موسیقی مدرن اردن: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۴۱

شرق اردن تا قبل از آزادی از سلطه عثمانی (1917) موسیقی سنتی را نمی‌شناخت. پس از اینکه در اردن دولت مستقلی تشکیل شد، برخی طوایف سوری و لبنانی به اردن مهاجرت کردند و در مناطقی که به دور از سلطه استعمار فرانسه بود و در آن آرامش و امنیت برقرار بود سکنی گزیدند. این طوایف عادات و تقالیدی با خود به همراه آوردند که بر جامعه شرق اردن تاثیر قابل توجهی گذاشت؛ از جمله موسیقی سنتی سوری شامل موشحات و ترانه‌های سنتی. فلسطین از دیرباز ارتباط زیادی با موسیقی سنتی داشت. صوفیان مسلمان از زمان‌های قدیم و حتی زمان اشغال اسرائیل در سال 1948 به‌این نوع موسیقی توجه زیادی داشتند و در قالب تصوف آن را احیا می‌کردند. آنان مدایح نبوی، ترتیل و تجوید قرآن و حتی برخی ترانه‌های دنیایی برگرفته از مضامین دینی را می‌خواندند.

یکی از این ترانه‌ها «فوق النخل فوق» نام داشت که با جمله «فوق العرش فوق» آغاز می‌شد و اصل آن موشح دینی بود. بسیاری از قالب‌های هنری بلاد شام در اردن رواج یافت؛ قالب‌هایی همچون موال، موشحات، و اغانی و ترانه‌های هنری. اسلوب موسیقی مصری نیز در مناطق عربی در اوایل قرن بیستم رواج یافت؛ برای مثال مواویل و ترانه‌ها و اغانی مصری در فلسطین و اردن رایج شد. برخی از موسیقی‌دانان عرب که به‌این کشورها سفر کرده بودند و برخی جوانان اردنی که برای فراگیری موسیقی به مصر رفته بودند، زمانی که به اردن بازمی‌گشتند اسلوب موسیقی مصری را اجرا می‌نمودند. بدین ترتیب میراث موسیقی اردن در این دوره نظریات، قالب‌ها و اسلوب موسیقی سوری و مصری را دنبال و اجرا می‌نمود. و مقاماتی چون: حجاز، راست، نهاوند، بیاتی، سیکاه، صبا، عجم، چهارگاه و... را که در کشورهای عربی رایج بود اجرا می‌کردند^[۱].

اما درباره‌ی موسیقی‌های مدرن؛ چنان که گفته شد موسیقی اردن از موسیقی جهان عرب جدا نیست، از این‌رو تاثیر جهان عرب را در موسیقی معاصر اردن شاهدیم. در اوایل قرن بیستم مصر شاهد ظهور ناگهانی ملی‌گرایی و به عبارت دیگر مکتبی سکولار بود؛ از اولین خوانندگان زنی که‌ این شیوه را اتخاذ کردند می‌توان به ام‌کلثوم و فیروز اشاره کرد. در خلال دهه‌های 1950 و 1960 موسیقی عربی رنگ و بویی غربی‌تر یافت. از پیشگامان این تغییر می‌توان به عبدالحلیم حافظ اشاره کرد. با فرا رسیدن دهه‌ی 1970 خوانندگان بیشتری به‌این مکتب پیوستند و در نهایت موسیقی پاپ عربی بوجود آمد. از دیگر سبک‌های موسیقی که در سال‌های بعد بوجود آمد می‌توان به فرانکو - عربی اشاره کرد که از تلفیق موسیقی خاورمیانه و موسیقی غربی بوجود آمده است^[۲]. به تازگی اردن شاهد ظهور دی جی‌ها و ستارگان موسیقی پاپ است؛ از مهمترین موسیقی‌دانان اردن خانواده‌ی فکیر هستند که حدود 100 سال در این عرصه فعالیت دارند.

