هنجارها و ارزش های اجتماعی اوکراین

از دانشنامه ملل

در چارچوب برنامه بررسی و تحقیق جامعه اوکراین موسسه گورشنین هشتمین بررسی خود را در سال 2007 به اتمام رساند. در این بررسی 2000 نفر از مردم اوکراین که سن آن‌ها بیش از 18 سال می باشد در 129 نقطه(63 منطقه شهری و 66 سکونتگاه روستایی) با توجه به ویژگی‌های انسانی – اجتماعی مورد برسی قرار گرفتند. این بررسی به توجه به ویژگی‌های همچون جنسیت افراد،سن، سطح برخورداری از آموزش و مکان زندگی افراد انجام گرفته است و احتمال خطا در این تحقیق 2/2% - ذکر شده است. پرسشنامه‌های بکار رفته در این تحقیق همگی توسط افراد متخصص در جامعه شناسی تهیه و تدوین شده است و در مرحله انجام عملیات نیز افراد خبره بر آن نظارت داشته اند.

نظام ارزشی و ارزش‌های اصلی اوکراین

اکثر اوکراینی‌هادر هنگام گفتگو تمایل به بحث در مورد سنت‌ها، اخلاق و نگرش جهانی هستند این در حالی است که جامعه اوکراین از نظر توسعه در وضعیت جالبی قرار ندارد و بیش از 70 درصد اوکراینی‌ها معتقدند که اوکراین در حال توسعه نیست و یا این که توسعه در این کشور متوقف شده است. نیمی از اوکراینی‌ها با نگاه منفی به وضعیت اخلاق در جامعه اوکراین می نگرند و عدم رعایت اصول تربیتی در ارتباطات اجتماعی، بی‌احترامی به بزرگسالان و عدم علاقه و سهل انگاری در مورد دیگران از جمله مشکلات اجتماعی اوکراین به شمار می رود. خانواده و کلیسا به عنوان متولیان اصلی در اشاعه ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی در اوکراین مورد انتقاد شدید هستند.  

اصلی‌ترین اشاعه دهندگان ارزش‌های اخلاقی در اوکراین خانواده، کلیسا، دولت و موسسات آموزشی می‌باشند. خانواده به عنوان اصلی‌ترین منبع اخلاقی برای دو سوم اوکراینی‌ها به شمار می‌رود. دولت از نقش برجسته‌تری در آموزش اخلاق نسبت به کلیسا برخوردار است.در حال حاضر کلیساها مطالبات اخلاقی بالاتری را نسبت به دولت، مدرسه و هنر از جامعه خواستار هستند. هنر به عنوان یک منبع اخلاقی مهم برای یک چهارم اوکراینی‌ها به شمار می رود.

اصل(به من مربوط نیست) بطور گستره در جامعه اوکراین رواج یافته است. این امر نه تنها در مسایل اجتماعی و سیاسی رواج یافته است بلکه در زندگی روزمره به صورت یک امر عادی درآمده است به طوری که  هر گونه رفتار اجتماعی و عکس العملی که آن‌ها را در جامعه به دردسر بیندازد، خودداری می کنند.

یک سوم از جامعه آماری اوکراینی‌هابه روابط جنسی با دیگران معترف هستند و دوسوم آن‌ها به داشتن این گونه روابط پیش از ازدواج و 18 درصد از این افراد به روابط همجنس گرایانه پاسخ مثبت داده اند.تنها یک هشتم اوکراینی‌ها به رانندگی در هنگام مستی پاسخ مثبت دادند. نیمی از اوکراینی‌ها تصور نمی کنند که قانون شکنی در بعضی مواقع کار اشتباهی باشد.

