مسیحیت در اردن

قدمت مسیحیت در اردن به اندازه قدمت مذهب در این کشور است. یکی از معجزات عیسی مسیح (ع) که در عهد جدید ثبت شده در دکاپلیس، شهر جدارا (ام قیس امروزی) مشرف به دریای جلیله رخ داده است. یحیی تعمید دهنده، پیش از پادشاه هیرود به مکاویر در نزدیکی مادبا آورده شده است. مسیحیت در اردن در همان سال‌های نخست شکوفا شد. گواه این مطلب موزاییک کاری‌های درخشان موجود در مکان‌های مختلف از جمله ام رساس مادبا و پترا می‌باشد. خانواده‌های مسیحی کرک ادعا می‌کنند که مستقیما از تبار اعراب بنی غسان هستند که در قرن پنجم در جنوب سوریه و اردن پادشاهی خود را پایه گذاری کردند.

مسیحیت شرقی و غربی طی یک فرآیند طولانی در قرن پنجم دچار اختلاف شدند که نهایتا در سال 1057 به جدایی منجر شد که بیشتر بر سر پرسش‌های مربوط به ماهیت مسیح، مریم مقدس و زبان توده مسیحیان بود. جنگ‌های صلیبی در بهبود روابط بین این دو گروه بزرگ مسیحیان نقش اندکی داشت؛ مسیحیان شرقی توسط قانون گذاران کلیساهای غربی مورد آزار قرار می‌گرفتند و پایتخت بیزانس قسطنطنیه، در چهارمین جنگ صلیبی تصرف و مردم آن اخراج شدند و کنترل اماکن مقدس در اورشلیم، بیت لحم و نقاط دیگر در اختیار غربیان قرار گرفت و به شرقیان پس داده نشد تا زمانی که صلاح الدین مملوک دوباره این مکان‌ها را تصرف کرد. بیشتر مسیحیان در کشور اردن ارتودکس‌های یونانی الاصل و بخش دیگر کاتولیک‌های یونانی الاصل هستند. وجود این مسیحیان یونانی الاصل نتیجه تسلط یونانیان ارتودکس بر بیت المقدس درگذشته می‌باشد. تعداد اندکی پروتستان، ارمنی، آشوری و هم چنین جمعی از کاتولیک‌های رومی‌که از بازماندگان جنگ‌های صلیبی می‌باشند، نیز در این کشور زندگی می‌کنند.

کلیسا‌های ارتدکس ارمنی، مدت مدیدی است که در اردن تاسیس شده است، پادشاه ارمنستان در اواخر قرن سوم به مسیحیت گروید و ارمنستان اولین کشوری بود که مسیحی شد. کلیسای ارمنی در شورای خالکیدون (Chalcedon) در سال 451، از باقی مسیحیان جدا شد، با این حال همچنان روابط خوب خود را با کلیسا‌های شرقی حفظ نموده است.

از لحاظ تاریخی، ارمنیان در اردن نقره کاری‌های بی نظیری انجام داده‌اند در شهرستان‌ها و روستا‌های کوچک و سپس به شهر‌های بزرگ مانند دمشق و اورشلیم پیوستند. اکثر ارامنه در سال 1951 پس از قتل بیش از یک میلیون ارمنی به دست ترک‌ها یا به هلاکت رسیدن‌شان در اثر فشار بیش از حد ترکان، به دلیل کمک ارامنه به روس‌ها در جنگ جهانی اول به اردن پناه آوردند.

کاتولیک‌ها تعداد اندکی هستند که بیشتر آن‌ها متعلق به جوامع فلسطینی است که خود دوره‌ای ارتدکس شرقی بودند. در طول قرن‌ها گروه‌های مشخصی از مسیحیان ارتدکس شرقی موافقت کردند که تحت نظر پاپ باشند اما توانستند بسیاری از مراسم خود از جمله استفاده از زبان خودشان در دعا و نیایش‌هایشان ‌را حفظ کنند.

پروتستان‌ها، اغلب مسیحیانی هستند که اجدادشان تحت تاثیر مبلغان اروپایی و آمریکایی در اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20 بودند. بیشتر پروتستان‌ها هم نوادگان ارتدکس‌های شرقی هستند که به یکی از کلیسا‌های پروتستان گرویدند. به طور کلی اکثر پروتستان ها تحت کنترل اسقف کلیسای آنگلیکان (Anglican) در امان درآمدند. تا دهه 80 جامعه پروتستان تحت سلطه اسقف کلیسای آنگلیکان اورشلیم بودند، اما برای ارائه خدمات بهتر به دو گروه تقسیم شدند. بنابراین اسقف امان، رئیس پروتستان‌های اردن شد. در میان اجتماعات کوچک پروتستان در اردن لوتران‌ها (Lutherans) (مرتبط با کلیسای لوتران آلمان در اورشلیم)، مشایخی‌ها (Presbyterians) و باپتیست‌ها (Baptists) هم وجود دارند.

در حال حاضر مسیحیان بیشتر در شهرهای مادبا، سلط، امان و کرک زندگی می‌کنند. مسیحیان در کرک به چند قبیله تقسیم می‌شوند که عبارتند از: المعایطه، البقاعبین، الهسله، الصناع، الحدادین و العزیزات. دو قبیله اخیر از قبایل اصیل اردنی می‌باشند. مسیحیان اردن که در گذشته بیشتر در ناحیه کرک زندگی می‌کردند، در سال 1880 به دنبال اختلاف با بعضی از قبایل مسلمان، بوسیله دولت عثمانی در روستای مادبا که در آن زمان خرابه‌ای بیش نبود، سکونت داده شدند. به این ترتیب در نقاط مختلف پراکنده گردیدند.

نیز نگاه کنید به

مسیحیت در کانادا؛ مسیحیت در روسیه؛ مسیحیت در ژاپن؛ مسیحیت در کوبا؛ طوائف مسيحی لبنان؛ مسیحیان مصر؛ مسیحیت در تونس؛ مسیحیت در چین؛ مسیحیت در سنگال؛ مسیحیت در مالی؛ مسیحیت در ساحل عاج؛ مسيحيت در زیمبابوه؛ مسيحيت در اوکراین؛ مسیحیت در اسپانیا؛ مسیحیت در سیرالئون؛ مسيحيت در اتیوپی؛ مسیحیت در تاجیکستان؛ مسیحیت در قزاقستان؛ مسيحيت در سریلانکا؛ مسيحيت در بنگلادش؛ مسيحيت در تایلند