از کسانی که در زمینه موسیقی ایندیا راک (India rock) کار می‌کنند می‌توان به کاییس خوری (Kais Khoury)، ابراهیم بقیلی،‌هانی میتواسی و یوسف گوار اشاره کرد. یکی دیگر از گونه‌های مهم انواع موسیقی در اردن هیپ‌هاپ (Hip Hop) است که به وسیله دی جی شادیا و اجرای او در رادیو مشهور شد. این اجرا تنها اجرایی بود که در سه کشور مختلف هر هفته در سال 2005 تا 2008 بخش می‌شد. از دیگر اشکال پرطرفدار موسیقی در دهه‌های اخیر می‌توان به موسیقی الکترونیکی عربی، جاز عربی و راک عربی اشاره کرد. در حال حاضر اجرای موسیقی الکترونیک اردنی در بین جوانان بسیار پرطرفدار است. بسیاری از جمع‌های تکنو زیرزمینی شکل می‌گیرد و تعداد موسیقی‌های الکترونیک بقدری افزایش یافته است که می‌توان آن را یک گونه موسیقی در اردن بشمار آورد. گروه تازه‌ پایی به نام روم از زمان آغاز به کار خود در سال 1998 محبوبیت منطقه‌ای و بین‌المللی به دست آورد. روم از موفق‌ترین گروه‌های موسیقی اردن شناخته می‌شود که طیف وسیعی از طرفداران را از سرتاسر جهان؛ رم، تونس، مراکش، سوریه، فلسطین، ترکیه، قزاقستان، فرانسه،‌ هلند، آلمان، ایتالیا تا ایالات متحده به خود جذب کرده است. عامل بسیار مهمی‌ که موفقیت گسترده گروه روم را به‌دنبال داشت این است که آهنگ‌های اصیل رهبر خود طارق آل ناصر (آهنگساز، بنیان‌گذار و رهبر گروه) را اجرا می‌کنند.

از طرف دیگر ساین آو ثایم (Sign of thyme) ‌شهرت منطقه‌ای خود را مدیون ادغام قومی‌در جاز شرقی است. این گروه از سال 2004 مشغول به فعالیت است و تا به حال 2 آلبوم تولید کرده است. بسیاری از خوانندگان اردنی از ملودی‌های عربی استفاده و آن را با موسیقی خاورمیانه تطبیق می‌کنند و نسل نوینی از موسیقی را به وجود می‌آورند. ملک آل ناصر خواننده جنجالی زن که بواسطه ویدئو کلیپ‌های کاملا مهیج خود مشهور است دیگر خواننده مشهور اردن است. در شهر امان در دو دهه گذشته موسیقی جایگزینی وجود دارد؛ گروه‌های راک که موسیقی غربی و شرقی را با یکدیگر تلفیق می‌کنند به‌تدریج مشهورتر می‌شوند.

اسریل که یک گروه مشهور راک شرقی است اولین گروه اردنی است که طرفداران زیادی داشت و موسیقی آن‌ها در رادیوهای محلی پخش می‌شد. در سال 1999 آن‌ها در جشنواره جوان اروپا که در ترکیه برگزار می‌شد به مقام اول دست پیدا کردند. در حال حاضر گروه‌های مشهوری از قبیل جدال، دیستورتددی (Distorted D) و ایلوژنز(Illusions) که به واسطه شیوه ناب کلاسیک راک خود مشهورند، فعالند. اردن هم چنین نمایش‌های زیرزمینی هوی متال(Heavy Metal) نسبتا زیادی دارد که به علت ارتباط آن‌ها با شیطان‌پرستی مردم نسبت به آن‌ها معترضند. از این گروه‌ها می‌توان به تایرانت ثرو (Tyrant Throne) و دارک ساید(Dark Side) اشاره کرد. البته همه‌ این گروه‌ها شیطان پرست نیستند.

دکتر عبدالحمید حمام استاد موسیقی در دانشگاه الیرموک اردن در کتاب خود به نام الاتجاهات الموسیقیــه المعاصره فی الاردن می‌نویسد: موفقیت شیوه مردمی‌ در موسیقی اردن به اصالت و تمایز آن از دیگر سبک‌ها برمی‌گردد. گرچه هم اکنون برخی از موسیقی‌دانان اردنی همچون روحی شاهین، صبری محمود، سامی خوری و عامر ماضی که در مصر تحصیل کرده‌اند و سبک آن‌ها سنتی است به موفقیت چندانی در این حوزه دست نیافتند. وی تنها رضوان المغربی را موفق در اجرای موسیقی سنتی و مردمی‌ اردن می‌داند. وی در ادامه می‌افزاید:

گروه‌های هنری که ترانه‌های اروپایی و عربی را با ریتمی‌ غربی می‌نوازند و در اجرای خود از گیتار برقی، طبل و پرکاشن بهره می‌برند و در جشن‌های عروسی، هتل‌ها و کافه‌ها حضور پیدا می‌کنند،‌ جوانانی به شمار می‌روند که به دنبال یادگیری موسیقی به شکل آکادمیک و علمی‌ هستند و نیم نگاهی هم به سبک سنتی دارند.