در بین ارزش‌های زندگی 75 درصد اوکراینی‌ها سلامتی و تندرستی و 86 درصد خوشبختی را مهم‌ترین امور ارزش‌های زندگی خود می‌دانند. علم و آگاهی‌‌‌‌‌، رشد عقلانی و فکری و استقلال در آخرین رده الویت‌های اوکراینی‌ها قرار دارد. دو سوم اوکراینی‌ها بی تربیتی و بکار بردن الفاظ زشت و وقیح را غیر قابل قبول می دانند و نیمی از این تعداد بکاری گیری چنین الفظی را در زمان مقتضی در جامعه اوکراینی معمول می دانند.[۱]

اخلاق و سیاست در جامعه اوکراین

جامعه اوکراین روش و رفتار آشکاری نسبت به فرایندهای منفی سیاسی و اقدامات سیاستمداران دارد ولی این ناهنجارهای اخلاقی در جامعه اوکراین رواج ندارد. جامعه اوکراین نگاه منفی ای در بکار گیری اقوام و قوم و خویش سیاستمداران در مشاغل مهم اداری و سیاسی از سوی سیاستمداران دارد.دو سوم اوکراینی‌ها منتقد واقعی این اقدامات هستند. همچنین دو سوم اوکراینی‌ها نقض قوانین رسانه‌های جمعی و نقض آزادی بیان و سایر روش‌های جلوگیری از جریان آزاد  اطلاعات را یک اقدام ضد اجتماعی تلقی می کنند.یک سوم اوکراینی اغواء رای دهندگان در رقابت‌های انتخاباتی را، امری قابل قبول در اوکراین می دانند و تنها 15 درصد از این تعداد قبول دارند که به وعده‌های انتخاباتی جامه عمل پوشانده نشده است.اوکراین‌ها به هر دو گروه طبقه ثروتمند و فقیر جامعه دیگدگاه منفی دارند. 79 درصد اوکراینی‌ها نگاه بدبینانه ای نسبت به جامعه وجود دارد و 41 درصد آن‌ها در مورد عدم تحمل امور دینی بحث می کنند اغنیاء دارند و از سوی دیگر 80 درصد اوکراینی نیز نگاه بدبینانه ای به فقرا و بی خانمانان در جامعه اوکراین دارند. بیش از نیمی از اوکراینی‌ها فکر می‌کنند مطمئناً دلیل خاصی برای برای گسترش بیگانه هراسی در توسعه جامعه اوکراین یکی از الویت‌های مهم این کشور است و این در حالی است که 18/9 درصد اوکراینی‌ها معتقدند کشور در حال پیشرفت است، 36/7 درصد می گویند کشور در حال پیشرفت نیست،33/9 درصد معتقدند کشور در حال پسرفت است و 9/8 درصد پاسخ گویی به این امر را دشوار می دانند.

نگاه اوکراینی‌ها نسبت به وضعیت کلی ارزش‌های اخلاقی در جامعه اوکراین بدین شرح است:3/4 درصد خوب، 37/3 درصد متوسط، 50 درصد بد و 9/3 پاسخ را مشکل می دانند.

اصلی‌ترین منبع ارزش‌های اخلاقی در اوکراین شامل خانواده 74 درصد، دولت 34/6 درصد، کلیسا 33/6 درصد، مدارس و موسسات آموزشی 31/3 درصد، تلویزیون و سینما 21/9 درصد، ادبیات 21/7 درصد می‌باشد

دلیل اینکه چرا مردم اوکراین نسبت به اصول اخلاقی وفادار هستند 56 درصد آن را ناشی از عقیده درونی، 22/8 درصد آن را ناشی از خوب آمدن در نظر مردم، 14/9 درصد آن را ناشی از دوری از ملامت مردم دانسته اند.

جدول شماره 1. واکنش اوکراینی‌هابه برخی رفتارهای مغایر ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی[۱]

قابل پذیرش(درصد) قابل پذیرش در بعضی مواقع (درصد) غیرقابل پذیرش (درصد) رفتار‌های مغایر ارزش‌های اجتماعی ردیف
3/2 8/4 88/4 دزدی از فروشگاه‌ها 1
5/7 13 81/3 هم جنس گرایی 2
3/1 10/2 86/7 مستی در حین رانندگی 3
4/3 22/4 73/3 پرت کردن اشغال و زباله در خیابان یا طبیعت 4
4/2 25/6 70/2 تخلف در مقررات رانندگی 5
6/8 26/8 63/4 بی تربیتی و بدزبانی 6
9/2 29/3 61/5 داشتن روابط نامشروع 7
16/9 30/8 52/3 به قتل رساندن افرادی که دچار مرض سخت هستند 8
14 37/5 48/5 فرار از پرداخت مالیات 9
10 41/6 48/3 فریب دیگران به منظور سود بیشتر 10
14/9 41/9 43/2 تصاحب اشیاء و پول پیداشده 11
16/8 45 38/2 سوار شدن در وسایل نقلیه عمومی بدون دادن بلیط 12
17/6 45/1 37/3 سقط جنین 13
22/4 41/3 36/3 شکایت کردن(لو دادن به مراجع رسمی) از یک دوست که چیزی را دزدیده است 14
17/3 49/5 33/2 رعایت نکردن نوبت در صف فروشگاه‌‌‌‌‌، بلیط فروشی‌ها و... 15

