موافقت نامه‌های فرهنگی و آموزشی بنگلادش و ایران

دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری مردمی بنگلادش (که از این پس طرفین نامیده می‌شوند)، با توجه به روابط دینی، فرهنگی و تاریخی که دو ملت را به یکدیگر پیوند می‌دهد و با در نظر گرفتن علائق آنان در جهت اشاعه و تحکیم روابط فرهنگی متقابل و براساس موافقتنامه فرهنگی مورخ 17 اسفند 1355 (8 مارس 1977) در مورد برنامه مبادلات برای سال‌های 1378-1383 (2008-2004) به شرح ذیل موافقت نمودند:

فصل اول: فرهنگ و هنر

مادۀ 1:

طرفین در طول این برنامه، اطلاعات، تجارب، عکس، CD، اسلاید، فیلم ومیکروفیلم را در زمینه‌های فرهنگی، هنری، ادبی، تاریخی و دینی مبادله خواهند کرد.

مادۀ 2:

طرفین در طول این برنامه، هفته‌های فرهنگی و نمایشگاه‌های مختلف از جمله کتاب و نشریات، صنایع دستی، نقاشی، خطاطی، هنرهای تجسمی وسایر آثار هنری را برگزار خواهند کرد.

مادۀ 3:

طرفین در طول این برنامه، از یکدیگر جهت شرکت در نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی کتاب که در هر یک از دو کشور تشکیل خواهد شد دعوت و تسهیلات لازم را در این زمینه فراهم خواهند آورد.

مادۀ 4:

طرفین ضمن تبادل گروه‌های نمایشی و هنری به منظور شرکت در جشنواره‌ها و هفته‌های فرهنگی، نسبت به تبادل هنرمندان ودانشجویان رشتۀ هنری به منظور شرکت در دوره‌های آموزش عمومی براساس ترتیبات دو جانبه‌ای که طرفین بدین منظور بعمل می‌آورند اقدام خواهند کرد.

مادۀ 5:

طرفین در طول این برنامه، نسبت به تبادل هیأتی مرکب از تعدادی از مسؤولان فعالیت‌های فرهنگی و هنری و کارشناسان به منظور دیدار از مراکز مربوطه و تبادل نظر برای توسعۀ همکاری‌های دو جانبه اقدام خواهند کرد.

مادۀ 6:

طرفین در طول این برنامه، در زمینه‌های فیلم و فیلم‌سازی و شرکت در جشنواره‌های بین‌المللی فیلم که در هر یک از دو کشور تشکیل می‌گردد و همین طور برگزاری هفته فیلم در هر یک از دو کشور همکاری خواهند کرد.

مادۀ 7:

طرفین در طول این برنامه، یکدیگر را از سمینارها، کنفرانس‌ها، جشنواره‌ها و سایر گردهمایی‌های فرهنگی، هنری، علمی و آموزشی که در کشورهایشان برگزار می‌گردد مطلع و از یکدیگر جهت شرکت در چنین رویدادهایی دعوت به عمل خواهند آورد.

مادۀ 8:

طرفین در طول این برنامه، کارشناسانی آشنا به روش‌های نگهداری و مرمت آثار تاریخی را به منظور دیدار از این آثار فرهنگی و تاریخی و همین طور ایراد سخنرانی در زمینه‌های مذکور مبادله خواهند کرد.

مادۀ 9:

طرفین در زمینه حفظ و مرمت و بازسازی ونگهداری آثار تاریخی همکاری خواهند کرد. طرف ایرانی آمادگی خود را جهت اعزام کارشناسان به کشور طرف مقابل به منظور قرائت نوشته‌های قدیمی مساجد اعلام می‌نماید.

مادۀ 10:

طرفین در زمینۀ حفظ و مرمت آثار تاریخی و فرهنگی از طریق تبادل اطلاعات و براساس نیازها و توانایی‌های دو کشور از طریق دفاتر همکاری‌های منطقه‌ای، همکاری خواهند نمود.

مادۀ 11:

طرفین یکدیگر را از برگزاری مسابقات حفظ و قرائت قرآن بین دانش‌آموزان مطلع و تسهیلات لازم را از طریق مشاوره‌های دو جانبه در ارتباط با شرکت دانش‌آموزان یکدیگر در این مسابقات فراهم خواهند آورد.