وی عقیل ابوشعر و آگوستین لامارا را از موسیقی‌دانان پیشگام در زمینه موسیقی آکادمیک و کلاسیک می‌داند و برای اعتلای موسیقی اردن،‌ به ضرورت نزدیکی بیشتر بین دو گرایش عربی و موسیقی با سبک غربی اشاره می‌کند^[۳]^[۴].

نیز نگاه کنید به

موسیقی مدرن در اتیوپی؛ موسیقی مدرن روسیه؛ موسیقی مدرن سوریه

کتابشناسی

↑ برگرفته از وزارة الثقافــة الاردنیــة http://culture.gov.jo/new
↑ برگرفته از https://en.wikipedia.org/
↑ فرهنگ، خلاقیت و بازار: گزارش جهانی فرهنگ 1378/ 1998/ نویسنده گروه نویسندگان؛ ترجمه گروه مترجمان. - تهران: کمیسیون ملی یونسکو در ایران، مرکز انتشارات، 1379، ص 577
↑ لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)

[1] برگرفته از وزارة الثقافــة الاردنیــة http://culture.gov.jo/new

[2] برگرفته از https://en.wikipedia.org/

[3] فرهنگ، خلاقیت و بازار: گزارش جهانی فرهنگ 1378/ 1998/ نویسنده گروه نویسندگان؛ ترجمه گروه مترجمان. - تهران: کمیسیون ملی یونسکو در ایران، مرکز انتشارات، 1379، ص 577

