قانون اساسی مصر: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:Ap060727144994-e0d84122546037b9c4bee57fbd32634e8c258022-s1100-c50.jpg|پیوند=http://wiki.icro.ir/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ap060727144994-e0d84122546037b9c4bee57fbd32634e8c258022-s1100-c50.jpg|بندانگشتی|از راست به چپ انور سادات (سومین رئیس جمهور مصر) در کنار حسنی مبارک (چهارمین رئیس جمهور مصر)]]
[[پرونده:Ap060727144994-e0d84122546037b9c4bee57fbd32634e8c258022-s1100-c50.jpg|پیوند=http://wiki.icro.ir/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ap060727144994-e0d84122546037b9c4bee57fbd32634e8c258022-s1100-c50.jpg|بندانگشتی|از راست به چپ انور سادات (سومین رئیس جمهور مصر) در کنار حسنی مبارک (چهارمین رئیس جمهور مصر). برگرفته از سایت محافظان، قابل بازیابی از https://blindly-liberal-gobbler.edgecompute.app/world/2017/oct/06/sadat-mubarak-egypt-profile-archive-1984]][[پرونده:Camohammd mmorcypture.jpg|بندانگشتی|محمد مرسی. برگرفته از تریبون شیکاگو، قابل بازیابی از https://www.chicagotribune.com/2019/06/17/egypts-former-president-mohammed-morsi-ousted-in-2013-dies-in-court-while-on-trial-family-says/]][[پرونده:عدلی منصور.jpg|بندانگشتی|عدلی منصور رئیس جمهور موقت مصر. برگرفته از سایت جنبش جوانان ناصر، قابل بازیابی از https://nasseryouthmovement.net/Adly-Mansour-5316]]توجه به قانون اساسی در [[مصر]] از سابقه‌­ای در حدود 200 ساله برخوردار است که از دوره حکومت محمدعلی عمدتا تحت تأثیر شکل‌گیری نظام­‌های سیاسی در اروپا بر مبنای قوانین اساسی پدید آمد. او در سال 1825 لایحه اساسی را برای شورای عالی صادر کرد و سپس در سال 1837، قانون سیاست‌­نامه تدوین شد که هر دو در واقع مقدمه شکل­ گیری قانون اساسی مدرن بود و روند تکامل آن در دوره­‌های بعد ادامه یافت و منجر به تدوین قانون اساسی درسال 1882 شد.
[[پرونده:Camohammd mmorcypture.jpg|پیوند=http://wiki.icro.ir/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Camohammd%20mmorcypture.jpg|بندانگشتی|محمد مرسی]]
[[پرونده:عدلی منصور.jpg|پیوند=http://wiki.icro.ir/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D8%AF%D9%84%DB%8C%20%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1.jpg|بندانگشتی|عدلی منصور رئیس جمهور موقت مصر]]
توجه به قانون اساسی در مصر از سابقه‌­ای در حدود 200 ساله برخوردار است که از دوره حکومت محمدعلی عمدتا تحت تأثیر شکل­ گیری نظام­‌های سیاسی در اروپا بر مبنای قوانین اساسی پدید آمد. او در سال 1825 "لایحه اساسی" را برای شورای عالی صادر کرد و سپس در سال 1837، قانون "سیاست ­نامه" تدوین شد که هر دو در واقع مقدمه شکل­ گیری قانون اساسی مدرن بود و روند تکامل آن در دوره­‌های بعد ادامه یافت و منجر به تدوین قانون اساسی درسال 1882 شد. اشغالگران انگلیسی مصر اما آن را تعطیل اعلام و زان پس احیای قانون اساسی به یکی از خواسته‌های جنبش ملی مصر تبدیل شد. سرانجام پس از استقلال، در سال 1923 قانون اساسی احیاء شد که تا انقلاب سال 1952 مبنای عمل بود. در دوره جدید قانون اساسی برای دوره انتقالی در سال 1953 تصویب و در سال 1956 نیز قانون اساسی دیگری به تصویب رسید. در دوره ریاست جمهوری انور السادات دو بار و در دوره حکومت حسنی مبارک نیز دو بار در قانون اساسی مصر تعدیل صورت گرفت. پس از انقلاب سال 2011، بار دیگر برخی از مواد قانون اساسی متناسب با تحولات سیاسی اجتماعی تعدیل و به تصویب مردم رسید. سرانجام قانون اساسی جدید جمهوری عربی مصر پس از برکناری محمد مرسی از ریاست جمهوری در سال2014 تدوین و پس از تأیید آن توسط مردم به امضای عدلی منصور، رئیس­ جمهور موقت رسید <ref name=":0">برگرفته از .<nowiki>https://https://www.sis.gov.eg</nowiki> (2015)</ref> .