مادۀ 12:

کتابخانه‌های ملی طرفین در زمینه مبادله اطلاعات، تجربیات، کتب و نشریات و میکروفیلم نسخ خطی، تبادل کارشناسان و کارآموزان، شرکت در گردهمایی‌ها و نمایشگاه‌های مربوط به کتاب و کتابداری، دیدار متقابل و انجام پروژه‌های مشترک تحقیقاتی، آموزشی، خدماتی و انتشاراتی با یکدیگر همکاری خواهند کرد.

مادۀ 13:

طرفین تسهیلات لازم را جهت برقراری و توسعه مراکز فرهنگی یکدیگر از طریق مشورت‌های دو جانبه فراهم خواهند آورد.

فصل دوم: آموزش

مادۀ 14:

طرفین در طول این برنامه، دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی یکدیگر را به منظور انجام پروژه‌های تحقیقاتی و برگزاری کارگاه‌های مشترک علمی تشویق خواهند کرد.

مادۀ 15:

طرفین در طول این برنامه، یکدیگر را از جلسات و کنفرانس‌های بین‌المللی آموزشی و تحقیقاتی که در دو کشور برگزار می‌گردد مطلع و تسهیلات لازم را برای شرکت نمایندگان به کشورهای یکدیگر فراهم خواهند آورد.

مادۀ 16:

طرفین در طول این برنامه، نسبت به تبادل اساتید، محققان و دانشجویان دانشگاه‌ها اقدام خواهند کرد. جزییات این همکاری‌ها و رشته‌های مورد نظر از طریق مجاری ذیربط تعیین خواهد شد.

مادۀ 17:

طرفین گسترش زبان وادبیات یکدیگر را در قلمرو کشور خویش تسهیل خواهند کرد.

مادۀ 18:

طرفین در طول این برنامه، کارشناسانی در زمینه امور ترتبیتی را به منظور آشنائی با روش‌های مختلف تربیتی و فعالیت‌های فوق برنامه‌ای مدارس یکدیگر مبادله خواهند کرد.

مادۀ 19:

طرفین در طول این برنامه، در مورد تبادل اطلاعات و تجارب در زمینه‌های ذیل همکاری خواهند کرد.

• الف) تلفیق کار با آموزش‌های فنی و حرفه‌ای؛
• ب) برنامه‌ریزی آموزشی، دورۀ تحصیلی و روش‌های ارزیابی مدارس مختلف (دولتی و غیر دولتی)؛
• ج) تربیت معلم، مدیریت آموزشی، امور تربیتی و روش‌های مقابله با مشکلات روانی جوانان؛
• د) تبادل کتب ونشریات آموزشی، فنی و خدماتی.

مبادلات فرهنگی و آموزشی، قابل بازیابی از https://www.iribnews.ir/00H1ru

مادۀ 20:

طرفین در طول این برنامه، کارشناسانی را به منظور ارائه تجارب در ارتباط با ایجاد فضاهای آموزشی مبادله خواهند کرد.

مادۀ 21:

طرفین در طول این برنامه، نسبت به تبادل کارشناسانی (به منظور تدریس) در زمینه‌های بهداشت، تنظیم خانواده، واکیسناسیون و امراض مسری و غیر مسری اقدام خواهند کرد.

مادۀ 22:

طرفین نسبت به تبادل اطلاعات و تجارب در زمینه‌های مختلف پزشکی از جمله بهداشت، آموزش و تحقیق اقدام خواهند کرد. طرف ایرانی آمادگی خود را جهت تدریس و تشکیل دوره‌های کوتاه مدت که به دریافت مدارک تحصیلی منجر نمی‌گردد اعلام می‌نماید.

مادۀ 23:

طرفین در زمینۀ دارو و تسهیلات پزشکی همکاری خواهند کرد. بدین منظور، طرف ایرانی آمادگی خود را جهت شرکت در نمایشگاه‌ها، مناقصه‌های دارویی و تجهیزات و کالاهای پزشکی در بنگلادش و همین طور صدور اقلام فوق‌الذکر به آن کشور اعلام می‌نماید. طرف بنگلادشی نیز قول داد تسهیلات لازم در این زمینه را فراهم آورد.

فصل سوم: رسانه‌های جمعی

مادۀ 24:

طرفین با توجه به موافقتنامۀ فرهنگی به امضاء رسیده در مورخ 17 اسفند 1355 برابر با 8 مارس 1977 در مورد همکاری‌های فنی و حرفه‌ای میان خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران و خبرگزاری B.B.S بنگلادش تأکید نموده وتسهیلات و شرایط لازم را جهت انجام مفاد آن فراهم خواهند آورد.

مادۀ 25:

طرفین تسهیلات لازم را جهت هماهنگی سیاست‌گذاری‌ها و تصمیمات در مورد خبرگزاری‌های یکدیگر به منظور شرکت در کنفرانس‌ها و سازمان‌های تخصصی بین‌المللی را از طریق مشورت‌های دو جانبه فراهم خواهند آورد و به اخبار جهان اسلام اولویت خواهند داد.

مادۀ 26:

طرفین تسهیلات لازم را به منظور ایجاد و فعالیت دفاتر خبرگزاری‌های یکدیگر در دو کشور از طریق مشاوره‌های دو جانبه فراهم خواهند آورد.

مادۀ 27:

صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و رادیو و تلویزیون بنگلادش ضمن تأکید بر مفاد پروتکل به امضاء رسیده میان دو سازمان، در زمینه‌های ذیل همکاری خواهند کرد. جزییات این همکاری‌ها در اجلاس مشترک مسئولان و کارشناسان سازمان‌های مربوطه تعیین خواهد شد.

• الف. تبادل فیلم‌های مستند / خبری؛
• ب. استفاده از شبکه‌های دو کشور به منظور پخش فیلم‌ها و برنامه‌های مناسب؛
• ج. پخش برنامه به مناسبت روزهای خاص کشور طرف مقابل؛
• د. مبادله همکاری‌های فنی در محدوده امکانات؛
• هـ. استفاده مناسب از موسیقی فولکلوریک دو کشور در برنامه‌های تلویزیونی یکدیگر؛
• و. همکاری متقابلی در تولید واستفاده از فیلم‌های مخصوص کودکان؛
• ز. همکاری متقابل در تولید برنامه‌های مشترک تلویوینی مناسب برای پخش در دو کشور.

مادۀ 28:

طرفین در زمینۀ چاپ، نشر و توزیع اقلام خبری در دو کشوردرمحدودۀ امکانات همکاری خواهند کرد.

مادۀ 29:

طرفین ضمن تبادل اطلاعات، تجارب، کتب و نشریات در زمینۀ علوم ارتباطات و روزنامه‌نگاری اقدامات لازم را جهت اعطاء بورس‌های تحصیلی و تحقیقاتی در زمینه‌های مربوطه به عمل خواهند آورد.

مادۀ 30:

طرفین ایجاد انجمن‌های روزنامه‌نگاری در دو کشور را به منظور افزایش سطح معلومات دو جانبه در زمینۀ توسعۀ ارتباطات حرفه‌ای میان رسانه‌‌های جمعی در دو کشور تشویق و تسهیل خواهند کرد.

فصل چهارم: جهانگردی

مادۀ 31:

طرفین به منظور تشویق همکاری در زمینه جهانگردی از طریق گردانندگان و سازمان‌های مربوطه در دو کشور به تبادل اطلاعات و تجارب خواهند پرداخت.

مادۀ 32:

طرفین همکاری‌های دو جانبه در زمینه‌های مختلف جهانگردی از جمله سرمایه‌گذاری، تبادل سفرها، تبلیغات و آموزش جهانگردی را مورد بررسی قرار داده و هیأت‌های کارشناسی در

مادۀ 33:

طرفین یکدیگر را از برگزاری نمایشگاه‌ها و سمینارهای جهانگردی در کشور خویش مطلع گردانیده و تسهیلات لازم را جهت شرکت هیئت‌های یکدیگر فراهم خواهند آورد.

فصل پنجم: ورزش

مادۀ 34:

طرفین همکاری‌های ورزشی میان دو کشور را تشویق خواهند کرد و تسهیلات لازم را جهت تبادل هیأت‌ها، تیم‌ها و مربیات در زمینه‌های ورزشی میان سازمان‌های مربوطه در دو کشور فراهم خواهند آورد.

مادۀ 35:

طرفین در سمینارهای علمی ورزشی که در هر یک از دو کشور برگزار می‌شود شرکت خواهند کرد.

فصل ششم: مقررات عمومی و مالی

مادۀ 36:

مواد این برنامه مانع از انجام سایر برنامه‌هایی که از طرق دیگر مورد توافق قرار می‌گیرد نخواهد شد.

مادۀ 37:

کلیۀ فعالیت‌های این برنامه بر طبق قوانین و مقررات دو کشور انجام خواهد شد.

مادۀ 38:

تقاضاهای مربوط به بررسی‌های تحقیقاتی و علمی از طریق مجاری رسمی حداقل دو ماه قبل از تاریخ پیشنهادی به طرف دیگر ارائه خواهد شد. تقاضاها شامل سوابق آموزشی متقاضی، مدت اقامت و مکان مورد نظر برای دیدار خواهد بود.

مادۀ 39:

تبادلات انجام گرفته در طول اعتبار این برنامه توسط طرف اعزام کننده و از طریق مجاری رسمی به طرف میزبان اعلام خواهد شد.

مادۀ 40:

هزینه‌های تهیۀ فیلم، میکروفیلم، CD و کپی اسناد تاریخی و فرهنگی توسط کشوری که اینگون اقلام را درخواست می‌نماید پرداخت خواهدشد.

مادۀ 41:

هزینه‌های حمل ونقل هیأت‌ها و دیدارکنندگان توسط کشور اعزام کننده و هزینه‌های مسکن، غذا و رفت وآمدهای داخلی توسط کشور پذیرنده پرداخت خواهد شد.

مادۀ 42:

هزینه‌‌های حمل و نقل لوازم شخصی گروههای هنری توسط کشور اعزام کننده و هزینه‌های مسکن، غذا و رفت و آمدهای داخلی و همچنین مکان مناسب نمایشگاهی توسط کشور میزبان پرداخت خواهد شد.

مادۀ 43:

هزینه‌‌های حمل و نقل و بیمه اشیاء نمایشگاهی به کشور میزبان و بالعکس بعهده کشور اعزام کننده خواهد بودوکشور میزبان هزینۀ رفت و آمدهای داخلی و بیمه را پرداخت خواهد نمود. همچنین هزینۀ مربوط به مکان مناسب برای نمایشگاه را نیز پرداخت خواهد کرد.

مادۀ 44:

کشور میزبان تسهیلات برای هیأت‌ها را فراهم خواهد آورد و کشور اعزام کننده نیز هزینۀ درمان‌‌های دراز مدت و جراحی‌های مهم را تقبل خواهد کرد.

مادۀ 45:

کشور میزبان کلیۀ هزینه‌های بورسیه‌ها از جمله هزینۀ تحصیل، مسکن، حمل ونقل و بیمه را پرداخت خواهد نمود هزینۀ بلیط رفت و برگشت با هواپیما توسط کشور اعزام کننده پرداخت خواهد شد. کلیۀ هزینه‌های ذکر گردیده بر اساس قوانین و مقررات جاری در دو کشور و در طول مدت مبادلۀ دانشجویان مربوطه پرداخت خواهد شد.

مادۀ 46:

این برنامه تا سال 2008 معتبر خواهد بود. در صورتی که امکان انجام برنامه قبل از آن تاریخ میسر نباشد، اعتبار آن تا امضاء برنامه مبادلات جدید ادامه خواهد یافت.

این برنامه در شهر تهران در تاریخ 1383/2/12 هجری شمسی برابر با 2004/5/1 در دو نسخۀ اصلی به زبان‌های فارسی، بنگالی و انگلیسی در 6 فصل و 46 ماده که هر دو دارای اعتبار یکسان می‌باشند امضاء گردید. در صورت بروز هر گونه اختلاف نظر متن انگلیسی ملاک عمل قرار خواهد گرفت.

* لازم به ذکر است که این موافقتنامه مجددا بین دو کشور برای ادامه همکاری های مذکور برای یک دوره بعد نیز به امضاء رسیده است.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مذاکراتی در زمینۀ توسعه روابط اقتصادی بین دو کشور صورت گرفت که منجر به سفر هیئتی اقتصادی به ریاست معاون وزارت بازرگانی به بنگلادش شد و در تاریخ 19 دی 1361 یادداشت تفاهمی در داکا میان طرفین به امضاء رسید. نیاز و ضرورت طرفین به همکاری های متقابل اقتصادی باعث شد تا این یادداشت تفاهم در سال های بعد مرتب تجدید شود.

نیز نگاه کنید به

موافقت نامه‌های فرهنگی سنگال و جمهوری اسلامی ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی روسیه و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی ژاپن و ج.ا.ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی تونس و ایران؛ قرارداد همکاری های رسمی فرهنگی میان ایران و چین؛ تفاهم نامه های امضا شده بین سازمان ها و مراکز علمی فرهنگی ایران و چین؛موافقت نامه‌های فرهنگی تایلند و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی فرانسه و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی سودان و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی ساحل عاج و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی زیمبابوه و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی اوکراین و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی اسپانیا و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی اردن و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی قطر و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی گرجستان و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی قزاقستان و ایران

نویسندگان مقاله

محمد مهدی توسلی، عزیز علی زاده کندی و سینا توسلی