[4] لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-'''موسيقي کلاسيک، سنتي و مدرن'''
+شرق [[اردن]] تا قبل از آزادی از سلطه عثمانی (1917) موسیقی سنتی را نمی‌شناخت. پس از اینکه در [[اردن]] دولت مستقلی تشکیل شد، برخی طوایف سوری و لبنانی به [[اردن]] مهاجرت کردند و در مناطقی که به دور از سلطه استعمار [[فرانسه]] بود و در آن آرامش و امنیت برقرار بود سکنی گزیدند. این طوایف عادات و تقالیدی با خود به همراه آوردند که بر جامعه شرق [[اردن]] تاثیر قابل توجهی گذاشت؛ از جمله موسیقی سنتی سوری شامل موشحات و ترانه‌های سنتی. فلسطین از دیرباز ارتباط زیادی با موسیقی سنتی داشت. صوفیان مسلمان از زمان‌های قدیم و حتی زمان اشغال اسرائیل در سال 1948 به‌این نوع موسیقی توجه زیادی داشتند و در قالب تصوف آن را احیا می‌کردند. آنان مدایح نبوی، ترتیل و تجوید قرآن و حتی برخی ترانه‌های دنیایی برگرفته از مضامین دینی را می‌خواندند.
-شرق اردن تا قبل از آزادي از سلطه عثماني (1917) موسيقي سنتي را نمي شناخت. پس از اينکه در اردن دولت مستقلي تشکيل شد، برخي طوايف سوري و لبناني به اردن مهاجرت کردند و در مناطقي که به دور از سلطه استعمار فرانسه بود و درآن آرامش وامنيت برقرار بود سکني گزيدند.
+یکی از این ترانه‌ها «فوق النخل فوق» نام داشت که با جمله «فوق العرش فوق» آغاز می‌شد و اصل آن موشح دینی بود. بسیاری از قالب‌های هنری بلاد شام در [[اردن]] رواج یافت؛ قالب‌هایی همچون موال، موشحات، و اغانی و ترانه‌های هنری. اسلوب موسیقی مصری نیز در مناطق عربی در اوایل قرن بیستم رواج یافت؛ برای مثال مواویل و ترانه‌ها و اغانی مصری در فلسطین و [[اردن]] رایج شد. برخی از موسیقی‌دانان عرب که به‌این کشورها سفر کرده بودند و برخی جوانان اردنی که برای فراگیری موسیقی به [[مصر]] رفته بودند، زمانی که به [[اردن]] بازمی‌گشتند اسلوب موسیقی مصری را اجرا می‌نمودند. بدین ترتیب میراث موسیقی [[اردن]] در این دوره نظریات، قالب‌ها و اسلوب موسیقی سوری و مصری را دنبال و اجرا می‌نمود. و مقاماتی چون: حجاز، راست، نهاوند، بیاتی، سیکاه، صبا، عجم، چهارگاه و... را که در کشورهای عربی رایج بود اجرا می‌کردند<ref>برگرفته از وزارة الثقافــة الاردنیــة http://culture.gov.jo/new</ref>.
-اين طوايف عادات و تقاليدي با خود به همراه آوردند که بر جامعه شرق اردن تاثير قابل توجهي گذاشت؛ از جمله موسيقي سنتي سوري شامل موشحات و ترانه هاي سنتي.
+اما درباره‌ی موسیقی‌های مدرن؛ چنان که گفته شد موسیقی [[اردن]] از موسیقی جهان عرب جدا نیست، از این‌رو تاثیر جهان عرب را در موسیقی معاصر [[اردن]] شاهدیم. در اوایل قرن بیستم [[مصر]] شاهد ظهور ناگهانی ملی‌گرایی و به عبارت دیگر مکتبی سکولار بود؛ از اولین خوانندگان زنی که‌ این شیوه را اتخاذ کردند می‌توان به ام‌کلثوم و فیروز اشاره کرد. در خلال دهه‌های 1950 و 1960 موسیقی عربی رنگ و بویی غربی‌تر یافت. از پیشگامان این تغییر می‌توان به عبدالحلیم حافظ اشاره کرد. با فرا رسیدن دهه‌ی 1970 خوانندگان بیشتری به‌این مکتب پیوستند و در نهایت موسیقی پاپ عربی بوجود آمد. از دیگر سبک‌های موسیقی که در سال‌های بعد بوجود آمد می‌توان به فرانکو - عربی اشاره کرد که از تلفیق موسیقی خاورمیانه و موسیقی غربی بوجود آمده است<ref>برگرفته از https://en.wikipedia.org/</ref>. به تازگی [[اردن]] شاهد ظهور دی جی‌ها و ستارگان موسیقی پاپ است؛ از مهمترین موسیقی‌دانان [[اردن]] خانواده‌ی فکیر هستند که حدود 100 سال در این عرصه فعالیت دارند.
