زنان در کوبا: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:Federación de Mujeres Cubanas.jpg|جایگزین=Federación de Mujeres Cubanas|بندانگشتی|Federación de Mujeres | [[پرونده:Federación de Mujeres Cubanas.jpg|جایگزین=Federación de Mujeres Cubanas|بندانگشتی|Federación de Mujeres Cubanas، قابل بازیابی از<nowiki/>https://periodico26.cu/index.php/en/cuba-news/item/2833-rafael-correa-pays-tribute-to-jose-marti-and-fidel-castro-in-santiago-de-cuba]][[کوبا]] اولین کشور امضاکننده کنوانسیون حذف هر گونه تبعیض علیه زن و دومین کشور در تصویب آن می‌باشد. در کوبا بخشی از برنامه توسعه اجتماعی شامل سیاست‌های تضمین‌کننده پیشرفت زن بوده و در عمل حقوق و فرصت‌های برابری به ایشان اختصاص یافته‌است، پیشرفت زن کوبایی متکی بر سیاست‌ها و استراتژی‌های حکومت و فعالیت پیوسته فدراسیون زنان کوبایی است که در طول تمام این سال‌ها منافع زنان را بیان نموده، در آموزش حقوق شهروندی آن‌ها مشارکت داشته و جهت تحقق واقعی برابری کامل زن و مرد با تمام نهادهای دولتی، سیاسی، اجتماعی و مردمی همکاری نموده است. | ||
=== شاخص‌های مشهود پیشرفت زن === | |||
==== سلامت ==== | |||
رایگان و فراگیر بودن خدمات پزشکی و افزایش پوشش و کیفیت آن به‌طور کاملا چشمگیری موجب ارتقای شاخص‌های سلامت تمام مردم و به‌ویژه زنان شده است، در این زمینه مجموعه برنامه‌هایی مختص زنان، شامل سلامت در تمام ابعاد آن با تمرکز بر پیشگیری، طراحی شده است که اجرای آن نیازمند کار جمعی است، از میان این برنامه‌ها موارد زیر دارای پوشش ملی است: | رایگان و فراگیر بودن خدمات پزشکی و افزایش پوشش و کیفیت آن به‌طور کاملا چشمگیری موجب ارتقای شاخص‌های سلامت تمام مردم و به‌ویژه زنان شده است، در این زمینه مجموعه برنامه‌هایی مختص زنان، شامل سلامت در تمام ابعاد آن با تمرکز بر پیشگیری، طراحی شده است که اجرای آن نیازمند کار جمعی است، از میان این برنامه‌ها موارد زیر دارای پوشش ملی است: | ||
| خط ۸: | خط ۱۰: | ||
اغلب این برنامه‌ها اولویت خود را به بیماری‌های مخصوص زنان و فرایندهای بیولوژیکی مانند بارداری و مادر شدن اختصاص داده‌اند با این وجود هر روز دقت به این مسائل بیشتر شده و ابعاد علمی جنسیت، مانند مواردی که در زندگی روزمره زنان سبب ایجاد خستگی مفرط و استرس می‌شود، نیز مورد توجه قرار می‌گیرد. | اغلب این برنامه‌ها اولویت خود را به بیماری‌های مخصوص زنان و فرایندهای بیولوژیکی مانند بارداری و مادر شدن اختصاص داده‌اند با این وجود هر روز دقت به این مسائل بیشتر شده و ابعاد علمی جنسیت، مانند مواردی که در زندگی روزمره زنان سبب ایجاد خستگی مفرط و استرس می‌شود، نیز مورد توجه قرار می‌گیرد. | ||
==== حق سلامت جنسی و باروری آموزش و تنظیم خانواده ==== | |||
کوبا موفقیت‌های مهمی در زمینه سلامت جنسی و باروری به‌دست آورده است، به‌واسطه آگاهی‌هایی که به زنان کوبایی در این زمینه داده شده است حق سلامت جنسی و باروری آنان اهمیت بسیاری پیدا کرده است، روند ثابت بالا رفتن سن زایمان از ۱۵ به ۱۹ سالگی در سال‌های اخیر همچنان ادامه دارد و محققان معتقدند که این موضوع نتیجه ورود کشور به دوره خاص کارایی و تاثیرگذاری برنامه‌های مادر و کودک، آموزش و تنظیم خانواده می‌باشد. | کوبا موفقیت‌های مهمی در زمینه سلامت جنسی و باروری به‌دست آورده است، به‌واسطه آگاهی‌هایی که به زنان کوبایی در این زمینه داده شده است حق سلامت جنسی و باروری آنان اهمیت بسیاری پیدا کرده است، روند ثابت بالا رفتن سن زایمان از ۱۵ به ۱۹ سالگی در سال‌های اخیر همچنان ادامه دارد و محققان معتقدند که این موضوع نتیجه ورود کشور به دوره خاص کارایی و تاثیرگذاری برنامه‌های مادر و کودک، آموزش و تنظیم خانواده می‌باشد. | ||
