تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی گرجستان: تفاوت میان نسخهها
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
===[[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی گرجستان|پیشینه ادبی]]=== | |||
[[پرونده:Ilia Chavchavadze.jpg|بندانگشتی|346x346پیکسل|Ilia Chavchavadze - برگرفته از سایت wikipedia - قابل بازیابی از: https://en.wikipedia.org/wiki/Ilia_Chavchavadze]]ادبیات گرجی از قرن 5 مسیحی کتبا مستند میباشد. از اوایل قرن 4 میلادی دین رسمی تمام [[گرجستان]] مسیحیت اعلام شد. نوشتار گرجی یکی از قدیمیترین سیستمهای نوشتار جهان است. بنا به روایت تاریخی که در کتاب | |||
باستانی سرگذشت کارتیل (kartlis Tskhovreba) منعکس شده است احداث نوشتار گرجی به دوره استقرار دولت [[گرجستان]] شرقی یا «ایبریا» (Iberia) در قرون 3-4 پیش از [[زبان گرجی]] متعلق به خانواده زبانهای کارتول (kartvel) یکی از گروههای رایج در قفقاز میباشد این خانواده شامل [[زبان گرجی]]، زبان مگری، چانی و اسونی است. | |||
میلاد نسبت داده شده است ولی به استناد آثار کتبی گرجی که امروزه در دست محققان است تاریخ موثق نوشتار گرجی از قرن پنجم مسیحی آغاز میشود. | میلاد نسبت داده شده است ولی به استناد آثار کتبی گرجی که امروزه در دست محققان است تاریخ موثق نوشتار گرجی از قرن پنجم مسیحی آغاز میشود. قدیمیترین سنگ نوشته گرجی به وسیله کوربو (Corbo) باستانشناس ایتالیایی در فلسطین کشف شد و تاریخ کتابت آن در حدود سال 343 مسیحی تعیین شده است. در سرزمین [[گرجستان]] قدیمیترین اثر خطی سنگ نوشتهای است در کلیسای بولنیسی (Bolnisi) در [[گرجستان]] جنوبی که تاریخ کتابت آن سال 492 مسیحی میباشد. | ||
در اصل ادبیات گرجستانی، چند قرن قبل از میلاد مسیح پا به عرصه وجود نهاده است. از قدیمیترین آثار ادبی اصیل [[گرجستان]] که تا دوره معاصر به یادگار مانده عبارت است از داستان یاکوب تسوتاولی (Yakob Tsurtaveli) تحت عنوان «شهادت شوشانیک» (قرن پنجم) که اثری است 13 میلادی، دوران - فوقالعاده هنری و مشحون از ایده وفاداری به میهن، قرون 12 ادبیات کلاسیک [[گرجستان]] را تشکیل میدهد. در این هنگام است که داستان عشقی و رمانتیک به نام «ویسرامیانی» ترجمه سارگیس تموگویلی Sargis Tmogveli و مجموعه داستانهای مربوط به «امیران دارجانیان» نوشته موسه خونلی Mose khoneli، منظومههای مدح و تحسینآمیز درباره «عبدالسمیع» اثر ایوانه شاوتلی Ivane Shavetli و متاماریانی» اثر چاخروخادزه Chakhrukhadze بوجود آمدند.[[پرونده:Akaki Tsereteli.png|بندانگشتی|334x334پیکسل|Akaki Tsereteli - برگرفته از سایت wikipedia - قابل بازیابی از: https://en.wikipedia.org/wiki/Akaki_Tsereteli]]نمونه کامل فرهنگ کلاسیک [[گرجستان]] در این دوره منظومه نبوغآمیز شوتاروستاولی به نام پهلوانی در پوست ببر یا «پلنگینه پوش» است که یکی ازشاهکارهای ادبیات بدیع و هنری جهان میباشد. این منظومه، تعالی احساسات و عواطف بشری یعنی عشق، دوستی، مردانگ ی و دلیری را مورد تحسین قرار میدهد و پیروزی، آزادی، حقیقت، زیبایی و خیر و نیکی را ستایش میکند. روستاولی منادی بزرگ بشر دوستی، یکی از مبشرین ایدههای رنسانس در ادبیات جهانی میباشد. خلق آثار ادبی که در زمان دشوار قرون 15 - 14 میلادی رو به خاموشی نهاده و تقریباً بطور کامل قطع نشده بود، در قرون 17 - 16 با قدرت و نیروی تازهای جان میگیرد. فعالیت نویسندگان و شعرای بزرگ گسترش مییابد و موضوع میهنپرستی در آثار خلاقه آنها مقام والایی احراز میکند. | |||
از مختصات نیمه اول قرن نوزدهم در [[گرجستان]] این است که در آ ن هنگام فعالیت مبتکرانه شعرای رمانتیک مانند الکساندر چاوچاوادزه (1746 تا1786م)، گریگول اربلیانی (1800 - 1845 م)، جریان داشته است. (1883 - )، نیکولوز باراتاشویلی (1817 - )رمانتیسم [[گرجستان]] با پدیدههای حیات اجتماعی ناآشنا نبود و به غنیتر شدن زبان ادبی کمک میکرد و سبک منظوم و شاعرانه بدیع و اصیلی را بوجود آورد. در اواسط قرن نوزدهم، رمانتیسم جای خود را به رآلیسم اولیه واگذار میکند. نیمه دوم قرن نوزدهم حاکی از ظهور و پیدایش شخصیتهای برجستهای چون آکاکی تسرتلی و ایلیا چاوچاوادزه در ادبیات کلاسیک بود. شعرای شیرین سخن و عالیقدری چون تیسیان تاپیدزه، یوسیف گریشاشویلی، ایراکلی آباشیدزه، سیمون چیکووانی و غیره از سخن سرایان بزرگ [[گرجستان]]، تجدید حیات یافتهاند. نشر ادبی و هنری [[گرجستان]] توسط یک سلسله آثار و مصنفات قابل توجه، غنای بیشتری یافته است. ادبیات گرجی با زندگی مردم و منافع آنها علائق واحدی دارد و بطور دائم در حال تکامل است<ref>بنیاد مطالعات قفقاز (۱۳۹۲). جامعه و فرهنگ [[گرجستان]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی] (در دست انتشار)، ص166-167.</ref>. | |||
==نیز نگاه کنید به== | |||
[[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی روسیه]]؛ [[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی کانادا]]؛ [[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی کوبا]]؛ [[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی تونس]]؛ [[ادبیات کلاسیک ژاپنی]]؛ [[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی افغانستان]]؛ [[تاریخ ادبیات معاصر لبنان]]؛ [[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی مصر]]؛ [[ادبیات باستان در چین]]؛ [[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی سنگال]]؛ [[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی آرژانتین]]؛ [[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی فرانسه]]؛ [[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی مالی]]؛ [[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی اوکراین]]؛ [[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی اسپانیا]]؛ [[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی اردن]]؛ [[تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی سیرالئون]]. | |||
==کتابشناسی== | |||
از مختصات |
نسخهٔ کنونی تا ۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۱۳
پیشینه ادبی
ادبیات گرجی از قرن 5 مسیحی کتبا مستند میباشد. از اوایل قرن 4 میلادی دین رسمی تمام گرجستان مسیحیت اعلام شد. نوشتار گرجی یکی از قدیمیترین سیستمهای نوشتار جهان است. بنا به روایت تاریخی که در کتاب
باستانی سرگذشت کارتیل (kartlis Tskhovreba) منعکس شده است احداث نوشتار گرجی به دوره استقرار دولت گرجستان شرقی یا «ایبریا» (Iberia) در قرون 3-4 پیش از زبان گرجی متعلق به خانواده زبانهای کارتول (kartvel) یکی از گروههای رایج در قفقاز میباشد این خانواده شامل زبان گرجی، زبان مگری، چانی و اسونی است.
میلاد نسبت داده شده است ولی به استناد آثار کتبی گرجی که امروزه در دست محققان است تاریخ موثق نوشتار گرجی از قرن پنجم مسیحی آغاز میشود. قدیمیترین سنگ نوشته گرجی به وسیله کوربو (Corbo) باستانشناس ایتالیایی در فلسطین کشف شد و تاریخ کتابت آن در حدود سال 343 مسیحی تعیین شده است. در سرزمین گرجستان قدیمیترین اثر خطی سنگ نوشتهای است در کلیسای بولنیسی (Bolnisi) در گرجستان جنوبی که تاریخ کتابت آن سال 492 مسیحی میباشد.