قانون اساسی جدید که در واقع نسخه تعدیل شده قانون اساسی پیشین مصر است، دارای یک مقدمه و شش بخش و مجموعا 247 ماده است. بخش اول که دارای 6 ماده است درباره حکومت، بخش دوم دارای سه فصل از ماده 7 تا 50 درباره عناصر سه­ گانه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، بخش سوم از ماده 51 تا 93 درباره حقوق، آزادی­‌ها و تکالیف عمومی، بخش چهارم از ماده 94 تا 100 درباره حاکمیت قانون و بخش پنجم با یازده فصل از ماده 101 تا 221 درباره نظام حکومتی است که بیشترین مواد را به خود اختصاص داده است و عناوینی چون قوه قانون گذاری، قوه اجرائی، قوه قضائی، دادگاه عالی قانون اساسی، هیئت‌­های قضائی، وکالت ، کارشناسان، نیروهای نظامی و انتظامی، هیئت ملی انتخابات و شورای عالی رسانه را شامل می­‌شود. بخش پنجم قانون اساسی مصر نیز از ماده 222 تا 247 به احکام عمومی و دوره انتقالی پرداخته است.[i]
اشغالگران انگلیسی [[مصر]] اما آن را تعطیل اعلام و زان پس احیای قانون اساسی به یکی از خواسته‌های جنبش ملی [[مصر]] تبدیل شد. سرانجام پس از استقلال، در سال 1923 قانون اساسی احیاء شد که تا انقلاب سال 1952 مبنای عمل بود. در دوره جدید قانون اساسی برای دوره انتقالی در سال 1953 تصویب و در سال 1956 نیز قانون اساسی دیگری به تصویب رسید.  


==== دادگاه قانون اساسی ====
در دوره ریاست جمهوری انور السادات دو بار و در دوره حکومت [[حسنی مبارک]] نیز دو بار در قانون اساسی مصر تعدیل صورت گرفت. پس از انقلاب سال 2011، بار دیگر برخی از مواد قانون اساسی متناسب با تحولات سیاسی اجتماعی تعدیل و به تصویب مردم رسید. سرانجام قانون اساسی جدید جمهوری عربی [[مصر]] پس از برکناری [[محمد مرسی]] از ریاست جمهوری در سال2014 تدوین و پس از تأیید آن توسط مردم به امضای عدلی منصور، رئیس­ جمهور موقت رسید.<ref name=":0">بازیابی شده در 2015 از https://www.sis.gov.eg.</ref>
به موجب ماده 191، دادگاه قانون اساسی، مستقل و قائم به ذات و مقر آن در [[قاهره]] است و شورای عمومی ناظر بر اعمال آن است. از جمله وظایف این شورا نظارت قضائی بر انطباق قوانین و لوائح و نیز تفسیر متون قانونی است.<ref>صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامع فرهنگ و ملل مصر. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص150-152.</ref>


== پاورقی ==
قانون اساسی جدید که در واقع نسخه تعدیل شده قانون اساسی پیشین [[مصر]] است، دارای یک مقدمه و شش بخش و مجموعا 247 ماده است که عبارت است از:
[i] - برای مطالعه متن قانون اساسی مصوب سال 2014<ref>برگرفته از .www.sis.gov.eg/ar/templates/Articales/tmparticales.aspxcat ID=70</ref>


