نمادها و سمبل های فرهنگی آرژانتین
نمادها و سمبل های فرهنگی کشور آرژانتین شامل گائوچو (گاوچران)؛ فوتبال؛ ورزش پاتو؛ چای ماته است که در ذیل شرح داده شده است:
گائوچو (گاوچران)
تصویری از کلاه سیاه و سفید مردی با یک دستمال قرمز دور گردن، چکمه و تقریباً همیشه سوار بر اسب، نماد کاملی از یک مرد گاوچران در فرهنگ آرژانتین است. این نماد در واقع از منطقه ی پامپاس برخاسته است. نماد گاوچرانها در فرهنگ آرژانتین به سالهای 1600 و زمانی که در دشت های نزدیک رودخانه ی لاپلاتا پر از گاوهای وحشی بوده است، بازمی‌گردد. گائوچو بیشتر به عنوان یک سوار مقیم دشتها و سرگردان شناخته شده است. مسافرت بدون هدف با اسب، چکمه ها، کمربند خاص و چاقو نمادهای یک گاوچران واقعی بوده است. اگرچه گائوچوها همیشه در حاشیه ی اجتماع زندگی می‌کردند و زندگی وحشی و بدوی داشتند، امّا یک گائوچوی واقعی همواره با احترام به دیگران مینگریسته است. مهارت فوق العاده ی او به عنوان یک سوارکار ماهر، مهربان و مدافع ملّت همواره به عنوان یک شخصیت الهام بخش در ادبیات داستانی آرژانتین مورد استفاده قرار گرفته است. این واژه در اشعار و رمانهای زیادی مورد استفاده بوده است. گائوچو مارتین فیرو اثر جهانی خوزه هرناندز مهم‌ترین و شاخص ترین اثر در این وادی محسوب می‌شود[۱].
فوتبال
بدون شک فوتبال در آرژانتین، هیجانی بزرگ است. در مورد عشق و علاقه ی برزیلی ها به توپ فوتبال بسیار گفته شده است. امّا این دو کشور به شدّت رقیب یکدیگر در این ورزش محسوب می‌شوند. آرژانتینی‌ها شدّت علاقه ی خود به فوتبال را بیشتر از برزیلی ها میدانند. اسطوره ی فوتبال آرژانتین (مارادونا) نیز هیچگاه رقیب برزیلی (پله) را در سطح خود ندانسته است. حملات لفظی زیادی همواره بین این دو وجود داشته است.
فوتبال در خون و رگ آرژانتینی ساری و جاری است. به همین دلیل است که در یک جست وجوی اینترنتی ساده در خصوص سمبل های فرهنگی آرژانتین بلافاصله به کلمه ی فوتبال می رسیم. دیدن گروهی در داخل یک پارک و یا زمین متروکه در حال بازی فوتبال که از کودکان کوچک گرفته تا افراد مسن را در بین آن‌ها می‌توان یافت، امری بسیاری عادّی و طبیعی در آرژانتین است. در واقع فوتبال گفتمان مشترک و شور عمومی است که رشد می‌کند به حدّی که به غرور ملّی تبدیل می‌شود[۲]. شکست خوردن در هر بازی ملّی به‌ویژه بازی های رسمی و جهانی تبعات سنگینی به دنبال دارد. اگر این شکست در هر بازی حتّی دوستانه مقابل برزیل باشد، تبعات آن غیرقابل جبران خواهد بود. شاید تفاوت کوچک علاقه مندی به فوتبال در آرژانتین و برزیل در همین نکته نهفته باشد. برزیلی ها با فوتبال زندگی می کنند، رشد می کنند، به آن عشق می ورزند، با آن میگریند و خندان می‌شوند؛ در آرژانتین نیز همهی اینها صادق است به علاوه یک نکته ی دیگر که به آن تعصّب می ورزند[۳]. به همین دلیل یک آرژانتینی هرگاه که یک تیم ملّی این کشور و یا تیم باشگاهیاش بازی دارد با آن میمیرد و زنده می‌شود. شنیدن اخبار خشونت تماشاگران، کشته شدن تماشاگران، درگیری بازیگران، سکته و یا فوت تماشاگران فوتبال در آرژانتین امری طبیعی است امّا در برزیل بسیار کم‌تر مشاهده می‌شود. شاید به همین دلیل است که اگر در جام جهانی آرژانتین در هر مقطعی بازنده شده و از مسابقات کنار رود، اکثریت بازیکنان با گریه از زمین خارج می‌شوند امّا در مورد تیم برزیل این موضوع صادق نخواهد بود و آنان به راحتی واقعیت را میپذیرند.
فرجام سخن آن که با وجود محبوبیت بیش از حدّ فوتبال در آرژانتین، این رشته ی ورزشى در این کشور با خشونت بسیار زیاد عجین شده، به طورى که پس از هر مسابقه انتظارى جز این نمى رود که هواداران ۲ تیم رقیب به جان یکدیگر بیفتند و تعدادى مصدوم و مضروب و برخى دیگر نیز توسّط پلیس بازداشت شوند. خوزه ماریا آگئیلار رییس باشگاه ریورپلاته در این رابطه مى گوید:
«متأسفانه این حوادث بسیار ناراحتکننده امنیت را از بازیکنان، مربّیان و داوران و حتّى خود تماشاچیان سلب کرده و دیگر کسى با خیال راحت نمى تواند به تماشاى ورزش مورد علاقه ی خود در آرژانتین بپردازد.»
چنین اتّفاقاتی حتّی در سطح رؤسای باشگاه ها نیز امری طبیعی است چرا که بعضى اوقات سران باشگاه ها نیز با تهدید و تطمیع داوران قصد از سر راه برداشتن رقیبان خود را مى کنند. براى نمونه، دهم سپتامبر سال گذشته دانیل خیمنز داور دیدار دو تیم دسته اوّلی خیمناسیا و بوکا جونیورز (یکی از دو تیم قوی و پرطرفدار آرژانتین) اجازه نداد این دیدار برگزار شود زیرا مدّعى بود که رئیس باشگاه میزبان در رختکن او را تهدید کرده و گفته در صورتى که به نفع آن‌ها سوت نزند، با جان خود بازى خواهد کرد.
ورزش پاتو
پاتو یا چوگان آرژانتینی، بازی ملّی این کشور محسوب می‌شود. سابقه ی ورزش پاتو در آرژانتین به سال 1610 برمی‌گردد که در واقع تفریح کشاورزان و به‌ویژه گائوچوها بوده است. پاتو شبیه بازی چوگان است امّا تفاوت های زیادی در روش اجرا با آن دارد. در این ورزش بازیکنان سوار بر اسب بودهاند و به جای توپ بازی در چوگان از اردک هایی که در درون پوست و یا چرم گاو و یا درون یک سبد بوده، استفاده می شده است. بسیاری این ورزش را دارای شباهت هایی با بسکتبال نیز دانسته و آن را تلفیقی از بسکتبال و چوگان ارزیابی کرده اند.
به دلیل خشونت های زیاد این بازی به‌ویژه در کشته شدن اردک ها و همچنین خشونت هایی که بین گاوچرانها اتّفاق می افتاد، پاتو چندین بار در طول تاریخ در آرژانتین ممنوع شده است امّا باز هم به سبک های دیگر بروز کرده و رواج یافته است. در سال 1796 یک کشیش بزرگ مسیحی معتقد بود که بازیکن پاتویی که در جریان بازی کشته شود، نباید به سبک مسیحیت مراسم تدفین وی انجام شود.
در قرن بیست، بازی پاتو متحوّل شد و از توپ به جای اردک زنده استفاده شد. با تغییراتی که در آن داده شد، دولت مجدّداً مجوّز تأسیس فدراسیون پاتو را صادر نمود. در پاتوی مدرن دو تیم چهار نفری سوار بر اسب، سعی در تصاحب توپی را دارند که 6 دستگیر دارد. پس از گرفتن توپ با چوبهای خاص، باید آن را به سمت حلقه ای پرتاب نمایند که همچون حلقه ی بسکتبال است. البتّه ارتفاع این حلقه 240 سانتیمتر است. این ورزش هنوز هم برای مردم بخشهای مرکزی کشور بسیار مهیّج بوده و دنبال می‌شود.
البتّه بازی چوگان نیز در آرژانتین بدون شک بهترین و قشنگ ترین نمونه در جهان است. داشتن قهرمانی جهان از سال 1949 رکوردی کم نظیر برای این کشور محسوب می‌شود. این ورزش که سابقه ی آن به سال 1870 بازمی گرد، یکی دیگر از مشخّصه‌های فرهنگی آرژانتین می‌باشد. این ورزش نیز همچون فوتبال توسّط انگلیسی‌ها به آرژانتین آورده شد و به دلیل وجود دشت های وسیع و سرسبز و وجود بهترین اسبها، ابتدا بین اروپاییان و در مزارع منطقه ی پامپاس و بعدها به سرتاسر کشور گسترش یافت.
چای ماته
محبوبترین نوشیدنی ملّی آرژانتین ماته است که معمولاً افراد روزانه در چندین نوبت و در حالات و مکانهای مختلف از آن استفاده می‌کنند. اصل این نوشیدنی از باورهای ساکنان منطقهی رودخانهی لاپلاتا بوده و اوّلین کسانی که از آن استفاده کردند، سرخ‌پوستان گوارانی بودند که معتقد بودند این گیاه خاصیت آرامش بخشی و تسکین دهندگی دارد.
بعدها کشت این گیاه در منطقه ی میسیونس نیز شروع شد و اتّفاقا در این ناحیه کیفیت محصول بسیار بهتر بود به گونه ای که بهترین نوع گیاه ماته امروزه در این منطقه به عمل می آید. در آرژانتین خوردن این نوشیدنی در ابتدا اختصاص به گائوچه ها (گاوچرانها) داشته است.
نحوه استفاده از این نوشیدنی هم به این صورت است که مقداری از علف خشک شدهی ماته را که شبیه چای خشک سیاه است در درون ظرف مخصوص ماته که به همین نام خوانده می‌شود ریخته و مقداری آب جوش به آن اضافه می‌کنند و پس از چند دقیقه با استفاده از یک نی مخصوص می نوشند. دیدن افرادی که ظرف ماته به دست در خیابان و مراکز توریستی در حال نوشیدن ماته هستند، امری عادّی و طبیعی است.
ظروف ماته امروزه در فروشگاه های مختلف به اشکال متنوّعی یافت می‌شود. این ظروف که با موادّ مختلفی از چوب گرفته تا حتّی سم گاو و... درست می‌شوند، همچنین به عنوان یکی از صنایع دستی این کشور مورد اقبال توریست ها و گردشگران خارجی قرار گرفته است. خود گیاه ماته نیز با مزه ها و طعم های مختلفی تولید شده است. در ادبیات آرژانتینی، هر مزه و طعم معنی و مفهوم خاص خود را دارد. به عنوان مثال:
ـ ماته ی تلخ، نماد قدرت، شجاعت و زندگی است.
ـ ماته ی شیرین نشانهای از عشق و علاقه است.
ـ ماته ی بسیار شیرین و داغ، برای ارائه ی پیشنهاد ازدواج و بیان عشق آتشین به کار می رفته است.
ـ ماته با طعم دارچین، ارسال پیام علاقه مندی به طرف دیگر است. (به فکر شما هستم)[۴].
نیز نگاه کنید به
نمادهای فرهنگی ژاپن؛ نمادها و سمبل های فرهنگی کانادا؛ نمادهای فرهنگی کوبا؛ نمادهای فرهنگی چین؛ نمادهای فرهنگی تونس؛ نمادها و سمبل های فرهنگی فرانسه؛ نمادهای فرهنگی مالی؛ نمادها و سمبل های فرهنگی سودان؛ نمادهای فرهنگی زیمبابوه؛ نمادها و سمبل های فرهنگی اسپانیا؛ نمادها و سمبل های فرهنگی اردن؛ نمادها و سمبل های فرهنگی سیرالئون
کتابشناسی
- ↑ Alberdi, J (2005). Politica y Sociedad en Argentina Venezuela: Caracas. Fudancion Biblioteca Ayacucho. P168.
- ↑ Leitner, G (2000). Argentina, Australia: Companion Travel Guide Book. P89.
- ↑ Alberdi, J (2005). Politica y Sociedad en Argentina Venezuela: Caracas. Fudancion Biblioteca Ayacucho. P169.
- ↑ خیرمند، احمدرضا (1391). جامعه و فرهنگ آرژانتین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص195-200.