طوائف مسيحی لبنان: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
(صفحه‌ای تازه حاوی « '''ماروني:''' ماروني ها خودرا پيروان مارون زاهد مي‌دانند كه در اواخر قرن چهارهم و اوائل قرن پنجم ميلادي در منطقه‌اي ميان حلب و انطاكيه در شمال شام مي‌زيسته است (المقداد، 1999، 17). او با تبليغ دين مسيح در منطقه‌اي كه عموماً مشرك بودند، موفق شد تا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
طوائف مسیحی در کشور لبنان شامل مارونی ها؛ روم ارتدوکس؛ روم کاتولیک؛ سریان ارتدوکس؛ سریان کاتولیک؛ قبطی؛ کلدانی؛ نسطوری؛ لاتین؛ ارمنی و پروتستان است.[[پرونده:مارونی های لبنان.jpg|بندانگشتی|مارونی‌های لبنان - برگرفته از سایت lorientlejour - قابل بازیابی از: https://today.lorientlejour.com/article/1290313/in-mar-maroun-day-homily-maronite-patriarch-calls-for-parliamentary-elections-to-be-held-on-time.html]]
=== '''مارونی''' ===
مارونی‌ها خود را پیروان مارون زاهد می‌دانند که در اواخر قرن چهارهم و اوایل قرن پنجم میلادی در منطقه‌ای میان حلب و انطاکیه در شمال شام می‌زیسته است.<ref>المقداد. (1999). ص. 17.</ref> او با تبلیغ دین مسیح در منطقه‌ای که عموماً مشرک بودند، موفق شد تا بسیاری از مردم را به مسیحیت درآورد.<ref>ضوء الاب بطرس. (1997). تاريخ الموارنة: الديني و السياسي و الحضاري. بيروت: [https://www.annahar.com دار النهار للنشر]، ص. 80.</ref> پس از مرگ او، پیروانش به تبلیغ آیین او پرداختند و به مسیحیان مارونی اشتهار یافتند. از آنجا که مارونی‌ها معتقد به مشیت یگانه مسیح بودند پس از آن که مجمع مسکونی ششم در قسطنطنیه در سال 680م، با تصویب طبیعت و مشیت دوگانه مسیح، اعتقاد به یگانگی مشیت او را تکفیر کرد، آنان ضمن خودداری از تأیید مصوبه مزبور، رابطه خود را با کلیسای رم نیز قطع کردند.<ref>الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: [https://naufal.hachette-antoine.com مؤسسة نوفل]، ص. 103.</ref> و در همان سال کلیسای مستقل خود را بنیان گزاردند.<ref>الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). جلد۱. الطبعة الثانية. بيروت: [https://naufal.hachette-antoine.com مؤسسة نوفل]، ص121.</ref> درگیری‌های ناشی از اختلافات اعتقادی میان مارونی‌ها و مسیحیان پیرو کلیسای رم به تدریج باعث مهاجرت‌های پراکنده مارونی‌ها به مناطق امن کوهستانی [https://wikimelal.ir/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 لبنان] شد. مهاجرت‌های عمده اما در بین سال‌های 969 م و 1071م تحت فشار و سرکوب دولت بیزانس صورت گرفت.<ref>الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: [https://naufal.hachette-antoine.com مؤسسة نوفل]، ص. ۱۲۵.</ref> مارونی‌ها در جبل [[لبنان]] کلیساهای خود را یکی پس از دیگری ایجاد کردند و با ورود جنگجویان صلیبی به حمایت از آنان پرداختند.<ref>الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: [https://naufal.hachette-antoine.com مؤسسة نوفل]، ص. ۱۳۰.</ref>


ارتباطات نزدیک و حمایت همه جانبه مسیحیان مارونی از صلیبی‌ها سبب شد تا به تدریج مسئله اتحاد با کلیسای رم مورد توجه بخش وسیعی از رهبران مذهبی آنان قرار گیرد. علی‌رغم مخالفت‌های صورت گرفته با این مسئله، در سال 1180 م این اتحاد صورت واقع به خود گرفت<ref>الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: [https://naufal.hachette-antoine.com مؤسسة نوفل]، ص. ۱۳۱.</ref> و از آن پس اعتقاد به مشیت یگانه مسیح نیز مورد اظهار و نفی قرار گرفت.<ref>الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: [https://naufal.hachette-antoine.com مؤسسة نوفل]، ص۱۰۴.</ref> در دوره مملوکی، پس از آن که [https://wikimelal.ir/%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 شیعیان] کسروان از سوی  سپاهان دمشق به شدت سرکوب و بخش عمده‌ای از آنان ناگزیر این منطقه را ترک کردند، مارونی‌های بسیاری جایگزین آنان شدند.<ref>مكی، محمد علی (1991). لبنان: من الفتح العربی الی الفتح العثمانی. (الطبعة الرابعة). بیروت:  [https://www.annahar.com دار النهار للنشر]، ص. ۲۳۰.</ref> همچنین در دوره امارت خاند‌‌ان‌های معن و شهاب در قرون 17 و 18 بسیاری از مارونی‌ها به جنوب مهاجرت و در منطقه کوهستانی شوف سکنی گزیدند<ref>الصلیبی، کمال. (1991). تاريخ لبنان الحديث. الجزء الثانی. الطبعة السابعة. بيروت: [https://www.annahar.com دار النهار للنشر]، ص. 13.</ref> و بدین‌سان به تدریج منطقه نفوذ آنان گسترش یافت. دردوره قیمومیت فرانسه، مارونی‌ها با حمایت حاکمان فرانسوی در حوزه‌های گوناگون سیاسی و اقتصادی از نفوذ بیشتری برخوردار شدند که زمینه را برای نقش‌آفرینی آن‌ها در ساختار حاکمیت پس از استقلال این کشور فراهم ساخت.


