رشد جمعیت در پاکستان
پاکستان طی چند دهه گذشته شاهد شتاب در رشد سریع جمعیتی بوده است. در سال ۲۰۲۴، جمعیت کشور به حدود 252 میلیون نفر رسیده است[۱] که در مقایسه با 190 میلیون نفر در سال ۲۰۱۴، نشان‌دهنده رشد ۲.۴ درصدی در هر سال بطور متوسط است.[۲] این افزایش حاصل نرخ بالای باروری در این کشور است که در سال ۲۰۲۴ حدود ۳.۴ تولد به‌ازای هر زن برآورد می‌شود.
رشد جمعیت پاکستان به ترکیبی از عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بستگی دارد. دسترسی محدود به خدمات تنظیم خانواده، باورهای فرهنگی در خصوص داشتن خانواده‌های بزرگ و بهبود در خدمات بهداشتی از عواملی هستند که باعث رشد سریع جمعیت می‌شوند.[۳]
تأثیرات اقتصادی و جمعیت
افزایش جمعیت و گسترش فعالیت های اجتماعی ، فشاری مضاعف بر منابع طبیعی، زیرساخت‌ها، و خدمات عمومی وارد کرده است.[۴] درحالی‌که این افزایش جمعیت می‌تواند نیروی کار جوانی را در اختیار کشور قرار دهد، اما اگر فرصت‌های شغلی و آموزش لازم برای این نسل فراهم نگردد، انفجار جمعیتی می‌تواند به مشکلات اقتصادی و اجتماعی جدی دامن زند و از معضلات آینده پاکستان باشد.[۵]
پراکندگی جمعیت در پاکستان
جمعیت در مناطق شهری
پراکندگی جمعیت در پاکستان به‌طور قابل‌توجهی میان مناطق شهری و روستایی متفاوت است. در سال ۲۰۲۴، حدود ۴۰ درصد از جمعیت کشور در مناطق شهری سکونت دارند،[۶] درحالی‌که این رقم در سال ۲۰۱۴ حدود ۳۵ درصد بوده است. [۷] رشد شهرنشینی عمدتاً در شهرهای کراچی، لاهور، اسلام‌آباد و فیصل‌آباد متمرکز است. این کلان‌شهرها به دلیل موقعیت اقتصادی قوی، زیرساخت‌های آموزشی و خدمات بهداشتی پیشرفته، و فرصت‌های شغلی متنوع، به مقصد اصلی مهاجرت‌های داخلی تبدیل شده‌اند.[۸]
نابرابری در توزیع جمعیت
با وجود رشد شهرنشینی، توزیع جمعیت در سراسر کشور به‌طور نابرابر صورت گرفته است. [۹] مناطق بلوچستان و مناطق شمال غربی این کشور به طور خاص از ویژگی‌های زیرساختی رنج می‌برند[۱۰] و تراکم جمعیتی کمتری دارند. این مناطق به دلیل کمبود زیرساخت‌های اساسی و دسترسی محدود به خدمات عمومی، از بهره‌مندی کامل از فرصت‌های توسعه ملی محروم مانده‌اند.
چالش‌ها و فرصت‌ها
نابرابری در توزیع جمعیت، پیامدهای گسترده‌ای برای توسعه کشور به همراه دارد. از یک سو، این نابرابری می‌تواند موجب تشدید مشکلاتی همچون ارائه ناکافی خدمات عمومی، عدم تعادل در توسعه اقتصادی، و مهاجرت مداوم به شهرهای بزرگ شود. از سوی دیگر، با برنامه‌ریزی دقیق و تخصیص بهینه منابع، می‌توان از این وضعیت به‌عنوان فرصتی برای کاهش شکاف‌های منطقه‌ای و تقویت هماهنگی در روندهای توسعه بهره‌برداری کرد. توسعه زیرساخت‌ها در مناطق کم‌برخوردار و ایجاد فرصت‌های شغلی و آموزشی می‌تواند نقش کلیدی در کاهش نابرابری‌ها و ارتقای عدالت اجتماعی ایفا کند.[۱۱]
نیز نگاه کنید به
رشد جمعیت در اتیوپی، رشد جمعیت در اردن، رشد جمعیت در اسپانیا، رشد جمعیت در افغانستان، رشد جمعیت در امارات متحده عربی، رشد جمعیت در اوکراین، رشد جمعیت در آرژانتین، رشد جمعیت در بنگلادش، رشد جمعیت در تاجیکستان، رشد جمعیت در تایلند، رشد جمعیت در تونس، رشد جمعیت در چین، رشد جمعیت در روسیه، رشد جمعیت در زیمبابوه، رشد جمعیت در ژاپن، رشد جمعیت در ساحل عاج، رشد جمعیت در سریلانکا، رشد جمعیت در سنگال، رشد جمعیت در سودان، رشد جمعیت در سوریه، رشد جمعیت در سیرالئون، رشد جمعیت در فرانسه، رشد جمعیت در قزاقستان، رشد جمعیت در قطر، رشد جمعیت در کانادا، رشد جمعیت در کوبا، رشد جمعیت در گرجستان، رشد جمعیت در لبنان، رشد جمعیت در مالی، رشد جمعیت در مصر.
کتابشناسی
- ↑ Pakistan population (2024) - Worldometer. (n.d.). [۱]
- ↑ Pakistan population 1950-2024. (n.d.). MacroTrends. [۲]
- ↑ OECD. (2024). Society at a Glance 2024. OECD.[۳]
- ↑ https://archives.kdischool.ac.kr/bitstream/11125/30331/1/The%20Impact%20of%20population%20growth%20on%20socio-economic%20development.pdf
- ↑ https://pjia.com.pk/index.php/pjia/article/download/238/176
- ↑ Pakistan Urban Population 1960-2024. (n.d.). MacroTrends. [۴]
- ↑ Ipsos. (2016, April). Consumer Book of Pakistan 2014-15. Ipsos.[۵]
- ↑ Pakistan Cities by Population 2024. (2024). Worldpopulationreview.com.[۶]
- ↑ Population, labour force and employment. (2024). In Pakistan Economic Survey. https://www.finance.gov.pk/survey/chapters_16/12_Population.pdf
- ↑ Senior Minister Planning & Development Department (P&DD), Government of Balochistan, Buledi, Z., Ahmed, Additional Chief Secretary (DEV.) Planning & Development Department (P&DD), Government of Balochistan, Basit, H., Abdul, & Shah, A. H. (n.d.). Balochistan Comprehensive Development and Growth Strategy (BCDGS) 2021-2026.[۷]
- ↑ https://mpra.ub.uni-muenchen.de/83444/1/
نویسنده مقاله
نرگس شکوری