گروه‌ها و نهاد‌های اجتماعی آرژانتین: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
گروهها و نهادهای موثر اجتماعی:
4ـ2ـ1 اقلّیتهای قومی، نژادی و مذهبی:
[[آرژانتین]] یکی از معدود سرزمینهایی است که اقوام مختلف مهاجر به این کشور، تشکیلدهندهی جمعیت غالب کشور میباشند. بسیاری از اقوام مختلف در طیّ سالیان متمادی و قریب دو سده حضور در این کشور، به عضوی از جامعه تبدیل شده و اکنون جامعهی اقلّیت محسوب نمیشوند.
[[آرژانتین]] یکی از معدود سرزمینهایی است که اقوام مختلف مهاجر به این کشور، تشکیلدهندهی جمعیت غالب کشور میباشند. بسیاری از اقوام مختلف در طیّ سالیان متمادی و قریب دو سده حضور در این کشور، به عضوی از جامعه تبدیل شده و اکنون جامعهی اقلّیت محسوب نمیشوند.


بخشی از اقوام مهاجر علیرغم حضور متمادی در این کشور، همچنان هویّت خود را به عنوان یک اقلّیت حفظ کرده و با تشکیل سازمانها و انجمنهای صنفی، در تلاش بودهاند تا منافع خود را از طریق این انجمنها دنبال نمایند. بنابراین کارویژهی این سازمانها بیشتر حفظ منافع قوم و گروه تشکیلدهندهی آن بوده است. در این بخش به مهم‌ترین گروههای قومی مذهبی حاضر در آرژانتین اشاره می‌شود. در این بین به جز ماپوچهها که از اقوام اصلی و بومی سرزمین آرژانتین محسوب میشوند، مابقی مهاجران خارجی میباشند. ذکر این نکته حائز اهمیت است که در سالهای اخیر اقلّیتهای قومی دیگری در حال شکلگیری هستند که مهم‌ترین آن‌ها چینیها، ژاپنیها و... هستند یا این‌که برخی گروههای قومی در درون خود به شعب مختلفی تقسیم میشوند که در بحث زیر به آن‌ها اشاره نشده است و صرفاً مهم‌ترین گروههای قومی، نژادی، و مذهبی مورد اشاره واقع شده‌اند.
بخشی از اقوام مهاجر علیرغم حضور متمادی در این کشور، همچنان هویّت خود را به عنوان یک اقلّیت حفظ کرده و با تشکیل سازمانها و انجمنهای صنفی، در تلاش بودهاند تا منافع خود را از طریق این انجمنها دنبال نمایند. بنابراین کار ویژهی این سازمانها بیشتر حفظ منافع قوم و گروه تشکیلدهندهی آن بوده است. در این بخش به مهم‌ترین گروههای قومی مذهبی حاضر در [[آرژانتین]] اشاره می‌شود. در این بین به جز ماپوچهها که از اقوام اصلی و بومی سرزمین [[آرژانتین]] محسوب میشوند، مابقی مهاجران خارجی میباشند. ذکر این نکته حائز اهمیت است که در سالهای اخیر اقلّیتهای قومی دیگری در حال شکلگیری هستند که مهم‌ترین آن‌ها چینیها، ژاپنیها و... هستند یا این‌که برخی گروههای قومی در درون خود به شعب مختلفی تقسیم میشوند که در بحث زیر به آن‌ها اشاره نشده است و صرفاً مهم‌ترین گروههای قومی، نژادی، و مذهبی مورد اشاره واقع شده‌اند.
 
=====[[اقلیت های نژادی آرژانتین|اقلّیتهای نژادی]]:=====
 
======الف) [[بومیان آرژانتین]]:======
4ـ2ـ1ـ1 اقلّیتهای نژادی:
در بخش [[تاریخ آرژانتین]] اشارهای گذرا به بومیان اصلی این سرزمین و نابودسازی آن‌ها توسّط استعمارگران کاشف این منطقه صورت گرفت. در حال حاضر مهم‌ترین بومیان ساکن [[آرژانتین]] ماپوچهها هستند. سایر اقوام بومیان مثل آگیرا، گوارانی و... به دلیل مهاجرت از این کشور به سرزمینهای مهاجر، تعداد قابل توجّهی را در کشور تشکیل نمیدهند<ref>Leslie R (2008). Language of the Land, The Mapuche in Argentina and Chile,USA: IWGIA. P3.</ref>. بنابراین در این بخش تنها به ماپوچهها اشاره می‌شود.
 
الف) [[بومیان آرژانتین]]:
 
در بخش [[تاریخ آرژانتین]] اشارهای گذرا به بومیان اصلی این سرزمین و نابودسازی آن‌ها توسّط استعمارگران کاشف این منطقه صورت گرفت. در حال حاضر مهم‌ترین بومیان ساکن آرژانتین ماپوچهها هستند. سایر اقوام بومیان مثل آگیرا، گوارانی و... به دلیل مهاجرت از این کشور به سرزمینهای مهاجر، تعداد قابل توجّهی را در کشور تشکیل نمیدهند (2008:3،Ray). بنابراین در این بخش تنها به ماپوچهها اشاره می‌شود.
 
 
ـ قتل و نابودی بومیان کشور به منظور استقبال از میهمانان اروپایی:
 
پامپاس در آرژانتین به صورت سنّتی یک منطقهی بدون قانون لقب گرفته بود. محلّ پرورش گاوها و اسبهای وحشی که زبانزد بودند و گاوچرانهای بومی معروف به گائوچوی وحشی. بومیان در این منطقه برای سالها و سده‌های متمادی زندگی میکردند. بین سالهای 1879ـ1878 سیاست جذب مهاجران اروپایی، به سیاست استراتژیک دولتهای وقت تبدیل شد و به منظور ترغیب آنها، حاصلخیزترین مناطق کشور و بلکه جهان به عنوان هدیهی مهاجران اروپایی تعیین گردید (Luna, 1994:128) لذا باقیماندهی بومیان ساکن در منطقهی پامپاس یا کشته شده و یا به سمت بخشهای جنوبیتر کشور و در واقع قطب جنوب رانده شدند. خولیو روکا که خود را فاتح بومیان میخواند این واقعه را یک گام اساسی در روند ایجاد ثبات در پامپاس خواند. همانند سایر نقاط جهان در این دوره با ورود راهآهن به کشور و اتّصال ایالتهای مهمّی چون بوئنوس‌آیرس، روساریو و کوردوبا، توسعهی شهری شدّت گرفت. کارگران کشاورز از این طریق می‌توانستند به مناطق مرکز کشور بروند و مشغول به کار شوند و محصولات کشاورزی با هزینهی کم از نقطهای به نقطهی دیگر حمل شوند.
 
مهم‌ترین گروههای مهاجر اروپایی را ایتالیاییها و اسپانیایی‌ها تشکیل میدادند و در بین دو گروه اخیر نیز نسبت ایتالیاییها به طور محسوسی بیشتر بود که علاوه بر آن‌ها تعداد قابل توجّهی از ملل دیگر، همچون فرانسویها، آلمانیها، لهستانیها، ترکهای عثمانی و یهودیان روس به آرژانتین سرازیر شدند. بین سالهای 1940ـ1860 بیش از 3 میلیون نفر از اروپا راهی آرژانتین شدند.[2]
 
گفته شد که بومیان اصلی با عنوان گروههای «قانون‌گریز» و «اصلاح‌ناپذیر» یا کشته شدند و یا به مناطق بد آب و هوا کوچانیده شده و در نهایت ناپدید شدند. نکتهی مهمّ دیگر این است که بخشهای وسیع مرکزی کشور، قطعهبندی شده و در اختیار مهاجران اروپایی که متمدّن شمرده میشدند قرار گرفت. از آن موقع این بخش از آرژانتین که جمعیت کمی را در خود جای داده بود، با ورود راهآهن و اهمیت یافتن کشاورزی به قطب اصلی کشور تبدیل شد که در دست اروپاییها بود. در بخشهای بعدی مشخّص خواهد شد که در واقع این مهاجران جدید سرنوشت کشور را در اختیار گرفتند تا جایی که در واقع امروزه مسئولین آرژانتین همه از نسلهای بعدی مهاجران اروپایی هستند.
 