'''ماروني:''' ماروني ها خودرا پيروان مارون زاهد مي‌دانند كه در اواخر قرن چهارهم و اوائل قرن پنجم ميلادي در منطقه‌اي ميان حلب و انطاكيه در شمال شام مي‌زيسته است (المقداد، 1999، 17). او با تبليغ دين مسيح در منطقه‌اي كه عموماً مشرك بودند، موفق شد تا بسياري از مردم را به مسيحيت درآورد (ضو، 1997، 80). پس از مرگ او، پيروانش به تبليغ آئين او پرداختند و به مسيحيان ماروني اشتهار يافتند. از آنجا كه مارونيها معتقد به مشيت يگانه مسيح بودند پس از آن كه مجمع مسكوني ششم در قسطنطنيه در سال 680، با تصويب طبيعت و مشيت دوگانه مسيح، اعتقاد به يگانگي مشيت او را تكفير كرد، آنان ضمن خودداري از تأييد مصوبه مزبور، رابطه خودرا با كليساي رم نيز قطع كردند (الصليبي،1991،1 ،103) ودر همان سال كليساي مستقل خود را بنيان گزاردند (پيشين، 121). درگيري‌هاي ناشي از اختلافات اعتقادي ميان مارونيها و مسيحيان پيرو كليساي رم به تدريج باعث مهاجرتهاي پراكنده مارونيها به مناطق امن كوهستاني لبنان شد. مهاجرتهاي عمده اما در بين سالهاي 969 و 1071 تحت فشار و سركوب دولت بيزانس صورت گرفت (پيشين، 125). مارونيها در جبل لبنان كليساهاي خود را يكي پس از ديگري ايجاد كردند و با ورود جنگجويان صليبي به حمايت از آنان پرداختند (پيشين، 130).
امروز، ماورنی‌ها بزرگترین طائفه در میان طوائف مسیحی لبنان به‌شمار می‌روند و مرجعیت دینی آن‌ها کلیسای بکرکی و پاتریاک بشارة المرعی که در سال 2011 به این سمت انتخاب شد، رهبری مذهبی آنان را بر عهده دارد.


ارتباطات نزديك و حمايت همه جانبه مسيحيان ماروني از صليبيها سبب شد تا به تدريج مسئله اتحاد با كليساي رم مورد توجه بخش وسيعي از رهبران مذهبي آنان قرار گيرد. عليرغم مخالفتهاي صورت گرفته با اين مسئله، در سال 1180 اين اتحاد صورت واقع به خود گرفت (پيشين، 131) و از آن پس اعتقاد به مشيت يگانه مسيح نيز مورد اظهار ونفي قرار گرفت (پيشين، 104). در دوره مملوكي، پس از آن كه شيعيان كسروان از سوي  سپاهان دمشق به شدت سركوب و بخش عمده‌اي از آنان ناگزير اين منطقه را ترك كردند،مارونيهاي بسياري جايگزين آنان شدند (مكي،1991 ،230). همچنين در دوره امارت خاند‌‌انهاي معن و شهاب در قرون 17 و 18 بسياري از مارونيها به جنوب مهاجرت و در منطقه كوهستاني شوف سكني گزيدند (الصليبي،1991،2 ،13)و بدينسان به تدريج منطقه نفوذ آنان گسترش يافت. دردوره قيموميت فرانسه، مارونيها با حمايت حاكمان فرانسوي در حوزه‌هاي گوناگون سياسي و اقتصادي از نفوذ بيشتري برخوردار شدند كه زمينه را براي نقش‌آفريني آنها در ساختار حاكميت پس از استقلال اين كشور فراهم ساخت.
مارونی‌های لبنان در تحولات دو قرن اخیر به ویژه بحران‌های 1841 و 1860 و نیز جنگ‌های داخلی 15 ساله این سرزمین نقش مؤثری داشتند. پس از جنگ، هر چند از وزن سیاسی آنان نسبت به گذشته تا حدودی کاسته شد، در ساختار قدرت همچنان حضوری تأثیرگذار دارند؛ ازجمله رییس جمهور از میان آنان انتخاب می‌شود.


