پرش به محتوا

شهرنشینی و روستانشینی در امارات متحده عربی

از دانشنامه ملل
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۵۰ توسط Hamidian (بحث | مشارکت‌ها)
تراکمجمعیت در امیر نشین های امارات (2024) [۱]

تا سال ۲۰۲۴، امارات متحده عربی همچنان یکی از کشورهایی با بالاترین نرخ شهرنشینی در جهان محسوب می‌شود، به‌طوری که حدود ۸۸ درصد از جمعیت آن در مناطق شهری زندگی می‌کنند[۱]. این روند شهرنشینی که از دهه‌های گذشته با شتاب زیادی همراه بوده است، به‌واسطه توسعه گسترده زیرساخت‌ها، پروژه‌های عظیم اقتصادی و اجتماعی و سرمایه‌گذاری‌های دولتی در شیخ نشین های بزرگ مانند دبی و ابوظبی به اوج رسیده است[۲]. دبی با جمعیتی بالغ بر ۳.۵ میلیون نفر[۳] و ابوظبی با ۱.۵ میلیون نفر[۴]، به‌عنوان قطب‌های اقتصادی و اداری امارات شناخته می‌شوند، و بیش از نیمی از کل جمعیت کشور را به خود اختصاص داده‌اند. این رشد سریع مناطق شهری با گسترش بخش‌های اقتصادی همچون گردشگری، فناوری، و خدمات مالی همراه بوده که مهاجرت نیروی کار متخصص از سراسر جهان را نیز تشویق کرده است[۵].

روستانشینی و جمعیت روستایی

برخلاف افزایش جمعیت در مناطق شهری، روستاهای امارات با روند کاهشی جمعیت مواجه هستند[۶]. تا سال ۲۰۲۴، کمتر از ۱۲ درصد از جمعیت این کشور در مناطق روستایی ساکن هستند. این درصد نسبت به سال ۲۰۱۵ که حدود ۱۵ درصد بود، کاهش‌یافته است[۷]. بیشتر جمعیت روستایی کشور در مناطق دورافتاده مانند جیره و رأس‌الخیمه زندگی می‌کنند که عمدتاً به فعالیت‌های کشاورزی، دامپروری و صید مشغول هستند[۸]. بااین‌حال، دولت امارات تلاش کرده تا با بهبود زیرساخت‌های این مناطق و ارائه خدمات بهداشتی و آموزشی، نابرابری بین مناطق شهری و روستایی را کاهش دهد[۵]. اما همچنان الگوی مهاجرت داخلی به سمت شهرها و کاهش علاقه‌مندی به زندگی در مناطق روستایی پابرجاست.

انرژی های تجدید پذیر در افق 2030-2050 امارات، قابل بازیابی از https://www.researchgate.net/figure/Moving-towards-depending-on-renewable-energy_fig4_357624367
شهرهای هوشمند امارات، قابل بازیابی از https://www.austincontrarian.com/en/smart-city-initiatives-dubais-vision-for-the-future/

سیاست‌های دولتی و برنامه‌های توسعه شهری پایدار

امارات متحده عربی از سال ۲۰۲۴، سیاست‌های گسترده‌ای را در راستای توسعه پایدار و تعادل بین شهرنشینی و حفظ محیط‌زیست به اجرا درآورده است[۹]. به‌خصوص برنامه‌هایی مانند "چشم‌انداز ۲۰۳۰" و "استراتژی ۲۰۵۰" به‌عنوان نقاط عطف توسعه بلندمدت کشور شناخته می‌شوند[۱۰]. در این برنامه‌ها، توسعه زیرساخت‌های پایدار شهری و کاهش وابستگی به منابع طبیعی مانند آب و انرژی‌های فسیلی، در دستور کار قرار دارد.

چشم‌انداز ۲۰۳۰ امارات متحده عربی به طور خاص بر شهرهای هوشمند، انرژی‌های تجدیدپذیر، و ارتقای فناوری‌های محیط‌زیستی در شهرهای بزرگ تمرکز دارد[۱۱]. در این برنامه، هدف افزایش بهره‌وری انرژی و کاهش مصرف آب در مناطق شهری است، به‌خصوص دبی و ابوظبی که منابع طبیعی محدودی دارند[۱۲]. دولت به دنبال ایجاد شهرهایی است که نه‌تنها از لحاظ زیست‌محیطی پایدار باشند، بلکه از فناوری‌های هوشمند برای بهبود خدمات عمومی و حمل‌ونقل نیز استفاده کنند[۱۱].

همچنین استراتژی ۲۰۵۰ کشور بر کاهش وابستگی به نیروی کار خارجی و افزایش سهم جمعیت بومی در نیروی کار ملی تأکید دارد[۱۳]. در همین راستا، دولت امارات مشوق‌هایی برای افزایش نرخ زادوولد در بین شهروندان اماراتی معرفی کرده است[۱۴]. این سیاست‌ها شامل ارائه تسهیلات مسکن، خدمات بهداشتی و آموزشی رایگان، و حمایت مالی از خانواده‌ها برای تشویق به تشکیل خانواده‌های بزرگ‌تر است[۱۴]. انتظار می‌رود که این سیاست‌ها در طولانی‌مدت تأثیرات مثبتی بر رشد جمعیت بومی کشور داشته باشد، هرچند همچنان مهاجرت یکی از عوامل کلیدی رشد جمعیت خواهد بود[۱۵].