-فلسطين از ديرباز ارتباط زيادي با موسيقي سنتي داشت. صوفيان مسلمان از زمان هاي قديم و حتي زمان اشغال اسرائيل در سال 1948 به اين نوع موسيقي توجه زيادي داشتند و در قالب تصوف آن را احيا مي کردند. آنان مدايح نبوي، ترتيل و تجويد قرآن و حتي برخي ترانه هاي دنيايي برگرفته از مضامين ديني را مي خواندند.
+از کسانی که در زمینه موسیقی ایندیا راک (India rock) کار می‌کنند می‌توان به کاییس خوری (Kais Khoury)، ابراهیم بقیلی،‌هانی میتواسی و یوسف گوار اشاره کرد. یکی دیگر از گونه‌های مهم انواع موسیقی در [[اردن]] هیپ‌هاپ (Hip Hop) است که به وسیله دی جی شادیا و اجرای او در رادیو مشهور شد. این اجرا تنها اجرایی بود که در سه کشور مختلف هر هفته در سال 2005 تا 2008 بخش می‌شد. از دیگر اشکال پرطرفدار موسیقی در دهه‌های اخیر می‌توان به موسیقی الکترونیکی عربی، جاز عربی و راک عربی اشاره کرد. در حال حاضر اجرای موسیقی الکترونیک اردنی در بین جوانان بسیار پرطرفدار است. بسیاری از جمع‌های تکنو زیرزمینی شکل می‌گیرد و تعداد موسیقی‌های الکترونیک بقدری افزایش یافته است که می‌توان آن را یک گونه موسیقی در [[اردن]] بشمار آورد. گروه تازه‌ پایی به نام روم از زمان آغاز به کار خود در سال 1998 محبوبیت منطقه‌ای و بین‌المللی به دست آورد. روم از موفق‌ترین گروه‌های موسیقی [[اردن]] شناخته می‌شود که طیف وسیعی از طرفداران را از سرتاسر جهان؛ رم، [[تونس]]، مراکش، [[سوریه]]، فلسطین، ترکیه، [[قزاقستان]]، [[فرانسه]]،‌ هلند، آلمان، ایتالیا تا [[ایالات متحده]] به خود جذب کرده است. عامل بسیار مهمی‌ که موفقیت گسترده گروه روم را به‌دنبال داشت این است که آهنگ‌های اصیل رهبر خود طارق آل ناصر (آهنگساز، بنیان‌گذار و رهبر گروه) را اجرا می‌کنند.
-يکي از این ترانه ها «فوق النخل فوق» نام داشت که با جمله «فوق العرش فوق» آغاز مي شد و اصل آن موشح ديني بود. بسياري از قالب هاي هنري بلاد شام در اردن رواج يافت؛ قالب هايي همچون موال، موشحات، و اغاني و ترانه هاي هنري.
+از طرف دیگر ساین آو ثایم (Sign of thyme) ‌شهرت منطقه‌ای خود را مدیون ادغام قومی‌در جاز شرقی است. این گروه از سال 2004 مشغول به فعالیت است و تا به حال 2 آلبوم تولید کرده است. بسیاری از خوانندگان اردنی از ملودی‌های عربی استفاده و آن را با موسیقی خاورمیانه تطبیق می‌کنند و نسل نوینی از موسیقی را به وجود می‌آورند. ملک آل ناصر خواننده جنجالی زن که بواسطه ویدئو کلیپ‌های کاملا مهیج خود مشهور است دیگر خواننده مشهور [[اردن]] است. در شهر امان در دو دهه گذشته موسیقی جایگزینی وجود دارد؛ گروه‌های راک که موسیقی غربی و شرقی را با یکدیگر تلفیق می‌کنند به‌تدریج مشهورتر می‌شوند.
-اسلوب موسيقي مصري نيز در مناطق عربي در اوايل قرن بيستم رواج يافت؛ براي مثال مواويل و ترانه ها و اغاني مصري در فلسطين و اردن رايج شد. برخي از موسيقي دانان عرب که به اين کشورها سفر کرده بودند و برخي جوانان اردني که براي فراگيري موسيقي به مصر رفته بودند، زماني که به اردن بازمي گشتند اسلوب موسيقي مصري را اجرا مي‌نمودند.
+اسریل که یک گروه مشهور راک شرقی است اولین گروه اردنی است که طرفداران زیادی داشت و موسیقی آن‌ها در رادیوهای محلی پخش می‌شد. در سال 1999 آن‌ها در جشنواره جوان اروپا که در ترکیه برگزار می‌شد به مقام اول دست پیدا کردند. در حال حاضر گروه‌های مشهوری از قبیل جدال، دیستورتددی (Distorted D) و ایلوژنز(Illusions) که به واسطه شیوه ناب کلاسیک راک خود مشهورند، فعالند. [[اردن]] هم چنین نمایش‌های زیرزمینی هوی متال(Heavy Metal) نسبتا زیادی دارد که به علت ارتباط آن‌ها با شیطان‌پرستی مردم نسبت به آن‌ها معترضند. از این گروه‌ها می‌توان به تایرانت ثرو (Tyrant Throne) و دارک ساید(Dark Side) اشاره کرد. البته همه‌ این گروه‌ها شیطان پرست نیستند.