امروز، ماورنيها بزرگترين طائفه در ميان طوائف مسيحي لبنان بشمار مي‌روند و مرجعيت ديني آنها كليساي بكركي وپاتریاک بشارة المرعي كه در سال 2011 به اين سمت انتخاب شد، رهبري مذهبي آنان را بر عهده دارد.  
=== روم ارتدوکس ===
[[پرونده:روم ارتدوکس در لبنان.jpg|بندانگشتی|روم ارتدوکس در لبنان - برگرفته از سایت greekcitytimes - قابل بازیابی از: https://greekcitytimes.com/2022/05/30/greek-orthodox-rum-in-lebanon/]]دومین مذهب مسیحی به لحاظ جمعیت پیروان و پس از طائفه مارونی قرار دارد. آنان از اعراب مسیحی شام‌اند که در گذشته پیرو کلیسای واحد ملکی بودند که همه مسیحیان شام و [[مصر]] را تحت پوشش خود داشت. با بروز انشقاق میان کلیسای رم و کلیسای بیزانس در سال 1054، ملکی‌ها به کلیسای بیزانس پیوستند در سال 1684، ملکی‌ها خود دچار انشعاب شدند و سرانجام در سال 1724 دو کلیسای مستقل روم ارتدوکس و روم کاتولیک شکل گرفت.<ref>الصلیبی، کمال. (1991). تاريخ لبنان الحديث. الجزء الثانی. الطبعة السابعة. بيروت: [https://www.annahar.com دار النهار للنشر]، ص. ۲۳.</ref> پس از این انشعاب، بسیاری از ارتدوکس‌ها به لبنان مهاجرت کردند. گروهی از آنان نیز در پی حملات وهابی‌ها در اوایل قرن 19، به لبنان گریختند.<ref name=":3">الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: [https://naufal.hachette-antoine.com مؤسسة نوفل]، ص. ۱۸۹.</ref>  آنان عموماً در منطقه الکوره در شمال لبنان سکونت دارند و گروه‌هایی از آنان نیز در بیروت و برخی شهرهای ساحلی اقامت دارند. مرجعیت دینی روم ارتدوکس در دمشق استقرار دارد<ref>المقداد، ص. 24.</ref> پیروان این مذهب بیشتر در کار تجارت و مشاغل حرفه‌ای هستند و با مسلمانان دارای رابطه تفاهم‌آمیز و جمعیت آنان در حدود 10% کل جمعیت لبنان تخمین زده می‌شود.<ref>الصلیبی، کمال. (1991). تاريخ لبنان الحديث. الجزء الثانی. الطبعة السابعة. بيروت: [https://www.annahar.com دار النهار للنشر]، ص۲۵.</ref>


مارونيهاي لبنان در تحولات دو قرن اخير به ويژه بحرانهاي 1841 و 1860 و نيز جنگهاي داخلي 15 ساله اين سرزمين نقش مؤثري داشتند. پس از جنگ، هر چند از وزن سياسي آنان نسبت به گذشته تا حدودي كاسته شد، در ساختار قدرت همچنان حضوري تأثيرگذار دارند؛ ازجمله رئیس جمهورازمیان آنان انتخاب می شود.  
=== '''روم کاتولیک''' ===
این مذهب در میان مسیحیان لبنان، پس از روم ارتدکس، بیشترین پیرو را دارد. مسیحیان روم کاتولیک که به ملکی هم معروفند، به دلیل پیوستن به کلیسای رم در اواخر قرن 17 به دنبال درگیری‌هایی که با ارتدوکس‌ها داشتند و برای رهایی از آزار آنان، به لبنان مهاجرت کردند.<ref name=":3" /> مرجعیت دینی روم کاتولیک در دمشق مستقر است و جمعیت آنان حدود 250000 نفر تخمین زده می‌شود.<ref name=":0">المقداد، ص. 27.</ref>


'''روم ارتدوكس:''' دومين مذهب مسيحي به لحاظ جمعيت پيروان و پس از طائفه ماروني قرار دارد. آنان از اعراب مسيحي شام‌اند كه در گذشته پيرو كليساي واحد ملكي بودند كه همه مسيحيان شام و [[مصر]] را تحت پوشش خود داشت. با بروز انشقاق ميان كليساي رم و كليساي بيزانس در سال 1054، ملكيها به كليساي بيزانس پيوستند در سال 1684، ملكيها خود دچار انشعاب شدند و سرانجام در سال 1724 دو كليساي مستقل روم ارتدوكس و روم كاتوليك شكل گرفت (پيشين، 23). پس از اين انشعاب، بسياري از ارتدوكس ها به لبنان مهاجرت كردند. گروهي از آنان نيز در پي حملات وهابيها در اوائل قرن 19، به لبنان گريختند (الصليبي،1991 ،1 ،189). آنان عموماً در منطقه الكوره در شمال لبنان سكونت دارند و گروه‌هايي از آنان نيز در بيروت و برخي شهرهاي ساحلي اقامت دارند. مرجعيت ديني روم ارتدوكس در دمشق استقرار دارد (المقداد،24 ) پيروان اين مذهب بيشتر در كار تجارت و مشاغل حرفه‌اي هستند و با مسلمانان داراي رابطه تفاهم‌آميز و جمعيت آنان در حدود 10% كل جمعيت لبنان تخمين زده مي‌شود (الصليبي 25،2).
=== '''سریان ارتدوکس''' ===
پیروان این مذهب به یعقوبی هم مشهورند و مرجعیت مذهبی آنان پاتریاک انطاکیه و مناطق شرق است که در دمشق اقامت دارد و جمعیت آنان در حدود 20000 نفر تخمین زده می‌شود.<ref>المقداد، ص. 25.</ref>


'''روم كاتوليك:''' اين مذهب در ميان مسيحيان لبنان، پس از روم ارتدكس، بيشترين پيرو را دارد. مسيحيان روم كاتوليك كه به ملكي هم معروفند، به دليل پيوستن به كليساي رم در اواخر قرن 17 به دنبال درگيري‌هايي كه با ارتدوكسها داشتند و براي رهايي از آزار آنان، به لبنان مهاجرت كردند (الصليبي 189،1). مرجعيت ديني روم کاتولیک در دمشق مستقر است و جمعيت آنان حدود 250000 نفر تخمين زده مي‌شود (المقداد ،27).
=== '''سریان کاتولیک''' ===
انشعابی از سریان ارتدوکس است که در سال 1798 کلیسای رم آن را به رسمیت شناخت. پاتریاک آنان در انطاکیه مستقر است و جمعیت آنان حدود 15000 نفر تخمین زده می‌شود.<ref name=":0" />


'''سريان ارتدوكس:''' پيروان اين مذهب به يعقوبي هم مشهورند و مرجعيت مذهبي آنان پاترياك انطاكيه و مناطق شرق است كه در دمشق اقامت دارد و جمعيت آنان در حدود 20000 نفر تخمين زده مي‌شود (پيشين، 25).
=== '''قبطی''' ===
قبطی‌های [https://wikimelal.ir/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 لبنان] جمعیتی کمتر از 2000 تن دارند و عموماً مصری الاصلند. مرجعیت مذهبی آنان در مصر مستقر است<ref name=":1">المقداد، ص. 28.</ref> و به عنوان هجدمین طائفه مذهبی به رسمیت شناخته شده‌اند و به دلیل جمعیت اندک، به عنوان یکی از مذاهب اقلیت به‌شمار می‌روند.


'''سريان كاتوليك:''' انشعابي از سريان ارتدوكس است كه در سال 1798 كليساي رم آ،ن را به رسميت شناخت. پاترياك آنان در انطاكيه مستقر است و جمعيت آنان حدود 15000 نفر تخمين زده مي‌شود (پيشين، 27)
=== '''کلدانی''' ===
[[پرونده:کلدانی های لبنان.jpg|بندانگشتی|کلدانی های لبنان - برگرفته از سایت chaldeansoflebanon - قابل بازیابی از: https://en.chaldeansoflebanon.org/the-chaldean-synod-held-in-baghdad/]]مذهب کلدانی انشعابی از کلیسای نسطوری است که در سال 1828 از سوی کلسیای رم به رسمیت شناخته شد. مرجعیت دینی آنان پاتریاک بابل و در بغداد مستقر است. کلدانی‌های لبنان عموماً از اواخر قرن نوزدهم از عراق به لبنان مهاجرت کرده‌اند. پیروان این مذهب در حدود 60000 تن تخمین زده می‌شوند<ref name=":1" /> و در شمار طوائف اقلیت قرار دارند.


'''قبطي:''' قبطيهاي لبنان جمعيتي كمتر از 2000 تن دارند و عموماً مصري الاصلند. مرجعيت مذهبی آنان در مصر مستقر است (پیشین، 28) و به عنوان هجدمين طائفه مذهبي به رسميت شناخته شده‌اند و به دليل جمعيت اندك، به عنوان يكي از مذاهب اقليت بشمار مي‌روند.
=== '''نسطوری''' ===
نسطوری‌ها عراقی الاصلند که در سال 1933 به لبنان مهاجرت کرده‌اند. جمعیت آنان تا 10000 تن تخمین زده می‌شود و مرجعیت دینی آنان در بغداد مستقر است.<ref>المقداد، ص. 26.</ref>  نسطوری‌ها از جمله طوائف مذهبی اقلیت در لبنان به‌شمار می‌روند.


'''كلداني:''' مذهب كلداني انشعابي از كليساي نسطوري است كه در سال 1828 از سوي كلسياي رم به رسميت شناخته شد. مرجعيت ديني آنان پاترياك بابل و در بغداد مستقر است. كلدانيهاي لبنان عموماً از اواخر قرن نوزدهم از عراق به لبنان مهاجرت كرده‌اند. پيروان اين مذهب در حدود 60000 تن تخمين زده مي‌شوند (پيشين) و در شمار طوائف اقليت قرار دارند.
=== '''لاتین''' ===
بیشتر کاتولیک‌های لاتین یا مسیحیان شرقی، ریشه اروپایی<ref>قرم، جورج. (2004). لبنان المعاصر: تاریخ و مجتمع. (نقله الى العربية بواسطة الدكتور حسان قبيسي). الطبعة الأولى. بيروت: [https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%83%D8%AA%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82%D9%8A%D8%A9 المكتبة الشرقية]، ص۱۶.</ref> دارند و تعداد کمی‌ از آنان اصالتاً لبنانی‌اند. آنان از کلیسای واتیکان پیروی می‌کنند و جمعیتی حدود 25000 نفر دارند.<ref name=":0" />


