موزه ملی چین
این موزه که قبلا به موزهی انقلاب شهرت داشت، در سال 2002 میلادی، با صرف 217 میلیون دلار مجددا بازسازی و در سال 2002 افتتاح شد.
کلیهی آثار مربوط به تاریخ چین از ابتدا تا کنون، اعم از مجموعهی آثار باستانی و تحقیقاتی که به صورت سیستماتیک گردآوری شده در این موزه نگهداری و به صورت نمایشگاه دایمی و نمایشگاه تخصصی به نمایش عموم گذاشته شدهاند.
درحال حاضر، در موزهی ملی بیش از 610 هزار قطعه آثار تاریخی و فرهنگی وجود دارد که توسط یک تیم کارشناس و متخصص حفظ و مرمت آثار نگهداری میشود.
موزه ملی چین (National Museum of China) که بزرگترین موزه جامع تاریخ در چین است، در ضلع شرقی میدان «تیَن اَن مِن» (Tian’ An Men) واقع شده است. این موزه با نمایش مجموعهها و آثار مادی و معنوی، تاریخ نیاکان مردم چین را روایت میکند. موزه ملی کنونی در سال 2003، از ادغام دو موزه تاریخ و موزه انقلاب سابق چین ساخته شده و در حال حاضر همچنان در حال توسعه است.
موزه ملی بیشترین اشیاء تاریخی مهم کشور را در اختیار دارد و تاریخ طولانی و تمدن درخشان مردم چین را به نمایش گذاشته و هم زمان پروژههای آموزشی کاوشهای باستان شناسی و تحقیقات علمی در آن صورت میگیرد.
قدیمی ترین آثاری که در موزه به نمایش گذاشته شده است، دندانهای مرد «یوانمو» (yuanmou) از استان یون نَن هست که قدمت آن حدود 1700000 سال است و جدیدترین آنها آثاری مربوط به انقلاب «شین خَی» (Xinhai) در سال 1911 است.
نمایشگاه با آثار به نمایش درآمده از جوامع ابتدایی باستانی (حدود 1700000 سال پیش تا 10000 سال قبل) آغاز و سپس آثار مربوط به جامعه قبیله ای (حدود 10000 سال تا 5000 سال پیش) و طلوع تمدن (حدود 5000 تا 4000 سال پیش) ادامه مییابد. در بخش ساکنان انسانهای باستانی میتوان قدیمیترین انسانهای خردمند چین «یوانمو من»، بعد تر مرد «لانتیایی» (Lantian) ، سپس «مرد پکن» (Beijing Man)، مرد «جینیوشان» (jinniushan) و همچنین «مرد شاندینگدونگ» (Shandingdong) آخرین قبیله ای که وارد دوره «هومو ساپینس» (Homo Sapiens) شدند را مشاهده کرد.
این نیاکان نخستین صفحات از تاریخ چین را نوشته، ابزار آلات سنگی را خلق کرده، دانههای روییدنی را جمع آوری کرده، استخوان حیواناتی را که شکار میکردند جمع آوری و همگی اینها در نمایشگاه مستند سازی شده است.
از حدود 10000 سال پیش، بشر شروع به صیقل دادن ابزارهای سنگی و سرامیکی، پارچه بافی و تولید صنایع دستی دیگر نمود. قبایل نیز شروع به گسترش بیشتر کردند. در این نمایشگاه، دانه برنج از 8000 سال پیش، ابزارهای استخوانی مربوط به 7000 سال پیش، و مدل یک دهکده مادرسالار کشف شده در استان شانشی از حدود 6000 سال پیش را میتوان دید. از حدود 5000 سال پیش، تکنیکهای کشاورزی شروع به پیشرفت کرد و انسان علاوه بر تامین نیازهای اولیه خود، قادر به تولید محصول مازاد شده و منجر به ایجاد سیستم مالکیت خصوصی گردید. در این دوران، خلق صنایع دستی، همچنین مقدمات آغاز نویسندگی، تولید آثار هنری و فرهنگی و مذهبی فراهم شد که در این موزه میتوان آنها را مشاهده کرد.
جامعه برده داری، نخستین سیستم اجتماعی بشر در تاریخ بود. این دوره در نمایشگاه به دوران سلسلههای «شیا»، «شانگ»، «جو غربی» و «بهار و پاییز» تقسیم و تمام قبایل از شیا تا بهار و پاییز را در بر میگیرد. سلسله شیا اولین پادشاهی در تاریخ چین بود. مرکز حکمرانی آن بخش شمالی استان «خِنَن» (Henan) امروزی و قسمت جنوبی آن بود.
