شش نسل از کارگردانان سینمای چین: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی « == ''6 نسل از کارگردانان سینمای چین'' == صاحب نظران و تحلیل گران امور سینما، کارگردانان سینما در طول بیش از یک قرن فعالیت این صنعت در چین را به 6 نسل تقسیم کردهاند که فعالیت هر نسل متأثر از اوضاع فرهنگی سیاسی و اجتماعی خاص آن دوره بوده است. نسل اول...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
صاحب نظران و تحلیل گران امور سینما، کارگردانان سینما در طول بیش از یک قرن فعالیت این صنعت در چین را به 6 نسل تقسیم کردهاند که فعالیت هر نسل متأثر از اوضاع فرهنگی سیاسی و اجتماعی خاص آن دوره بوده است. نسل اول و دوم مربوط به قبل از انقلاب [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|کمونیستی]](1949) و نسل چهارم تا ششم در سینمای بعد از انقلاب [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|کمونیستی]] رشد نموده و مطرح شده اند. | |||
صاحب نظران و تحلیل گران امور سینما، کارگردانان سینما در طول بیش از یک قرن فعالیت این صنعت در چین را به 6 نسل تقسیم | |||
== | === [[آغاز ورود صنعت سینما به چین تا دوران انقلاب کمونیستی]] === | ||
== | ==== پیدایش سینمای چین ==== | ||
براساس اسناد تاریخ سینما در | براساس اسناد تاریخ سینما در [[چین]]، یک سال پس از اختراع صنعت سینما توسط برادران لومیر، در [[پاریس]] در سال 1895میلادی، نخستین فیلم سینمایی در سال 1896در قهوه خانهای در شهر [[شانگهای]] [[چین]] به نمایش گذاشته شد. نخستین سالن نمایش فیلم هم در سال1908میلادی، توسط یک اسپانیایی بهنام آنتونیو ماروس (Antonio Maros)، در شهر [[شانگهای]] ساخته شد. اگرچه پیش از آن فرانسویها، آمریکاییها و اسپانیائیها فیلمهای ساخت کشورشان را در قهوه خانهها و رستورانهای [[شانگهای]] نمایش می دادند. | ||
====[[نخستین فیلم سینمایی ساخت چین]]==== | |||
نخستین فیلم چینی، در سال 1905 میلادی، با فیلمبرداری از یکی از [[هنر اپرای سنتی پکن|نمایش‌های مشهور اپرای پکن]] با عنوان «فتح کوه» ساخته شد. پس از آن، برای ده سال این شرکت‌های خارجی بودند که در عرصه‌ی [[صنعت فیلم و سینمای چین|صنعت فیلم چین]] فعال بودند و تولید فیلم داخلی دیگری صورت نگرفت. در دههی 1910، دو استودیو تولید فیلم به نام‌های «فِنگ تی (Fengti)» و «آسیا» تاسیس شدند. بنیانگذار استودیوی فیلم آسیا، فردی آمریکایی بود که نخستین فیلم خود را در [[شانگهای]] که مرکز تولید فیلم بود، با عنوان «زوج نا سازگار» ساخت. در دههی 1920، چینی‌ها شیوه‌ی تهیه و تولید فیلم را از تکنیسین‌های آمریکایی فرا گرفتند، ولی نفوذ [[آمریکا]] در [[صنعت فیلم و سینمای چین|صنعت فیلم چین]] تا دو دههی بعد ادامه یافت. در این دوره بود که شرکت‌های بزرگ تولید فیلم [[چین]] از جمله «کمپانی فیلم مینگ‌شینگ (Mingxing Film Company)» و «کمپانی فیلم تیَن‌ای (Tianyi Film Company)» فعالیت خود را آغاز کردند. کمپانی «مینگ‌شینگ» به تولید فیلمهای کمدی پرداخت که فیلم «عشق کارگران» از تولیدات این کمپانی بوده است. فیلم داستانی بلند «یتیم پدر بزرگ را نجات می‌دهد» و «مار سفید» (1926) هم از فیلمهای ساخت کمپانی تیان‌ای هستند. در دههی 1920 که دولت درگیر منازعات سیاسی داخلی بود، سینمای تجاری در [[شانگهای]] رشد کرد و فیلمهایی با موضوع هنرهای رزمی، داستان‌های تخیلی، اپرای سنتی تولید و به بازار عرضه شد. [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|حزب کمونیست چین]] هم در دههی ۱۹۳۰ میلادی، با تشکیل یک گروه فیلم‌سازی به نام «دیَن اینگ‌جو (Dian Ying Zhuo)»، فیلمهایی با ایده‌های چپی-لیبرالی با کیفیت هنری قابل قبولی تولید کرد. این فیلم‌ها معمولاً دارای ملودرام‌هایی با نکته‌های اجتماعی و چاشنی ضد ژاپنی بودند. «کرم ابریشم‌های بهاری» (۱۹۳۳) از «جِنگ بوگائو»، «الهه» (۱۹۳۴؛ صامت) از «ووی‌ن گانگ»، «بزرگراه» (۱۹۳۴)، از «سون یو»، «فرشته‌ی خیابانی» (۱۹۳۷) و «چهارراه‌ها» (۱۹۳۷) از «شِن‌زیلینگ»، از جمله‌ی این فیلم‌ها بودند. | |||
با حمله‌ی [[ژاپن]] به [[چین]] در سال 1937 میلادی و اشغال [[شانگهای]]، صنعت فیلم [[چین]] به هنگ‌کنگ منتقل شد. در سال 1945 میلادی، با راه‌اندازی مجدد تولید فیلم در سرزمین اصلی، موضوع اصلی فیلم‌ها را فجایع جنگ و اشغال تشکیل می‌داد. فیلمهایی همچون «رود بهاری به سوی شرق جاری است» (1947) از «کاری چوشنگ» و «جِنگ جونلی» و فیلم «هشتاد هزار مایل ابر و ماه» (1947) از «شی دونگ‌شان»، «کلاغ‌ها و گنجشک‌ها» از تولیدات سینمایی این دوره به شمار می‌روند. در سال 1935، نخستین جایزهی بین المللی جشنوارهی [[مسکو]] به فیلم«آواز مرد ماهیگیر» تعلق گرفت. شرکت فیلم (فرهنگ)، در همین مقطع به تولید فیلمهایی فارغ از پیام‌های سیاسی پرداخت و فیلم«بهار در شهر کوچک» را به کارگردانی «فی مو» در سال 1948، و در آستانه‌ی [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|حاکمیت کمونیستها]] تولید کرد که به‌عنوان یکی از بزرگترین فیلمهای تاریخ سینمای [[چین]] شناخته شده است. این فیلم که با روی‌کار آمدن [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|رژیم کمونیستی]]، از ادامه‌ی نمایش آن جلوگیری شد، در جشنوارهی «جایزهی فیلم هنگ کنگ» در سال 2004، جایزهی برترین فیلم چینی زبان [[تاریخ چین]] را به خود اختصاص داد. | |||
===[[صنعت سینما در دوران حاکمیت کمونیست ها|صنعت سینما در دوران حاکمیت کمونیستها]]=== | |||
====''دهههای 1950 و 1960''==== | |||