* بخش اول که دارای 6 ماده است درباره حکومت؛
* بخش دوم دارای سه فصل از ماده 7 تا 50 درباره عناصر سه­ گانه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی؛
* بخش سوم از ماده 51 تا 93 درباره حقوق، آزادی­‌ها و تکالیف عمومی؛
* بخش چهارم از ماده 94 تا 100 درباره حاکمیت قانون؛
* بخش پنجم با یازده فصل از ماده 101 تا 221 درباره نظام حکومتی است که بیشترین مواد را به خود اختصاص داده است و عناوینی چون قوه قانون گذاری، قوه اجرائی، قوه قضائی، دادگاه عالی قانون اساسی، هیئت‌­های قضائی، وکالت، کارشناسان، نیروهای نظامی و انتظامی، هیئت ملی انتخابات و شورای عالی رسانه را شامل می­‌شود. بخش پنجم قانون اساسی [[مصر]] نیز از ماده 222 تا 247 به احکام عمومی و دوره انتقالی پرداخته است.[i]
====دادگاه قانون اساسی====
به موجب ماده 191، دادگاه قانون اساسی، مستقل و قائم به ذات و مقر آن در [[قاهره]] است و شورای عمومی ناظر بر اعمال آن است. از جمله وظایف این شورا نظارت قضائی بر انطباق قوانین و لوائح و نیز تفسیر متون قانونی است.<ref>صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ [[مصر]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]، ص150-152.</ref>
== نیز نگاه کنید به ==
== نیز نگاه کنید به ==
[[قانون اساسی روسیه]]؛ [[قانون اساسی تایلند]]؛ [[قانون اساسی چین]]؛ [[قانون اساسی تونس]]؛ [[کمیسیون قانون اساسی ژاپن]]؛ [[قانون اساسی کانادا]]؛ [[قانون اساسی کوبا]]؛ [[قانون اساسی لبنان]]؛ [[قانون اساسی افغانستان]]؛ [[قانون اساسی سنگال]]؛ [[قانون اساسی فرانسه]]؛ [[قانون اساسی اسپانیا]]؛ [[قانون اساسی کشور مالی]]؛ [[قانون اساسی ساحل عاج]]؛ [[قانون اساسی سودان]]؛ [[قانون اساسی اردن]]؛ [[قانون اساسی زیمبابوه]]؛ [[قانون اساسی سوریه]]؛ [[قانون اساسی اتیوپی]]؛ [[قانون اساسی اوکراین]]؛ [[قانون اساسی گرجستان]]؛ [[قانون اساسی تاجیکستان]]؛ [[قانون اساسی بنگلادش]]؛ [[قانون اساسی قزاقستان]]؛ [[قانون اساسی قطر]]؛ [[قانون اساسی سیرالئون]]؛ [[قانون اساسی امارات متحده عربی]]


* [[مصر]]
== پاورقی ==
* [[سیاست و حکومت مصر]]
<small>[i] - برای مطالعه متن قانون اساسی مصوب سال 2014<ref>بازیابی شده از https://www.sis.gov.eg/ar/templates/Articales/tmparticales.aspxcat. ID=70</ref></small>


== کتابشناسی ==
== کتابشناسی ==
<references />
[[رده:قانون اساسی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۱۰

از راست به چپ انور سادات (سومین رئیس جمهور مصر) در کنار حسنی مبارک (چهارمین رئیس جمهور مصر). برگرفته از سایت محافظان، قابل بازیابی از https://blindly-liberal-gobbler.edgecompute.app/world/2017/oct/06/sadat-mubarak-egypt-profile-archive-1984
محمد مرسی. برگرفته از تریبون شیکاگو، قابل بازیابی از https://www.chicagotribune.com/2019/06/17/egypts-former-president-mohammed-morsi-ousted-in-2013-dies-in-court-while-on-trial-family-says/
عدلی منصور رئیس جمهور موقت مصر. برگرفته از سایت جنبش جوانان ناصر، قابل بازیابی از https://nasseryouthmovement.net/Adly-Mansour-5316

توجه به قانون اساسی در مصر از سابقه‌­ای در حدود 200 ساله برخوردار است که از دوره حکومت محمدعلی عمدتا تحت تأثیر شکل‌گیری نظام­‌های سیاسی در اروپا بر مبنای قوانین اساسی پدید آمد. او در سال 1825 لایحه اساسی را برای شورای عالی صادر کرد و سپس در سال 1837، قانون سیاست‌­نامه تدوین شد که هر دو در واقع مقدمه شکل­ گیری قانون اساسی مدرن بود و روند تکامل آن در دوره­‌های بعد ادامه یافت و منجر به تدوین قانون اساسی درسال 1882 شد.