دوره شانگ زمان با شکوه توسعه برنز چین بود. صنعتگران توانستند اشکال بسیار پیچیده ای از برنز بسازند و کتیبهها و تزیینات زیبا و سنگین ترین قطعه برنزی که کشف شده در این نمایشگاه هست که 832.84 کیلوگرم وزن دارد و به نمایش گذاشته شده است.
در این دوره، علاوه بر برنز، ساخت سرامیک، لاک سازی، بافندگی، کنده کاری یشم و غیره نیز به سطح بالایی از موفقیت دست یافت. چینی اولیه کشف شده در «جِنگجو» (Zhangzhou) در خِنَن یکی از قدیمی ترین قطعات ظروف چینی است که تا به امروز در چین یافت شده است.
تکنولوژی ساخت برنز چینی در دوره جو غربی شکوفا شد. در این دوران کشور چین از نظر سازمان سیاسی، به چندین منطقه فئودالی تقسیم شده و نظام سختگیرانه تشریفات، مناسک و کنترل و سرکوب مردم و بردگان حاکم بود.
ردپای تاریخ
دوره بهار و پاییز در چین یک دوره انتقالی از جامعه برده داری به جامعه فئودالی بود، زمانی که
قدرت حاکمه سلسله «جو» تا حد زیادی کاهش یافته و برخی پادشاهیها یا دوکهای نسبتاً بزرگ نفوذ خود را گسترش داده و دوره ای از جنگهای شدید آغاز شده بود که آثاری از تمام این تحولات اجتماعی و سیاسی در نمایشگاه دیده میشود.
در بخش آخر، آثاری از قرنهای متمادی از کشورهای «هم ستیز» تا جنگهای تریاک (475 قبل از میلاد-1840 پس از میلاد) که نشان دهنده دوران جامعه فئودالی در چین است به نمایش گذاشته شده که شامل هفت بخش است: دوره کشورهای «هم ستیز»، «جین»، «خَن»، «سه پادشاهی»، «جین غربی و شرقی»، «سلسلههای شمالی و جنوبی»، «سوئی»، «تانگ»، «پنج پادشاهی»، «سونگ»، «یوان»، «مینگ» و «چینگ». بخش نمایشگاه جامعه فئودالی، سه چهارم از فضای کل نمایشگاه تاریخ چین را به خود اختصاص داده است.
در دوره سلسلههای سونگ و یوان، سیتم فئودالی جامعه چین به رشد خود ادامه داد و از ویژگی بارز آن تشدید تضاد اقتصادی و فرهنگی و ارتباطی بین مردم «خَن» و سایر اقلیتهای قومی بود که این تضادها را میتوان در آثار مختلف به نمایش گذاشته شده مشاهده کرد.
سلسلههای مینگ و چینگ پایان دوره جامعه فئودالی چین را رقم زدند و روند کلی انحطاط و زوال عمومی دوره فئودالی که به مدت 543 سال از سال 1368 با تأسیس سلسله مینگ تا انقلاب شینهای 1911 که سلسله چینگ سرنگون شد، ادامه داشت را به پایان برد.
بخش نمایشگاه مدرن چین نیز به هفت بخش تقسیم میشود. در سالن 2000 متر مربعی 2300 اثر شامل اشیاء، اسناد، عکسها، نمودارها، مدلها، نقاشیها، مجسمهها، تکثیر و شبیه سازی شده است. و نشان دهنده تاریخ پر جنب و جوش صد سال از تاریخ چین از جنگ تریاک در سال 1840 تا تأسیس جمهوری چین در سال 1949 میباشد. این نمایشگاه نشان دهنده مبارزات شجاعانه و روحیه پایداری مردم در همه سطوح است که در جستجوی مسیر انقلابی چین بودند. نمایشگاه معاصر چین آثار چین مدرن امروزین را نیز ادامه خواهد داد تا بازتابی از روند تاریخی چین معاصر باشد.
نیز نگاه کنید به
فرهنگ عمومی در چین؛ موزههای مهم چین؛ موزههای چین
منبع اصلی
سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین الملی الهدی.
نویسنده مقاله
علی محمد سابقی