آمارهای پراکندگی جمعیت شهرها و روستاها

  • نرخ شهرنشینی: ۸۸ درصد در سال ۲۰۲۴ (افزایش از ۸۵ درصد در سال ۲۰۱۵)[۱۶]؛
  • جمعیت روستایی: کمتر از ۱۲ درصد از کل جمعیت کشور[۱۷]؛
  • جمعیت دبی: ۳.۵ میلیون نفر در سال ۲۰۲۴[۱۸]؛
  • جمعیت ابوظبی: ۱.۵ میلیون نفر در سال ۲۰۲۴؛
  • جمعیت فجیره و رأس‌الخیمه: به ترتیب حدود ۲۵۰ هزار و ۳۰۰ هزار نفر[۱۹].

چالش ها و فرصت ها

باوجود این رشد شهرنشینی، امارات با چالش‌های متعددی روبه‌روست. افزایش تقاضا برای منابع آب و انرژی، فشار بر زیرساخت‌های حمل‌ونقل و نیاز به توسعه مسکن ارزان‌قیمت از مهم‌ترین دغدغه‌ها هستند[۲۰]. بااین‌حال، امارات از فرصت‌های گسترده‌ای در حوزه توسعه پایدار برخوردار است. سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی، توسعه شهرهای هوشمند، و افزایش بهره‌وری منابع طبیعی از جمله برنامه‌هایی است که به کاهش آثار زیست‌محیطی و تقویت اقتصاد کشور کمک خواهد کرد[۲۱].

پیش‌بینی آینده (۲۰۳۰-۲۰۵۰)

با اجرای موفقیت‌آمیز برنامه‌های دولتی، پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۳۰ جمعیت امارات به حدود ۱۲ میلیون نفر برسد[۲۲]. همچنین، با اجرای استراتژی ۲۰۵۰، جمعیت کشور می‌تواند از ۱۵ میلیون نفر فراتر رود[۲۳] . درعین‌حال، سیاست‌های جمعیتی دولت به طور خاص بر افزایش نرخ زادوولد میان شهروندان اماراتی متمرکز است و هدف آن کاهش وابستگی به مهاجران خارجی در آینده است[۲۴].

نیز نگاه کنید به

شهرنشینی و روستانشینی در عراق؛ شهرنشینی و روستانشینی در اتیوپی؛ شهرنشینی و روستانشینی در اردن؛ شهرنشینی و روستانشینی در اسپانیا؛ شهرنشینی و روستانشینی درافغانستان؛ شهرنشینی و روستانشینی در اوکراین؛ شهرنشینی و روستانشینی در آرژانتین؛ شهرنشینی و روستانشینی در بنگلادش؛ شهرنشینی و روستانشینی در تاجیکستان؛ شهرنشینی و روستانشینی در تایلند؛ شهرنشینی و روستانشینی در تونس؛ شهرنشینی و روستانشینی در چین؛ شهرنشینی و روستانشینی در روسیه؛ شهرنشینی و روستانشینی در زیمبابوه؛ شهرنشینی و روستانشینی در ژاپن؛ شهرنشینی و روستانشینی در ساحل عاج؛ شهرنشینی و روستانشینی در سریلانکا؛ شهرنشینی و روستانشینی در سودان؛ شهرنشینی و روستانشینی در سوریه؛ شهرنشینی و روستانشینی در سیرالئون؛ شهرنشینی و روستانشینی در فرانسه؛ شهرنشینی و روستانشینی در قزاقستان؛ شهرنشینی و روستانشینی در قطر؛ شهرنشینی و روستانشینی در کانادا؛ شهرنشینی و روستانشینی در گرجستان؛ شهرنشینی و روستانشینی در لبنان؛ شهرنشینی و روستانشینی در مالی؛شهرنشینی و روستانشینی در مصر؛ شهرنشینی و روستانشینی در کوبا؛ شهرنشینی و روستانشینی در سنگال؛ شهرنشینی و روستانشینی در یمن

