هویت ملی در لبنان

از دانشنامه ملل

مقوله هویت از جمله مسائل عمده مورد مناقشه لبنانی‌ها از دوره قیمومت فرانسه بر این کشور است که در دوره‌های بعد تاکنون نیز ادامه داشته است. از همان اوان تأسیس لبنان بزرگ دو رویکرد متفاوت در لبنان شکل گرفت که یکی بر هویت ویژه لبنان تأکید داشت و مدعیان آن عموماً مسیحیان مارونی بودند و دیگر، قائل به هویت عربی لبنان بود که عمدتاً مسلمانان و ملی‌گرایان عرب از آن دفاع می‌کردند. رویکرد اول به تاریخ لبنان مستقل از محیط عربی و اسلامی باور داشت.[۱] بر اساس همین رویکرد بود که برخی از مسیحیان هوادار آن از جمله اغناطیوس مبارک رییس اسقف‌های مارونی بیروت، از لبنان به عنوان وطن ملی مسیحیان و البته تحت حمایت فرانسه سخن می‌گفتند.[۲] آنان برای اثبات نظریه خود به ریشه‌های فنیقی لبنان استناد می‌کردند و لبنان جدید را احیا شده فینیقیه باستانی معرفی می‌کردند. آنان همچنین فینیقی‌های باستان را همان لبنانی‌های اولیه می‌دانستند که هیچ ارتباطی با اعراب نداشتند.[۳] اعراب مسلمان و ملی‌گرایان لبنانی اما تاریخ لبنان را بخشی از تاریخ سرزمین سوریه می‌دانستند. از نظر آنان لبنان بزرگ یک موجودیت برساخته بود که توسط قدرت‌های استعمارگر از محیط طبیعی و تاریخی خود جدا شده است.[۴]

ادامه این مناقشات پیرامون مسئله هویت لبنان که به تنش‌های سیاسی و بحران نیز انجامید، برخی شخصیت‌های سیاسی اجتماعی میانه‌رو از هر دو جریان را واداشت تا تلاش‌هایی را برای کاهش مناقشات تنش‌زا که چندان سهل و آسان نبود، صورت دهند. آنان سرانجام موفق شدند در سال 1943 پیشنهادی میانه را که توافق نسبی حامیان دو رویکرد را به دنبال داشت، ارائه کنند که در قالب «میثاق ملی» مورد تأیید اکثریت رهبران و کنشگران سیاسی اجتماعی مسلمان و مسیحی قرار گرفت. میثاق ملی گر چه در پی سال‌ها تنش و بحران، آرامش نسبی را پدید آورد، مسئله هویت لبنان اما همچنان مورد مناقشه بوده تاکنون بر سر آن اجماعی پدید نیامده است.[۵]

نیز نگاه کنید به

هویت ملی در آرژانتین؛ هویت ملی سنگال؛ هویت فرهنگی و ملی چین؛ هویت ملی در ژاپن؛ هویت ملی در روسیه؛ هویت ملی در کوبا؛ هویت ملی مصر؛ هویت ملی در تونس؛ هویت ملی در فرانسه؛ هویت ملی در اردن؛ هویت ملی در اوکراین؛ هویت ملی در سیرالئون؛ هویت ملی در قطر؛ هویت ملی در گرجستان؛ هویت ملی در بنگلادش؛ هویت ملی در سریلانکا

کتابشناسی

  1. الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الأول. الطبعة الثانية. بيروت: مؤسسة نوفل، ص. ۱۶.
  2. الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الأول. الطبعة الثانية. بيروت: مؤسسة نوفل، ص. ۲۲۹.
  3. الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الأول. الطبعة الثانية. بيروت: مؤسسة نوفل، ص. ۲۱۶-۲۱۸.
  4. خليل، فؤاد. (2005). المثقف والهوية في لبنان. الطبعة الأولى. بیروت: دار الفارابي، ص. ۲۱.
  5. صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ لبنان. تهران: موسسه فرهنگی،هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص 105_106.