==== مرگ‌ومیر مادران ==== | |||
کاهش مرگ‌ومیر مادران یکی از اهداف اولویت‌دار جهت انجام توافقات نشست جهانی کودک و همچنین کنفرانس جهانی زنان است، تغییر کیفیت زندگی جامعه کوبا، سطح آموزش زنان، دسترسی به سلامتی به‌طور کلی و اهمیت حقوق جنسی و باروری موجب کاهش مرگ‌ومیر مادران از ۷۰۴ نفر در 100/000 زایمان در سال ۱۹۷۰ به ۵۳ نفر در سال ۲۰۱۲ شده است مادر شدن در کوبا تبدیل به موضوعی اجتماعی شده و در نتیجه آن تمام شرایط جهت گسترش در جامعه به بهترین شکل ممکن تضمین شده است و شامل حمایت‌های قانونی نظیر اجازه مادر شدن کارگر زن می‌شود. %۹/۹۹ زایمان‌ها در مراکز پزشکی صورت می‌گیرد - بیش از %۹۹ آن‌ها مربوط به بعد از سال ۱۹۸۶ می‌باشد - و این خطر مرگ مادر و کودک را کاهش می‌دهد.<ref>Ledesma Alonso, E. (2014). Familia cubana en desarrollo, Edito-rial de Ciencias Sociales, P68</ref> | کاهش مرگ‌ومیر مادران یکی از اهداف اولویت‌دار جهت انجام توافقات نشست جهانی کودک و همچنین کنفرانس جهانی زنان است، تغییر کیفیت زندگی جامعه کوبا، سطح آموزش زنان، دسترسی به سلامتی به‌طور کلی و اهمیت حقوق جنسی و باروری موجب کاهش مرگ‌ومیر مادران از ۷۰۴ نفر در 100/000 زایمان در سال ۱۹۷۰ به ۵۳ نفر در سال ۲۰۱۲ شده است مادر شدن در کوبا تبدیل به موضوعی اجتماعی شده و در نتیجه آن تمام شرایط جهت گسترش در جامعه به بهترین شکل ممکن تضمین شده است و شامل حمایت‌های قانونی نظیر اجازه مادر شدن کارگر زن می‌شود. %۹/۹۹ زایمان‌ها در مراکز پزشکی صورت می‌گیرد - بیش از %۹۹ آن‌ها مربوط به بعد از سال ۱۹۸۶ می‌باشد - و این خطر مرگ مادر و کودک را کاهش می‌دهد.<ref>Ledesma Alonso, E. (2014). Familia cubana en desarrollo, Edito-rial de Ciencias Sociales, P68</ref> | ||
==== ابتلا به بیماری‌های مقاربتی و ایدز ==== | |||
نرخ ابتلا به ویروس اچ.آی.وی در کوبا بسیار پایین است و این کاملا نتیجه پایش‌های سرلوژیک منظم زنان باردار، آموزش‌های بهداشتی زنان، امکان توقف بارداری در زنان مبتلا به ایدز در صورت خواست ایشان و مصرف آزیدوتیمیدین در زنان باردار مبتلا به ایدز می‌باشد. | نرخ ابتلا به ویروس اچ.آی.وی در کوبا بسیار پایین است و این کاملا نتیجه پایش‌های سرلوژیک منظم زنان باردار، آموزش‌های بهداشتی زنان، امکان توقف بارداری در زنان مبتلا به ایدز در صورت خواست ایشان و مصرف آزیدوتیمیدین در زنان باردار مبتلا به ایدز می‌باشد. | ||
==== مشارکت زنان در مراکز سلامتی ==== | |||
نرخ مشارکت زنان در رابطه با موضوع سلامت نه تنها در درون سیستم سازمانی بلکه از منظر درک اجتماعی از زن به‌عنوان مجری سلامت خانواده، بالا است، اکثر شاغلین در سیستم سلامتی کشور و همین‌طور پرسنل پرستاری را زنان تشکیل می‌دهند.<ref>“Iñiguez Rojas, L. (2006). Los servicios de salud en Cuba. Aproximación a la evolución de sus cambios”. Revista Cubana Salud Pública. Centro de Estudios de Salud y Bienestar Hu-mano. Universidad de La Habana, P80</ref> | نرخ مشارکت زنان در رابطه با موضوع سلامت نه تنها در درون سیستم سازمانی بلکه از منظر درک اجتماعی از زن به‌عنوان مجری سلامت خانواده، بالا است، اکثر شاغلین در سیستم سلامتی کشور و همین‌طور پرسنل پرستاری را زنان تشکیل می‌دهند.<ref>“Iñiguez Rojas, L. (2006). Los servicios de salud en Cuba. Aproximación a la evolución de sus cambios”. Revista Cubana Salud Pública. Centro de Estudios de Salud y Bienestar Hu-mano. Universidad de La Habana, P80</ref> | ||