 
ب) ماپوچهها:
 
ماپوچهها قوم مبارز بومی آرژانتین بودند که در مقابل تهاجم اسپانیایی‌ها به سرزمین خود برای حدود سه قرن مبارزه کردند و توسّط این اشغالگران که در پی نابودی آن‌ها بودند، به تدریج از سرزمینهای اصلی خود رانده شده و از این مقطع در پی حفظ حیات و بقای خود بودند.[1] عبارت وینکا[2] به معنی غیر ماپوچه در فرهنگ ماپوچهای همراه با بیاعتمادی و بیگانگی ادا می‌شود که در حقیت ناشی از تنفّر از اسپانیاییهای مهاجمی است که این قوم بزرگ را در سرزمین مادری خود به نابودی کشاندند.[3] در حال حاضر این قوم بزرگ در استان نئوکن زندگی می‌کنند و بر اساس برخی از آمارها جمعیت آن‌ها به دویست هزار نفر نیز میرسد.[4] تنها در همین استان است که زبان آن‌ها در برخی از مدارس خاص آموزش داده می‌شود. آنان در کلّ منطقهی آمریکای لاتین تنها قومی بودند که در کلّ دوران استعمار [[اسپانیا]] با آن‌ها مبارزه میکردند. ماپوچه که در زبان محلی به معنی «مردم سرزمین» (ماپو به معنی سرزمین، زمین و چه به معنی مردم و ملّت) میباشد، وابستگی زیادی به سرزمین آبا و اجدادی خود دارند. سازمان ماپوچهها قبیلهای است و به قبایل بسیار زیادی در بخشها و محدوده‌های تحت سلطهی خود تقسیم میشده‌اند. دفاع از فرهنگ و به دست آوردن مجدّد سرزمینهای اصلی خود واقع در منطقهی پاتاگونیا مبارزهای تاریخی است که این جمعیت و اقلّیت بزرگ بومی کشور تا حال حاضر نیز به آن ادامه داده است امّا به دلایل وجود قوانینی که در دولتهای اوّلیهی آرژانتین وضع شده است، تاکنون موفّقیتی نداشتهاند. تخمین زده می‌شود که بیش از 90 درصد از اراضی بسیار حاصلخیز منطقهی پاتاگونیا به مهاجران اروپایی هدیه شده و و اکنون مالکان خصوصی دارد.[5]
 
ماپوچهها در اصل از «دره آرائوکو»[6] شیلی به منطقهی پاتاگونیا مهاجرت کردند و به همین دلیل توسّط مهاجمان اسپانیایی «آرائوکنها» [7] نامیده شدند. [8]
 
در سال 2002، ماپوچهها باز از سرزمین خود با خشونت رانده شدند. در این سال گروه بنتون ایتالیایی از طریق دادگاه توانست حکم اشغال 900 هزار هکتار از سرزمینهای حاصلخیز منطقه را به دست بیاورد. این حکم با توجّه به اسنادی که گروه مزبور ارائه داد که در واقع دستور یک رئیس‌جمهور آرژانتین مبنی بر هدیهی این مقدار اراضی به ایتالیاییها بود، صادر گردیده بود.[9] در واقع رؤسای جمهور پس از [[استقلال آرژانتین]] در جهت آرزوی خود مبنی بر مهاجرت اروپاییها به این سرزمین و تشکیل یک کشور اروپایی، بذل و بخششهای اینچنینی زیادی کردهاند به گونهای که گفته می‌شود امروزه بخش اعظمی از کشور به تملّک اروپایی‌ها درآمده است. یهودیان و در سالهای اخیر چینیها مالک بخش وسیع دیگری از خاک بزرگ آرژانتین شده‌اند.


زمانی که اسپانیایی‌ها به آرژانتین رسیدند، ماپوچهها از راه کشاورزی امرار معاش می‌کردند. در واقع حرفهی اصلی ماپوچهها کشاورزی بود امّا پس از استعمار اسپانیا و به‌ویژه اقدامات دولتهای پس از استقلال، ماپوچهها از زمینهای اصلی و حاصلخیز خود رانده شدند. متناسب با وضعیت جغرافیایی فعلی که ماپوچهها ساکن آن هستند، حرفهی غالب آن‌ها تغییر کرد و امروزه شغل اصلی آن‌ها دامپروری و به‌ویژه گاوداری است. در کنار آن یکی از مراکز اصلی تولید صنایع دستی آرژانتین به‌ویژه جواهرآلات، نقرهکاری، کارهای روی چوب و چرم کشور توسّط ماپوچهها تولید می‌شود که مورد استقبال جهانگردان خارجی در سفر به آرژانتین نیز قرار گرفته است.( www.mapuchenation.org) لباس مردان ماپوچه شامل کت چرمی همراه با لنگهایی به کمر است.[10] روسری نیز جزو پوشش همیشگی زنان ماپوچه است.
قتل و نابودی بومیان کشور به منظور استقبال از میهمانان اروپایی:


زندگی جمعی ماپوچهها بر سنّت قبیلهای استوار است. در قبایل اصل اساسی خانواده است. یک قبیله که در زبان ماپوچهای «لوف»[11] خوانده میشود، مجموعهای متشکّل از اقوام و بستگان فامیلی و عشیرهای است که در منطقهی خود در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند و در همهی امور به یکدیگر کمک می‌کنند. این قبایل هرکدام توسّط بزرگ قبیله که الزاماً بزرگ سنّی نبوده و بیشتر مجموعهای از شرایط از جمله سن، شجاعت و حمایت از افراد قبیله و... باعث شده که وی به عنوان رئیس انتخاب شود، هدایت میشوند. رؤسای هر قبیله «لونکو»[12] خوانده میشوند. سنّتهای به جای مانده از قبیله حکم قانون اساسی قبیله را داشته و غیرقابل تخطّی هستند. این قوانین اصطلاحاً «آدماپو»[13] نام گرفتهاند.[14]
پامپاس در [[آرژانتین]] به صورت سنّتی یک منطقهی بدون قانون لقب گرفته بود. محلّ پرورش گاوها و اسبهای وحشی که زبانزد بودند و گاوچرانهای بومی معروف به گائوچوی وحشی. بومیان در این منطقه برای سالها و سده‌های متمادی زندگی میکردند. بین سالهای 1879ـ1878 سیاست جذب مهاجران اروپایی، به سیاست استراتژیک دولتهای وقت تبدیل شد و به منظور ترغیب آنها، حاصلخیزترین مناطق کشور و بلکه جهان به عنوان هدیهی مهاجران اروپایی تعیین گردید<ref>Luna (1994). P128.</ref> لذا باقیماندهی بومیان ساکن در منطقهی پامپاس یا کشته شده و یا به سمت بخشهای جنوبیتر کشور و در واقع قطب جنوب رانده شدند. خولیو روکا که خود را فاتح بومیان میخواند این واقعه را یک گام اساسی در روند ایجاد ثبات در پامپاس خواند. همانند سایر نقاط جهان در این دوره با ورود راهآهن به کشور و اتّصال ایالتهای مهمّی چون [[بوئنوس‌آیرس]]، روساریو و کوردوبا، توسعهی شهری شدّت گرفت. کارگران کشاورز از این طریق می‌توانستند به مناطق مرکز کشور بروند و مشغول به کار شوند و محصولات کشاورزی با هزینهی کم از نقطهای به نقطهی دیگر حمل شوند.


مهم‌ترین گروههای مهاجر اروپایی را ایتالیاییها و اسپانیایی‌ها تشکیل میدادند و در بین دو گروه اخیر نیز نسبت ایتالیاییها به طور محسوسی بیشتر بود که علاوه بر آن‌ها تعداد قابل توجّهی از ملل دیگر، همچون فرانسویها، آلمانیها، لهستانیها، ترکهای عثمانی و یهودیان روس به [[آرژانتین]] سرازیر شدند. بین سالهای 1940ـ1860 بیش از 3 میلیون نفر از اروپا راهی [[آرژانتین]] شدند.<ref>Historia del Pais، Op.Cit</ref>