سالهای میان ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۶ میلادی در [[جمهوری خلق چین|جمهوری خلق]]، دورهی ملی‌کردن و اشتراکی کردن همه چیز در کشور [[چین]] بود. [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|حزب حاکم کمونیست]]، سینما را وسیله‌ای خوب برای تبلیغ ایدئولوژی خودش یافت و از آن برای ترویج سوسیالیسم استفاده کرد. تا سال ۱۹۶۵ میلادی، صدها فیلم به سبک رئالیسم سوسیالیستی ساخته شد که همگی به تجلیل از [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|انقلاب کمونیستی]] و شکوه زندگی در کشوری سوسیالیستی می‌پرداختند. | |||
از سال ۱۹۵۱ که نمایش فیلمهای هالیوودی و هنگکنگی و فیلمهای تولید شدهی پیش از سال ۱۹۴۹ در [[چین]] ممنوع شد، نمایش فیلمهای روسی و اروپای شرقی جای آنها را گرفت. در دههی ۱۹۵۰ «آکادمی فیلم [[پکن]]» و انتشار «مجلهی فیلم [[شانگهای]]» تأسیس شد. در این مقطع زمانی، تولید فیلمهایی که به زندگی روستاییان، سربازان و کارگران میپرداخت، مانند فیلم «پل» (۱۹۴۹) و «دختر موسفید» (۱۹۵۰) مورد توجه قرار گرفت. تعداد بینندگان فیلم از ۴۷ میلیون نفر در سال ۱۹۴۹ به ۴۱۵ میلیون در ۱۹۵۹ افزایش یافت. در سال ۱۹۵۸، که سیاست «جهش بزرگ به پیش» مطرح شد، صنعت فیلم توانست تولید خود را به دو برابر، یعنی سالانه ۲۲۹ فیلم سینمائی و نقاشی متحرک برساند که غالب این فیلم‌ها در راستای اهداف جهش بزرگ به پیش ساخته شدند. | |||
همچنانکه ذکر آن رفت، مائو در سال ۱۹۶۶میلادی، به شکلی غیر منتظره، برای مدت ده سال [[اجرای انقلاب فرهنگی در چین|انقلاب فرهنگی]] وحشتناکی بهراه انداخت که در جریان آن بسیاری از نهادهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی متلاشی و عده زیادی کشته شدند. تأثیر منفی این انقلاب بر صنعت فیلم [[چین]] بسیار بود، زیرا فیلمسازان نیز همراه با سایر هنرمندان برای«بازآموزی» به روستاها فرستاده شدند. تولید فیلم داستانی بین سالهای ۱۹۶۷ و ۱۹۶۹، تقریباً متوقف، و وقتی در۱۹۷۰، دوباره به راه افتاد، این صنعت به دست غیرحرفهایها افتاد که این صنعت را به بیراهه کشاندند. زمانی هم که بین سالهای۱۹۷۳و ۱۹۷۶میلادی، کارگردان‌های حرفه‌ای به تدریج از اردوی اجباری«بازآموزی» بازگشتند، به خاطر نابسامانی اوضاع سیاسی، تنها معدودی از آنها امکان ساختن فیلم یافتند. در طول 17سال(از تأسیس [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|نظام کمونیستی]] تا پایان [[اجرای انقلاب فرهنگی در چین|انقلاب فرهنگی]])، 603 فیلم داستانی و بیش از هشت هزار حلقه فیلم مستند تولید شد که عمدتا در راستای سیاستهای ترسیم شده توسط دولت بوده و از سوی نهاد تبلیغات [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|کمونیستی]] حمایت [[مالی]] می شدند. فیلم«غارت در آسمان» از تولیدات این دوره، در جشنوارهی فیلم لندن برنده جایزه بهترین فیلم شد. سالهای1961تا 1963، بخاطر شکست سیاست«جهش بزرگ به پیش»، موقتا فضای سیاسی نسبتا بازی در کشور شکل گرفت که فیلم «بهار زودرس»در این مقطع ساخته شد. | |||
سالهای | |||