==== زن و اشتغال ==== | |||
از اهداف اصلی سیاست اجتماعی و استراتژی توسعه اقتصادی حکومت انقلابی کوبا از سال ۱۹۵۹، محو هرگونه تبعیض و بهره‌کشی به‌دلایل طبقاتی، نژاد و جنس بوده است، از آن زمان تا به حال به تناوب، سیاست‌هایی طراحی و اجرا شده‌اند که هدف استراتژیک‌شان حذف موانع فرهنگی، ایدئولوژیکی، روانشناختی و اجتماعی بوده است که همیشه زنان را در جایگاه‌های فرودست، حاشیه‌ای و در حالت عقب‌ماندگی دیرین نگه داشته‌اند. حضور زنان در عرصه‌های مختلف اشتغال و آمارهای مربوط به شاغلین زن، نمایانگر این تغییرات است. | از اهداف اصلی سیاست اجتماعی و استراتژی توسعه اقتصادی حکومت انقلابی کوبا از سال ۱۹۵۹، محو هرگونه تبعیض و بهره‌کشی به‌دلایل طبقاتی، نژاد و جنس بوده است، از آن زمان تا به حال به تناوب، سیاست‌هایی طراحی و اجرا شده‌اند که هدف استراتژیک‌شان حذف موانع فرهنگی، ایدئولوژیکی، روانشناختی و اجتماعی بوده است که همیشه زنان را در جایگاه‌های فرودست، حاشیه‌ای و در حالت عقب‌ماندگی دیرین نگه داشته‌اند. حضور زنان در عرصه‌های مختلف اشتغال و آمارهای مربوط به شاغلین زن، نمایانگر این تغییرات است. | ||
* | ==== سیاست اشتغال ==== | ||
[[پرونده:نماد زنان کوبا.jpg|alt=نماد زنان کوبا|بندانگشتی|نماد زنان کوبا، قابل بازیابی از<nowiki/>https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-031-13127-1_25]]حفظ ثبات شغلی زنان به منظور دستیابی به این هدف راه‌های مختلفی در نظر گرفته شده است. از میان آن‌ها موارد زیر را می‌توان برشمرد: | |||
*اعمال سوبسید در موارد مختلف مانند مادران تنها، سرپرست خانوار، ناتوان جسمی، زنان کارگر، زنان در آستانه بازنشستگی و زنان در سن باروری، صدور مجوز مرخصی مادر تا شش ماهگی فرزند با %۶۰ حقوق و تا یک سال بدون از دست دادن شغل؛ | |||
*جذب بازار کارشدن بخش‌های آسیب‌پذیرتر جامعه مانند مادران تنها و زنان ناتوان جسمی؛ | |||
*ترویج فعالیت کمیسیون‌های کار زنان در تمامی ایالات و شهرها زیر نظر وزارت کار و با مشارکت فدراسیون زنان کوبا و مرکز کارگران | *استمرار تضمین جذب افراد با تحصیلات عالی؛ | ||
*ترویج فعالیت کمیسیون‌های کار زنان در تمامی ایالات و شهرها زیر نظر وزارت کار و با مشارکت [[فدراسیون زنان کوبا]] و [[مرکز کارگران کوبا]]، فعالیت این مراکز در راستای نیازها و مطالبات فعلی زنان کارگر و مطابق با سیاست کار و اشتغال می‌باشد.<ref>Vasallo Barrueta, N. (2005). "La evolución del tema Mujer en Cuba”. Revista cubana de Psicología, P44</ref> | |||
==== دسترسی به مشاغل جدید ==== | |||
گسترش گزینه‌های کار در مراکز غیردولتی: واحدهای اولیه تولید مشارکتی که به کشاورزی اختصاص دارد، تحویل زمین‌های بایر به خانوارها و بخش خصوصی، و به‌ویژه کارهای خویش‌فرمایی، این سیاست در راستای حفظ عدالت اجتماعی بدون نادیده گرفتن کارایی و قابلیت اجرایی آن به لحاظ اقتصادی می‌باشد. | گسترش گزینه‌های کار در مراکز غیردولتی: واحدهای اولیه تولید مشارکتی که به کشاورزی اختصاص دارد، تحویل زمین‌های بایر به خانوارها و بخش خصوصی، و به‌ویژه کارهای خویش‌فرمایی، این سیاست در راستای حفظ عدالت اجتماعی بدون نادیده گرفتن کارایی و قابلیت اجرایی آن به لحاظ اقتصادی می‌باشد. | ||