اشغالگران انگلیسی مصر اما آن را تعطیل اعلام و زان پس احیای قانون اساسی به یکی از خواسته‌های جنبش ملی مصر تبدیل شد. سرانجام پس از استقلال، در سال 1923 قانون اساسی احیاء شد که تا انقلاب سال 1952 مبنای عمل بود. در دوره جدید قانون اساسی برای دوره انتقالی در سال 1953 تصویب و در سال 1956 نیز قانون اساسی دیگری به تصویب رسید.

در دوره ریاست جمهوری انور السادات دو بار و در دوره حکومت حسنی مبارک نیز دو بار در قانون اساسی مصر تعدیل صورت گرفت. پس از انقلاب سال 2011، بار دیگر برخی از مواد قانون اساسی متناسب با تحولات سیاسی اجتماعی تعدیل و به تصویب مردم رسید. سرانجام قانون اساسی جدید جمهوری عربی مصر پس از برکناری محمد مرسی از ریاست جمهوری در سال2014 تدوین و پس از تأیید آن توسط مردم به امضای عدلی منصور، رئیس­ جمهور موقت رسید.[۱]

قانون اساسی جدید که در واقع نسخه تعدیل شده قانون اساسی پیشین مصر است، دارای یک مقدمه و شش بخش و مجموعا 247 ماده است که عبارت است از:

  • بخش اول که دارای 6 ماده است درباره حکومت؛
  • بخش دوم دارای سه فصل از ماده 7 تا 50 درباره عناصر سه­ گانه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی؛
  • بخش سوم از ماده 51 تا 93 درباره حقوق، آزادی­‌ها و تکالیف عمومی؛
  • بخش چهارم از ماده 94 تا 100 درباره حاکمیت قانون؛
  • بخش پنجم با یازده فصل از ماده 101 تا 221 درباره نظام حکومتی است که بیشترین مواد را به خود اختصاص داده است و عناوینی چون قوه قانون گذاری، قوه اجرائی، قوه قضائی، دادگاه عالی قانون اساسی، هیئت‌­های قضائی، وکالت، کارشناسان، نیروهای نظامی و انتظامی، هیئت ملی انتخابات و شورای عالی رسانه را شامل می­‌شود. بخش پنجم قانون اساسی مصر نیز از ماده 222 تا 247 به احکام عمومی و دوره انتقالی پرداخته است.[i]

دادگاه قانون اساسی

به موجب ماده 191، دادگاه قانون اساسی، مستقل و قائم به ذات و مقر آن در قاهره است و شورای عمومی ناظر بر اعمال آن است. از جمله وظایف این شورا نظارت قضائی بر انطباق قوانین و لوائح و نیز تفسیر متون قانونی است.[۲]

نیز نگاه کنید به

قانون اساسی روسیه؛ قانون اساسی تایلند؛ قانون اساسی چین؛ قانون اساسی تونس؛ کمیسیون قانون اساسی ژاپن؛ قانون اساسی کانادا؛ قانون اساسی کوبا؛ قانون اساسی لبنان؛ قانون اساسی افغانستان؛ قانون اساسی سنگال؛ قانون اساسی فرانسه؛ قانون اساسی اسپانیا؛ قانون اساسی کشور مالی؛ قانون اساسی ساحل عاج؛ قانون اساسی سودان؛ قانون اساسی اردن؛ قانون اساسی زیمبابوه؛ قانون اساسی سوریه؛ قانون اساسی اتیوپی؛ قانون اساسی اوکراین؛ قانون اساسی گرجستان؛ قانون اساسی تاجیکستان؛ قانون اساسی بنگلادش؛ قانون اساسی قزاقستان؛ قانون اساسی قطر؛ قانون اساسی سیرالئون؛ قانون اساسی امارات متحده عربی

پاورقی

[i] - برای مطالعه متن قانون اساسی مصوب سال 2014[۳]

کتابشناسی

  1. بازیابی شده در 2015 از https://www.sis.gov.eg.
  2. صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ مصر. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص150-152.
  3. بازیابی شده از https://www.sis.gov.eg/ar/templates/Articales/tmparticales.aspxcat. ID=70