'''نسطوري:''' نسطوريها عراقي الاصلند كه درسال 1933 به لبنان مهاجرت كرده‌اند. جمعيت آنان تا 10000 تن تخمين زده مي‌شود و مرجعيت ديني آنان در بغداد مستقر است (پیشین ، 26). نسطوريها از جمله طوائف مذهبي اقليت در لبنان به شمار مي‌روند.  
=== '''ارمنی''' ===
در نتیجه انشعاباتی که در نیمه‌های قرن هجدهم در کلیسای ارمنی کیلیکیا در شمال [[سوریه]] روی داد، گروه‌های زیادی از ارمنی‌های کاتولیک برای رهایی از آزار ارتدوکس‌ها به لبنان مهاجرت کردند. همچنین در اواخر قرن نوزدهم و در پی سرکوب ارمنی‌های آسیای صغیر و کیلیکیا توسط عثمانی‌ها، بسیاری از آنان که عمدتاً ارتدکس بودند رو به سوی لنبان گزاردند.<ref>الصلیبی، کمال. (1991). تاريخ لبنان الحديث. الجزء الثانی. الطبعة السابعة. بيروت: [https://www.annahar.com دار النهار للنشر]، ص. ۲۷.</ref> با ادامه سرکوب و کشتار ارمنی‌ها، این مهاجرت‌ها در سال 1915 نیز تکرار شد.<ref>الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: [https://naufal.hachette-antoine.com مؤسسة نوفل]، ص. ۱۷۹.</ref>


'''لاتين:''' بيشتر كاتوليكهاي لاتين يا مسيحيان شرقي، ريشه اروپايي (قرم 2004، 16) دارند و تعداد كمي از آنان اصالتاً لبناني‌اند. آنان از كليساي واتيكان پيروي مي‌كنند و جمعيتي حدود 25000 نفر دارند. (المقداد ، 27).
ارمنی‌های [https://wikimelal.ir/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86 لبنان] عموماً در بیروت و در مناطق خاص همچون برج حمود و انطلیاس سکونت داشته و به سنت‌های قومی‌خود شدیداً وفادارند. آنان به دلیل ویژگی‌های زبانی و فرهنگی از پیروان دیگر مذاهب و ادیان باز‌ شناخته می‌شوند. در میان طائفه ارمنی، ارتدوکس‌‌ها با حدود 150000 نفر بیشترین و کاتولیک‌ها  با 20000 نفر، کمترین جمعیت را دارا می‌باشند.<ref>المقداد. (1999). ص. 25-27.</ref>


'''ارمني:''' در نتيجه انشعاباتي كه در نيمه‌هاي قرن هجدهم در كليساي ارمني كيليكيا در شمال سوريه روي داد، گروه‌هاي زيادي از ارمني‌هاي كاتوليك براي رهايي از آزار ارتدوكسها به لبنان مهاجرت كردند. همچنين در اواخر قرن نوزدهم و در پي سركوب ارمني‌هاي آسياي صغير و كيليكيا توسط عثماني‌ها، بسياري از آنان كه عمدتاً ارتدكس بودند رو به سوي لنبان گزاردند (الصليبي، 27،2). با ادامه سركوب و كشتار ارمني‌ها، اين مهاجرتها در سال 1915 نيز تكرار شد (پيشين، 1، 179).
=== '''پروتستان''' ===
بیشتر آنان در نیمه دوم قرن نوزدهم و تحت تأثیر تبلیغاتی گروه‌های تبشیری آمریکایی انگلیسی (انجیلی)، از دیگر مذاهب مسیحی به این مذهب گرویدند.<ref>الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: [https://naufal.hachette-antoine.com مؤسسة نوفل]، ص. ۶۷.</ref> پروتستان‌ها شامل چند فرقه هستند که مهم‌ترین آن‌ها انجیلی‌های سوری لبنانی با جمعیتی حدود 15000 تن و انجیلی‌های بیروتی با حدود 5000 تن هستند.<ref>المقداد، ص. 26.</ref>


ارمنيهاي لبنان عموماً در بيروت و در مناطق خاص همچون برج حمود و انطلياس سكونت داشته و به سنتهاي قومي خود شديداً وفادارند. آنان به دليل ويژگي‌هاي زباني و فرهنگي از پيروان ديگر مذاهب و اديان باز شناخته مي‌شوند. در ميان طائفه ارمني، ارتدوكس‌‌ها با حدود 150000 نفر بيشترين و كاتوليك‌ها  با 20000 نفر، كمترين جمعيت را دارا مي‌باشند (المقداد،1999 ،25و27).
پروتستان‌ها عمدتآً در بیروت و در دو منطقه رأس بیروت و اشرفیه ساکن و در زمره طوائف اقلیت به‌شمار می‌روند و دارای کلیساهای مستقل از واتیکان می‌باشند.<ref>صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ لبنان. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]، ص. 180-185.</ref>
== نیز نگاه کنید به ==
[[مسیحیت در کانادا]]؛ [[مسیحیت در روسیه]]؛ [[مسیحیت در ژاپن]]؛ [[مسیحیت در کوبا]]؛ [[مسیحیان مصر]]؛ [[مسیحیت در تونس]]؛ [[مسیحیت در چین]]'''؛''' [[مسیحیت در سنگال]]؛ [[مسیحیت در مالی]]؛ [[مسیحیت در ساحل عاج]]؛ [[مسيحيت در زیمبابوه]]؛ [[مسيحيت در اوکراین]]؛ [[مسیحیت در اسپانیا]]؛ [[مسیحیت در اردن]]؛ [[مسیحیت در سیرالئون]]؛ [[مسيحيت در اتیوپی]]؛ [[مسیحیت در تاجیکستان]]؛ [[مسیحیت در قزاقستان]]؛ [[مسيحيت در سریلانکا]]؛ [[مسيحيت در بنگلادش]]؛ [[مسيحيت در تایلند]]