در سال۱۹۷۶میلادی، مائو، دبیر کل حزب، و چو ئنلای، نخست‌وزیر، هر دو درگذشتند و با روی کار آمدن میانه روها، باند مخوف چهار نفرهی [[اجرای انقلاب فرهنگی در چین|انقلاب فرهنگی]] به رهبری همسر [[مائو تسه تونگ(مائو زدونگ)، بنیانگذار جمهوری خلق چین|مائو]] از قدرت برکنار، و فضای جدیدی در کشور بهوجود آمد. پس از [[اجرای انقلاب فرهنگی در چین|انقلاب فرهنگی]] فیلمهایی تولید شد که این دوران سیاه را سخت را نکوهش می کرد. | |||
مانند فیلم«باران شب» به کارگردانی«وو یونگگانگ (Wu Yonggang)» و «وو ای گونگ (Wu Yigong)» و فیلم«افسانهی کوه» به کارگردانی«شیه جین (Xie Jin)» که هر دو جایزهی اول نخستین جشنوارهی خروس طلایی در سال 1981را کسب کردند. | |||
====[[سینماگران نسل پنجم چین|سینما گران نسل پنجم]]==== | |||
در نیمه‌ی دوم دههی ۱۹۸۰، کارگردانان جدیدی وارد [[صنعت فیلم و سینمای چین|عرصه‌ی سینمای چین]] شدند که در آکادمی فیلم این کشور تحصیل کرده ولی در دورهی انقلاب فرهنگی، از ادامه‌ی تحصیل باز مانده و در این مقطع فارغ التحصیل شدند. این افراد شیوه‌ی سنتی قصه‌گویی را در فیلم رها و مدل جدیدی را به‌کار بیستند. فیلمهای «یک و هشت» و «زمین زرد» از نخستین تولیدات نسل پنجم فیلمسازان محسوب می‌شود. فیلمهای این کارگردانان در فستیوال‌های جهانی مورد توجه قرار گرفتند. فیلم «زمین زرد» توجه برگزارکنندگان فستیوال هنگ‌کنگ را جلب کرد. دههی ۱۹۸۰ دورهی آغاز رشد اقتصادی در [[چین]] بود و سینماگران نسل چهارم و پنجم، با نگاه انتقادی به [[تاریخ چین|تاریخ و سنت‌های چین]] فیلم می‌ساختند. غالب فیلمهای این نسل، در درجه‌ی نخست به آسیب‌های فردی حاصل از انقلاب فرهنگی پرداخته‌اند. مثلاً «یانگ یانجین» و «دِنگ ایمین» در فیلم «خنده‌ی غم‌آلود» (۱۹۷۹)، «زای‌جین» در فیلم «افسانهی کوهستان تیَن‌یون» (۱۹۸۰) و «وو‌یی گُنگ» در فیلم «باران بعد از ظهر» (۱۹۸۰)، همگی نسبت به وضعیت اسفبار روشنفکران همدردی نشان داده‌اند و فیلم «در میانسالی» (۱۹۸۲) از «وانگ چیومین» و «سون یو»، و فیلم «رودخانه‌ی بدون شناور» (۱۹۸۳) و «زندگی» (۱۹۸۴) از «وو تیمان‌مینگ» مصائب مشترک حرفه‌ای‌ها و روشنفکران را منعکس کردهاند. در فیلمهای دیگر دههی ۱۹۸۰ نیز می‌توان آثاری روزآمد و حتی طبیعت‌گرایانه در باب مسائل اجتماعی مشاهده کرد. [[سینماگران نسل پنجم چین|دورهی نسل پنجم]] با حادثه‌ی «تیان‌آن‌من» در سال ۱۹۸۹ به پایان رسید. | |||
====[[سینماگران نسل جدید چین|سینما گران نسل جدید]]==== | |||