در اصل ادبیات گرجستانی، چند قرن قبل از میلاد مسیح پا به عرصه وجود نهاده است. از قدیمیترین آثار ادبی اصیل گرجستان که تا دوره معاصر به یادگار مانده عبارت است از داستان یاکوب تسوتاولی (Yakob Tsurtaveli) تحت عنوان «شهادت شوشانیک» (قرن پنجم) که اثری است 13 میلادی، دوران - فوقالعاده هنری و مشحون از ایده وفاداری به میهن، قرون 12 ادبیات کلاسیک گرجستان را تشکیل میدهد. در این هنگام است که داستان عشقی و رمانتیک به نام «ویسرامیانی» ترجمه سارگیس تموگویلی Sargis Tmogveli و مجموعه داستانهای مربوط به «امیران دارجانیان» نوشته موسه خونلی Mose khoneli، منظومههای مدح و تحسینآمیز درباره «عبدالسمیع» اثر ایوانه شاوتلی Ivane Shavetli و متاماریانی» اثر چاخروخادزه Chakhrukhadze بوجود آمدند.
نمونه کامل فرهنگ کلاسیک گرجستان در این دوره منظومه نبوغآمیز شوتاروستاولی به نام پهلوانی در پوست ببر یا «پلنگینه پوش» است که یکی ازشاهکارهای ادبیات بدیع و هنری جهان میباشد. این منظومه، تعالی احساسات و عواطف بشری یعنی عشق، دوستی، مردانگ ی و دلیری را مورد تحسین قرار میدهد و پیروزی، آزادی، حقیقت، زیبایی و خیر و نیکی را ستایش میکند. روستاولی منادی بزرگ بشر دوستی، یکی از مبشرین ایدههای رنسانس در ادبیات جهانی میباشد. خلق آثار ادبی که در زمان دشوار قرون 15 - 14 میلادی رو به خاموشی نهاده و تقریباً بطور کامل قطع نشده بود، در قرون 17 - 16 با قدرت و نیروی تازهای جان میگیرد. فعالیت نویسندگان و شعرای بزرگ گسترش مییابد و موضوع میهنپرستی در آثار خلاقه آنها مقام والایی احراز میکند.
از مختصات نیمه اول قرن نوزدهم در گرجستان این است که در آ ن هنگام فعالیت مبتکرانه شعرای رمانتیک مانند الکساندر چاوچاوادزه (1746 تا1786م)، گریگول اربلیانی (1800 - 1845 م)، جریان داشته است. (1883 - )، نیکولوز باراتاشویلی (1817 - )رمانتیسم گرجستان با پدیدههای حیات اجتماعی ناآشنا نبود و به غنیتر شدن زبان ادبی کمک میکرد و سبک منظوم و شاعرانه بدیع و اصیلی را بوجود آورد. در اواسط قرن نوزدهم، رمانتیسم جای خود را به رآلیسم اولیه واگذار میکند. نیمه دوم قرن نوزدهم حاکی از ظهور و پیدایش شخصیتهای برجستهای چون آکاکی تسرتلی و ایلیا چاوچاوادزه در ادبیات کلاسیک بود. شعرای شیرین سخن و عالیقدری چون تیسیان تاپیدزه، یوسیف گریشاشویلی، ایراکلی آباشیدزه، سیمون چیکووانی و غیره از سخن سرایان بزرگ گرجستان، تجدید حیات یافتهاند. نشر ادبی و هنری گرجستان توسط یک سلسله آثار و مصنفات قابل توجه، غنای بیشتری یافته است. ادبیات گرجی با زندگی مردم و منافع آنها علائق واحدی دارد و بطور دائم در حال تکامل است[۱].
نیز نگاه کنید به
تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی روسیه؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی کانادا؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی کوبا؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی تونس؛ ادبیات کلاسیک ژاپنی؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی افغانستان؛ تاریخ ادبیات معاصر لبنان؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی مصر؛ ادبیات باستان در چین؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی سنگال؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی آرژانتین؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی فرانسه؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی مالی؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی اوکراین؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی اسپانیا؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی اردن؛ تاریخ ادبیات و سبکهای ادبی سیرالئون.
کتابشناسی
- ↑ بنیاد مطالعات قفقاز (۱۳۹۲). جامعه و فرهنگ گرجستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص166-167.