صنعت سینما در دوران حاکمیت کمونیست ها

از دانشنامه ملل

سال‌های میان ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۶ میلادی در جمهوری خلق، دوره‌ی ملی‌کردن و اشتراکی کردن همه چیز در کشور چین بود. حزب حاکم کمونیست، سینما را وسیله‌ای خوب برای تبلیغ ایدئولوژی خودش یافت و از آن برای ترویج سوسیالیسم استفاده کرد. تا سال ۱۹۶۵ میلادی، صدها فیلم به سبک رئالیسم سوسیالیستی ساخته شد که همگی به تجلیل از انقلاب کمونیستی و شکوه زندگی در کشوری سوسیالیستی می‌پرداختند.

از سال ۱۹۵۱ که نمایش فیلم‌های هالیوودی و هنگ‌کنگی و فیلم‌های تولید شده‌ی پیش از سال ۱۹۴۹ در چین ممنوع شد، نمایش فیلم‌های روسی و اروپای شرقی جای آن‌ها را گرفت. در دهه‌ی ۱۹۵۰ «آکادمی فیلم پکن» و انتشار «مجله‌ی فیلم شانگهای» تأسیس شد. در این مقطع زمانی، تولید فیلم‌هایی که به زندگی روستاییان، سربازان و کارگران می‌پرداخت، مانند فیلم «پل» (۱۹۴۹) و «دختر موسفید» (۱۹۵۰) مورد توجه قرار گرفت. تعداد بینندگان فیلم از ۴۷ میلیون نفر در سال ۱۹۴۹ به ۴۱۵ میلیون در ۱۹۵۹ افزایش یافت. در سال ۱۹۵۸، که سیاست «جهش بزرگ به پیش» مطرح شد، صنعت فیلم توانست تولید خود را به دو برابر، یعنی سالانه ۲۲۹ فیلم سینمائی و نقاشی متحرک برساند که غالب این فیلم‌ها در راستای اهداف جهش بزرگ به پیش ساخته شدند.

هم­چنان­که ذکر آن رفت، مائو در سال ۱۹۶۶میلادی، به شکلی غیر منتظره، برای مدت ده سال انقلاب فرهنگی وحشتناکی به‌­راه انداخت که در جریان آن بسیاری از نهاد­ه‌ای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی متلاشی و عده زیادی کشته شدند. تأثیر منفی این انقلاب بر صنعت فیلم چین بسیار بود، زیرا فیلمسازان نیز همراه با سایر هنرمندان برای«بازآموزی» به روستاها فرستاده شدند. تولید فیلم داستانی بین سال‌های ۱۹۶۷ و ۱۹۶۹، تقریباً متوقف، و وقتی در۱۹۷۰، دوباره به راه افتاد، این صنعت به‌ دست غیرحرفه‌ای‌­ها افتاد که این صنعت را به بیراهه کشاندند. زمانی هم که بین سال‌های۱۹۷۳و ۱۹۷۶میلادی،  کارگردان‌های حرفه‌ای به‌ تدریج از اردوی اجباری«بازآموزی» بازگشتند، به خاطر نابسامانی اوضاع سیاسی، تنها معدودی از آن­ها امکان ساختن فیلم یافتند. در طول 17سال(از تأسیس نظام کمونیستی تا پایان انقلاب فرهنگی)، 603 فیلم داستانی و بیش از هشت هزار حلقه فیلم مستند تولید شد که عمدتا در راستای سیاست­‌های ترسیم شده توسط دولت بوده و از سوی نهاد تبلیغات کمونیستی حمایت مالی می­ شدند. فیلم«غارت در آسمان» از تولیدات این دوره، در جشنواره‌­ی فیلم لندن برنده جایزه بهترین فیلم شد. سال­‌های1961تا 1963، بخاطر شکست سیاست«جهش بزرگ به پیش»، موقتا فضای سیاسی نسبتا بازی در کشور شکل گرفت که فیلم «بهار زود­رس»در این مقطع ساخته شد.

در سال۱۹۷۶میلادی، مائو، دبیر کل حزب، و چوئن ­لای، نخست‌وزیر، هر دو درگذشتند و با روی کار آمدن میانه روها، باند مخوف چهار نفره­‌ی انقلاب فرهنگی به رهبری همسر مائو از قدرت برکنار، و فضای جدیدی در کشور به‌­وجود آمد. پس از انقلاب فرهنگی فیلم‌­هایی تولید شد که این دوران سیاه را سخت را نکوهش می­ کرد. مانند فیلم«باران شب» به کارگردانی«وویونگ گانگ(Wu Yonggang)» و «ووای گونگ(Wu Yigong)» و فیلم«افسانه­‌ی کوه» به کارگردانی«شیه ­جین (Xie Jin)» که هر دو جایزه‌­ی اول نخستین جشنواره­‌ی خروس طلایی در سال 1981را کسب کردند[۱].

نیز نگاه کنید به

هنر در چین؛ صنعت فیلم و سینمای چین؛ سیر تحول سینمای چین؛ ورود صنعت سینما در چین؛ آغاز ورود صنعت سینما به چین تا دوران انقلاب کمونیستی؛نخستین فیلم سینمایی ساخت چین

کتابشناسی

  1. سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی.