تاریخچه سینمای اردن: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۴۷

در سال 1934 میلادی نخستین سینمای ناطق اردن به نام سینما البترا در امان شروع به فعالیت کرد. پس از ‌سینما الفردوس در سال 1946 میلادی و سینما الفیومی در سال 1950 میلادی آغاز به کار کردند و فیلم‌هایی را به صورت ناطق به نمایش درآوردند. در شهر اربد اردن هم اولین سینما به صورت سینما تابستانه آغاز به کار کرد. با آغاز دهه پنجاه میلادی نقش سینما در اردن به صورت چشمگیری افزایش یافت تا جائی که پس از سه دهه و در سال 1980 میلادی تعداد سینماهای اردن به بیش از 80 سینما رسید. دکتر حسان ابوغنیمه در کتاب خود به نام پژوهشی در سینمای اردن آثار سینمایی این کشور را در سه مرحله تقسیم بندی کرده است:

مرحله 1. با پایان پذیرفتن جنگ فلسطین و اسرائیل در سال 1948 میلادی،‌ تعدادی از سینماگران فلسطینی با مهاجرت به اردن به تولید آثار سینمایی خود در این کشور پرداختند؛ از جمله آن‌ها می‌توان از احمد حلمی الکیلانی را نام برد که در امان با تاسیس کانون تصویربرداری به تولید فیلم سینمایی پرداخت و پس از او صلاح الدین بدرخان و جمال الاصفر در همکاری مشترک در سال 1948 میلادی یک فیلم بلند سینمایی ساختند و‌ آن را در سینما البترا امان به نمایش گذاشتند و با همراهی افرادی چون محمد صالح الکیالی، ابراهیم سرحان، عبداللطیف الحاج‌هاشم، خمیس شبلاق، زهیر السقا به تاسیس شرکت عربی تولید فیلم‌های سینمایی مبادرت کردند.

احمد حلمی الکیلانی با پیگیری اقدامات خود در تولید آثار سینمایی، با همکاری مصطفی صحی النجار، فخری اباظه و واصف الشیخ یاسین یک شرکت فیلم اردنی تاسیس کردند. از تولیدات این شرکت فیلم‌سازی می‌توان از فیلم صراع در سال 1957 میلادی نام برد. وی هم چنین در سال 1964 میلادی شرکت هنری سینما و تلویزیون را تشکیل داد که به تولید فیلم‌های کوتاه و تبلیغاتی می پرداخت. این شرکت بعدها به بخش سینما و تصویر وابسته به تلویزیون اردن پیوست.

مرحله 2. در سال 1965 میلادی با تشکیل بخش سینما و تلویزیون در وزارت فرهنگ اردن، در آثار سینمایی این کشور تغییراتی ایجاد شد. از اهداف این بخش ایجاد مکانی مناسب برای اشتغال و مجهز کردن استودیوها برای تولید آثار مناسب بود. علی صیام مدیریت بخش سینما و تلویزیون وزارت فرهنگ اردن را برعهده داشت که تعدادی از کارشناسان سینمایی را برای یادگیری تغییرات صورت گرفته در این رشته به بریتانیا اعزام کرد.

مرحله 3. همزمان با تأسیس تلویزیون اردن در سال 1968 میلادی، ‌بخش ویژه‌ای به آثار سینمایی در این سازمان تعلق گرفت که به ساخت فیلم‌های کوتاه و مستند سینمایی می پرداخت.

برخی فیلم‌های ساخته شده در طی مراحل یاد شده عبارتند از سرزمین محبوب پدری من (1962) توسط نمایش نامه نویس آماتور: محمود کواش، طوفان در پترا (1968) توسط آگراما (Agrama)، جنگ تا آزادی (1968) توسط عبدالوهاب ال‌هنیدی در مورد اختلافات اسرائیل و فلسطین، جاده‌ی جرو سالم (1969) توسط عبدالوهاب ال هنیدی و مارها (1970) توسط جلال توآمی که دارای موضوع دراماتیک اجتماعی بود.

تعداد سالن‌های نمایش فیلم سینمایی تا پایان سال 1991 میلادی در اردن به 92 سالن افزایش یافت یعنی برای هر 300 اردنی یک صندلی؛ این سالن‌های نمایش روزانه 4 فیلم را در سانس‌های مختلف روی پرده می‌بردند که سانس صبح آن به کودکان اختصاص داشت. بر اساس آمارهای موجود نسبت پخش فیلم‌ها در سالن‌های سینمای اردن بدین شرح بوده است؛ 40 درصد فیلم‌های آمریکایی،‌ 35 درصد فیلم‌های مصری و عربی، 20 درصد فیلم‌های هندی و دیگر کشورهای آسیایی و 5 درصد فیلم‌های ساخته شده توسط کشورهای اروپایی.

در زمینه گسترش فرهنگ سینما دو موسسه کانون سینمایی اردن (تاسیس در سال 1983 میلادی) و کمیته سینما وابسته به موسسه شومان (در سال 1989) با پخش فیلم‌هایی به صورت هفتگی به معرفی عوامل فیلم و گفتگو پیرامون موضوع آن در حضور تماشاگران می‌پرداختند و پس از آن نتایج این جلسات به صورت مکتوب در اختیار روزنامه‌های اردن و دیگر کشورهای عربی برای چاپ ارسال می‌گردید. برخی از کشورهای عربی هم چون مصر، تونس، عراق، سوریه، لبنان، فلسطین،‌ الجزایر و مغرب فیلم‌های تولیدی خود را برای نمایش به‌ این دو موسسه سینمایی می‌فرستند^[۱].

در سال 1983 باشگاه سینمایی اردن تاسیس شد که نقش مهمی در طبقه بندی و پخش نمایش‌های سینمایی داشت و تلاش زیادی برای گسترش سینما در اردن به انجام رساند. در سال 2003 اردن هیئت فیلم سلطنتی (RFC) ‌(Royal Film Council) را برای تشویق فیلم‌سازان در کشور و همچنین آموزش فیلم سازان اردنی در هنر ساخت فیلم ارتقاء داد. پیش از این شرکت تعاونی فیلم سازان امان در زمینه‌ی ارتقاء فیلم سازی دیجیتال در کارگاه‌های رایگان در امان فعالیت داشت. سال 2007 سال بزرگی برای فیلم سازان اردنی بود. در این سال 10 فیلم در اردن ساخته شد که سه فیلم از تولیدات داخلی بود.

در سال 2008 اردن موسسه‌ی هنرهای سینمایی دریای سرخ را تأسیس کرد که پیشنهاد ایجاد یک مدرسه فارغ التحصیلی استادی هنرهای زیبا در این موسسه را ارائه کرد^[۲]^[۳].

نیز نگاه کنید به

پیشینه سینمای آرژانتین؛ سیر تحول سینمای چین؛ پیشینه سینمای لبنان؛ سینمای ژاپن قبل از جنگ جهانی دوم؛ سینمای ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم؛ سیر تحول سینمای سنگال؛ پیشینه سینمای فرانسه؛ پیشینه صنعت فیلم سازی در مالی؛ تاریخچه ورود و تحول صنعت سینما در تایلند؛ تاریخچه صنعت سینما در بنگلادش

کتابشناسی

↑ المصلح أحمد(1953 - 1993م)، ملامح عامــة للحیاة الثقافیــة فی الأردن، منشورات لجنــة تاریخ الاردن
↑ برگرفته از https://en.wikipedia.org/wiki/Cinema_of_Jordan
↑ لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)

[1] المصلح أحمد(1953 - 1993م)، ملامح عامــة للحیاة الثقافیــة فی الأردن، منشورات لجنــة تاریخ الاردن

[2] برگرفته از https://en.wikipedia.org/wiki/Cinema_of_Jordan

[3] لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)

[۱]

[۲]

[۳]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-در سال 1934 ميلادي نخستين سينماي ناطق [[اردن]] به نام سينما البترا در  امان شروع به فعاليت كرد. پس از ‌سينما الفردوس در سال 1946 ميلادي و سينما الفيومي در سال 1950 ميلادي آغاز به كار كردند و فيلم هايي را به صورت ناطق به نمايش درآوردند. در شهر اربد اردن هم اولين سينما به صورت سينما تابستانه آغاز به كار كرد.
+در سال 1934 میلادی نخستین سینمای ناطق [[اردن]] به نام سینما البترا در امان شروع به فعالیت کرد. پس از ‌سینما الفردوس در سال 1946 میلادی و سینما الفیومی در سال 1950 میلادی آغاز به کار کردند و فیلم‌هایی را به صورت ناطق به نمایش درآوردند. در شهر اربد [[اردن]] هم اولین سینما به صورت سینما تابستانه آغاز به کار کرد. با آغاز دهه پنجاه میلادی نقش سینما در [[اردن]] به صورت چشمگیری افزایش یافت تا جائی که پس از سه دهه و در سال 1980 میلادی تعداد سینماهای [[اردن]] به بیش از 80 سینما رسید. دکتر حسان ابوغنیمه در کتاب خود به نام پژوهشی در سینمای [[اردن]] آثار سینمایی این کشور را در سه مرحله تقسیم بندی کرده است:
-با آغاز دهه پنجاه ميلادي نقش سينما در اردن به صورت چشمگيري افزايش يافت تا جائي كه پس از سه دهه و در سال 1980 ميلادي تعداد سينماهاي اردن به بيش از 80 سينما رسيد. دكتر حسان ابوغنيمه در كتاب خود به نام ''پژوهشي در سينماي اردن'' آثار سينمايي اين كشور را در سه مرحله تقسيم بندي كرده است:
+مرحله 1'''.''' با پایان پذیرفتن جنگ فلسطین و اسرائیل در سال 1948 میلادی،‌ تعدادی از سینماگران فلسطینی با مهاجرت به [[اردن]] به تولید آثار سینمایی خود در این کشور پرداختند؛ از جمله آن‌ها می‌توان از احمد حلمی الکیلانی را نام برد که در امان با تاسیس کانون تصویربرداری به تولید فیلم سینمایی پرداخت و پس از او صلاح الدین بدرخان و جمال الاصفر در همکاری مشترک در سال 1948 میلادی یک فیلم بلند سینمایی ساختند و‌ آن را در سینما البترا امان به نمایش گذاشتند و با همراهی افرادی چون محمد صالح الکیالی، ابراهیم سرحان، عبداللطیف الحاج‌هاشم، خمیس شبلاق، زهیر السقا به تاسیس شرکت عربی تولید فیلم‌های سینمایی مبادرت کردند.
-مرحله 1. با پايان پذيرفتن جنگ فلسطين و اسرائيل در سال 1948 ميلادي،‌ تعدادي از سينماگران فلسطيني با مهاجرت به اردن به توليد آثار سينمايي خود در اين كشور پرداختند؛ از جمله آنها مي توان از احمد حلمي الكيلاني را نام برد كه در  امان با تاسيس كانون تصويربرداري به توليد فيلم سينمايي پرداخت و پس از او صلاح الدين بدرخان و جمال الاصفر در همكاري مشترك در سال 1948 ميلادي يک فيلم بلند سينمايي ساختند و‌ آن را در سينما البترا  امان به نمايش گذاشتند و با همراهی افرادي چون محمد صالح الكيالي، ابراهيم سرحان، عبداللطيف الحاج هاشم، خميس شبلاق، زهير السقا به تاسيس شركت عربي توليد فيلم هاي سينمايي مبادرت كردند.
+احمد حلمی الکیلانی با پیگیری اقدامات خود در تولید آثار سینمایی، با همکاری مصطفی صحی النجار، فخری اباظه و واصف الشیخ یاسین یک شرکت فیلم اردنی تاسیس کردند. از تولیدات این شرکت فیلم‌سازی می‌توان از فیلم صراع در سال 1957 میلادی نام برد. وی هم چنین در سال 1964 میلادی شرکت هنری سینما و تلویزیون را تشکیل داد که به تولید فیلم‌های کوتاه و تبلیغاتی می پرداخت. این شرکت بعدها به بخش سینما و تصویر وابسته به تلویزیون [[اردن]] پیوست.
-احمد حلمي الكيلاني با پيگيري اقدامات خود در توليد آثار سينمايي، با همكاري مصطفي صحي النجار، فخري اباظه و واصف الشيخ ياسين يک شركت فيلم اردني تاسيس كردند. از توليدات اين شركت فيلم سازي مي توان از فيلم صراع در سال 1957 ميلادي نام برد. وي هم چنين در سال 1964 ميلادي شركت هنري سينما و تلويزيون را تشكيل داد كه به توليد فيلم هاي كوتاه و تبليغاتي مي پرداخت. اين شركت بعدها به بخش سينما و تصوير وابسته به تلويزيون اردن پيوست.
+مرحله 2'''.''' در سال 1965 میلادی با تشکیل بخش سینما و تلویزیون در [[وزارت فرهنگ اردن]]، در آثار سینمایی این کشور تغییراتی ایجاد شد. از اهداف این بخش ایجاد مکانی مناسب برای اشتغال و مجهز کردن استودیوها برای تولید آثار مناسب بود. علی صیام مدیریت بخش سینما و تلویزیون [[وزارت فرهنگ اردن]] را برعهده داشت که تعدادی از کارشناسان سینمایی را برای یادگیری تغییرات صورت گرفته در این رشته به بریتانیا اعزام کرد.
-مرحله 2. در سال 1965 ميلادي با تشكيل بخش سينما و تلويزيون در وزارت فرهنگ اردن، در آثار سينمايي اين كشور تغييراتي ايجاد شد. از اهداف اين بخش ايجاد مكاني مناسب براي اشتغال و مجهز كردن استوديوها براي توليد آثار مناسب بود. علي صيام مديريت بخش سينما و تلويزيون وزارت [[فرهنگ اردن]] را برعهده داشت که تعدادي از كارشناسان سينمايي را براي يادگيري تغييرات صورت گرفته در اين رشته به بريتانيا اعزام كرد.
+مرحله 3'''.''' همزمان با تأسیس تلویزیون [[اردن]] در سال 1968 میلادی، ‌بخش ویژه‌ای به آثار سینمایی در این سازمان تعلق گرفت که به ساخت فیلم‌های کوتاه و مستند سینمایی می پرداخت.
-مرحله 3. همزمان با تأسيس تلويزيون اردن در سال 1968 ميلادي، ‌بخش ويژه اي به آثار سينمايي در اين سازمان تعلق گرفت كه به ساخت فيلم هاي كوتاه و مستند سينمايي مي پرداخت.
+برخی فیلم‌های ساخته شده در طی مراحل یاد شده عبارتند از سرزمین محبوب پدری من (1962) توسط نمایش نامه نویس آماتور: محمود کواش، طوفان در [[پترا]] (1968) توسط آگراما (Agrama)، جنگ تا آزادی (1968) توسط عبدالوهاب ال‌هنیدی در مورد اختلافات اسرائیل و فلسطین، جاده‌ی جرو سالم (1969) توسط عبدالوهاب ال هنیدی و مارها (1970) توسط جلال توآمی که دارای موضوع دراماتیک اجتماعی بود.
-برخي فيلم هاي ساخته شده در طي مراحل ياد شده عبارتند از سرزمين محبوب پدري من (1962) توسط نمايش نامه نويس آماتور: محمود كواش، طوفان در [[پترا]] (1968) توسط آگراما[10]، جنگ تا آزادي (1968) توسط عبدالوهاب ال‌هنيدي در مورد اختلافات اسرائيل و فلسطين، ''جادۀ جرو سالم'' (1969) توسط عبدالوهاب ال هنيدي و مارها (1970) توسط جلال توآمي كه داراي موضوع دراماتيك اجتماعي بود.
+تعداد سالن‌های نمایش فیلم سینمایی تا پایان سال 1991 میلادی در [[اردن]] به 92 سالن افزایش یافت یعنی برای هر 300 اردنی یک صندلی؛ این سالن‌های نمایش روزانه 4 فیلم را در سانس‌های مختلف روی پرده می‌بردند که سانس صبح آن به کودکان اختصاص داشت. بر اساس آمارهای موجود نسبت پخش فیلم‌ها در سالن‌های [[سینمای اردن]] بدین شرح بوده است؛ 40 درصد فیلم‌های آمریکایی،‌ 35 درصد فیلم‌های مصری و عربی، 20 درصد فیلم‌های هندی و دیگر کشورهای آسیایی و 5 درصد فیلم‌های ساخته شده توسط کشورهای اروپایی.
-تعداد سالن هاي نمايش فيلم سينمايي تا پايان سال 1991 ميلادي در اردن به 92 سالن افزايش يافت یعنی براي هر 300 اردني يك صندلي؛ اين سالن هاي نمايش روزانه 4 فيلم را در سانس هاي مختلف روي پرده می‌بردند كه سانس صبح آن به كودكان اختصاص داشت. بر اساس آمارهاي موجود نسبت پخش فيلم ها در سالن هاي سينماي اردن بدين شرح بوده است؛ 40 درصد فيلم هاي آمريكايي،‌ 35 درصد فيلم هاي مصري و عربي، 20 درصد فيلم‌هاي هندي و ديگر كشورهاي آسيايي و 5 درصد فيلم هاي ساخته شده توسط كشورهاي اروپايي.
+در زمینه گسترش فرهنگ سینما دو موسسه کانون سینمایی [[اردن]] (تاسیس در سال 1983 میلادی) و کمیته سینما وابسته به موسسه شومان (در سال 1989) با پخش فیلم‌هایی به صورت هفتگی به معرفی عوامل فیلم و گفتگو پیرامون موضوع آن در حضور تماشاگران می‌پرداختند و پس از آن نتایج این جلسات به صورت مکتوب در اختیار روزنامه‌های [[اردن]] و دیگر کشورهای عربی برای چاپ ارسال می‌گردید. برخی از کشورهای عربی هم چون [[مصر]]، [[تونس]]، عراق، [[سوریه]]، [[لبنان]]، فلسطین،‌ الجزایر و مغرب فیلم‌های تولیدی خود را برای نمایش به‌ این دو موسسه سینمایی می‌فرستند<ref>المصلح أحمد(1953 - 1993م)، ملامح عامــة للحیاة الثقافیــة فی الأردن، منشورات لجنــة تاریخ الاردن</ref>.
-در زمينه گسترش فرهنگ سينما دو موسسه كانون سينمايي اردن (تاسيس در سال 1983 ميلادي) و كميته سينما وابسته به موسسه شومان (در سال 1989) با پخش فيلم هايي به صورت هفتگي به معرفي عوامل فيلم و گفتگو پيرامون موضوع آن در حضور تماشاگران مي پرداختند و پس از آن نتايج اين جلسات به صورت مكتوب در اختيار روزنامه هاي اردن و ديگر كشورهاي عربي براي چاپ ارسال مي گردید.
+در سال 1983 باشگاه سینمایی [[اردن]] تاسیس شد که نقش مهمی در طبقه بندی و پخش نمایش‌های سینمایی داشت و تلاش زیادی برای گسترش سینما در [[اردن]] به انجام رساند. در سال 2003 اردن هیئت فیلم سلطنتی (RFC) ‌(Royal Film Council) را برای تشویق فیلم‌سازان در کشور و همچنین آموزش فیلم سازان اردنی در هنر ساخت فیلم ارتقاء داد. پیش از این شرکت تعاونی فیلم سازان امان در زمینه‌ی ارتقاء فیلم سازی دیجیتال در کارگاه‌های رایگان در امان فعالیت داشت. سال 2007 سال بزرگی برای فیلم سازان اردنی بود. در این سال 10 فیلم در [[اردن]] ساخته شد که سه فیلم از تولیدات داخلی بود.
-برخي از كشورهاي عربي هم چون مصر، تونس، عراق، سوريه، لبنان، فلسطين،‌ الجزاير و مغرب فيلم هاي توليدي خود را براي نمايش به اين دو موسسه سينمايي مي فرستند.(32)
-در سال 1983 باشگاه سينمايي اردن تاسيس شد كه نقش مهمي در طبقه بندي و پخش نمايش هاي سينمايي داشت و تلاش زيادي براي گسترش سينما در اردن به انجام رساند.
-در سال 2003 اردن هيئت فيلم سلطنتي (RFC) ‌[11]را براي تشويق فيلم سازان در كشور و همچنين آموزش فيلم سازان اردني در هنر ساخت فيلم ارتقاء داد. پيش از اين شركت تعاوني فيلم سازان امان در زمينۀ ارتقاء فيلم سازي ديجيتال در کارگاههاي رايگان در امان فعاليت داشت. سال 2007 سال بزرگي براي فيلم سازان اردني بود. در اين سال 10 فيلم در اردن ساخته شد كه سه فيلم از توليدات داخلي بود.
-در سال 2008 اردن موسسۀ هنرهاي سينمايي درياي سرخ را تأسیس کرد كه پیشنهاد ایجاد يك مدرسه فارغ التحصيلي استادي هنرهاي زيبا در اين موسسه را ارائه كرد. (33)
+در سال 2008 [[اردن]] موسسه‌ی هنرهای سینمایی دریای سرخ را تأسیس کرد که پیشنهاد ایجاد یک مدرسه فارغ التحصیلی استادی هنرهای زیبا در این موسسه را ارائه کرد<ref>برگرفته از https://en.wikipedia.org/wiki/Cinema_of_Jordan</ref><ref>لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ [[اردن]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی](در دست انتشار)</ref>.
 == نیز نگاه کنید به ==
 [[پیشینه سینمای آرژانتین]]؛ [[سیر تحول سینمای چین]]؛ [[پیشینه سینمای لبنان]]؛ [[سینمای ژاپن قبل از جنگ جهانی دوم]]؛ [[سینمای ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم]]؛ [[سیر تحول سینمای سنگال]]؛ [[پیشینه سینمای فرانسه]]؛ [[پیشینه صنعت فیلم سازی در مالی]]؛ [[تاریخچه ورود و تحول صنعت سینما در تایلند]]؛ [[تاریخچه صنعت سینما در بنگلادش]]