'''پروتستان:''' بيشتر آنان در نيمه دوم قرن نوزدهم و تحت تأثير تبليغاتي گروه‌هاي تبشيري آمريكايي انگليسي (انجيلي)، از ديگر مذاهب مسيحي به اين مذهب گرويدند (الصليبي، 67،1). پروتستانها شامل چند فرقه هستند كه مهمترين آنها انجليهاي سوري لبناني با جمعيتي حدود 15000 تن و انجيلهاي بيروتي با حدود 5000 تن هستند. (المقداد، 26).
== کتابشناسی ==
 
<references />
پروتستانها عمدتآً در بيروت و در دو منطقه رأس بيروت و اشرفيه ساكن و در زمره طوائف اقليت بشمار مي‌روند و داراي كليساهاي مستقل از واتيكان مي‌باشند.
[[رده:مسیحیت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۰۳

طوائف مسیحی در کشور لبنان شامل مارونی ها؛ روم ارتدوکس؛ روم کاتولیک؛ سریان ارتدوکس؛ سریان کاتولیک؛ قبطی؛ کلدانی؛ نسطوری؛ لاتین؛ ارمنی و پروتستان است.

مارونی‌های لبنان - برگرفته از سایت lorientlejour - قابل بازیابی از: https://today.lorientlejour.com/article/1290313/in-mar-maroun-day-homily-maronite-patriarch-calls-for-parliamentary-elections-to-be-held-on-time.html

مارونی

مارونی‌ها خود را پیروان مارون زاهد می‌دانند که در اواخر قرن چهارهم و اوایل قرن پنجم میلادی در منطقه‌ای میان حلب و انطاکیه در شمال شام می‌زیسته است.[۱] او با تبلیغ دین مسیح در منطقه‌ای که عموماً مشرک بودند، موفق شد تا بسیاری از مردم را به مسیحیت درآورد.[۲] پس از مرگ او، پیروانش به تبلیغ آیین او پرداختند و به مسیحیان مارونی اشتهار یافتند. از آنجا که مارونی‌ها معتقد به مشیت یگانه مسیح بودند پس از آن که مجمع مسکونی ششم در قسطنطنیه در سال 680م، با تصویب طبیعت و مشیت دوگانه مسیح، اعتقاد به یگانگی مشیت او را تکفیر کرد، آنان ضمن خودداری از تأیید مصوبه مزبور، رابطه خود را با کلیسای رم نیز قطع کردند.[۳] و در همان سال کلیسای مستقل خود را بنیان گزاردند.[۴] درگیری‌های ناشی از اختلافات اعتقادی میان مارونی‌ها و مسیحیان پیرو کلیسای رم به تدریج باعث مهاجرت‌های پراکنده مارونی‌ها به مناطق امن کوهستانی لبنان شد. مهاجرت‌های عمده اما در بین سال‌های 969 م و 1071م تحت فشار و سرکوب دولت بیزانس صورت گرفت.[۵] مارونی‌ها در جبل لبنان کلیساهای خود را یکی پس از دیگری ایجاد کردند و با ورود جنگجویان صلیبی به حمایت از آنان پرداختند.[۶]

ارتباطات نزدیک و حمایت همه جانبه مسیحیان مارونی از صلیبی‌ها سبب شد تا به تدریج مسئله اتحاد با کلیسای رم مورد توجه بخش وسیعی از رهبران مذهبی آنان قرار گیرد. علی‌رغم مخالفت‌های صورت گرفته با این مسئله، در سال 1180 م این اتحاد صورت واقع به خود گرفت[۷] و از آن پس اعتقاد به مشیت یگانه مسیح نیز مورد اظهار و نفی قرار گرفت.[۸] در دوره مملوکی، پس از آن که شیعیان کسروان از سوی  سپاهان دمشق به شدت سرکوب و بخش عمده‌ای از آنان ناگزیر این منطقه را ترک کردند، مارونی‌های بسیاری جایگزین آنان شدند.[۹] همچنین در دوره امارت خاند‌‌ان‌های معن و شهاب در قرون 17 و 18 بسیاری از مارونی‌ها به جنوب مهاجرت و در منطقه کوهستانی شوف سکنی گزیدند[۱۰] و بدین‌سان به تدریج منطقه نفوذ آنان گسترش یافت. دردوره قیمومیت فرانسه، مارونی‌ها با حمایت حاکمان فرانسوی در حوزه‌های گوناگون سیاسی و اقتصادی از نفوذ بیشتری برخوردار شدند که زمینه را برای نقش‌آفرینی آن‌ها در ساختار حاکمیت پس از استقلال این کشور فراهم ساخت.

امروز، ماورنی‌ها بزرگترین طائفه در میان طوائف مسیحی لبنان به‌شمار می‌روند و مرجعیت دینی آن‌ها کلیسای بکرکی و پاتریاک بشارة المرعی که در سال 2011 به این سمت انتخاب شد، رهبری مذهبی آنان را بر عهده دارد.

مارونی‌های لبنان در تحولات دو قرن اخیر به ویژه بحران‌های 1841 و 1860 و نیز جنگ‌های داخلی 15 ساله این سرزمین نقش مؤثری داشتند. پس از جنگ، هر چند از وزن سیاسی آنان نسبت به گذشته تا حدودی کاسته شد، در ساختار قدرت همچنان حضوری تأثیرگذار دارند؛ ازجمله رییس جمهور از میان آنان انتخاب می‌شود.