کتابشناسی

  1. ↑ Blogger, G. (2024, September 3). UNITED ARAB EMIRATES POPULATION STATISTICS 2024. Official GMI Blog, Available for https://www.globalmediainsight.com/blog/uae-population-statistics/#:~:text=UAE%20Population%202024%20(Urban%20vs%20Rural),-Urban&text=The%20statistics%20depict%20a%20significant,1.25%20million)%20in%20rural%20areas.
  2. ↑ Abu Dhabi is embracing dynamic population data. Here’s why. (2024, September 10). World Economic Forum, https://doi.org/10.56910/literacy.v1i3.387
  3. ↑ Properties, E. (2024, July 8). Exploring the diversity of population of Dubai in 2024: latest insight. Excel Properties, Available for https://excelproperties.ae/blog/dubai-population
  4. ↑ Abu Dhabi is embracing dynamic population data. Here’s why. (2024, September 10). World Economic Forum, Available for https://www.weforum.org/agenda/2024/06/abu-dhabi-census-dynamic-population-data/
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Ayish, M. (2021). 7. United Arab Emirates. In Global communications (pp. 109–126), https://doi.org/10.11647/obp.0238.07
  6. ↑ Baycar, H. (2023). Emirati expats in social media: a new arena for involvement and political expression? Identities, 31(2), 238–256, https://doi.org/10.1080/1070289x.2023.2228606
  7. ↑ Blogger, G. (2024b, September 3). UNITED ARAB EMIRATES POPULATION STATISTICS 2024. Official GMI Blog, Available for https://www.globalmediainsight.com/blog/uae-population-statistics/
  8. ↑ Laimoon.com. (n.d.). Fishing jobs with salaries in Fujairah - September 2024 update. Laimoon, Available for https://jobs.laimoon.com/uae/fujairah/fishing
  9. ↑ Fact sheet - The Official Portal of the UAE Government. (n.d.). U.ae, Available for https://u.ae/en/about-the-uae/fact-sheet
  10. ↑ The UAE’s Net Zero 2050 Strategy | the official portal of the UAE Government. (n.d.), Available for https://u.ae/en/about-the-uae/strategies-initiatives-and-awards/strategies-plans-and-visions/environment-and-energy/the-uae-net-zero-2050-strateg
  11. ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ Maksim. (2024, September 5). Path to Success: The UAE Vision 2030 | GO-Globe. GO-Globe, Available for https://www.go-globe.com/path-to-success-the-emirates-vision-for-203
  12. ↑ Ayish, M. (2021). 7. United Arab Emirates. In Global communications (pp. 109–126), https://doi.org/10.11647/obp.0238.07
  13. ↑ The UAE’s Net Zero 2050 Strategy | the official portal of the UAE Government. (n.d.), Available for https://u.ae/en/about-the-uae/strategies-initiatives-and-awards/strategies-plans-and-visions/environment-and-energy/the-uae-net-zero-2050-strateg
  14. ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ King, J. (2023, November 15). Population growth and investment reforms lift the UAE’s economy. The Banker. reforms-lift-the-UAE-s, Available for https://www.thebanker.com/Population-growth-and-investment-reforms-lift-the-UAE-s-economy-1697788691
  15. ↑ Ali, A., & Cochrane, L. (2024). Residency and citizenship in the Gulf: recent policy changes and future implications for the region. Comparative Migration Studies, 12(1), https://doi.org/10.1186/s40878-024-00376-1
  16. ↑ Blogger, G. (2024, September 3). UNITED ARAB EMIRATES POPULATION STATISTICS 2024. Official GMI Blog, Available for https://www.globalmediainsight.com/blog/uae-population-statistics/#:~:text=UAE%20Population%202024%20(Urban%20vs%20Rural),-Urban&text=The%20statistics%20depict%20a%20significant,1.25%20million)%20in%20rural%20areas.
  17. ↑ Kemp, S. (2024, February 21). Digital 2024: The United Arab Emirates — DataReportal – Global Digital Insights. DataReportal – Global Digital Insights, Available forhttps://datareportal.com/reports/digital-2024-united-arab-emirate
  18. ↑ Dubai’s population increased. (n.d.). AX CAPITAL. hit, Available for https://www.axcapital.ae/blog/news/dubais-population-increased-in-q1-2024
  19. ↑ Population of Fujairah 2024 — United Arab Emirates. (n.d.). aznations.com, Available for https://www.aznations.com/population/ae/cities/fujairah
  20. ↑ Andersson, H., Brandstedt, E., & Torpman, O. (2021). Review article: the ethics of population policies. Critical Review of International Social and Political Philosophy, 1–24, https://doi.org/10.1080/13698230.2021.1886714
  21. ↑ Maina, P., Gyenge, B., Fekete-Farkas, M., & Parádi-Dolgos, A. (2024). Analyzing trends in green financial instrument issuance for climate finance in capital markets. Journal of Risk and Financial Management, 17(4), 145, https://doi.org/10.3390/jrfm17040145
  22. ↑ Population Pyramids of the World from 1950 to 2100. (n.d.-b). PopulationPyramid.net, Available for https://www.populationpyramid.net/united-arab-emirates/2030/
  23. ↑ The UAE’s Net Zero 2050 Strategy | the official portal of the UAE Government. (n.d.), Available for https://u.ae/en/about-the-uae/strategies-initiatives-and-awards/strategies-plans-and-visions/environment-and-energy/the-uae-net-zero-2050-strateg
  24. ↑ UAE Energy Diversification | UAE Embassy in Washington, DC. (n.d.). UAE Energy Diversification | UAE Embassy in Washington, DC, Available for https://www.uae-embassy.org/discover-uae/climate-and-energy/uae-energy-diversification#:~:text=The%20UAE%20Energy%20Strategy%202050

نویسنده مقاله

نرگس شکوری

برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=شهرنشینی_و_روستانشینی_در_امارات_متحده_عربی&oldid=76092»