4ـ2ـ1ـ2 اقلّیتهای مذهبی:
گفته شد که بومیان اصلی با عنوان گروههای «قانون‌گریز» و «اصلاح‌ناپذیر» یا کشته شدند و یا به مناطق بد آب و هوا کوچانیده شده و در نهایت ناپدید شدند. نکتهی مهمّ دیگر این است که بخشهای وسیع مرکزی کشور، قطعهبندی شده و در اختیار مهاجران اروپایی که متمدّن شمرده میشدند قرار گرفت. از آن موقع این بخش از [[آرژانتین]] که جمعیت کمی را در خود جای داده بود، با ورود راهآهن و اهمیت یافتن کشاورزی به قطب اصلی کشور تبدیل شد که در دست اروپاییها بود. در بخشهای بعدی مشخّص خواهد شد که در واقع این مهاجران جدید سرنوشت کشور را در اختیار گرفتند تا جایی که در واقع امروزه مسئولین [[آرژانتین]] همه از نسلهای بعدی مهاجران اروپایی هستند.
======[[قوم ماپوچه آرژانتین|ماپوچهها]]:======
ماپوچه ها قوم مبارز بومی [[آرژانتین]] بودند که در مقابل تهاجم اسپانیایی‌ها به سرزمین خود برای حدود سه قرن مبارزه کردند و توسّط این اشغالگران که در پی نابودی آن‌ها بودند، به تدریج از سرزمینهای اصلی خود رانده شده و از این مقطع در پی حفظ حیات و بقای خود بودند.<ref>Historia del Pais، Op.Cit P10.</ref> عبارت وینکا (Winka) به معنی غیر ماپوچه در فرهنگ ماپوچهای همراه با بیاعتمادی و بیگانگی ادا می‌شود که در حقیت ناشی از تنفّر از اسپانیاییهای مهاجمی است که این قوم بزرگ را در سرزمین مادری خود به نابودی کشاندند<ref>Leslie R. Op.Cit، P11.</ref>. در حال حاضر این قوم بزرگ در استان نئوکن زندگی می‌کنند و بر اساس برخی از آمارها جمعیت آن‌ها به دویست هزار نفر نیز میرسد<ref name=":11">McCloskey, E (2006). Argentina, USA, Bradt Travel Guide, P26.</ref>. تنها در همین استان است که زبان آن‌ها در برخی از مدارس خاص آموزش داده می‌شود. آنان در کلّ منطقهی آمریکای لاتین تنها قومی بودند که در کلّ دوران استعمار [[اسپانیا]] با آن‌ها مبارزه میکردند. ماپوچه که در زبان محلی به معنی «مردم سرزمین» (ماپو به معنی سرزمین، زمین و چه به معنی مردم و ملّت) میباشد، وابستگی زیادی به سرزمین آبا و اجدادی خود دارند. سازمان ماپوچهها قبیلهای است و به قبایل بسیار زیادی در بخشها و محدوده‌های تحت سلطهی خود تقسیم میشده‌اند. دفاع از فرهنگ و به دست آوردن مجدّد سرزمینهای اصلی خود واقع در منطقهی پاتاگونیا مبارزهای تاریخی است که این جمعیت و اقلّیت بزرگ بومی کشور تا حال حاضر نیز به آن ادامه داده است امّا به دلایل وجود قوانینی که در دولتهای اوّلیهی [[آرژانتین]] وضع شده است، تاکنون موفّقیتی نداشتهاند. تخمین زده می‌شود که بیش از 90 درصد از اراضی بسیار حاصلخیز منطقهی پاتاگونیا به مهاجران اروپایی هدیه شده و و اکنون مالکان خصوصی دارد<ref name=":11" />.


ـ یهودیان آرژانتین؛ یا آرژانتین یهودیان:
ماپوچهها در اصل از «دره آرائوکو» (Arauco Valley) شیلی به منطقهی پاتاگونیا مهاجرت کردند و به همین دلیل توسّط مهاجمان اسپانیایی «آرائوکنها» (Los Araucanos) نامیده شدند<ref>McCloskey, E (2006). Argentina, USA, Bradt Travel Guide, P28.</ref>.


از جمله اقوامی که به صورتی بسیار خاص در جهت کسب منافع خود گام برداشتهاند، یهودیان میپباشند. موضوع نفوذ يهوديان در ساختار اقتصادي و سياسي و فرهنگي كشور آرژانتين بر كسي پوشيده نيست. تعداد قابل توجّه يهوديان در آرژانتين، حضور گستردهی آن‌ها در عرصههاي اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و سياسي آرژانتين، نه تنها آن‌ها را به عنوان يك اقلّيت نژادي و مذهبي قوي به نمايش ميگذارد، بلكه توان اعمال نفوذ در عرصههاي تصميمگيري و سياستگذاري در كلّيهی زمينهها به نوعي سرنوشت اين كشور را تحت تأثير منافع گروهي آن‌ها قرار داده است.
در سال 2002، ماپوچهها باز از سرزمین خود با خشونت رانده شدند. در این سال گروه بنتون ایتالیایی از طریق دادگاه توانست حکم اشغال 900 هزار هکتار از سرزمینهای حاصلخیز منطقه را به دست بیاورد. این حکم با توجّه به اسنادی که گروه مزبور ارائه داد که در واقع دستور یک رئیس‌جمهور [[آرژانتین]] مبنی بر هدیهی این مقدار اراضی به ایتالیاییها بود، صادر گردیده بود.(Leslie Ray، Op.Cit، P 25) در واقع رؤسای جمهور پس از [[استقلال آرژانتین]] در جهت آرزوی خود مبنی بر مهاجرت اروپاییها به این سرزمین و تشکیل یک کشور اروپایی، بذل و بخششهای اینچنینی زیادی کردهاند به گونهای که گفته می‌شود امروزه بخش اعظمی از کشور به تملّک اروپایی‌ها درآمده است. یهودیان و در سالهای اخیر چینیها مالک بخش وسیع دیگری از خاک بزرگ [[آرژانتین]] شده‌اند.


برداشت موجود از يهوديان در آرژانتين آيينهی تمامنمايي از نقش اين عدّه در اين كشور و يا حتّي در ديدگاهي فراتر در آمريكاي جنوبي و مركزي نميباشد. قضاوتهاي موجود از اين گروه معمولاً مبتني بر اين برداشت است كه يهوديان را به عنوان گروهي اقلّيت نژادي و مذهبي معرفي مينمايد كه به عنوان وصلهاي ناجور بر كشور آرژانتين با اتّكا به حمايت خارجي و قدرت اثرگذاري بر روندهاي تصميمگيري در اركان سياسي، منافع گروهي خود را حاصل مينمايند. در اين ديدگاه يهوديان يك گروه اقلّيت بانفوذ با نقش يك گروه فشار سياسي معرّفي ميشوند. بر اين اساس در زمينهی مطالعهی موضوعات مربوط به آرژانتين ميتوان مقولهی «يهوديان آرژانتين» را مدّ نظر قرارداد. ليكن شايد با تغيير زاويهی ديد و كمي دقّت در تحوّلات تاريخي بتوان موضوع يهوديان آرژانتيني را با مفهوم جديد ديگري تحت عنوان «آرژانتين يهوديان» مورد بررسي قرار داد. (مقتدر، 1386: 12)
زمانی که اسپانیایی‌ها به [[آرژانتین]] رسیدند، ماپوچهها از راه کشاورزی امرار معاش می‌کردند. در واقع حرفهی اصلی ماپوچهها کشاورزی بود امّا پس از استعمار [[اسپانیا]] و به‌ویژه اقدامات دولتهای پس از استقلال، ماپوچهها از زمینهای اصلی و حاصلخیز خود رانده شدند. متناسب با وضعیت جغرافیایی فعلی که ماپوچهها ساکن آن هستند، حرفهی غالب آن‌ها تغییر کرد و امروزه شغل اصلی آن‌ها دامپروری و به‌ویژه گاوداری است. در کنار آن یکی از مراکز اصلی تولید صنایع دستی [[آرژانتین]] به‌ویژه جواهرآلات، نقرهکاری، کارهای روی چوب و چرم کشور توسّط ماپوچهها تولید می‌شود که مورد استقبال جهانگردان خارجی در سفر به [[آرژانتین]] نیز قرار گرفته است<ref>برگرفته از https://www.mapuchenation.org</ref>. لباس مردان ماپوچه شامل کت چرمی همراه با لنگهایی به کمر است.(Vincha) روسری نیز جزو پوشش همیشگی زنان ماپوچه است.