روم ارتدوکس

روم ارتدوکس در لبنان - برگرفته از سایت greekcitytimes - قابل بازیابی از: https://greekcitytimes.com/2022/05/30/greek-orthodox-rum-in-lebanon/

دومین مذهب مسیحی به لحاظ جمعیت پیروان و پس از طائفه مارونی قرار دارد. آنان از اعراب مسیحی شام‌اند که در گذشته پیرو کلیسای واحد ملکی بودند که همه مسیحیان شام و مصر را تحت پوشش خود داشت. با بروز انشقاق میان کلیسای رم و کلیسای بیزانس در سال 1054، ملکی‌ها به کلیسای بیزانس پیوستند در سال 1684، ملکی‌ها خود دچار انشعاب شدند و سرانجام در سال 1724 دو کلیسای مستقل روم ارتدوکس و روم کاتولیک شکل گرفت.[۱۱] پس از این انشعاب، بسیاری از ارتدوکس‌ها به لبنان مهاجرت کردند. گروهی از آنان نیز در پی حملات وهابی‌ها در اوایل قرن 19، به لبنان گریختند.[۱۲] آنان عموماً در منطقه الکوره در شمال لبنان سکونت دارند و گروه‌هایی از آنان نیز در بیروت و برخی شهرهای ساحلی اقامت دارند. مرجعیت دینی روم ارتدوکس در دمشق استقرار دارد[۱۳] پیروان این مذهب بیشتر در کار تجارت و مشاغل حرفه‌ای هستند و با مسلمانان دارای رابطه تفاهم‌آمیز و جمعیت آنان در حدود 10% کل جمعیت لبنان تخمین زده می‌شود.[۱۴]

روم کاتولیک

این مذهب در میان مسیحیان لبنان، پس از روم ارتدکس، بیشترین پیرو را دارد. مسیحیان روم کاتولیک که به ملکی هم معروفند، به دلیل پیوستن به کلیسای رم در اواخر قرن 17 به دنبال درگیری‌هایی که با ارتدوکس‌ها داشتند و برای رهایی از آزار آنان، به لبنان مهاجرت کردند.[۱۲] مرجعیت دینی روم کاتولیک در دمشق مستقر است و جمعیت آنان حدود 250000 نفر تخمین زده می‌شود.[۱۵]

سریان ارتدوکس

پیروان این مذهب به یعقوبی هم مشهورند و مرجعیت مذهبی آنان پاتریاک انطاکیه و مناطق شرق است که در دمشق اقامت دارد و جمعیت آنان در حدود 20000 نفر تخمین زده می‌شود.[۱۶]

سریان کاتولیک

انشعابی از سریان ارتدوکس است که در سال 1798 کلیسای رم آن را به رسمیت شناخت. پاتریاک آنان در انطاکیه مستقر است و جمعیت آنان حدود 15000 نفر تخمین زده می‌شود.[۱۵]

قبطی

قبطی‌های لبنان جمعیتی کمتر از 2000 تن دارند و عموماً مصری الاصلند. مرجعیت مذهبی آنان در مصر مستقر است[۱۷] و به عنوان هجدمین طائفه مذهبی به رسمیت شناخته شده‌اند و به دلیل جمعیت اندک، به عنوان یکی از مذاهب اقلیت به‌شمار می‌روند.

کلدانی

کلدانی های لبنان - برگرفته از سایت chaldeansoflebanon - قابل بازیابی از: https://en.chaldeansoflebanon.org/the-chaldean-synod-held-in-baghdad/

مذهب کلدانی انشعابی از کلیسای نسطوری است که در سال 1828 از سوی کلسیای رم به رسمیت شناخته شد. مرجعیت دینی آنان پاتریاک بابل و در بغداد مستقر است. کلدانی‌های لبنان عموماً از اواخر قرن نوزدهم از عراق به لبنان مهاجرت کرده‌اند. پیروان این مذهب در حدود 60000 تن تخمین زده می‌شوند[۱۷] و در شمار طوائف اقلیت قرار دارند.

نسطوری

نسطوری‌ها عراقی الاصلند که در سال 1933 به لبنان مهاجرت کرده‌اند. جمعیت آنان تا 10000 تن تخمین زده می‌شود و مرجعیت دینی آنان در بغداد مستقر است.[۱۸] نسطوری‌ها از جمله طوائف مذهبی اقلیت در لبنان به‌شمار می‌روند.