اگر چه در زمینه اشتغال زنان موفقیت‌های مهمی به‌دست آمده، اما مسئله همچنان به قوت خود باقی است، چرا که شغل‌های پیشنهادی جواب‌گوی نیازها و تقاضاهای این قشر نبوده است، از این رو برای رفع این مشکل جستجوی منابع و جایگزین‌ها در هر زمینه ضروری به نظر می‌رسد. اراده سیاسی جمهوری کوبا مبنی بر کسب جایگاه مناسب زن در اجتماع می‌باشد و به این منظور مسئولیت‌های ویژه‌ای به سازمان‌های ذیربط جهت حل موضوع اعطا شده است.<ref>Vasallo Barrueta, N. (2005). "La evolución del tema Mujer en Cuba”. Revista cubana de Psicología, P47</ref> | اگر چه در زمینه اشتغال زنان موفقیت‌های مهمی به‌دست آمده، اما مسئله همچنان به قوت خود باقی است، چرا که شغل‌های پیشنهادی جواب‌گوی نیازها و تقاضاهای این قشر نبوده است، از این رو برای رفع این مشکل جستجوی منابع و جایگزین‌ها در هر زمینه ضروری به نظر می‌رسد. اراده سیاسی جمهوری کوبا مبنی بر کسب جایگاه مناسب زن در اجتماع می‌باشد و به این منظور مسئولیت‌های ویژه‌ای به سازمان‌های ذیربط جهت حل موضوع اعطا شده است.<ref name=":0">Vasallo Barrueta, N. (2005). "La evolución del tema Mujer en Cuba”. Revista cubana de Psicología, P47</ref> | ||
=== تعلیم و تربیت === | |||
تعلیم و تربیت در کوبا بر اساس ملاک‌های غیرتبعیض جنسیتی است و این موضوع کمک بزرگی به تغییر در روند اجتماعی شدن جنس مرد و زن نموده است، اصل برابری و عدم تبعیض، همچنان دارای اولویت بوده و در این رابطه جمهوری کوبا با برگزاری دوره‌های ویژه، تحصیلات تکمیلی و استادی، خواهان ادامه توانمندسازی تمامی کارشناسان و افراد خبره‌ای است که در شکل‌گیری آگاهی در مورد برابری جنسی تاثیرگذار بوده یا به آن کمک نمایند. | تعلیم و تربیت در کوبا بر اساس ملاک‌های غیرتبعیض جنسیتی است و این موضوع کمک بزرگی به تغییر در روند اجتماعی شدن جنس مرد و زن نموده است، اصل برابری و عدم تبعیض، همچنان دارای اولویت بوده و در این رابطه جمهوری کوبا با برگزاری دوره‌های ویژه، تحصیلات تکمیلی و استادی، خواهان ادامه توانمندسازی تمامی کارشناسان و افراد خبره‌ای است که در شکل‌گیری آگاهی در مورد برابری جنسی تاثیرگذار بوده یا به آن کمک نمایند. | ||
=== مشارکت زنان === | |||
از [[انقلاب کوبا]] تا به‌حال دانشجویان بسیاری از دانشگاه‌های کوبا فارغ‌التحصیل شده‌اند که حدود نیمی از آنان را زنان تشکیل می‌دهند. آمارها نه تنها گویای دسترسی زنان به آموزش هستند، بلکه نشان‌دهنده عبور آن‌ها به مقاطع مختلف آموزشی و سطوح عالیه و موفقیت و پیشرفت زنان می‌باشند. حضور حداکثری زنان تحصیل‌کرده تقریبا در تمامی شاخه‌های علوم نمایانگر پیشرفت‌های به‌دست آمده است. در بعضی از رشته‌ها مانند علوم اجتماعی و انسان‌شناسی، علوم پزشکی و علوم تربیتی که بیش از %۷۰ ظرفیت‌ها را اشغال کرده‌اند، یک عدم توازن واقعی نسبت به مردان وجود دارد. | |||
زن در کوبا در آمارهای سال (Oficina Nacional de Estadísticas) ۲۰۰۸ | برای رسیدن به چنین آمارهای دانشگاهی نیاز به ارائه و تضمین خدمات آموزشی در دیگر مقاطع، چه از نظر شبکه مدارس ابتدایی و چه از نظر وجود کادر معلمین برای پوشش‌دهی این کلاس‌ها است اکثر معلمین کوبا را زنان تشکیل می‌دهند<ref name=":0" />. | ||
==== دسترسی به مشاغل تصمیم‌گیری ==== | |||
قرارگیری زن به‌عنوان پیشتاز و برنده در روند توسعه [[کوبا]] می‌بایست مانند یکی از موفق‌ترین پدیده‌های اجتماعی [[انقلاب کوبا]] مورد بررسی قرارگیرد. زن امکان دستیابی به محیط عمومی در شرایط یکسان با مردان را داشته است، پس از پیروزی انقلاب کوبا یک جهش تاریخی در مشارکت زنان در پست‌های مدیریتی و تصمیم‌گیری ایجاد شد. در سال ۱۹۷۵ زنان شاغل در سمت‌های مدیریتی 15/2%، در سال ۱۹۸۱ به میزان ۲۱% و در سال ۱۹۹۹ تقریبا یک سوم کل مدیران کشور را حتی در زمینه‌هایی که به‌طور سنتی فقط مردان حضور داشتند، تشکیل می‌دادند.<ref name=":1">Vasallo Barrueta, N. (2005). "La evolución del tema Mujer en Cuba”. Revista cubana de Psicología, P43</ref> مشارکت زنان در اقتصاد، فرهنگ، سیاست، دسترسی به علوم و توسعه جامعه، در تغییر شرایط به نفع آن‌ها موثر بوده و شکاف‌های تبعیض جنسیتی را از بین برده است. زن عزت نفس خود را بالا برده و امکان تصمیم‌گیری در موضوعات مختلف و مشارکت به‌عنوان سوژه توسعه را دارد. | |||
==== زن در ارگان‌های دولتی ==== | |||
مشارکت زنان در ارگان‌های دولتی در موقعیت‌های مختلف و انتخابات پی‌درپی افزایش یافته است، در سال‌های اخیر شورای دولت، عالی‌ترین ارگان ملی که از میان نمایندگان انتخاب می‌شود، شاهد رشد حضور نمایندگان زن از 13/6% به حدود 16/1% بوده است<ref name=":1" />. زنان [[کوبا]] به معنای واقعی، موضوع و هدف تمام فرایندهای توسعه اقتصادی و اجتماعی بوده و هستند. نیروی محرکه و در آن واحد منتفع تمام تغییر و تحولاتی هستند که در زمینه سلامت، تعلیم و تربیت و قانون‌گذاری انجام شده و از فرصت‌های تحصیلی، شغلی و نمایش توانمندی‌های خود بهره برده‌اند. | |||
زن در [[کوبا]] در آمارهای سال (Oficina Nacional de Estadísticas) ۲۰۰۸ | |||
===== [[جمعیت کوبا|جمعیت]] ===== | |||
نرخ کلی باروری: 1/43 (فرزند برای هر زن) | نرخ کلی باروری: 1/43 (فرزند برای هر زن) | ||
| خط ۵۳: | خط ۶۷: | ||
خانه‌های دارای سرپرست خانوار زن: ۳۶% | خانه‌های دارای سرپرست خانوار زن: ۳۶% | ||
تعلیم و تربیت | ===== تعلیم و تربیت ===== | ||
%65 فارغ‌التحصیل دانشگاهی | %65 فارغ‌التحصیل دانشگاهی | ||
| خط ۶۲: | خط ۷۵: | ||
%53/4 پرسنل آموزشی تحصیلات متوسطه | %53/4 پرسنل آموزشی تحصیلات متوسطه | ||
===== سلامت ===== | |||
مرگ‌ومیر نوزادان: 5/3 در ۱۰۰۰ توالید (جایگاه دوم در قاره [[آمریکا]] پس از [[کانادا]]) | مرگ‌ومیر نوزادان: 5/3 در ۱۰۰۰ توالید (جایگاه دوم در قاره [[آمریکا]] پس از [[کانادا]]) | ||
پوشش پزشک و پرستار خانواده: 99/9% زایمان‌ها در مراکز پزشکی انجام می‌گیرد پوشش برنامه‌های واکسیناسیون: 99/5% کودکان در مقابل ۱۳ بیماری قابل پیشگیری واکسینه می‌شوند. | پوشش پزشک و پرستار خانواده: 99/9% زایمان‌ها در مراکز پزشکی انجام می‌گیرد پوشش برنامه‌های واکسیناسیون: 99/5% کودکان در مقابل ۱۳ بیماری قابل پیشگیری واکسینه می‌شوند. | ||
===== امید به زندگی ===== | |||
کل جمعیت: 77/97 | کل جمعیت: 77/97 | ||
| خط ۷۴: | خط ۸۹: | ||
پیشگیری از ویروس اچ.آی.وی و ایدز از ۱۵% به ۴۹%: 0/01% | پیشگیری از ویروس اچ.آی.وی و ایدز از ۱۵% به ۴۹%: 0/01% | ||
===== کار ===== | |||
نیروی کار زن (بخش دولتی -غیر نظامی): ۴۶% | نیروی کار زن (بخش دولتی -غیر نظامی): ۴۶% | ||
| خط ۹۲: | خط ۱۰۸: | ||
%25/4 خویش فرما | %25/4 خویش فرما | ||
===== زن و سیاست ===== | |||