با توجّه به ماهيت شكلگيري هويت ملّي در آرژانتين كه به نظر عدّهاي هنوز به پايان نرسيده است و داراي قوام نيست، يهوديان با انسجام داخلي و با اتكا بر قوميت و آیين يهودي، شكلي سازمانيافته از يك هويت را در جامعهی از هم گسیختهی آرژانتين به نمايش ميگذارند. در اين جامعه هنجارها و رفتارهاي فردي، اجتماعي و سياسي بر محور منافع ملّي بر پايهی هويت ملّي شكل نگرفته است و رفتارها و هنجارها بر پايهی منافع فردي تعريف و تبيین ميشوند و به عبارتي هويت ملّي و منافع ملّي شناخته نشده و تعريف نشده است. يهوديان با ارائهی تعريف مشخّصی از قوميت، هويت، منافع گروهي و سازماندهي مبتني بر منافع جمعي از ساير گروههاي مهاجران به اين كشور (آرژانتين) متمايز ميشوند و به همين دليل آن‌ها توانستهاند در حدود 2 قرن با توسعهی سازمانها و نهادهاي مذهبي، آموزشي و اقتصادي به نفوذ سياسي دست يابند و به گواهي تاريخ در بسياري از مقاطع تاريخي با قرار گرفتن در مناصب سياسي به نفع منافع درونگروهي يهوديان فعاليت نمايند. (التریکی، 1353: 8) از اين ديدگاه نميتوان يهوديان را اقلّيتي در آرژانتين به شمار آورد. بلكه با اين برداشت يهوديان جمعيتي اقلّيت هستند كه در اوج اقتدار و قدرت، سرزمين آرژانتين را متعلّق به خود ميدانند. در اين ارتباط ميتوان به برخي از گمانهزنيهاي موجود صحّه گذارد مبني بر اينكه صهيونيسم بينالملل قبل از اشغال فلسطين براي اسكان يهوديان و ايجاد كشور يهودي، آرژانتين را مدّ نظر داشته‌، ليكن سير حوادث و سياستهاي استعماري انگلستان موجب تجديد نظر در اين ايده و تأسيس دولت نژادپرست صهيونيستي در سرزمينهاي اشغالي فلسطين گرديده است. (ضیایی، 1380)
زندگی جمعی ماپوچهها بر سنّت قبیلهای استوار است. در قبایل اصل اساسی خانواده است. یک قبیله که در زبان ماپوچهای «لوف» (LOf) خوانده میشود، مجموعهای متشکّل از اقوام و بستگان فامیلی و عشیرهای است که در منطقهی خود در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند و در همهی امور به یکدیگر کمک می‌کنند. این قبایل هرکدام توسّط بزرگ قبیله که الزاماً بزرگ سنّی نبوده و بیشتر مجموعهای از شرایط از جمله سن، شجاعت و حمایت از افراد قبیله و... باعث شده که وی به عنوان رئیس انتخاب شود، هدایت میشوند. رؤسای هر قبیله «لونکو» (Lonko) خوانده میشوند. سنّتهای به جای مانده از قبیله حکم قانون اساسی قبیله را داشته و غیرقابل تخطّی هستند. این قوانین اصطلاحاً «آدماپو» (admapu) نام گرفتهاند<ref>Leslie R. Op.Cit، P14.</ref>.
=====اقلّیتهای مذهبی:=====
=====[[یهودیان آرژانتین]] یا آرژانتین یهودیان: =====
از جمله اقوامی که به صورتی بسیار خاص در جهت کسب منافع خود گام برداشتهاند، یهودیان می‌باشند. موضوع نفوذ یهودیان در ساختار اقتصادی و سیاسی و فرهنگی کشور [[آرژانتین]] بر کسی پوشیده نیست. تعداد قابل توجّه یهودیان در [[آرژانتین]]، حضور گستردهی آن‌ها در عرصههای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی [[آرژانتین]]، نه تنها آن‌ها را به عنوان یک اقلّیت نژادی و مذهبی قوی به نمایش میگذارد، بلکه توان اعمال نفوذ در عرصههای تصمیمگیری و سیاستگذاری در کلّیهی زمینهها به نوعی سرنوشت این کشور را تحت تأثیر منافع گروهی آن‌ها قرار داده است.


برداشت موجود از یهودیان در [[آرژانتین]] آیینهی تمامنمایی از نقش این عدّه در این کشور و یا حتّی در دیدگاهی فراتر در آمریکای جنوبی و مرکزی نمیباشد. قضاوتهای موجود از این گروه معمولاً مبتنی بر این برداشت است که یهودیان را به عنوان گروهی اقلّیت نژادی و مذهبی معرفی مینماید که به عنوان وصلهای ناجور بر کشور [[آرژانتین]] با اتّکا به حمایت خارجی و قدرت اثرگذاری بر روندهای تصمیمگیری در ارکان سیاسی، منافع گروهی خود را حاصل مینمایند. در این دیدگاه یهودیان یک گروه اقلّیت بانفوذ با نقش یک گروه فشار سیاسی معرّفی میشوند. بر این اساس در زمینهی مطالعهی موضوعات مربوط به [[آرژانتین]] میتوان مقولهی «یهودیان [[آرژانتین]]» را مدّ نظر قرارداد. لیکن شاید با تغییر زاویهی دید و کمی دقّت در تحوّلات تاریخی بتوان موضوع یهودیان آرژانتینی را با مفهوم جدید دیگری تحت عنوان «[[آرژانتین]] یهودیان» مورد بررسی قرار داد<ref>مقتدر سیما، آبان (1386) یهودیان [[آرژانتین]]، افق بینا، شمارهٔ 33 .ص12.</ref>.


ـ ويژگيهاي جامعهی يهوديان آرژانتيني:
با توجّه به ماهیت شکلگیری هویت ملّی در [[آرژانتین]] که به نظر عدّهای هنوز به پایان نرسیده است و دارای قوام نیست، یهودیان با انسجام داخلی و با اتکا بر قومیت و آیین یهودی، شکلی سازمانیافته از یک هویت را در جامعهی از هم گسیختهی [[آرژانتین]] به نمایش میگذارند. در این جامعه هنجارها و رفتارهای فردی، اجتماعی و سیاسی بر محور منافع ملّی بر پایهی هویت ملّی شکل نگرفته است و رفتارها و هنجارها بر پایهی منافع فردی تعریف و تبیین میشوند و به عبارتی هویت ملّی و منافع ملّی شناخته نشده و تعریف نشده است. یهودیان با ارائهی تعریف مشخّصی از قومیت، هویت، منافع گروهی و سازماندهی مبتنی بر منافع جمعی از سایر گروههای مهاجران به این کشور ([[آرژانتین]]) متمایز میشوند و به همین دلیل آن‌ها توانستهاند در حدود 2 قرن با توسعهی سازمانها و نهادهای مذهبی، آموزشی و اقتصادی به نفوذ سیاسی دست یابند و به گواهی تاریخ در بسیاری از مقاطع تاریخی با قرار گرفتن در مناصب سیاسی به نفع منافع درونگروهی یهودیان فعالیت نمایند<ref>التریکی، حسین (1353). صهیونیسم در [[آرژانتین]]. ترجمهٔ علی منتظمی، تهران: بعثت. ص8.</ref>. از این دیدگاه نمیتوان یهودیان را اقلّیتی در [[آرژانتین]] به شمار آورد. بلکه با این برداشت یهودیان جمعیتی اقلّیت هستند که در اوج اقتدار و قدرت، سرزمین [[آرژانتین]] را متعلّق به خود میدانند. در این ارتباط میتوان به برخی از گمانهزنیهای موجود صحّه گذارد مبنی بر اینکه صهیونیسم بینالملل قبل از اشغال فلسطین برای اسکان یهودیان و ایجاد کشور یهودی، [[آرژانتین]] را مدّ نظر داشته‌، لیکن سیر حوادث و سیاستهای استعماری انگلستان موجب تجدید نظر در این ایده و تأسیس دولت نژادپرست صهیونیستی در سرزمینهای اشغالی فلسطین گردیده است<ref name=":0">ضیایی، محمد علی (1380). «[[آرژانتین]] یهودیان یا یهودیان [[آرژانتین]]». گزارش ادارهٔ کل آمریکا، وزارت امور خارجه.</ref><ref>خیرمند، احمدرضا (1391). جامعه و فرهنگ [[آرژانتین]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی]، ص99-106.</ref>.
===ویژگیهای جامعهی یهودیان آرژانتینی:===
==== 1ـ هویّتسازی (مشارکت یهودیان در شکلگیری [[آرژانتین]]): ====
با توجّه به اینکه کشورهای جدید در سطح جهانی مجموعهای از مهاجران از اقصی نقاط جهان میباشند، بنابراین روند شکلگیری ملّت ـ دولت در این کشورها تحت تأثیر منافع، فرهنگ و تمدّن اقوام مهاجر بوده است. این روند در بسیاری از دولتهای تازهتأسیس از جمله ایالات متّحدهی [[آمریکا]]، [[کانادا]] و استرالیا و کشورهای آمریکای لاتین دیده میشود. در این پروسه مهاجران بعد از یکی دو سال توانستهاند با تعریفی واحد از نقش، جایگاه خود در نظام سیاسی و اجتماعی و فرهنگی جامعهی جدید، هویت جدیدی را تولید نمایند. در تولید هویت جدید که از آن به عنوان هویت ملّی یاد میشود، مهاجران توانستهاند با رسیدن به مفهومی جدید، نظام اجتماعی خود را تعریف و با توافق بر یک سری از ارزشهای واحد، منافع جمعی را ایجاد و تعریف نمایند. در این تعریف، هویت ملّی هنجارها و ارزشهای توافقی است<ref name=":0" />. از این رو کسانی که در شکلگیری این هویت جدید نقش دارند میتوانند ضمن اثرگذاری بر این پروسه، هنجارها و ارزشهای قومی خود را نیز به عنوان هنجارهای ملّی نهادینه نمایند. در این جامعهی ملّی جدید، بر اثر مرور زمان نقشها و هنجارهای قومی رنگ باخته و ارزشها و هنجارهای ملّی جایگزین آن میشود<ref>Rein, R (2010). Argentine Jews Or Jewish Argentines, Essays on Ethnicity, Identity and diaspora. Netherlands, Koninklijke: Brill NV incorporates the imprints Brill. P25.</ref>.


