هنر در دوران جمهوری کوبا
زمانی که جمهوری آغاز می‌شود چشم‌انداز نقاشی در کشور، همان چشم‌انداز مربوط به ایجاد آکادمی سان آلخاندرو در سال ۱۸۱۸ بود که سراسر قرن نوزدهم را گذراند تا این‌که در سال ۱۹۲۷، تغییری اتفاق افتاد و هنرهای تجسمی در کوبا به هنر معاصر پیوست. در این سال گروهی از هنرمندان کوبایی که از پاریس بازگشته بودند، با خود وانگوآردیسم را به ارمغان آوردند، این گروه در نقاشی‌های خود مناظر کوبا، صحنه‌هایی از داخل و خارج، نشانه‌های خاص مردان و زنان و فضای کوبا به دور از الگوهای نقاشی دوره آکادمی بود. این قطع ارتباط با هنر دوره آکادمی (لا آکادمیا) آغازگر دوره وانگوآردیسم هنری است که علیه لا آکادمیا شکل می‌گیرد و با بازگشت ویکتور مانوئل گارسیا (۱۹۶۹-۱۸۹۷) به هاوانا در سال ۱۹۲۵ آغاز می‌شود.
در سال ۱۹۲۷ انجمن نقاشان و مجسمه‌سازان چهار نمایشگاه «هنر جدید» سازماندهی کردند، ازجمله مجسمه چهره خوزه مارتی ساخته شده توسط خوآن خوزه سیکره و نقاشی‌های ویکتور مانول و آنتونیو گاتورنو و مجموعه آثاری از گروهی از هنرمندان پست امپرسیونیسم، کوبیسم، فوتوریسم، مورالیسم مکزیکی و دیگر جریان‌های مدرن را شامل می‌شد، این نمونه‌ها یک انقلاب واقعی را رقم زدند که پایان هنر لا آکادمیا و اولین قدم‌های یک رئالیسم کوبایی بود به‌منظور توصیف هیجانات هر روزه با زبانی ساده و روشن، اولین آثار وانگوآردیسم، سال‌های ۳۰ و ۴۰ قرن بیستم را تحت تسلط خود داشتند، در این سال‌ها، ویفردو لام، چهره برجسته هنر تجسمی، متولد ساگوآلاگرانده از پدری چینی و مادری سیاه‌پوست، در سال ۱۹۴۱ از اروپایی که با جنگ داخلی اسپانیا و جنگ دوم جهانی در عذاب بود، به کوبا بازگشت. وی در این دوران دو اثر از مهم‌ترین آثارش، که بخشی از میراث جهانی را تشکیل می‌دهند را نقاشی می‌کند: صندلی (۱۹۴۱) و جنگل را (۱۹۴۳) با نیرویی آفریقایی کوبایی نقاشی می‌کند، البته موضوع عناصر چندفرهنگی آفریقایی در کوبا مورد استفاده نقاش کوبایی روبرتو دیاگو یکی از اولین هنرمندان این موضوع قرار گرفته است. روبرتو دیاگو، دوست شخصی سوررئالیست‌ها که به رهبری آندره برتون و کوبیست‌های اسپانیایی، به‌خصوص پابلو پیکاسو می‌باشد. در سال ۱۹۴۴ منتقد کوبایی کلمنته‌گومز سیکره اثرش به‌نام نقاشی کوبایی امروز منتشر می‌کند که در آن اصلی‌ترین چهره‌های هنرهای تجسمی ملی به چشم می‌خورند. وضعیت ناآرام سیاسی که مشخص کننده سال‌های ۵۰ قرن بیستم بود، به‌عنوان کاتالیزور متمرکز در سبک‌هایی از جمله درون‌گرایی (رائول میلیان)، اسپرسیونیسم (آنتونیو ایریز)، تجربه هنرهای رسمی (ساندو داریه) یا انتزاعی (گروه یازده) می‌شوند، سبک‌هایی که مسیر همواری برای شروع دوره جدید که نزدیک می‌شوند، پیش رو دارند.
این مرحله، با پیروزی انقلاب به‌عنوان رویدادی قطعی مصادف شد که همین امر، تغییری بزرگ در تولید فرهنگ و هنر رقم می‌زند. تاسیس شورای ملی فرهنگ، بخش راهنمایی انقلابی ،(DOR) موسسه هنر و صنعت سینمایی کوبا، انجمن ملی نویسندگان و هنرمندان کوبا و همین‌طور شورای مشورتی برای توسعه مجسمه سازی کودما (CODEMA) هنر را در جهت تبلیغات سیاسی به پیش می‌برند.