-بدين ترتيب ميراث موسيقي اردن در اين دوره نظريات، قالب ها و اسلوب موسيقي سوري و مصري را دنبال و اجرا مي نمود. و مقاماتي چون: حجاز، راست، نهاوند، بياتي، سيکاه، صبا، عجم، چهارگاه و... را که در کشورهاي عربي رايج بود اجرا مي کردند.(14)
+دکتر عبدالحمید حمام استاد موسیقی در دانشگاه الیرموک [[اردن]] در کتاب خود به نام الاتجاهات الموسیقیــه المعاصره فی الاردن می‌نویسد: موفقیت شیوه مردمی‌ در [[موسیقی در اردن|موسیقی اردن]] به اصالت و تمایز آن از دیگر سبک‌ها برمی‌گردد. گرچه هم اکنون برخی از موسیقی‌دانان اردنی همچون روحی شاهین، صبری محمود، سامی خوری و عامر ماضی که در [[مصر]] تحصیل کرده‌اند و سبک آن‌ها سنتی است به موفقیت چندانی در این حوزه دست نیافتند. وی تنها رضوان المغربی را موفق در اجرای موسیقی سنتی و مردمی‌ [[اردن]] می‌داند. وی در ادامه می‌افزاید:<blockquote>گروه‌های هنری که ترانه‌های اروپایی و عربی را با ریتمی‌ غربی می‌نوازند و در اجرای خود از گیتار برقی، طبل و پرکاشن بهره می‌برند و در جشن‌های عروسی، هتل‌ها و کافه‌ها حضور پیدا می‌کنند،‌ جوانانی به شمار می‌روند که به دنبال یادگیری موسیقی به شکل آکادمیک و علمی‌ هستند و نیم نگاهی هم به سبک سنتی دارند.</blockquote>وی عقیل ابوشعر و آگوستین لامارا را از موسیقی‌دانان پیشگام در زمینه موسیقی آکادمیک و کلاسیک می‌داند و برای اعتلای موسیقی اردن،‌ به ضرورت نزدیکی بیشتر بین دو گرایش عربی و موسیقی با سبک غربی اشاره می‌کند<ref>فرهنگ، خلاقیت و بازار: گزارش جهانی فرهنگ 1378/ 1998/ نویسنده گروه نویسندگان؛ ترجمه گروه مترجمان. - تهران: کمیسیون ملی یونسکو در ایران، مرکز انتشارات، 1379، ص 577</ref><ref>لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ [[اردن]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی](در دست انتشار)</ref>.
-اما دربارة موسيقي هاي مدرن؛ چنان که گفته شد موسيقي اردن از موسيقي جهان عرب جدا نيست، از اين رو تاثير جهان عرب را در موسيقي معاصر اردن شاهديم. در اوايل قرن بيستم مصر شاهد ظهور ناگهاني ملي گرايي و به عبارت ديگر مكتبي سكولار بود؛ از اولين خوانندگان زني كه اين شيوه را اتخاذ كردند مي توان به ام كلثوم و فيروز اشاره كرد. در خلال دهه هاي 1950 و 1960 موسيقي عربي رنگ و بويي غربي تر يافت. از پيشگامان اين تغيير مي توان به عبدالحليم حافظ اشاره كرد. با فرا رسيدن دهۀ 1970 خوانندگان بيشتري به اين مكتب پيوستند و در نهايت موسيقي پاپ عربي بوجود آمد.
+== نیز نگاه کنید به ==
+[[موسیقی مدرن در اتیوپی]]؛ [[موسیقی مدرن روسیه]]؛ [[موسیقی مدرن سوریه]]
-از ديگر سبك هاي موسيقي كه در سال هاي بعد بوجود آمد مي توان به فرانكو - عربي اشاره كرد كه از تلفيق موسيقي خاورميانه و موسيقي غربي بوجود آمده است.(15)
+== کتابشناسی ==
-به تازگي اردن شاهد ظهور دي جي ها و ستارگان موسيقي پاپ است؛ از مهمترين موسيقي دانان اردن خانوادة فكير هستند كه حدود 100 سال در اين عرصه فعاليت دارند.