1ـ هويّتسازي (مشاركت يهوديان در شكلگيري آرژانتين):
این روند و یا پروسه در کشور [[آرژانتین]] هنوز به تکامل نرسیده است و ملّتسازی و هویتسازی در مراحل میانی قرار دارد. کشور [[آرژانتین]] کشوری تازهتأسیس و مجتمعی از مهاجران از اقصی نقاط دنیا بهویژه مهاجران اسپانیایی، ایتالیایی، آلمانی، روسی و خاورمیانهای میباشد. با توجّه به اینکه مهاجرانی که به [[آرژانتین]] وارد شدند با سرزمینی روبهرو شدند که بومیانی با فرهنگ و تمدّن پیشرفته در آن‌جا زندگی نمیکردند، با مشکل فائق آمدن بر یک تمدّن و فرهنگ بومی روبهرو نبودند. این مشکل را اسپانیاییها در زمان ورود به مکزیک، پرو و بولیوی داشتند. از این جهت مهاجران برای غلبه بر فرهنگ ساکنان اصلی مجبور بودند که برای رسیدن به اصول مشترک به توافقاتی زودهنگام دست یابند. از سوی دیگر عدم وجود تمدّن و فرهنگ بومی در [[آرژانتین]] از استحاله و تبادلات فرهنگی تا حدّ زیادی جلوگیری کرد. در حالی که در مقایسه، در کشور برزیل اختلاط فرهنگی سیاهان بردهی وارداتی از آفریقا با مهاجرین سفیدپوست و همچنین اختلاط نژادی با بومیان در این سرزمین، تبادلات فرهنگی زیادی را به وجود آورد و از میان این تبادلات فرهنگ جدیدی تحت عنوان فرهنگ آفریقایی ـ بومی اکنون در برزیل به عنوان بخشی از فرهنگ مسلّط و هویت ملّی این کشور مورد شناساسی قرار میگیرد. امّا در [[آرژانتین]] به دلیل تنوّع قومی مهاجران و موجهای مهاجرتی که تنوّع نژادی و قومی را در این کشور تحت تأثیر قرار میداده است، هنوز وحدت فرهنگی و قومی حاصل نشده است. به همین دلیل مفهوم هویت ملّی در این کشور بسیار ضعیف است و تعاریف دقیق و مشخّصی از ارزشها و منافع ملّی وجود ندارد<ref>مقتدر سیما، آبان (1386) یهودیان [[آرژانتین]]، افق بینا، شمارهٔ 33 .ص13.</ref>.


با توجّه به اينكه كشورهاي جديد در سطح جهاني مجموعهاي از مهاجران از اقصي نقاط جهان ميباشند، بنابراين روند شكلگيري ملّت ـ دولت در اين كشورها تحت تأثير منافع، فرهنگ و تمدّن اقوام مهاجر بوده است. اين روند در بسياري از دولتهاي تازهتأسيس از جمله ايالات متّحدهی آمريكا، كانادا و استراليا و كشورهاي آمريكاي لاتين ديده ميشود. در اين پروسه مهاجران بعد از يكي دو سال توانستهاند با تعريفي واحد از نقش، جايگاه خود در نظام سياسي و اجتماعي و فرهنگي جامعهی جديد، هويت جديدي را توليد نمايند. در توليد هويت جديد كه از آن به عنوان هويت ملّي ياد ميشود، مهاجران توانستهاند با رسيدن به مفهومي جديد، نظام اجتماعي خود را تعريف و با توافق بر يك سري از ارزشهاي واحد، منافع جمعي را ايجاد و تعريف نمايند. در اين تعريف، هويت ملّي هنجارها و ارزشهاي توافقي است. (ضیایی، 1380) از اين رو كساني كه در شكلگيري اين هويت جديد نقش دارند ميتوانند ضمن اثرگذاري بر اين پروسه، هنجارها و ارزشهاي قومي خود را نيز به عنوان هنجارهاي ملّي نهادينه نمايند. در اين جامعهی ملّي جديد، بر اثر مرور زمان نقشها و هنجارهاي قومي رنگ باخته و ارزشها و هنجارهاي ملّي جايگزين آن ميشود. (Rein: 25)
در این جامعه ([[آرژانتین]]) که مفهوم ملّیت (به لحاظ فرهنگی و ارزشی ـ نه به لحاظ حقوقی) هنوز شکل و قوام ندارد، آنچه که حاکم است منافع فردی و قومی است و همچنین پراکندگی منافع بسیار است. بنابراین جامعهای با این ویژگی، مهاجرانی که گذشته از وابستگیهای ملّی (سرزمین مادری) دارای یک سری از ارزشهای ملّی و قومی هستند میتوانند به عنوان کانونها و جزایر پراکندهی قدرت ظاهر شوند.


اين روند و يا پروسه در كشور آرژانتين هنوز به تكامل نرسيده است و ملّتسازي و هويتسازي در مراحل مياني قرار دارد. كشور آرژانتين كشوري تازهتأسيس و مجتمعي از مهاجران از اقصي نقاط دنيا بهويژه مهاجران اسپانيايي، ايتاليايي، آلماني، روسي و خاورميانهاي ميباشد. با توجّه به اينكه مهاجراني كه به آرژانتين وارد شدند با سرزميني روبهرو شدند كه بومياني با فرهنگ و تمدّن پيشرفته در آن‌جا زندگي نميكردند، با مشكل فائق آمدن بر يك تمدّن و فرهنگ بومي روبهرو نبودند. اين مشكل را اسپانياييها در زمان ورود به مكزيك، پرو و بوليوي داشتند. از اين جهت مهاجران براي غلبه بر فرهنگ ساكنان اصلي مجبور بودند كه براي رسيدن به اصول مشترك به توافقاتي زودهنگام دست يابند. از سوي ديگر عدم وجود تمدّن و فرهنگ بومي در آرژانتين از استحاله و تبادلات فرهنگي تا حدّ زيادي جلوگيري كرد. در حالي كه در مقايسه، در كشور برزيل اختلاط فرهنگي سياهان بردهی وارداتي از آفريقا با مهاجرين سفيدپوست و همچنين اختلاط نژادي با بوميان در اين سرزمين، تبادلات فرهنگي زيادي را به وجود آورد و از ميان اين تبادلات فرهنگ جديدي تحت عنوان فرهنگ آفريقايی ـ بومي اكنون در برزيل به عنوان بخشي از فرهنگ مسلّط و هويت ملّي اين كشور مورد شناساسي قرار ميگيرد. امّا در آرژانتين به دليل تنوّع قومي مهاجران و موجهاي مهاجرتي كه تنوّع نژادي و قومي را در اين كشور تحت تأثير قرار ميداده است، هنوز وحدت فرهنگي و قومي حاصل نشده است. به همين دليل مفهوم هويت ملّي در اين كشور بسيار ضعيف است و تعاريف دقيق و مشخّصي از ارزشها و منافع ملّي وجود ندارد. (مقتدر، 1386: 13)
در این مدل یهودیان آرژانتینی به عنوان قوم یا نژادی با ارزشهای دینی و ایدئولوژی واحد که خود را برتر از سایر اقوام در جهان میدانند، از انگیزههای قوی برای تبدیل شدن به یک قدرت سیاسی و اثرگذار در تحوّلات جامعهی مذکور برخوردارند.


در اين جامعه (آرژانتين) كه مفهوم ملّيت (به لحاظ فرهنگي و ارزشي ـ نه به لحاظ حقوقي) هنوز شكل و قوام ندارد، آنچه كه حاكم است منافع فردي و قومي است و همچنين پراكندگي منافع بسيار است. بنابراين جامعهاي با اين ويژگي، مهاجراني كه گذشته از وابستگيهاي ملّي (سرزمين مادري) داراي يك سري از ارزشهاي ملّي و قومي هستند ميتوانند به عنوان كانونها و جزاير پراكندهی قدرت ظاهر شوند.
مهاجرت همزمان یهودیان با سایر مهاجرین به [[آرژانتین]] در ابتدای مسکونی شدن این سرزمین، سازماندهی یهودیان در کلنیهای کشاورزی و پراکنده شدن آن‌ها در نقاط پرجمعیت، ایجاد نهادها و سازمانهای مذهبی، اجتماعی و سیاسی با هدف حفظ هویت فرهنگی مذهبی و دفاع از منافع سیاسی و اجتماعی آنها، مالکیت زمینهای بزرگ کشاورزی و قرار گرفتن آن‌ها در ردیف تولیدکنندگان محصولات کشاورزی به عنوان اصلیترین کالای صادراتی، مالکیت بنگاههای اقتصادی و مالی بزرگ و اثرگذاری آن‌ها در سیستم مالی و پولی کشور، ارتباط آن‌ها با صهیونیسم بینالملل و به طور اخص اسرائیل و بهرهبرداری از لابی بزرگ یهودیان در سطح جهان، برخورداری آن‌ها از هویت واحد یهودی ـ صهیونیستی، مبتنی بر ارزشها و هنجارهای مذهبی یهودی و آرمانهای صهیونیسم بینالملل موجب گردیده آن‌ها نه تنها به عنوان یک اقلّیت قدرتمند در [[آرژانتین]] دارای نقش و نفوذ سیاسی، اقتصادی و فرهنگی باشند، بلکه به نوعی سهم بزرگی را در ساختار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی به دست آوردند<ref name=":12">Rein, R (2010). Argentine Jews Or Jewish Argentines, Essays on Ethnicity, Identity and diaspora. Netherlands, Koninklijke: Brill NV incorporates the imprints Brill. P34.</ref>.