زنان حاضر در مجلس: 43/32% | زنان حاضر در مجلس: 43/32% | ||
| خط ۱۰۹: | خط ۱۲۶: | ||
%۴۷ قاضی دادگاه عالی | %۴۷ قاضی دادگاه عالی | ||
از میان ۱۹۹ مرکز تحقیقات علمی کشور ۴۸ مرکز توسط زنان مدیریت می‌شوند (۲۴%) <ref>حق‌روستا، مریم. (1397). جامعه و فرهنگ کوبا. تهران:موسسه فرهنگی، هنری و | از میان ۱۹۹ مرکز تحقیقات علمی کشور ۴۸ مرکز توسط زنان مدیریت می‌شوند (۲۴%) <ref>حق‌روستا، مریم. (1397). جامعه و فرهنگ [[کوبا]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی]، ص113-122.</ref> | ||
== نیز نگاه کنید به == | |||
[[زنان در ژاپن]]؛ [[زنان در روسیه]]؛ [[زنان در کانادا]]؛ [[زنان در لبنان]]؛ [[زنان مصر]]؛ [[وضعیت زنان در چین]]؛ [[زنان در تونس]]؛ [[زنان در افغانستان]]؛ [[زنان در تونس]]؛ [[زنان در سنگال]]؛ [[زنان در آرژانتین]]؛ [[زنان در فرانسه]]؛ [[زنان در مالی]]؛ [[زنان در سوریه]]؛ [[زنان در سودان]]؛ [[زنان در ساحل عاج]]؛ [[زنان در تایلند]]؛ [[زنان در اوکراین]]؛ [[زنان در اسپانیا]]؛ [[زنان در اردن]]؛ [[زنان در اتیوپی]]؛ [[زنان در قطر]]؛ [[زنان در زیمبابوه]] | |||
== کتابشناختی == | == کتابشناختی == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۱۰
کوبا اولین کشور امضاکننده کنوانسیون حذف هر گونه تبعیض علیه زن و دومین کشور در تصویب آن می‌باشد. در کوبا بخشی از برنامه توسعه اجتماعی شامل سیاست‌های تضمین‌کننده پیشرفت زن بوده و در عمل حقوق و فرصت‌های برابری به ایشان اختصاص یافته‌است، پیشرفت زن کوبایی متکی بر سیاست‌ها و استراتژی‌های حکومت و فعالیت پیوسته فدراسیون زنان کوبایی است که در طول تمام این سال‌ها منافع زنان را بیان نموده، در آموزش حقوق شهروندی آن‌ها مشارکت داشته و جهت تحقق واقعی برابری کامل زن و مرد با تمام نهادهای دولتی، سیاسی، اجتماعی و مردمی همکاری نموده است.
شاخص‌های مشهود پیشرفت زن
سلامت
رایگان و فراگیر بودن خدمات پزشکی و افزایش پوشش و کیفیت آن به‌طور کاملا چشمگیری موجب ارتقای شاخص‌های سلامت تمام مردم و به‌ویژه زنان شده است، در این زمینه مجموعه برنامه‌هایی مختص زنان، شامل سلامت در تمام ابعاد آن با تمرکز بر پیشگیری، طراحی شده است که اجرای آن نیازمند کار جمعی است، از میان این برنامه‌ها موارد زیر دارای پوشش ملی است:
برنامه مادر و کودک، برنامه تشخیص زودرس سرطان سینه، برنامه تشخیص زودرس سرطان رحم، برنامه والدین آگاه، برنامه توجه به بزرگسالان (که شامل زن بالغ نیز می‌شود)، برنامه پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی و ویروس اچ.آی.وی. [۱]
اغلب این برنامه‌ها اولویت خود را به بیماری‌های مخصوص زنان و فرایندهای بیولوژیکی مانند بارداری و مادر شدن اختصاص داده‌اند با این وجود هر روز دقت به این مسائل بیشتر شده و ابعاد علمی جنسیت، مانند مواردی که در زندگی روزمره زنان سبب ایجاد خستگی مفرط و استرس می‌شود، نیز مورد توجه قرار می‌گیرد.
حق سلامت جنسی و باروری آموزش و تنظیم خانواده
کوبا موفقیت‌های مهمی در زمینه سلامت جنسی و باروری به‌دست آورده است، به‌واسطه آگاهی‌هایی که به زنان کوبایی در این زمینه داده شده است حق سلامت جنسی و باروری آنان اهمیت بسیاری پیدا کرده است، روند ثابت بالا رفتن سن زایمان از ۱۵ به ۱۹ سالگی در سال‌های اخیر همچنان ادامه دارد و محققان معتقدند که این موضوع نتیجه ورود کشور به دوره خاص کارایی و تاثیرگذاری برنامه‌های مادر و کودک، آموزش و تنظیم خانواده می‌باشد.