پس از حادثه‌ی میدان تیان‌آن‌من (۱۹۸۹)، نسل جدیدی از فیلمسازان وارد عرصه‌ی این صنعت شدند. آنها فیلمهایی ساختند که در داخل [[چین]] نمایش داده نمی‌شدند، چون دولت از فیلمهایی با موضوعات خاص حمایت می‌کند. در این مقطع، کمبود تماشاچی با توزیع مجانی فیلم رفع می‌شد. در این دوره، فیلمسازان [[تایوان]] و هنگ‌کنگ و [[چین]] با یکدیگر همکاری می‌کردند و بودجه‌ی تهیه‌ی فیلم را هم با کمک یکدیگر تأمین می‌کردند. این گروه در سالهای اخیر چند فیلم مطرح به سینمای جهان عرضه کردهاند، از جمله «قهرمان» در سال ۲۰۰۲، «قول» در سال ۲۰۰۵ و «ضیافت» در سال ۲۰۰۶ که فیلمهای تولید شده برای بازار جهانی بوده‌اند. «ببر خمیده، اژدهای مخفی» توسط «آنگ لی» از تایوان کارگردانی شد، اما هنرمندان آن از [[چین]] و هنگ‌کنگ بودند. «استودیو جهانی (Hengdian)» که در استان «جه‌جیانگ» واقع شده، برای تولید اینگونه فیلم‌ها ساخته شد که هالیوود [[چین]] یا «چاینا وود» به‌شمار می‌رود و [[شهر ممنوعه پکن|شهر ممنوعه]] در آن بازسازی شده است<ref>سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ [[چین]]. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی.</ref>. | |||
== نیز نگاه کنید به == | |||
[[هنر در چین]]؛ [[هنر اپرای سنتی چینی]]؛ [[صنعت فیلم و سینمای چین]]؛ [[سیر تحول سینمای چین]] | |||
= کتابشناسی = | |||
<references /> | |||
[[رده:سینما، مستند و پویانمایی]] | |||
[[ | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۳۹
صاحب نظران و تحلیل گران امور سینما، کارگردانان سینما در طول بیش از یک قرن فعالیت این صنعت در چین را به 6 نسل تقسیم کردهاند که فعالیت هر نسل متأثر از اوضاع فرهنگی سیاسی و اجتماعی خاص آن دوره بوده است. نسل اول و دوم مربوط به قبل از انقلاب کمونیستی(1949) و نسل چهارم تا ششم در سینمای بعد از انقلاب کمونیستی رشد نموده و مطرح شده اند.
آغاز ورود صنعت سینما به چین تا دوران انقلاب کمونیستی
پیدایش سینمای چین
براساس اسناد تاریخ سینما در چین، یک سال پس از اختراع صنعت سینما توسط برادران لومیر، در پاریس در سال 1895میلادی، نخستین فیلم سینمایی در سال 1896در قهوه خانهای در شهر شانگهای چین به نمایش گذاشته شد. نخستین سالن نمایش فیلم هم در سال1908میلادی، توسط یک اسپانیایی بهنام آنتونیو ماروس (Antonio Maros)، در شهر شانگهای ساخته شد. اگرچه پیش از آن فرانسویها، آمریکاییها و اسپانیائیها فیلمهای ساخت کشورشان را در قهوه خانهها و رستورانهای شانگهای نمایش می دادند.
نخستین فیلم سینمایی ساخت چین
نخستین فیلم چینی، در سال 1905 میلادی، با فیلمبرداری از یکی از نمایش‌های مشهور اپرای پکن با عنوان «فتح کوه» ساخته شد. پس از آن، برای ده سال این شرکت‌های خارجی بودند که در عرصه‌ی صنعت فیلم چین فعال بودند و تولید فیلم داخلی دیگری صورت نگرفت. در دههی 1910، دو استودیو تولید فیلم به نام‌های «فِنگ تی (Fengti)» و «آسیا» تاسیس شدند. بنیانگذار استودیوی فیلم آسیا، فردی آمریکایی بود که نخستین فیلم خود را در شانگهای که مرکز تولید فیلم بود، با عنوان «زوج نا سازگار» ساخت. در دههی 1920، چینی‌ها شیوه‌ی تهیه و تولید فیلم را از تکنیسین‌های آمریکایی فرا گرفتند، ولی نفوذ آمریکا در صنعت فیلم چین تا دو دههی بعد ادامه یافت. در این