در اين مدل يهوديان آرژانتيني به عنوان قوم يا نژادی با ارزشهاي ديني و ايدئولوژي واحد كه خود را برتر از ساير اقوام در جهان ميدانند، از انگيزههاي قوي براي تبديل شدن به يك قدرت سياسي و اثرگذار در تحوّلات جامعهب مذكور برخوردارند.
== نیز نگاه کنید به ==


مهاجرت همزمان يهوديان با ساير مهاجرين به آرژانتين در ابتداي مسكوني شدن اين سرزمين، سازماندهي يهوديان در كلنيهاي كشاورزي و پراكنده شدن آن‌ها در نقاط پرجمعيت، ايجاد نهادها و سازمانهاي مذهبي، اجتماعي و سياسي با هدف حفظ هويت فرهنگي مذهبي و دفاع از منافع سياسي و اجتماعي آنها، مالكيت زمينهاي بزرگ كشاورزي و قرار گرفتن آن‌ها در رديف توليدكنندگان محصولات كشاورزي به عنوان اصليترين كالاي صادراتي، مالكيت بنگاههاي اقتصادي و مالي بزرگ و اثرگذاري آن‌ها در سيستم مالي و پولي كشور، ارتباط آن‌ها با صهيونيسم بينالملل و به طور اخص اسرائيل و بهرهبرداري از لابي بزرگ يهوديان در سطح جهان، برخورداري آن‌ها از هويت واحد يهودي ـ صهيونيستي، مبتني بر ارزشها و هنجارهاي مذهبي يهودي و آرمانهاي صهيونيسم بينالملل موجب گرديده آن‌ها نه تنها به عنوان يك اقلّيت قدرتمند در آرژانتين داراي نقش و نفوذ سياسي، اقتصادي و فرهنگي باشند، بلكه به نوعي سهم بزرگي را در ساختار سياسي، اقتصادي و اجتماعي به دست آوردند. (Rein: 34)
== کتابشناسی ==

نسخهٔ ‏۲۶ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۴۴

آرژانتین یکی از معدود سرزمینهایی است که اقوام مختلف مهاجر به این کشور، تشکیلدهندهی جمعیت غالب کشور میباشند. بسیاری از اقوام مختلف در طیّ سالیان متمادی و قریب دو سده حضور در این کشور، به عضوی از جامعه تبدیل شده و اکنون جامعهی اقلّیت محسوب نمیشوند.

بخشی از اقوام مهاجر علیرغم حضور متمادی در این کشور، همچنان هویّت خود را به عنوان یک اقلّیت حفظ کرده و با تشکیل سازمانها و انجمنهای صنفی، در تلاش بودهاند تا منافع خود را از طریق این انجمنها دنبال نمایند. بنابراین کار ویژهی این سازمانها بیشتر حفظ منافع قوم و گروه تشکیلدهندهی آن بوده است. در این بخش به مهم‌ترین گروههای قومی مذهبی حاضر در آرژانتین اشاره می‌شود. در این بین به جز ماپوچهها که از اقوام اصلی و بومی سرزمین آرژانتین محسوب میشوند، مابقی مهاجران خارجی میباشند. ذکر این نکته حائز اهمیت است که در سالهای اخیر اقلّیتهای قومی دیگری در حال شکلگیری هستند که مهم‌ترین آن‌ها چینیها، ژاپنیها و... هستند یا این‌که برخی گروههای قومی در درون خود به شعب مختلفی تقسیم میشوند که در بحث زیر به آن‌ها اشاره نشده است و صرفاً مهم‌ترین گروههای قومی، نژادی، و مذهبی مورد اشاره واقع شده‌اند.

اقلّیتهای نژادی:
الف) بومیان آرژانتین:

در بخش تاریخ آرژانتین اشارهای گذرا به بومیان اصلی این سرزمین و نابودسازی آن‌ها توسّط استعمارگران کاشف این منطقه صورت گرفت. در حال حاضر مهم‌ترین بومیان ساکن آرژانتین ماپوچهها هستند. سایر اقوام بومیان مثل آگیرا، گوارانی و... به دلیل مهاجرت از این کشور به سرزمینهای مهاجر، تعداد قابل توجّهی را در کشور تشکیل نمیدهند[۱]. بنابراین در این بخش تنها به ماپوچهها اشاره می‌شود.

قتل و نابودی بومیان کشور به منظور استقبال از میهمانان اروپایی:

پامپاس در آرژانتین به صورت سنّتی یک منطقهی بدون قانون لقب گرفته بود. محلّ پرورش گاوها و اسبهای وحشی که زبانزد بودند و گاوچرانهای بومی معروف به گائوچوی وحشی. بومیان در این منطقه برای سالها و سده‌های متمادی زندگی میکردند. بین سالهای 1879ـ1878 سیاست جذب مهاجران اروپایی، به سیاست استراتژیک دولتهای وقت تبدیل شد و به منظور ترغیب آنها، حاصلخیزترین مناطق کشور و بلکه جهان به عنوان هدیهی مهاجران اروپایی تعیین گردید[۲] لذا باقیماندهی بومیان ساکن در منطقهی پامپاس یا کشته شده و یا به سمت بخشهای جنوبیتر کشور و در واقع قطب جنوب رانده شدند. خولیو روکا که خود را فاتح بومیان میخواند این واقعه را یک گام اساسی در روند ایجاد ثبات در پامپاس خواند. همانند سایر نقاط جهان در این دوره با ورود راهآهن به کشور و اتّصال ایالتهای مهمّی چون بوئنوس‌آیرس، روساریو و کوردوبا، توسعهی شهری شدّت گرفت. کارگران کشاورز از این طریق می‌توانستند به مناطق مرکز کشور بروند و مشغول به کار شوند و محصولات کشاورزی با هزینهی کم از نقطهای به نقطهی دیگر حمل شوند.

مهم‌ترین گروههای مهاجر اروپایی را ایتالیاییها و اسپانیایی‌ها تشکیل میدادند و در بین دو گروه اخیر نیز نسبت ایتالیاییها به طور محسوسی بیشتر بود که علاوه بر آن‌ها تعداد قابل توجّهی از ملل دیگر، همچون فرانسویها، آلمانیها، لهستانیها، ترکهای عثمانی و یهودیان روس به آرژانتین سرازیر شدند. بین سالهای 1940ـ1860 بیش از 3 میلیون نفر از اروپا راهی آرژانتین شدند.[۳]

گفته شد که بومیان اصلی با عنوان گروههای «قانون‌گریز» و «اصلاح‌ناپذیر» یا کشته شدند و یا به مناطق بد آب و هوا کوچانیده شده و در نهایت ناپدید شدند. نکتهی مهمّ دیگر این است که بخشهای وسیع مرکزی کشور، قطعهبندی شده و در اختیار مهاجران اروپایی که متمدّن شمرده میشدند قرار گرفت. از آن موقع این بخش از آرژانتین که جمعیت کمی را در خود جای داده بود، با ورود راهآهن و اهمیت یافتن کشاورزی به قطب اصلی کشور تبدیل شد که در دست اروپاییها بود. در بخشهای بعدی مشخّص خواهد شد که در واقع این مهاجران جدید سرنوشت کشور را در اختیار گرفتند تا جایی که در واقع امروزه مسئولین آرژانتین همه از نسلهای بعدی مهاجران اروپایی هستند.