در دهه ۶۰، هنرهای تجسمی ویژگی‌های حماسی و تبلیغاتی کسب می‌کنند و انعکاسی از وظایف جدید انقلابی می‌شوند. در سال ۱۹۶۲ مدارس ملی هنر (ENA) تاسیس می‌شود که راه جدیدی بر آموزش هنرمندان می‌گشاید. در این مدرسه چهار رشته تخصصی هنر آموزش داده می‌شد: باله، موسیقی، هنر نمایشی و هنرهای تجسمی، سه سال بعد، در سال ۱۹۶۵، آموزش رقص مدرن و رقص سنتی نیز در این مدرسه آغاز می‌شود. این مرکز اساس سیستم آموزشی هنرهای زیبا در سراسر کوبا محسوب می‌شود که در سال ۱۹۷۶، در سطح دانشگاهی نیز پایه گذار موسسه عالی هنر (ISA) می‌شود، در سال ۱۹۸۹، مرکزی تحت عنوان مرکز ملی مدارس هنر (CNEART) به این مدرسه ملحق می‌شود و تا سال ۱۹۹۹ زیرمجموعه این مدرسه قرار داشت: در این دهه، انواع سبک‌های هنری از جمله انتزاعی، پاپ و دیگر شاخه‌هایی که با عناصر جادویی مقابله می‌کردند توسعه یافت.
در دهه ۷۰ بسط موضوعات و زبان هنری وجود دارد. در آثار این دهه تاثیر بعضی از جریان‌های هنر معاصر از جمله اکسپرسیونیسم، نئورئالیسم و هنر پاپ به خوبی دیده می‌شود. هنر انتزاعی (آبستره) پیشرفت قابل توجهی به‌خصوص در جنبه‌های نوری و جنبشی دارد. در این دوره افرادی چون پدرو پابلو اولیبا، نلسون دومینگز، فلورا فونگ، روبرتو فابلو و مانوئل مندیبا را می‌توان نام برد.
در دهه ۸۰ مفهوم اثر هنری (Obra de Arte) توسعه می‌یابد و از ایده هنر به‌عنوان ابزار لذت می‌گذرد و هنر، مرکب از چندین سبک دیده می‌شود. هنر در این دوره از فضای نامحدودی استفاده می‌کند. همچنین هنرمند به‌عنوان یک تکنسین و تحلیلگر هنر خودش می‌باشد. هنرمند این دوره، هنر را به خیابان می‌برد، آن را به‌طور جمعی و مردمی انجام می‌دهد و از هر وسیله‌ای بیانی برای واقعی کردن اشیا مفهومی خالق اثر، استفاده می‌کند. هنرمند استراتژی‌های مناسبی را همانند خشونت یا تمسخر، می‌یابد تا مشارکت عمومی را تحریک نماید. از موضوعات اصلی این دوره هنر در کوبا می‌توان از سیاست، مذهب، جامعه و فرهنگ عامه نام برد.
در دهه ۸۰ چند مرکز فرهنگی گشایش می‌یابد: مرکز هنر معاصر ویلفردو لام که در ۲۸ اکتبر ۱۹۸۳ جهت مطالعه و تحقیق پیرامون هنرهای تجسمی آفریقا، خاورمیانه، آسیا و آمریکای لاتین و کارائیب گشایش یافت.
مرکز توسعه هنرهای تجسمی (CDAV) در سال ۱۹۸۹ به منظور تحقیق پیرامون هنرهای تجسمی کوبای معاصر تاسیس شد. از دیگر موسسات تاسیس شده در این دهه می‌توان به فوتکای کوبا اشاره کرد که در سال ۱۹۸۶ به منظور حفظ و مطالعه پیرامون میراث عکاسی کوبا و همین‌طور ایجاد فضایی مناسب برای انتشار عکاسی بین‌المللی ایجاد شد. مرکز ملی مدارس هنر از دیگر مراکزی است که درسال ۱۹۸۹ جهت شناسایی شرایط کاری خالقان آثار هنرهای تجسمی و همین‌طور ارائه راهکارهایی برای حمایت و محافظت از آن‌ها به‌وجود آمد.
در دهه ۹۰ از میراث مفهومی دهه ۸۰ ارزیابی مجدد سبک‌های فردی پیشنهاد می‌شود که نگران بازگشت هنرمند به حرفه‌اش هستند. استراتژی‌های جدید رفتاری هنرمندان به طرف بدبینی و شبیه‌سازی پیش می‌رود. در «دوره خاص» هنر تحت شرایط اجتماعی -اقتصادی حاکم مشکل‌ساز می‌شود و علاقه زیادی در هنرمندان جهت ارتباط با جریان‌های بازار و مصرف آثار هنری به‌وجود می‌آید.[۱][۲]
نیز نگاه کنید به
کتابشناسی
- ↑ Marinelli, C. (2011). Una Colección de Arte Cubano. Selección, análisis, opiniones, polémicas y aventuras de un coleccionista, Coral Gables, Florida, P222
- ↑ حق روستا، مریم(1396). جامعه و فرهنگ کوبا. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص 346- 348.