مرگ‌ومیر مادران
کاهش مرگ‌ومیر مادران یکی از اهداف اولویت‌دار جهت انجام توافقات نشست جهانی کودک و همچنین کنفرانس جهانی زنان است، تغییر کیفیت زندگی جامعه کوبا، سطح آموزش زنان، دسترسی به سلامتی به‌طور کلی و اهمیت حقوق جنسی و باروری موجب کاهش مرگ‌ومیر مادران از ۷۰۴ نفر در 100/000 زایمان در سال ۱۹۷۰ به ۵۳ نفر در سال ۲۰۱۲ شده است مادر شدن در کوبا تبدیل به موضوعی اجتماعی شده و در نتیجه آن تمام شرایط جهت گسترش در جامعه به بهترین شکل ممکن تضمین شده است و شامل حمایت‌های قانونی نظیر اجازه مادر شدن کارگر زن می‌شود. %۹/۹۹ زایمان‌ها در مراکز پزشکی صورت می‌گیرد - بیش از %۹۹ آن‌ها مربوط به بعد از سال ۱۹۸۶ می‌باشد - و این خطر مرگ مادر و کودک را کاهش می‌دهد.[۲]
ابتلا به بیماری‌های مقاربتی و ایدز
نرخ ابتلا به ویروس اچ.آی.وی در کوبا بسیار پایین است و این کاملا نتیجه پایش‌های سرلوژیک منظم زنان باردار، آموزش‌های بهداشتی زنان، امکان توقف بارداری در زنان مبتلا به ایدز در صورت خواست ایشان و مصرف آزیدوتیمیدین در زنان باردار مبتلا به ایدز می‌باشد.
مشارکت زنان در مراکز سلامتی
نرخ مشارکت زنان در رابطه با موضوع سلامت نه تنها در درون سیستم سازمانی بلکه از منظر درک اجتماعی از زن به‌عنوان مجری سلامت خانواده، بالا است، اکثر شاغلین در سیستم سلامتی کشور و همین‌طور پرسنل پرستاری را زنان تشکیل می‌دهند.[۳]
زن و اشتغال
از اهداف اصلی سیاست اجتماعی و استراتژی توسعه اقتصادی حکومت انقلابی کوبا از سال ۱۹۵۹، محو هرگونه تبعیض و بهره‌کشی به‌دلایل طبقاتی، نژاد و جنس بوده است، از آن زمان تا به حال به تناوب، سیاست‌هایی طراحی و اجرا شده‌اند که هدف استراتژیک‌شان حذف موانع فرهنگی، ایدئولوژیکی، روانشناختی و اجتماعی بوده است که همیشه زنان را در جایگاه‌های فرودست، حاشیه‌ای و در حالت عقب‌ماندگی دیرین نگه داشته‌اند. حضور زنان در عرصه‌های مختلف اشتغال و آمارهای مربوط به شاغلین زن، نمایانگر این تغییرات است.
سیاست اشتغال
حفظ ثبات شغلی زنان به منظور دستیابی به این هدف راه‌های مختلفی در نظر گرفته شده است. از میان آن‌ها موارد زیر را می‌توان برشمرد:
- اعمال سوبسید در موارد مختلف مانند مادران تنها، سرپرست خانوار، ناتوان جسمی، زنان کارگر، زنان در آستانه بازنشستگی و زنان در سن باروری، صدور مجوز مرخصی مادر تا شش ماهگی فرزند با %۶۰ حقوق و تا یک سال بدون از دست دادن شغل؛
- جذب بازار کارشدن بخش‌های آسیب‌پذیرتر جامعه مانند مادران تنها و زنان ناتوان جسمی؛
- استمرار تضمین جذب افراد با تحصیلات عالی؛
- ترویج فعالیت کمیسیون‌های کار زنان در تمامی ایالات و شهرها زیر نظر وزارت کار و با مشارکت فدراسیون زنان کوبا و مرکز کارگران کوبا، فعالیت این مراکز در راستای نیازها و مطالبات فعلی زنان کارگر و مطابق با سیاست کار و اشتغال می‌باشد.[۴]
دسترسی به مشاغل جدید
گسترش گزینه‌های کار در مراکز غیردولتی: واحدهای اولیه تولید مشارکتی که به کشاورزی اختصاص دارد، تحویل زمین‌های بایر به خانوارها و بخش خصوصی، و به‌ویژه کارهای خویش‌فرمایی، این سیاست در راستای حفظ عدالت اجتماعی بدون نادیده گرفتن کارایی و قابلیت اجرایی آن به لحاظ اقتصادی می‌باشد.