-از كساني كه در زمينه موسيقي اينديا راك[1] كار مي كنند مي توان به كاييس خوري[2]، ابراهيم بقيلي، هاني ميتواسي و يوسف گوار اشاره كرد. يکي ديگر از گونه هاي مهم انواع موسيقي در اردن هيپ هاپ[3] است كه به وسيله دي جي شاديا و اجراي او در راديو مشهور شد. اين اجرا تنها اجرايي بود كه در سه كشور مختلف هر هفته در سال 2005 تا 2008 بخش مي شد. از ديگر اشكال پرطرفدار موسيقي در دهه هاي اخير مي توان به موسيقي الكترونيكي عربي، جاز عربي و راك عربي اشاره كرد. در حال حاضر اجراي موسيقي الكترونيك اردني در بين جوانان بسيار پرطرفدار است. بسياري از جمع هاي تكنو زيرزميني شكل مي گيرد و تعداد موسيقي هاي الكترونيك بقدري افزايش يافته است كه مي توان آن را يك گونه موسيقي در اردن بشمار آورد. گروه تازه پايي به نام روم از زمان آغاز به كار خود در سال 1998 محبوبيت منطقه اي و بين‌المللی به دست آورد. روم از موفق ترين گروه هاي موسيقي اردن شناخته مي شود كه طيف وسيعي از طرفداران را از سرتاسر جهان؛ رم، تونس، مراكش، سوريه، فلسطين، تركيه، قزاقستان، فرانسه،‌ هلند، آلمان، ايتاليا تا ايالات متحده به خود جذب كرده است. عامل بسيار مهمي كه موفقيت گسترده گروه روم را بدنبال داشت اين است كه آهنگ هاي اصيل رهبر خود طارق آل ناصر (آهنگساز، بنيانگذار و رهبر گروه) را اجرا مي كنند.
-از طرف ديگر ساين آو ثايم[4] ‌شهرت منطقه اي خود را مديون ادغام قومی در جاز شرقی است. اين گروه از سال 2004 مشغول به فعاليت است و تا به حال 2 آلبوم توليد كرده است. بسياري از خوانندگان اردني از ملودي هاي عربي استفاده و آن را با موسيقي خاورميانه تطبيق مي كنند و نسل نويني از موسيقي را به وجود مي آورند.
-ملك آل ناصر خواننده جنجالي زن كه بواسطه ويدئو كليپ هاي كاملا مهيج خود مشهور است ديگر خواننده مشهور اردن است.
-در شهر امان در دو دهه گذشته موسيقي جايگزيني وجود دارد؛ گروه هاي راك كه موسيقي غربي و شرقي را با يكديگر تلفيق مي كنند بتدريج مشهورتر مي شوند.
-اسريل كه يك گروه مشهور راك شرقي است اولين گروه اردني است كه طرفداران زيادي داشت و موسيقي آنها در راديوهاي محلي پخش مي شد. در سال 1999 آنها در جشنواره جوان اروپا كه در تركيه برگزار مي شد به مقام اول دست پيدا كردند. در حال حاضر گروه هاي مشهوري از قبيل جدال، دیستورتددي[5] و ايلوژنز[6] كه به واسطه شيوه ناب كلاسيك راك خود مشهورند، فعالند. اردن هم چنين نمايش هاي زيرزميني هوي متال[7] نسبتا زيادي دارد كه به علت ارتباط آنها با شيطان پرستي مردم نسبت به آنها معترضند. از اين گروه ها مي توان به تايرانت ثرون[8] و دارك سايد[9] اشاره كرد. البته همه اين گروه ها شيطان پرست نيستند.
-دكتر عبدالحميد حمام استاد موسيقي در دانشگاه اليرموك اردن در كتاب خود به نام ''الاتجاهات الموسيقيــة المعاصرة في الاردن'' مي نويسد: موفقيت شيوه مردمي در موسيقي اردن به اصالت و تمايز آن از ديگر سبك ها برمي گردد. گرچه هم اكنون برخي از موسيقي دانان اردني همچون روحي شاهين، صبري محمود، سامي خوري و عامر ماضي كه در مصر تحصيل كرده اند و سبك آنها سنتي است به موفقيت چنداني در اين حوزه دست نيافتند. وي تنها رضوان المغربي را موفق در اجراي موسيقي سنتي و مردمي اردن مي داند.
-وي در ادامه مي افزايد: گروه هاي هنري كه ترانه هاي اروپايي و عربي را با ريتمي غربي مي نوازند و در اجراي خود از گيتار برقي، طبل و پركاشن بهره مي برند و در جشن‌هاي عروسي، هتل ها و كافه ها حضور پيدا مي كنند،‌ جواناني به شمار مي روند كه به دنبال يادگيري موسيقي به شكل آكادميك و علمي هستند و نيم نگاهي هم به سبك سنتي دارند.
-وي عقيل ابوشعر و آگوستين لامارا را از موسيقي دانان پيشگام در زمينه موسيقي آكادميک و كلاسيك مي داند و براي اعتلاي موسيقي اردن،‌ به ضرورت نزديكي بيشتر بين دو گرايش عربي و موسيقي با سبك غربي اشاره مي كند.(16)