پیشینه آموزش سریلانکا

از دانشنامه ملل

پیشینه تاریخی

نظام آموزشی سریلانکا تاریخی دو هزار ساله دارد. مانند بسیاری از جوامع و کشورها نظام آموزشی قدیم سریلانکا بخشی از آموزش های دینی آن بوده است. علمای بودایی و هندو متفکران و دانشمندان جامعه بودند و آموخته های خویش را با مردم شریک می شدند. تا پیش از دوره استعمار، نظام آموزشی کشور نسبتا ضعیف و اکثر مردم بی سواد یا کم سواد بودند. در روستاها دانش آموزان الفبای زبان و ادبیات مقدماتی سینهالی را در مدارس وابسته به معابد که "پاسنال(Pasnal)" نام دارد از موبدان بودایی فرا می گرفتند. کتاب های "نام پوتا(Nam Potha)" شامل اسامی معابد بودایی، "ماگول لاکونا(Magul Lakuna)" نمادهای مقدس بودایی و کتاب داستان های قدیمی که داستان هایی از زندگی بودا بود به عنوان متون درسی تدریس می شدند. در نظام آموزشی قدیم معمولا تحصیلات عالی برای راهبان و موبدان مرد بود. با پایان یافتن تحصیلات مقدماتی آن ها وارد موسسات عالی آموزشی  بودایی شده و با طی مراحل یادگیری و حفظ متون یاد شده سر انجام به مرحله تفسیر و نظریه پردازی در باره نسخه های پالی وارد می شدند. در میان تامیل زبان های هندو مذهب نیز وضعیت مشابهی وجود داشت. مدارس روستایی که در مجاورت معابد هندو ساخته شده بود توسط برهمن های باسواد اداره می شدند. از آنجا که نقاشی و پیکر تراشی در معابد کاربرد وسیعی دارد، هندوها به دانش آموزانشان آموزش های فنی گرافیک، مجسمه سازی و معماری نیز می آموختند. البته در غالب موارد هنر و علم از طریق پدر به پسر منتقل می گردید.

نظام آموزشی جدید، همزمان با ورود اروپائیان، به وسیله کلیسا و میسیونرهای مسیحی در این کشور معرفی شد. نظام آموزشی فعلی سریلانکا به خصوص میراث استعمار انگلیس در قرن 19 میلادی است. این نظام آموزشی بر اساس پیشنهاد کمیسیون کولبروک(Colebrooke) انگلیس در سال 1836 و با تاسیس رویال کالج در کلمبو رسماً کارش را آغاز کرد و پس از مدتی چندین مدرسه تک جنسیتی دیگر نیز تاسیس و ساخته شدند. بعضی از این مدارس مانند کالج سنت توماس(S.Thomas) در مانت لاوینیا(Mount lavinia)  و تیرینیتی کالج(Trinity college) در شهر کندی به کلیسای انگلیکن(Anglican Church) وابسته بودند. در چندین دهه پیش از پایان عمر استعمار دولت مدارس دولتی را افزایش داد و ضمن پذیرفتن مدارس خصوصی، امتیازات خاصی را نیز به آن ها اعطا کرد. با این تدابیر در سال 1870 نظام آموزشی سریلانکا یک نوع جهش و انقلابی را تجربه کرد. بر اساس آمار در سال 1901 حدود 657615 تن مرد و 115581 تن زن با سواد و 1237157 نفر مرد و 1553078 نفر زن بی سواد بوده اند. جدول زیر نیز میزان بیسوادی در چند دهه پیش از استقلال کشور و به ویژه در آستانه غروب دوره استعمار را نشان می دهد.[۱]

جدول درصد بیسوادی از 1901 تا 1946 در سریلانکا

سال 1901 1911 1921 1946
مرد 58.6 52.8 43.7 29.9
زن 91.5 87.5 78.8 56.2

در سال 1921 میزان باسوادی بانوان در جامعه مسیحی 50 درصد، در بین زنان بودایی 17 درصد، در میان بانوان هندو 10 درصد و در جامعه مسلمانان 6 درصد بوده است. در سال 1930 الگوی استعماری تغییر یافت و 60 درصد از مدارس در سال 1947 تحت پوشش و به کنترل دولت در آمد؛ آموزش در مدارس دولتی رایگان شد؛ در مناطق روستایی مدارس ابتدایی و مدارس فنی و حرفه ای بنا شد و آموزش های بومی و محلی به طور رسمی تشویق شدند. تعداد مدارس دولتی در سال 1999 از 10133 به 10394 مدرسه افزایش یافت در حالی که تعداد پذیرش دانشجویان در دانشگاه ها تقریبا بدون تغییر باقی ماند، یعنی 4134000 نفر دانشجو. در آخرسال 1999 در هر 6.3 کیلومتر مربع یک مدرسه با 400 دانش آموز و 188340 معلم دولتی وجود داشت. [۲]

نیز نگاه کنید به

پیشینه آموزش کانادا؛ پیشینه آموزش روسیه؛ پیشینه آموزش افغانستان؛ پیشینه آموزش تونس؛ پیشینه آموزش ژاپن؛ پیشینه آموزش کوبا؛ پیشینه آموزش لبنان؛ پیشینه آموزش مصر؛ پیشینه ی آموزش در چین باستان؛ پیشینه آموزش سنگال؛ پیشینه آموزش فرانسه؛ پیشینه آموزش آرژانتین؛ پیشینه آموزش و پرورش در مالی ؛ پیشینه آموزش ساحل عاج؛ پیشینه آموزش زیمبابوه؛ پیشینه آموزش تایلند؛ پیشینه آموزش اسپانیا؛ پیشینه آموزش سیرالئون؛ پیشینه آموزش قطر

کتابشناسی

  1. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
  2. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)