لاتین

بیشتر کاتولیک‌های لاتین یا مسیحیان شرقی، ریشه اروپایی[۱۹] دارند و تعداد کمی‌ از آنان اصالتاً لبنانی‌اند. آنان از کلیسای واتیکان پیروی می‌کنند و جمعیتی حدود 25000 نفر دارند.[۱۵]

ارمنی

در نتیجه انشعاباتی که در نیمه‌های قرن هجدهم در کلیسای ارمنی کیلیکیا در شمال سوریه روی داد، گروه‌های زیادی از ارمنی‌های کاتولیک برای رهایی از آزار ارتدوکس‌ها به لبنان مهاجرت کردند. همچنین در اواخر قرن نوزدهم و در پی سرکوب ارمنی‌های آسیای صغیر و کیلیکیا توسط عثمانی‌ها، بسیاری از آنان که عمدتاً ارتدکس بودند رو به سوی لنبان گزاردند.[۲۰] با ادامه سرکوب و کشتار ارمنی‌ها، این مهاجرت‌ها در سال 1915 نیز تکرار شد.[۲۱]

ارمنی‌های لبنان عموماً در بیروت و در مناطق خاص همچون برج حمود و انطلیاس سکونت داشته و به سنت‌های قومی‌خود شدیداً وفادارند. آنان به دلیل ویژگی‌های زبانی و فرهنگی از پیروان دیگر مذاهب و ادیان باز‌ شناخته می‌شوند. در میان طائفه ارمنی، ارتدوکس‌‌ها با حدود 150000 نفر بیشترین و کاتولیک‌ها  با 20000 نفر، کمترین جمعیت را دارا می‌باشند.[۲۲]

پروتستان

بیشتر آنان در نیمه دوم قرن نوزدهم و تحت تأثیر تبلیغاتی گروه‌های تبشیری آمریکایی انگلیسی (انجیلی)، از دیگر مذاهب مسیحی به این مذهب گرویدند.[۲۳] پروتستان‌ها شامل چند فرقه هستند که مهم‌ترین آن‌ها انجیلی‌های سوری لبنانی با جمعیتی حدود 15000 تن و انجیلی‌های بیروتی با حدود 5000 تن هستند.[۲۴]

پروتستان‌ها عمدتآً در بیروت و در دو منطقه رأس بیروت و اشرفیه ساکن و در زمره طوائف اقلیت به‌شمار می‌روند و دارای کلیساهای مستقل از واتیکان می‌باشند.[۲۵]

نیز نگاه کنید به

مسیحیت در کانادا؛ مسیحیت در روسیه؛ مسیحیت در ژاپن؛ مسیحیت در کوبا؛ مسیحیان مصر؛ مسیحیت در تونس؛ مسیحیت در چین؛ مسیحیت در سنگال؛ مسیحیت در مالی؛ مسیحیت در ساحل عاج؛ مسيحيت در زیمبابوه؛ مسيحيت در اوکراین؛ مسیحیت در اسپانیا؛ مسیحیت در اردن؛ مسیحیت در سیرالئون؛ مسيحيت در اتیوپی؛ مسیحیت در تاجیکستان؛ مسیحیت در قزاقستان؛ مسيحيت در سریلانکا؛ مسيحيت در بنگلادش؛ مسيحيت در تایلند

کتابشناسی

  1. المقداد. (1999). ص. 17.
  2. ضوء الاب بطرس. (1997). تاريخ الموارنة: الديني و السياسي و الحضاري. بيروت: دار النهار للنشر، ص. 80.
  3. الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: مؤسسة نوفل، ص. 103.
  4. الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). جلد۱. الطبعة الثانية. بيروت: مؤسسة نوفل، ص121.
  5. الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: مؤسسة نوفل، ص. ۱۲۵.
  6. الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: مؤسسة نوفل، ص. ۱۳۰.
  7. الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: مؤسسة نوفل، ص. ۱۳۱.
  8. الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: مؤسسة نوفل، ص۱۰۴.
  9. مكی، محمد علی (1991). لبنان: من الفتح العربی الی الفتح العثمانی. (الطبعة الرابعة). بیروت: دار النهار للنشر، ص. ۲۳۰.
  10. الصلیبی، کمال. (1991). تاريخ لبنان الحديث. الجزء الثانی. الطبعة السابعة. بيروت: دار النهار للنشر، ص. 13.
  11. الصلیبی، کمال. (1991). تاريخ لبنان الحديث. الجزء الثانی. الطبعة السابعة. بيروت: دار النهار للنشر، ص. ۲۳.
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: مؤسسة نوفل، ص. ۱۸۹.
  13. المقداد، ص. 24.
  14. الصلیبی، کمال. (1991). تاريخ لبنان الحديث. الجزء الثانی. الطبعة السابعة. بيروت: دار النهار للنشر، ص۲۵.
  15. ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ ۱۵٫۲ المقداد، ص. 27.
  16. المقداد، ص. 25.
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ المقداد، ص. 28.
  18. المقداد، ص. 26.
  19. قرم، جورج. (2004). لبنان المعاصر: تاریخ و مجتمع. (نقله الى العربية بواسطة الدكتور حسان قبيسي). الطبعة الأولى. بيروت: المكتبة الشرقية، ص۱۶.
  20. الصلیبی، کمال. (1991). تاريخ لبنان الحديث. الجزء الثانی. الطبعة السابعة. بيروت: دار النهار للنشر، ص. ۲۷.
  21. الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: مؤسسة نوفل، ص. ۱۷۹.
  22. المقداد. (1999). ص. 25-27.
  23. الصلیبی، کمال. (1991). بيت بمنازل كثيرة: الكيان اللبناني بين التصور و الواقع. (ترجمة: عفيف الرزاز). الجزء الاول. الطبعة الثانية. بيروت: مؤسسة نوفل، ص. ۶۷.
  24. المقداد، ص. 26.
  25. صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ لبنان. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص. 180-185.