پیشینه فرهنگی ژاپن

معمولا در بحث از تاریخ فرهنگ ژاپن، برای آن دوره‌هایی متمایز از دوره‌های تاریخی این کشور در نظر می‌گیرند و بر مبنای این دوره‌های تاریخ فرهنگ پیشینه فرهنگی کشور ژاپن را توضیح می‌دهند. بنابراین در اینجا با ترسیم جدول شماره 1 گاه‌شماری از دوره‌های تاریخی ژاپن و نیز دوره‌های تاریخ فرهنگ این کشور را کنار هم قرار می‌دهیم تا فهم آن برای خواننده آسان‌تر گردد.

جدول شماره 1: گاه‌شمار دوره‌های تاریخی و دوره‌های تاریخ فرهنگ

دوره تاریخی	سال	دوره‌های تاریخ فرهنگ	سال
ما قبل تاریخ	پارینه سنگی (تا 14 هزار سال قبل)	پارینه سنگی	تا 14 هزار سال قبل
	دوره جومون (14 هزار سال قبل تا قرن 10 ق م)	فرهنگ جومون (縄文文化/Jōmon Bunka)	از 13 هزار سال قبل تا قرن 10 ق م
	دوره یایویی (از قرن 10 ق م تا اواسط قرن 3 م)	فرهنگ یایویی (弥生文化/Yayoi Bunka)	از قرن 10 ق م تا اواسط قرن 3 م
دوران باستان	دوره کوفون (اواسط قرن 3 تا اواسط قرن 7 م)	فرهنگ کوفون (古墳文化/Kofun Bunka)	از اواسط قرن 3 تا اواسط قرن 7 م
	دوره آسوکا (592 تا 710 م)	فرهنگ آسوکا (飛鳥文化/Asuka Bunka)	538 تا 645 م
		فرهنگ هاکوهو (白鳳文化/Hakuhō Bunka)	645 تا 710 م
	دوره نارا (710 تا 794 م)	فرهنگ تِنپیو (天平文化/Tenpyō Bunka)	729 تا 749 م
	دوره هیان (794 تا 1185)	فرهنگ توفو (سبک تانگ)(唐風文化/Tōfū Bunka)	794 تا 894 م
		فرهنگ کونین جوگان (弘仁・貞観文化/Kōnin Jōgan Bunka)	810 تا 877 م
		فرهنگ کوکوفو (سبک ملی)(国風文化/Kokufū Bunka)	قرن 10 تا 12 م
		فرهنگ اینسِی‌کی (院政期文化/Inseiki Bunka)	نیمه دوم قرن 11 تا پایان قرن 12 م
سده‌های میانی	دوره کاماکورا (1185-1333)	فرهنگ کاماکورا	1185 تا 1333 م
	دوره موروماچی (1336-1573)	فرهنگ کیتایاما (北山文化/Kitayama Bunka)	اوایل قرن 14 تا اوایل قرن 15 م
		فرهنگ هیگاشی‌یاما (東山文化/Higashiyama Bunka)	قرن 15 و نیمه اول قرن 16 م
دوران مدرن نخستین	دوره آزوچی-مومویاما (1573-1603)	فرهنگ مومویاما	1582-1603 م
	دوره ادو (1603-1868)	فرهنگ کانئه (寛永文化/Kanē Bunka)	اوایل قرن 17 م تا نیمه دوم آن
		فرهنگ گِنروکو (元禄文化/Genroku Bunka)	اواخر قرن 17 تا اوایل قرن 18 م
		فرهنگ هوره‌کی تِنمی (宝暦・天明文化/Hōreki Tenmē Bunka)	اواخر قرن 18 م
		فرهنگ کاسِی (化政文化/Kasei Bunka)	نیمه نخست قرن 19
دوران مدرن	دوره میجی (1868-1912)	فرهنگ دوره میجی	1868-1912 م
	دوره تایشو (1912 -1926)	فرهنگ دوره تایشو	1912-1926 م
	دوره شووا –تا پایان جنگ (1926-1945)	فرهنگ دوره شووا قبل از جنگ	1926-1945 م
دوران معاصر	دوره شووا –بعد از جنگ- (1945-1989)	فرهنگ دوره شووای بعد از جنگ	1945-1989 م
	دوره هی‌سی (1989-2019)	فرهنگ دوره هی‌سی	1989-2019 م
	دوره ری‌وا (令和時代/Reiwa Jidai(2019- ))	فرهنگ دوره ری‌وا	2019- م

تهیه شده توسط نویسنده با استناد به یاماکاوا.

همان‌طور که در جدول شماره 1 هم به خوبی مشخص است، پیشینه فرهنگ در ژاپن به دوره جومون بر می‌گردد، دوره‌ای در 14 هزار سال پیش که امروزه سفالینه‌های بسیار زیادی از آن دوره کشف شده است، سفالینه‌هایی که با استفاده از ریسمان بر سطح آنها نقش انداخته بودند و این دوره نام خود را هم از همین نقوش ریسمانی گرفته است. دوره فرهنگ جومون تا مدت بسیار طولانی و تا قرن 10 ق‌م ادامه یافت و بعد از آن با ساخت سفالینه‌های جدید موسوم به یایویی و نیز ظروف فلزی ما با فرهنگ یایویی روبرو هستیم که تا قرن سوم میلادی ادامه داشت. نکته جالبی که وجود دارد اینکه نقش‌ها و رنگ سفال‌ها در ژاپن شرقی و غربی با هم متفاوت بود و ساخت سفال‌های یایویی و ابزار فلزی هم از ژاپن غربی شروع شد که به چین و شبه جزیره کره نزدیکتر و با آنها ارتباط داشت.

نیز نگاه کنید به

• نظام فرهنگی ژاپن