دوره بود که شرکت‌های بزرگ تولید فیلم چین از جمله «کمپانی فیلم مینگ‌شینگ (Mingxing Film Company)» و «کمپانی فیلم تیَن‌ای (Tianyi Film Company)» فعالیت خود را آغاز کردند. کمپانی «مینگ‌شینگ» به تولید فیلمهای کمدی پرداخت که فیلم «عشق کارگران» از تولیدات این کمپانی بوده است. فیلم داستانی بلند «یتیم پدر بزرگ را نجات می‌دهد» و «مار سفید» (1926) هم از فیلمهای ساخت کمپانی تیان‌ای هستند. در دههی 1920 که دولت درگیر منازعات سیاسی داخلی بود، سینمای تجاری در شانگهای رشد کرد و فیلمهایی با موضوع هنرهای رزمی، داستان‌های تخیلی، اپرای سنتی تولید و به بازار عرضه شد. حزب کمونیست چین هم در دههی ۱۹۳۰ میلادی، با تشکیل یک گروه فیلم‌سازی به نام «دیَن اینگ‌جو (Dian Ying Zhuo)»، فیلمهایی با ایده‌های چپی-لیبرالی با کیفیت هنری قابل قبولی تولید کرد. این فیلم‌ها معمولاً دارای ملودرام‌هایی با نکته‌های اجتماعی و چاشنی ضد ژاپنی بودند. «کرم ابریشم‌های بهاری» (۱۹۳۳) از «جِنگ بوگائو»، «الهه» (۱۹۳۴؛ صامت) از «ووی‌ن گانگ»، «بزرگراه» (۱۹۳۴)، از «سون یو»، «فرشته‌ی خیابانی» (۱۹۳۷) و «چهارراه‌ها» (۱۹۳۷) از «شِن‌زیلینگ»، از جمله‌ی این فیلم‌ها بودند.
با حمله‌ی ژاپن به چین در سال 1937 میلادی و اشغال شانگهای، صنعت فیلم چین به هنگ‌کنگ منتقل شد. در سال 1945 میلادی، با راه‌اندازی مجدد تولید فیلم در سرزمین اصلی، موضوع اصلی فیلم‌ها را فجایع جنگ و اشغال تشکیل می‌داد. فیلمهایی همچون «رود بهاری به سوی شرق جاری است» (1947) از «کاری چوشنگ» و «جِنگ جونلی» و فیلم «هشتاد هزار مایل ابر و ماه» (1947) از «شی دونگ‌شان»، «کلاغ‌ها و گنجشک‌ها» از تولیدات سینمایی این دوره به شمار می‌روند. در سال 1935، نخستین جایزهی بین المللی جشنوارهی مسکو به فیلم«آواز مرد ماهیگیر» تعلق گرفت. شرکت فیلم (فرهنگ)، در همین مقطع به تولید فیلمهایی فارغ از پیام‌های سیاسی پرداخت و فیلم«بهار در شهر کوچک» را به کارگردانی «فی مو» در سال 1948، و در آستانه‌ی حاکمیت کمونیستها تولید کرد که به‌عنوان یکی از بزرگترین فیلمهای تاریخ سینمای چین شناخته شده است. این فیلم که با روی‌کار آمدن رژیم کمونیستی، از ادامه‌ی نمایش آن جلوگیری شد، در جشنوارهی «جایزهی فیلم هنگ کنگ» در سال 2004، جایزهی برترین فیلم چینی زبان تاریخ چین را به خود اختصاص داد.
صنعت سینما در دوران حاکمیت کمونیستها
دهههای 1950 و 1960
سالهای میان ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۶ میلادی در جمهوری خلق، دورهی ملی‌کردن و اشتراکی کردن همه چیز در کشور چین بود. حزب حاکم کمونیست، سینما را وسیله‌ای خوب برای تبلیغ ایدئولوژی خودش یافت و از آن برای ترویج سوسیالیسم استفاده کرد. تا سال ۱۹۶۵ میلادی، صدها فیلم به سبک رئالیسم سوسیالیستی ساخته شد که همگی به تجلیل از انقلاب کمونیستی و شکوه زندگی در کشوری سوسیالیستی می‌پرداختند.
از سال ۱۹۵۱ که نمایش فیلمهای هالیوودی و هنگکنگی و فیلمهای تولید شدهی پیش از سال ۱۹۴۹ در چین ممنوع شد، نمایش فیلمهای روسی و اروپای شرقی جای آنها را گرفت. در دههی ۱۹۵۰ «آکادمی فیلم پکن» و انتشار «مجلهی فیلم شانگهای» تأسیس شد. در این مقطع زمانی، تولید فیلمهایی که به زندگی روستاییان، سربازان و کارگران میپرداخت، مانند فیلم «پل» (۱۹۴۹) و «دختر موسفید» (۱۹۵۰) مورد توجه قرار گرفت. تعداد بینندگان فیلم از ۴۷ میلیون نفر در سال ۱۹۴۹ به ۴۱۵ میلیون در ۱۹۵۹ افزایش یافت. در سال ۱۹۵۸، که سیاست «جهش بزرگ به پیش» مطرح شد، صنعت فیلم توانست تولید خود را به دو برابر، یعنی سالانه ۲۲۹ فیلم سینمائی و نقاشی متحرک برساند که غالب این فیلم‌ها در راستای اهداف جهش بزرگ به پیش ساخته شدند.
همچنانکه ذکر آن رفت، مائو در سال ۱۹۶۶میلادی، به شکلی غیر منتظره، برای مدت ده سال انقلاب فرهنگی وحشتناکی بهراه انداخت که در جریان آن بسیاری از نهادهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی متلاشی و عده زیادی کشته شدند. تأثیر منفی این انقلاب بر صنعت فیلم چین بسیار بود، زیرا فیلمسازان نیز همراه با سایر هنرمندان برای«بازآموزی» به روستاها فرستاده شدند. تولید فیلم داستانی بین سالهای ۱۹۶۷ و ۱۹۶۹، تقریباً متوقف، و وقتی در۱۹۷۰، دوباره به راه افتاد، این صنعت به دست غیرحرفهایها افتاد که این صنعت را به بیراهه کشاندند. زمانی هم که بین سالهای۱۹۷۳و ۱۹۷۶میلادی، کارگردان‌های حرفه‌ای به تدریج از اردوی اجباری«بازآموزی» بازگشتند، به خاطر نابسامانی اوضاع سیاسی، تنها معدودی از آنها امکان ساختن فیلم یافتند. در طول 17سال(از تأسیس نظام کمونیستی تا پایان انقلاب فرهنگی)، 603 فیلم داستانی و بیش از هشت هزار حلقه فیلم مستند تولید شد که عمدتا در راستای سیاستهای ترسیم شده توسط دولت بوده و از سوی نهاد تبلیغات کمونیستی حمایت مالی می شدند. فیلم«غارت در آسمان» از تولیدات این دوره، در جشنوارهی فیلم لندن برنده جایزه بهترین فیلم شد. سالهای1961تا 1963، بخاطر شکست سیاست«جهش بزرگ به پیش»، موقتا فضای سیاسی نسبتا بازی در کشور شکل گرفت که فیلم «بهار زودرس»در این مقطع ساخته شد.
در سال۱۹۷۶میلادی، مائو، دبیر کل حزب، و چو ئنلای، نخست‌وزیر، هر دو درگذشتند و با روی کار آمدن میانه روها، باند مخوف چهار نفرهی انقلاب فرهنگی به رهبری همسر مائو از قدرت برکنار، و فضای جدیدی در کشور بهوجود آمد. پس از انقلاب فرهنگی فیلمهایی تولید شد که این دوران سیاه را سخت را نکوهش می کرد.
مانند فیلم«باران شب» به کارگردانی«وو یونگگانگ (Wu Yonggang)» و «وو ای گونگ (Wu Yigong)» و فیلم«افسانهی کوه» به کارگردانی«شیه جین (Xie Jin)» که هر دو جایزهی اول نخستین جشنوارهی خروس طلایی در سال 1981را کسب کردند.
سینما گران نسل پنجم
در نیمه‌ی دوم دههی ۱۹۸۰، کارگردانان جدیدی وارد عرصه‌ی سینمای چین شدند که در آکادمی فیلم این کشور تحصیل کرده ولی در دورهی انقلاب فرهنگی، از ادامه‌ی تحصیل باز مانده و در این مقطع فارغ التحصیل شدند. این افراد شیوه‌ی سنتی قصه‌گویی را در فیلم رها و مدل جدیدی را به‌کار بیستند. فیلمهای «یک و هشت» و «زمین زرد» از نخستین تولیدات نسل پنجم فیلمسازان محسوب می‌شود. فیلمهای این کارگردانان در فستیوال‌های جهانی مورد توجه قرار گرفتند. فیلم «زمین زرد» توجه برگزارکنندگان فستیوال هنگ‌کنگ را جلب کرد. دههی ۱۹۸۰ دورهی آغاز رشد اقتصادی در چین بود و سینماگران نسل چهارم و پنجم، با نگاه انتقادی به تاریخ و سنت‌های چین فیلم می‌ساختند. غالب فیلمهای این نسل، در درجه‌ی نخست به آسیب‌های فردی حاصل از انقلاب فرهنگی پرداخته‌اند. مثلاً «یانگ یانجین» و «دِنگ ایمین» در فیلم «خنده‌ی غم‌آلود» (۱۹۷۹)، «زای‌جین» در فیلم «افسانهی کوهستان تیَن‌یون» (۱۹۸۰) و «وو‌یی گُنگ» در فیلم «باران بعد از ظهر» (۱۹۸۰)، همگی نسبت به وضعیت اسفبار روشنفکران همدردی نشان داده‌اند و فیلم «در میانسالی» (۱۹۸۲) از «وانگ چیومین» و «سون یو»، و فیلم «رودخانه‌ی بدون شناور» (۱۹۸۳) و «زندگی» (۱۹۸۴) از «وو تیمان‌مینگ» مصائب مشترک حرفه‌ای‌ها و روشنفکران را منعکس کردهاند. در فیلمهای دیگر دههی ۱۹۸۰ نیز می‌توان آثاری روزآمد و حتی طبیعت‌گرایانه در باب مسائل اجتماعی مشاهده کرد. دورهی نسل پنجم با حادثه‌ی «تیان‌آن‌من» در سال ۱۹۸۹ به پایان رسید.
سینما گران نسل جدید
پس از حادثه‌ی میدان تیان‌آن‌من (۱۹۸۹)، نسل جدیدی از فیلمسازان وارد عرصه‌ی این صنعت شدند. آنها فیلمهایی ساختند که در داخل چین نمایش داده نمی‌شدند، چون دولت از فیلمهایی با موضوعات خاص حمایت می‌کند. در این مقطع، کمبود تماشاچی با توزیع مجانی فیلم رفع می‌شد. در این دوره، فیلمسازان تایوان و هنگ‌کنگ و چین با یکدیگر همکاری می‌کردند و بودجه‌ی تهیه‌ی فیلم را هم با کمک یکدیگر تأمین می‌کردند. این گروه در سالهای اخیر چند فیلم مطرح به سینمای جهان عرضه کردهاند، از جمله «قهرمان» در سال ۲۰۰۲، «قول» در سال ۲۰۰۵ و «ضیافت» در سال ۲۰۰۶ که فیلمهای تولید شده برای بازار جهانی بوده‌اند. «ببر خمیده، اژدهای مخفی» توسط «آنگ لی» از تایوان کارگردانی شد، اما هنرمندان آن از چین و هنگ‌کنگ بودند. «استودیو جهانی (Hengdian)» که در استان «جه‌جیانگ» واقع شده، برای تولید اینگونه فیلم‌ها ساخته شد که هالیوود چین یا «چاینا وود» به‌شمار می‌رود و شهر ممنوعه در آن بازسازی شده است[۱].
نیز نگاه کنید به
هنر در چین؛ هنر اپرای سنتی چینی؛ صنعت فیلم و سینمای چین؛ سیر تحول سینمای چین