ماپوچهها:

ماپوچه ها قوم مبارز بومی آرژانتین بودند که در مقابل تهاجم اسپانیایی‌ها به سرزمین خود برای حدود سه قرن مبارزه کردند و توسّط این اشغالگران که در پی نابودی آن‌ها بودند، به تدریج از سرزمینهای اصلی خود رانده شده و از این مقطع در پی حفظ حیات و بقای خود بودند.[۴] عبارت وینکا (Winka) به معنی غیر ماپوچه در فرهنگ ماپوچهای همراه با بیاعتمادی و بیگانگی ادا می‌شود که در حقیت ناشی از تنفّر از اسپانیاییهای مهاجمی است که این قوم بزرگ را در سرزمین مادری خود به نابودی کشاندند[۵]. در حال حاضر این قوم بزرگ در استان نئوکن زندگی می‌کنند و بر اساس برخی از آمارها جمعیت آن‌ها به دویست هزار نفر نیز میرسد[۶]. تنها در همین استان است که زبان آن‌ها در برخی از مدارس خاص آموزش داده می‌شود. آنان در کلّ منطقهی آمریکای لاتین تنها قومی بودند که در کلّ دوران استعمار اسپانیا با آن‌ها مبارزه میکردند. ماپوچه که در زبان محلی به معنی «مردم سرزمین» (ماپو به معنی سرزمین، زمین و چه به معنی مردم و ملّت) میباشد، وابستگی زیادی به سرزمین آبا و اجدادی خود دارند. سازمان ماپوچهها قبیلهای است و به قبایل بسیار زیادی در بخشها و محدوده‌های تحت سلطهی خود تقسیم میشده‌اند. دفاع از فرهنگ و به دست آوردن مجدّد سرزمینهای اصلی خود واقع در منطقهی پاتاگونیا مبارزهای تاریخی است که این جمعیت و اقلّیت بزرگ بومی کشور تا حال حاضر نیز به آن ادامه داده است امّا به دلایل وجود قوانینی که در دولتهای اوّلیهی آرژانتین وضع شده است، تاکنون موفّقیتی نداشتهاند. تخمین زده می‌شود که بیش از 90 درصد از اراضی بسیار حاصلخیز منطقهی پاتاگونیا به مهاجران اروپایی هدیه شده و و اکنون مالکان خصوصی دارد[۶].

ماپوچهها در اصل از «دره آرائوکو» (Arauco Valley) شیلی به منطقهی پاتاگونیا مهاجرت کردند و به همین دلیل توسّط مهاجمان اسپانیایی «آرائوکنها» (Los Araucanos) نامیده شدند[۷].

در سال 2002، ماپوچهها باز از سرزمین خود با خشونت رانده شدند. در این سال گروه بنتون ایتالیایی از طریق دادگاه توانست حکم اشغال 900 هزار هکتار از سرزمینهای حاصلخیز منطقه را به دست بیاورد. این حکم با توجّه به اسنادی که گروه مزبور ارائه داد که در واقع دستور یک رئیس‌جمهور آرژانتین مبنی بر هدیهی این مقدار اراضی به ایتالیاییها بود، صادر گردیده بود.(Leslie Ray، Op.Cit، P 25) در واقع رؤسای جمهور پس از استقلال آرژانتین در جهت آرزوی خود مبنی بر مهاجرت اروپاییها به این سرزمین و تشکیل یک کشور اروپایی، بذل و بخششهای اینچنینی زیادی کردهاند به گونهای که گفته می‌شود امروزه بخش اعظمی از کشور به تملّک اروپایی‌ها درآمده است. یهودیان و در سالهای اخیر چینیها مالک بخش وسیع دیگری از خاک بزرگ آرژانتین شده‌اند.

زمانی که اسپانیایی‌ها به آرژانتین رسیدند، ماپوچهها از راه کشاورزی امرار معاش می‌کردند. در واقع حرفهی اصلی ماپوچهها کشاورزی بود امّا پس از استعمار اسپانیا و به‌ویژه اقدامات دولتهای پس از استقلال، ماپوچهها از زمینهای اصلی و حاصلخیز خود رانده شدند. متناسب با وضعیت جغرافیایی فعلی که ماپوچهها ساکن آن هستند، حرفهی غالب آن‌ها تغییر کرد و امروزه شغل اصلی آن‌ها دامپروری و به‌ویژه گاوداری است. در کنار آن یکی از مراکز اصلی تولید صنایع دستی آرژانتین به‌ویژه جواهرآلات، نقرهکاری، کارهای روی چوب و چرم کشور توسّط ماپوچهها تولید می‌شود که مورد استقبال جهانگردان خارجی در سفر به آرژانتین نیز قرار گرفته است[۸]. لباس مردان ماپوچه شامل کت چرمی همراه با لنگهایی به کمر است.(Vincha) روسری نیز جزو پوشش همیشگی زنان ماپوچه است.

زندگی جمعی ماپوچهها بر سنّت قبیلهای استوار است. در قبایل اصل اساسی خانواده است. یک قبیله که در زبان ماپوچهای «لوف» (LOf) خوانده میشود، مجموعهای متشکّل از اقوام و بستگان فامیلی و عشیرهای است که در منطقهی خود در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند و در همهی امور به یکدیگر کمک می‌کنند. این قبایل هرکدام توسّط بزرگ قبیله که الزاماً بزرگ سنّی نبوده و بیشتر مجموعهای از شرایط از جمله سن، شجاعت و حمایت از افراد قبیله و... باعث شده که وی به عنوان رئیس انتخاب شود، هدایت میشوند. رؤسای هر قبیله «لونکو» (Lonko) خوانده میشوند. سنّتهای به جای مانده از قبیله حکم قانون اساسی قبیله را داشته و غیرقابل تخطّی هستند. این قوانین اصطلاحاً «آدماپو» (admapu) نام گرفتهاند[۹].

اقلّیتهای مذهبی:
یهودیان آرژانتین یا آرژانتین یهودیان:

از جمله اقوامی که به صورتی بسیار خاص در جهت کسب منافع خود گام برداشتهاند، یهودیان می‌باشند. موضوع نفوذ یهودیان در ساختار اقتصادی و سیاسی و فرهنگی کشور آرژانتین بر کسی پوشیده نیست. تعداد قابل توجّه یهودیان در آرژانتین، حضور گستردهی آن‌ها در عرصههای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی آرژانتین، نه تنها آن‌ها را به عنوان یک اقلّیت نژادی و مذهبی قوی به نمایش میگذارد، بلکه توان اعمال نفوذ در عرصههای تصمیمگیری و سیاستگذاری در کلّیهی زمینهها به نوعی سرنوشت این کشور را تحت تأثیر منافع گروهی آن‌ها قرار داده است.

برداشت موجود از یهودیان در آرژانتین آیینهی تمامنمایی از نقش این عدّه در این کشور و یا حتّی در دیدگاهی فراتر در آمریکای جنوبی و مرکزی نمیباشد. قضاوتهای موجود از این گروه معمولاً مبتنی بر این برداشت است که یهودیان را به عنوان گروهی اقلّیت نژادی و مذهبی معرفی مینماید که به عنوان وصلهای ناجور بر کشور آرژانتین با اتّکا به حمایت خارجی و قدرت اثرگذاری بر روندهای تصمیمگیری در ارکان سیاسی، منافع گروهی خود را حاصل مینمایند. در این دیدگاه یهودیان یک گروه اقلّیت بانفوذ با نقش یک گروه فشار سیاسی معرّفی میشوند. بر این اساس در زمینهی مطالعهی موضوعات مربوط به آرژانتین میتوان مقولهی «یهودیان آرژانتین» را مدّ نظر قرارداد. لیکن شاید با تغییر زاویهی دید و کمی دقّت در تحوّلات تاریخی بتوان موضوع یهودیان آرژانتینی را با مفهوم جدید دیگری تحت عنوان «آرژانتین یهودیان» مورد بررسی قرار داد[۱۰].

با توجّه به ماهیت شکلگیری هویت ملّی در آرژانتین که به نظر عدّهای هنوز به پایان نرسیده است و دارای قوام نیست، یهودیان با انسجام داخلی و با اتکا بر قومیت و آیین یهودی، شکلی سازمانیافته از یک هویت را در جامعهی از هم گسیختهی آرژانتین به نمایش میگذارند. در این جامعه هنجارها و رفتارهای فردی، اجتماعی و سیاسی بر محور منافع ملّی بر پایهی هویت ملّی شکل نگرفته است و رفتارها و هنجارها بر پایهی منافع فردی تعریف و تبیین میشوند و به عبارتی هویت ملّی و منافع ملّی شناخته نشده و تعریف نشده است. یهودیان با ارائهی تعریف مشخّصی از قومیت، هویت، منافع گروهی و سازماندهی مبتنی بر منافع جمعی از سایر گروههای مهاجران به این کشور (آرژانتین) متمایز میشوند و به همین دلیل آن‌ها توانستهاند در حدود 2 قرن با توسعهی سازمانها و نهادهای مذهبی، آموزشی و اقتصادی به نفوذ سیاسی دست یابند و به گواهی تاریخ در بسیاری از مقاطع تاریخی با قرار گرفتن در مناصب سیاسی به نفع منافع درونگروهی یهودیان فعالیت نمایند[۱۱]. از این دیدگاه نمیتوان یهودیان را اقلّیتی در آرژانتین به شمار آورد. بلکه با این برداشت یهودیان جمعیتی اقلّیت هستند که در اوج اقتدار و قدرت، سرزمین آرژانتین را متعلّق به خود میدانند. در این ارتباط میتوان به برخی از گمانهزنیهای موجود صحّه گذارد مبنی بر اینکه صهیونیسم بینالملل قبل از اشغال فلسطین برای اسکان یهودیان و ایجاد کشور یهودی، آرژانتین را مدّ نظر داشته‌، لیکن سیر حوادث و سیاستهای استعماری انگلستان موجب تجدید نظر در این ایده و تأسیس دولت نژادپرست صهیونیستی در سرزمینهای اشغالی فلسطین گردیده است[۱۲][۱۳].