مردم اوکراین در واکنش به شخص که ناگهان در خیابان به زمین می خورد به این صورت واکنش نشان می دهند:

  • 44/9 درصد از مردم سعی می کنند به این فرد کمک کنند؛
  • 33/7درصد از مردم تلاش می کنند نظر رهگذران را به این موضوع جلب کنند؛
  • 10/6 درصد بدون هیچگونه واکنشی از کنار این شخص عبور می کنند .

در صورتی که شخصی بدون رعایت صف در یک فروشگاه بخواهد خرید خود را انجام دهد

  • 37/2 درصد مردم این شخص را سرزنش می کند؛
  • 25/2 درصد از مردم هیچ دخالتی در این موضوع نمی کنند؛
  • 16/4 درصد این شخص را وادار می کنند که نوبت را رعایت کند؛
  • 14/8 درصد از اوکراینی‌ها سعی می کنند نظر سایر افراد در صف را به این موضوع جلب کنند.

جدول شماره 2. میزان شیوع پدیده‌های ضد اجتماعی در جامعه اوکراین[۱]

پاسخ به این سوال مشکل است گسترده نیست گسترش نسبی دارد کاملا ً گسترده است پدیده اجتماعی ردیف
1/8 3/7 46 48/5 عدم رعایت تریبت در روابط بین مردم 1
1/5 4/2 50/9 43/4 عدم احترام به بزرگسالان در جامعه 2
3/8 5/6 47/9 43/8 بی تفاوتی نسبت به مشکلات دیگران 3
10 9/9 47/1 33 عدم تحمل همسایگان ساکن 4
9/6 12 52/1 26/3 عدم پذیرش ثروتمندان 5
15/8 32/3 38/4 13/5 عدم پذیرش سایر ملیت‌ها 6
21/3 37/1 31/7 10 عدم پذیرش فرامین مذهبی 7

جدول شماره 3. میزان اهمیت  و الویت بخشی به افراد دیگر اجتماع در جامعه اوکراین [۱] 

پاسخ مشکل است بی اهمیت نسبتاً مهم خیلی مهم نسبت افراد ردیف
0/9 3/2 20/7 75/3 بستگان 1
2/4 6/9 40/4 50/3 همکاران 2
2/1 19/3 43/8 34/8 همسایگان 3
9/6 37/6 35/9 16/9 افراد ناآشنا 4

 [۲]  

نیز نگاه کنید به

هنجارها و ارزش های اجتماعی زیمبابوه؛ هنجارها و ارزش های اجتماعی لبنان؛ هنجارها و ارزش های اجتماعی کانادا؛ هنجارها و ارزش های اجتماعی کوبا؛ هنجارها و ارزش های اجتماعی ژاپن؛ هنجارها و ارزش‌های اجتماعی سنگال؛ هنجارها و ارزش های اجتماعی مالی؛ ارزش های اجتماعی در فرهنگ سنتی چین؛ هنجارها و ارزش های اجتماعی سودان؛ هنجارها و ارزش های اجتماعی تایلند؛ هنجارها و ارزش های اجتماعی اسپانیا؛ هنجارها و ارزش های اجتماعی اردن؛ هنجارها و ارزش های اجتماعی سیرالئون؛ هنجارها و ارزش های اجتماعی قزاقستان؛ هنجارها و ارزش های اجتماعی بنگلادش

کتابشناسی

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ Gorshenin Institue(2007), morality of ukrainian society
  2. موسسه ایراس(1392). جامعه و فرهنگ اوکراین. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار).