موافقت نامه‌های فرهنگی اسپانیا و ایران

از دانشنامه ملل

پس از پیروزی انقلاب اسلا‌‌‌می‌‌‌، در سال 1999 در جریان سفر وزیر مشاور وقت وزارت امورخارجه اسپانیا به جمهوری اسلا‌‌‌می‌‌‌‌ ایران، یادداشت تفاهم همکاری‌های فرهنگی، علمی‌‌‌، فنی وآموزشی بین دو کشور به امضاء رسید. تلاش مسئولین فرهنگی دو کشور در جهت شناساندن زبان و فرهنگ خویش، آموزش زبان فارسی و اسپانیولی در دانشگاه‌‌هایی دو کشور، تسهیل همکاری ‌‌‌میان نهاد‌های فرهنگی، علمی‌‌‌، آموزشی وگردشگری، توسعه ارتباط ‌‌‌میان دانشگاه‌ها و مراکز علمی تحقیقاتی دو کشور، مبادله نشریات علمیو تحقیقی و انجام تحقیقات و پروژه‌‌هایی مشترک از سرفصل‌های مهم این تفاهمنامه است.

طی سال‌های اخیر در جهت اجرای مفاد این تفاهم و پیشبرد دیگر حوزه‌‌های فرهنگی، اقدامات قابل توجهی انجام شده است.همکاری ‌‌‌میان مراکز علمیو دانشگاهی دو کشور کاملاً متحول گشته است. در پی دیدار وزیر علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلا‌‌‌می‌‌‌‌ ایران از اسپانیا در فوریه 2002، یادداشت تفاهم همکاری بین وزارتخانه ایرانی و مرکز تحقیقات عالی اسپانیا به امضاء رسید که اولین نمونه از چنین تفاهم نامه‌ای با یک کشور اروپائی است. در جریان همین سفر یادداشت تفاهم همکاری بین دانشگاه تهران و دانشگاه آتونوما مادرید به امضاء رسید. این در حالی است که قبل از آن و در جریان دیدار رئیس دانشگاه کمپلونتسه مادرید به ایران در سال 2001، تفاهمنامه همکاری بین این دانشگاه و دانشگاه تهران به امضاء رسیده بود. بعلاوه، بسیاری از دانشگاه‌ها ومراکز تحقیقاتی دو کشور آمادگی خود رابرای توسعه همکاری‌ها اعلام داشته‌اند. پس ازآن، تفاهم نامه مشابهی بین دانشگاه کمپلونتسه و دانشگاه اصفهان نیز به امضاء رسید.

امضای یادداشت تفاهم همکاری در زمینه اسناد و آرشیو نیز تحول دیگری در همکاری‌های فرهنگی دو کشور است که مشتمل بر 6 بند ‌‌‌میان سازمان اسناد ملی و وزارت آموزش، فرهنگ و ورزش اسپانیا در خلال دیدار رئیس دولت اسپانیا از جمهوری اسلا‌‌‌می‌‌‌‌ ایران به امضاء رسید. دراین سند، همکاری دو کشور در زمینه‌های مبادله اسناد، آموزش متخصصین، روش‌های ساماندهی اسناد، چاپ اسناد و برگزاری نمایشگاه‌‌هایی اسناد و دیگر زمینه‌های همکاری مورد اشاره و توافق قرار گرفته است.

در زمینه گفتگوی تمدن‌ها که پیشنهاد آن توسط سید محمدخاتمی‌‌‌‌ رئیس جمهوری سابق ایران در سال 1997 ارائه شد و سازمان ملل بر اساس آن سال 2001 را سال گفتگوی تمدن‌ها اعلام کرد، تاکنون نشست‌های متعددی بین اندیشمندان و شخصیت‌های فرهنگی دو کشور در تهران و مادرید برگزار شده است. در خلال دیدار رئیس جمهوری اسلا‌‌‌می‌‌‌‌ایران از اسپانیا، برگزاری مشترک نشست اندیشمندان و سیاستمداران کشور‌های جهان در مادرید در اکتبر سال 2003 مورد توافق رهبران دو کشور قرار گرفت. نشست مذکور در پائیز سال 2003 تحت عنوان «همایش اسلام و غرب» با حضور وزرای خارجه و اندیشمندان و دیگر مسئولین دو کشور در شهر‌های مادرید و بارسلون برگزار شد.

همکاری فرهنگی دو کشور در عرصه‌‌های دیگر نیز تحقق یافته که از آن جمله امضای قرارداد خواهر خواندگی شهر‌های بارسلون و اصفهان است که در پی سفر شهردار بارسلون به اصفهان و سفر متقابل شهردار اصفهان در سال 2001 منعقد گردید. نامگذاری یکی از تالارهای اصلی خانه آسیا در بارسلون به نام اصفهان بیانگر تاثیر فرهنگ و تمدن ایرانی در قلب فرهنگ و تمدن اروپا است.

مجموعه تحولات سال‌های اخیر نشان ‌‌‌می‌‌‌دهد که دو کشور از ظرفیت لازم برای توسعه روابط برخوردارند. در نقشه جغرافیای دو کشور از یکدیگر فاصله دارند اما در تاریخ از حلقه‌‌های مشترک سیاسی، اقتصادی و فرهنگی برخوردارند. جایگاه مهم ایران در منطقه حساس و استراتژیک خلیج فارس و خاور‌‌‌میانه و ظرفیت‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی آن، توانمندی اقتصادی و صنعتی اسپانیا و موقعیت آن در اتحادیه اروپا از ارکان و زمینه‌های توسعه روابط دو کشور طی سال‌های اخیر ‌‌‌می‌‌‌باشد.

توافقات حاصله فرهنگی درتاریخ روابط ایران واسپانیا

  • عهدنامه مودت و تجارت منعقده در مارس 1892 در استانبول، تجدید شده در سال 1870 در شهر لندن؛
  • عهدنامه مودت و اقامت منعقده در ماره 1956 در مادرید؛
  • یادداشت تفاهم همکاری در زمینه ساخت کشتی و توسعه همکاری‌های جهانگردی منعقده در سال 1958 در تهران؛
  • یادداشت تفاهم توسعه همکاری‌های اقتصادی و بازرگانی منعقده در تاریخ 9 آذر ماه 1367؛
  • یادداشت تفاهم همکاری فنی و اقتصادی در زمینه زیربنائی، حمل ونقل و مسکن منعقده در تاریخ 16 اسفند 1372؛
  • یادداشت تفاهم همکاری پارلمانی منعقده در سال 1376 در مادرید؛
  • موافقتنامه حمل ونقل جاده‌ای منعقده در پائیز سال 1377 در تهران؛
  • یادداشت تفاهم همکاری‌های فرهنگی منعقده در پائیز سال 1378 در مادرید؛
  • اعلا‌‌‌میه جامع همکاری‌های دو کشور منعقده در جریان دیدار رئیس دولت اسپانیا از ایران در سال 1379؛
  • یادداشت تفاهم همکاری بین دانشگاه کمپلوتنسه مادرید و دانشگاه تهران در جریان دیدار رئیس دانشگاه کمپلوتنسه از تهران در سال 1379؛
  • یادداشت تفاهم رایزنی‌های سیاسی بین وزارت امورخارجه دو کشور در جریان دیدار وزیرخارجه اسپانیا از ایران در سال 1380؛
  • یادداشت تفاهم همکاری بین دانشگاه کمپلوتنسه مادرید و دانشگاه اصفهان در سال 1380؛
  • یادداشت تفاهم همکاری بین وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلا‌‌‌می‌‌‌‌ ایران و شورای عالی تحقیقات علمی اسپانیا در جریان دیدار وزیر علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلا‌‌‌می‌‌‌‌ یاران از اسپانیا در سال 1380؛
  • یادداشت تفاهم همکاری بین دانشگاه تهران و دانشگاه آتونوما مادرید در جریان دیدار وزیر علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلا‌‌‌می‌‌‌‌ ایران از مادرید در سال 1380؛
  • یادداشت تفاهم همکاری در زمینه جهانگردی منعقده در جریان دیدار ریاست جمهوری ایران از اسپانیا در سال 1381؛
  • یادداشت تفاهم همکاری در زمینه استاندارد منعقده در جریان دیدار رئیس مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی جمهوری اسلا‌‌‌می‌‌‌‌ ایران از اسپانیا در سال 1381؛
  • بازبینی و امضای یادداشت تفاهم همکاری بین دانشگاه تهران و دانشگاه آتونوما مادرید در جریان دیدار رئیس دانشگاه تهران از مادرید در سال 1382 [۱][۲].

نیز نگاه کنید به

موافقت نامه‌های فرهنگی سنگال و جمهوری اسلامی ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی روسیه و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی ژاپن و ج.ا.ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی تونس و ایران؛ قرارداد همکاری های رسمی فرهنگی میان ایران و چین ؛ تفاهم نامه های امضا شده بین سازمان ها و مراکز علمی فرهنگی ایران و چین؛موافقت نامه‌های فرهنگی تایلند و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی فرانسه و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی مالی و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی سودان و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی ساحل عاج و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی زیمبابوه و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی اوکراین و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی اردن و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی اتیوپی و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی قطر و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی گرجستان و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی و آموزشی بنگلادش و ایران؛ موافقت نامه‌های فرهنگی قزاقستان و ایران

کتابشناسی

  1. خضری، سید احمدرضا(1388). جایگاه زبان فارسی در اسپانیا: گذشته، حال، آینده. در سخنرانی در نشست مشترك شهر كتاب و انجمن دوستی ایران و اسپانیا. تهران: انجمن دوستی ایران و اسپانیا، مورخ 28دی 1388.
  2. فاخری، مهدی(1392). جامعه و فرهنگ اسپانیا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)