تا سال ۱۹۸۴، حدود ۲۱ هزار کیلومتر جاده در افغانستان وجود داشت و ۲۸۰۰ کیلومتر آن آسفالته بود و بهصورت کمربندی از مرز تورغندی در شمال هرات شروع و پس از عبور از هرات، قندهار، کلات و غزنی به کابل و سپس از کابل به مزار شریف و از آنجا به حیرتان در مرز با ازبکستان میرسید. این جاده از دو سو به مرزهای اتحاد شوروی سابق (ترکمنستان و ازبکستان کنونی) متصل میشد. جاده مذکور در غرب بهوسیله یک راه از هرات به مرز ایران (تایباد)، در جنوب بهوسیله یک راه از قندهار به مرز پاکستان (چمن) و در شرق بهوسیله یک راه از کابل به مرز پاکستان (نزدیکی پیشاور) متصل میشد.
اتحاد شوروی جاده کوشک - هرات - قندهار را در سالهای دهه ۱۹۶۰، بهصورت بتنی و محکم ساخته است تا امکان عبور تانک، زرهپوش و وسایل زرهی سنگین از آن میسر باشد. روسیه از فعالیت آمریکا در وادی هلمند سخت نگران و ناراضی بود و با احداث این راه سعی داشت امکان دسترسی خود به این ناحیه را تسهیلکند. آمریکا نیز جاده کابل تورخم (مرز پاکستان) و کابل قندهار را ساخت. این جاده سراسری پس از تعمیرات و بازسازی طی سالهای اخیر، همچنان فعال است و فقط یک خط ارتباطی جدید به آن افزوده شده و آن جاده زابل - زرنج - دلارام است. ایران بخش زابل- زرنج و هند بخش زرنج- دلارام را ساختهاند. راههای افغانستان در طول سه دهه جنگ در افغانستان اغلب آسیب دیدند و راههای آسفالته نیز عمدا خاکی شدند؛ حتی بیشتر بخشهای جاده هرات- قندهار با وجود بتنی و مستحکم بودن، آسیبهای شدیدی دید و عبور از آن با سختی همراه بود.
پس از برکناری طالبان در سال ۲۰۰۱ و تشکیل دولت جدید در افغانستان، بازسازی راهها و احداث راههای جدید با استفاده از کمکهای بینالمللی آغاز شد. در سال ۲۰۰۴، افغانستان دارای ۳۴۷۸۴ کیلومتر راه اصلی بود که ۸۲۲۹ کیلومتر آن آسفالته و بقیه خاکی بود. با ادامه کمکهای بینالمللی و تداوم بازسازی راهها، جمع راههای افغانستان در سال ۲۰۰۶، به 42/150 کیلومتر رسید که ۱۲۳۵۰ کیلومتر آن آسفالته و ۲۹۸۰۰ کیلومتر آن خاکی بود. بخشی از کمکهای جمهوری اسلامی ایران به بازسازی افغانستان، بازسازی و احداث جاده دوغارون- هرات به طول ۱۲۷ کیلومتر، هرات- ارملک به طول ۶۱ کیلومتر و میلک- زرنج به طول ۵ کیلومتر اختصاص یافت و این سه قطعه جاده بهصورت اصولی و اساسی احداث شد.
راههای آبی افغانستان ۱۲۰۰ کیلومتر است که عمدتا در آمودریاست. رود هیرمند در سیستان نیز، که بخشی از مرز مشترک ایران و افغانستان را تشکیل میدهد، در صورت پرآبی، بخشی از راههای آبی افغانستان را تشکیل میدهد. به دلیل کوهستانیبودن افغانستان، توسعه راهها با موانع و مشکلات زیاد همراه است و باکندی و صرف هزینههای سنگین صورت میگیرد.[۱]
نیز نگاه کنید به
جغرافیای اقتصادی افغانستان؛ مرزهای افغانستان؛ حملونقل در افغانستان؛ راه آهن افغانستان
کتابشناسی
- ↑ علی آبادی، علیرضا (1395). جامعه و فرهنگ افغانستان. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص 402-404.