رویدادهای شاخص مرتبط با اقوام در عراق
عراق به دلیل تنوع قومی و مذهبی، شاهد رویدادهای شاخص و سرنوشتسازی بوده است که تأثیرات عمیقی بر روابط میان اقوام و ساختار سیاسی و اجتماعی این کشور داشتهاند و چالشهایی را برای ثبات و امنیت این کشور ایجاد کردهاند. در اینجا به برخی از مهمترین رویدادهای شاخص مرتبط با اقوام در عراق اشاره میشود:
1. قیام شیعیان در سال ۱۹۹۱
پس از جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱، شیعیان جنوب عراق علیه رژیم صدام حسین قیام کردند. این قیام با سرکوب شدید رژیم مواجه شد و هزاران نفر کشته یا آواره شدند. این رویداد باعث افزایش تنشهای قومی و مذهبی در عراق شد و شکاف میان شیعیان و سنیها را عمیقتر کرد.
2. عملیات انفال علیه کردها(۱۹۸۶-۱۹۸۹)
در کشور عراق، انفال به عملیات نظامی تختهقاپو کردن و ژنوساید کردن کردها در شمال آن کشور اطلاق میشود که طی آن صدها هزار نفر نیست و نابود و حدود 4000 روستا ویران شد[۱]. رژیم صدام حسین در دهه ۱۹۸۰ عملیات انفال را علیه کردهای عراق اجرا کرد که شامل حملات شیمیایی، تخریب روستاها و جابجایی اجباری هزاران کرد بود. حمله شیمیایی به حلبچه در سال ۱۹۸۸ یکی از فجیعترین موارد این عملیات بود. این عملیات باعث کشته شدن دهها هزار کرد و آوارگی بسیاری دیگر شد و تنشهای قومی میان کردها و دولت مرکزی را تشدید کرد.
3. حمله آمریکا به عراق و سقوط صدام حسین(۲۰۰۳)
حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ منجر به سقوط رژیم صدام حسین شد. این رویداد باعث تغییرات عمده در ساختار سیاسی عراق و افزایش نقش شیعیان و کردها در حکومت شد. پس از سقوط صدام، عراق شاهد افزایش تنشهای قومی و مذهبی بود که به جنگ داخلی و درگیریهای فرقهای منجر شد.
4. جنگ داخلی عراق (۲۰۰۶-۲۰۰۸)
عراق بدلیل تنوع فرقهای، سیاسی – اجتماعی و مذهبی – ایدئولوژیکی که میتوان آن را در ذیل بحران هویت مورد بررسی قرار داد، همواره از آسیبپذیری و شکنندگی بالایی برخوردار بوده است[۲]. پس از حمله آمریکا، عراق شاهد جنگ داخلی میان گروههای شیعه و سنی بود. این جنگ شامل حملات تروریستی، درگیریهای مسلحانه و پاکسازیهای قومی بود. این جنگ باعث کشته شدن هزاران نفر و آوارگی میلیونها نفر شد و شکافهای قومی و مذهبی را عمیقتر کرد.
5. حملات داعش و اشغال بخشهایی از عراق (۲۰۱۴-۲۰۱۷)
در سال ۲۰۱۴، گروه تروریستی داعش بخشهای وسیعی از عراق، از جمله موصل و مناطق کردنشین و ایزدینشین، را اشغال کرد. این حملات منجر به کشته شدن هزاران نفر و آوارگی میلیونها نفر شد. داعش به ویژه علیه اقلیتهای قومی و مذهبی مانند ایزدیان، مسیحیان و ترکمنها جنایتهای گستردهای مرتکب شد. این رویداد باعث افزایش همکاری میان گروههای قومی و مذهبی برای مقابله با داعش شد.
6. رفراندوم استقلال کردستان عراق (۲۰۱۷)
در سال ۲۰۱۷، حکومت منطقهای کردستان عراق یک رفراندوم برای استقلال از عراق برگزار کرد که با مخالفت دولت مرکزی و کشورهای منطقه مواجه شد. این رفراندوم باعث افزایش تنشها میان کردها و دولت مرکزی عراق شد و منجر به درگیریهای نظامی در مناطق مورد مناقشه مانند کرکوک شد.
7. اعتراضات مردمی ۲۰۱۹-۲۰۲۰
در سال ۲۰۱۹، اعتراضات گستردهای در عراق علیه فساد، بیکاری و سوء مدیریت دولت آغاز شد. این اعتراضات با سرکوب شدید مواجه شد و صدها نفر کشته شدند. این اعتراضات نشاندهنده نارضایتی گسترده در میان همه اقوام و مذاهب عراق بود و منجر به تغییراتی در ساختار سیاسی این کشور شد.
8. تشدید تنشها در مناطق مورد مناقشه (کرکوک)
کرکوک به عنوان یکی از مناطق مورد مناقشه میان کردها، اعراب و ترکمنها، همواره شاهد تنشهای قومی و مذهبی بوده است. کنترل این شهر و منابع نفتی آن همواره مورد اختلاف بوده است. تنشها در کرکوک باعث افزایش ناآرامیها و درگیریهای قومی در این منطقه شده است.
نیز نگاه کنید به
اقوام و قومیتها در عراق؛ اقوام شاخص در عراق؛ پیشینه اقوام شاخص در عراق؛ جمعیت و پراکندگی اقوام شاخص در عراق؛ زبان و ادبیات اقوام شاخص در عراق؛ دین و مذهب اقوام شاخص در عراق؛ فرهنگ و آداب و رسوم اقوام شاخص در عراق؛ شخصیت های برجسته اقوام شاخص در عراق؛ مراکز مهم اقوام شاخص در عراق؛ مهاجرت و جابجایی اقوام شاخص در عراق
کتابشناسی
نویسنده مقاله
محمدعلی خوشطینت