ویژگیهای جامعهی یهودیان آرژانتینی:

1ـ هویّتسازی (مشارکت یهودیان در شکلگیری آرژانتین):

با توجّه به اینکه کشورهای جدید در سطح جهانی مجموعهای از مهاجران از اقصی نقاط جهان میباشند، بنابراین روند شکلگیری ملّت ـ دولت در این کشورها تحت تأثیر منافع، فرهنگ و تمدّن اقوام مهاجر بوده است. این روند در بسیاری از دولتهای تازهتأسیس از جمله ایالات متّحدهی آمریکا، کانادا و استرالیا و کشورهای آمریکای لاتین دیده میشود. در این پروسه مهاجران بعد از یکی دو سال توانستهاند با تعریفی واحد از نقش، جایگاه خود در نظام سیاسی و اجتماعی و فرهنگی جامعهی جدید، هویت جدیدی را تولید نمایند. در تولید هویت جدید که از آن به عنوان هویت ملّی یاد میشود، مهاجران توانستهاند با رسیدن به مفهومی جدید، نظام اجتماعی خود را تعریف و با توافق بر یک سری از ارزشهای واحد، منافع جمعی را ایجاد و تعریف نمایند. در این تعریف، هویت ملّی هنجارها و ارزشهای توافقی است[۱۲]. از این رو کسانی که در شکلگیری این هویت جدید نقش دارند میتوانند ضمن اثرگذاری بر این پروسه، هنجارها و ارزشهای قومی خود را نیز به عنوان هنجارهای ملّی نهادینه نمایند. در این جامعهی ملّی جدید، بر اثر مرور زمان نقشها و هنجارهای قومی رنگ باخته و ارزشها و هنجارهای ملّی جایگزین آن میشود[۱۴].

این روند و یا پروسه در کشور آرژانتین هنوز به تکامل نرسیده است و ملّتسازی و هویتسازی در مراحل میانی قرار دارد. کشور آرژانتین کشوری تازهتأسیس و مجتمعی از مهاجران از اقصی نقاط دنیا بهویژه مهاجران اسپانیایی، ایتالیایی، آلمانی، روسی و خاورمیانهای میباشد. با توجّه به اینکه مهاجرانی که به آرژانتین وارد شدند با سرزمینی روبهرو شدند که بومیانی با فرهنگ و تمدّن پیشرفته در آن‌جا زندگی نمیکردند، با مشکل فائق آمدن بر یک تمدّن و فرهنگ بومی روبهرو نبودند. این مشکل را اسپانیاییها در زمان ورود به مکزیک، پرو و بولیوی داشتند. از این جهت مهاجران برای غلبه بر فرهنگ ساکنان اصلی مجبور بودند که برای رسیدن به اصول مشترک به توافقاتی زودهنگام دست یابند. از سوی دیگر عدم وجود تمدّن و فرهنگ بومی در آرژانتین از استحاله و تبادلات فرهنگی تا حدّ زیادی جلوگیری کرد. در حالی که در مقایسه، در کشور برزیل اختلاط فرهنگی سیاهان بردهی وارداتی از آفریقا با مهاجرین سفیدپوست و همچنین اختلاط نژادی با بومیان در این سرزمین، تبادلات فرهنگی زیادی را به وجود آورد و از میان این تبادلات فرهنگ جدیدی تحت عنوان فرهنگ آفریقایی ـ بومی اکنون در برزیل به عنوان بخشی از فرهنگ مسلّط و هویت ملّی این کشور مورد شناساسی قرار میگیرد. امّا در آرژانتین به دلیل تنوّع قومی مهاجران و موجهای مهاجرتی که تنوّع نژادی و قومی را در این کشور تحت تأثیر قرار میداده است، هنوز وحدت فرهنگی و قومی حاصل نشده است. به همین دلیل مفهوم هویت ملّی در این کشور بسیار ضعیف است و تعاریف دقیق و مشخّصی از ارزشها و منافع ملّی وجود ندارد[۱۵].

در این جامعه (آرژانتین) که مفهوم ملّیت (به لحاظ فرهنگی و ارزشی ـ نه به لحاظ حقوقی) هنوز شکل و قوام ندارد، آنچه که حاکم است منافع فردی و قومی است و همچنین پراکندگی منافع بسیار است. بنابراین جامعهای با این ویژگی، مهاجرانی که گذشته از وابستگیهای ملّی (سرزمین مادری) دارای یک سری از ارزشهای ملّی و قومی هستند میتوانند به عنوان کانونها و جزایر پراکندهی قدرت ظاهر شوند.

در این مدل یهودیان آرژانتینی به عنوان قوم یا نژادی با ارزشهای دینی و ایدئولوژی واحد که خود را برتر از سایر اقوام در جهان میدانند، از انگیزههای قوی برای تبدیل شدن به یک قدرت سیاسی و اثرگذار در تحوّلات جامعهی مذکور برخوردارند.

مهاجرت همزمان یهودیان با سایر مهاجرین به آرژانتین در ابتدای مسکونی شدن این سرزمین، سازماندهی یهودیان در کلنیهای کشاورزی و پراکنده شدن آن‌ها در نقاط پرجمعیت، ایجاد نهادها و سازمانهای مذهبی، اجتماعی و سیاسی با هدف حفظ هویت فرهنگی مذهبی و دفاع از منافع سیاسی و اجتماعی آنها، مالکیت زمینهای بزرگ کشاورزی و قرار گرفتن آن‌ها در ردیف تولیدکنندگان محصولات کشاورزی به عنوان اصلیترین کالای صادراتی، مالکیت بنگاههای اقتصادی و مالی بزرگ و اثرگذاری آن‌ها در سیستم مالی و پولی کشور، ارتباط آن‌ها با صهیونیسم بینالملل و به طور اخص اسرائیل و بهرهبرداری از لابی بزرگ یهودیان در سطح جهان، برخورداری آن‌ها از هویت واحد یهودی ـ صهیونیستی، مبتنی بر ارزشها و هنجارهای مذهبی یهودی و آرمانهای صهیونیسم بینالملل موجب گردیده آن‌ها نه تنها به عنوان یک اقلّیت قدرتمند در آرژانتین دارای نقش و نفوذ سیاسی، اقتصادی و فرهنگی باشند، بلکه به نوعی سهم بزرگی را در ساختار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی به دست آوردند[۱۶].

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. ↑ Leslie R (2008). Language of the Land, The Mapuche in Argentina and Chile,USA: IWGIA. P3.
  2. ↑ Luna (1994). P128.
  3. ↑ Historia del Pais، Op.Cit
  4. ↑ Historia del Pais، Op.Cit P10.
  5. ↑ Leslie R. Op.Cit، P11.
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ McCloskey, E (2006). Argentina, USA, Bradt Travel Guide, P26.
  7. ↑ McCloskey, E (2006). Argentina, USA, Bradt Travel Guide, P28.
  8. ↑ برگرفته از https://www.mapuchenation.org
  9. ↑ Leslie R. Op.Cit، P14.
  10. ↑ مقتدر سیما، آبان (1386) یهودیان آرژانتین، افق بینا، شمارهٔ 33 .ص12.
  11. ↑ التریکی، حسین (1353). صهیونیسم در آرژانتین. ترجمهٔ علی منتظمی، تهران: بعثت. ص8.
  12. ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ضیایی، محمد علی (1380). «آرژانتین یهودیان یا یهودیان آرژانتین». گزارش ادارهٔ کل آمریکا، وزارت امور خارجه.
  13. ↑ خیرمند، احمدرضا (1391). جامعه و فرهنگ آرژانتین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص99-106.
  14. ↑ Rein, R (2010). Argentine Jews Or Jewish Argentines, Essays on Ethnicity, Identity and diaspora. Netherlands, Koninklijke: Brill NV incorporates the imprints Brill. P25.
  15. ↑ مقتدر سیما، آبان (1386) یهودیان آرژانتین، افق بینا، شمارهٔ 33 .ص13.
  16. ↑ Rein, R (2010). Argentine Jews Or Jewish Argentines, Essays on Ethnicity, Identity and diaspora. Netherlands, Koninklijke: Brill NV incorporates the imprints Brill. P34.
برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=گروه‌ها_و_نهاد‌های_اجتماعی_آرژانتین&oldid=34123»