اگر چه در زمینه اشتغال زنان موفقیت‌های مهمی به‌دست آمده، اما مسئله همچنان به قوت خود باقی است، چرا که شغل‌های پیشنهادی جواب‌گوی نیازها و تقاضاهای این قشر نبوده است، از این رو برای رفع این مشکل جستجوی منابع و جایگزین‌ها در هر زمینه ضروری به نظر می‌رسد. اراده سیاسی جمهوری کوبا مبنی بر کسب جایگاه مناسب زن در اجتماع می‌باشد و به این منظور مسئولیت‌های ویژه‌ای به سازمان‌های ذیربط جهت حل موضوع اعطا شده است.[۵]
تعلیم و تربیت
تعلیم و تربیت در کوبا بر اساس ملاک‌های غیرتبعیض جنسیتی است و این موضوع کمک بزرگی به تغییر در روند اجتماعی شدن جنس مرد و زن نموده است، اصل برابری و عدم تبعیض، همچنان دارای اولویت بوده و در این رابطه جمهوری کوبا با برگزاری دوره‌های ویژه، تحصیلات تکمیلی و استادی، خواهان ادامه توانمندسازی تمامی کارشناسان و افراد خبره‌ای است که در شکل‌گیری آگاهی در مورد برابری جنسی تاثیرگذار بوده یا به آن کمک نمایند.
مشارکت زنان
از انقلاب کوبا تا به‌حال دانشجویان بسیاری از دانشگاه‌های کوبا فارغ‌التحصیل شده‌اند که حدود نیمی از آنان را زنان تشکیل می‌دهند. آمارها نه تنها گویای دسترسی زنان به آموزش هستند، بلکه نشان‌دهنده عبور آن‌ها به مقاطع مختلف آموزشی و سطوح عالیه و موفقیت و پیشرفت زنان می‌باشند. حضور حداکثری زنان تحصیل‌کرده تقریبا در تمامی شاخه‌های علوم نمایانگر پیشرفت‌های به‌دست آمده است. در بعضی از رشته‌ها مانند علوم اجتماعی و انسان‌شناسی، علوم پزشکی و علوم تربیتی که بیش از %۷۰ ظرفیت‌ها را اشغال کرده‌اند، یک عدم توازن واقعی نسبت به مردان وجود دارد.
برای رسیدن به چنین آمارهای دانشگاهی نیاز به ارائه و تضمین خدمات آموزشی در دیگر مقاطع، چه از نظر شبکه مدارس ابتدایی و چه از نظر وجود کادر معلمین برای پوشش‌دهی این کلاس‌ها است اکثر معلمین کوبا را زنان تشکیل می‌دهند[۵].
دسترسی به مشاغل تصمیم‌گیری
قرارگیری زن به‌عنوان پیشتاز و برنده در روند توسعه کوبا می‌بایست مانند یکی از موفق‌ترین پدیده‌های اجتماعی انقلاب کوبا مورد بررسی قرارگیرد. زن امکان دستیابی به محیط عمومی در شرایط یکسان با مردان را داشته است، پس از پیروزی انقلاب کوبا یک جهش تاریخی در مشارکت زنان در پست‌های مدیریتی و تصمیم‌گیری ایجاد شد. در سال ۱۹۷۵ زنان شاغل در سمت‌های مدیریتی 15/2%، در سال ۱۹۸۱ به میزان ۲۱% و در سال ۱۹۹۹ تقریبا یک سوم کل مدیران کشور را حتی در زمینه‌هایی که به‌طور سنتی فقط مردان حضور داشتند، تشکیل می‌دادند.[۶] مشارکت زنان در اقتصاد، فرهنگ، سیاست، دسترسی به علوم و توسعه جامعه، در تغییر شرایط به نفع آن‌ها موثر بوده و شکاف‌های تبعیض جنسیتی را از بین برده است. زن عزت نفس خود را بالا برده و امکان تصمیم‌گیری در موضوعات مختلف و مشارکت به‌عنوان سوژه توسعه را دارد.
زن در ارگان‌های دولتی
مشارکت زنان در ارگان‌های دولتی در موقعیت‌های مختلف و انتخابات پی‌درپی افزایش یافته است، در سال‌های اخیر شورای دولت، عالی‌ترین ارگان ملی که از میان نمایندگان انتخاب می‌شود، شاهد رشد حضور نمایندگان زن از 13/6% به حدود 16/1% بوده است[۶]. زنان کوبا به معنای واقعی، موضوع و هدف تمام فرایندهای توسعه اقتصادی و اجتماعی بوده و هستند. نیروی محرکه و در آن واحد منتفع تمام تغییر و تحولاتی هستند که در زمینه سلامت، تعلیم و تربیت و قانون‌گذاری انجام شده و از فرصت‌های تحصیلی، شغلی و نمایش توانمندی‌های خود بهره برده‌اند.
زن در کوبا در آمارهای سال (Oficina Nacional de Estadísticas) ۲۰۰۸
جمعیت
نرخ کلی باروری: 1/43 (فرزند برای هر زن)
نرخ خام زاد و ولد: 0/75 (فرزند دختر برای هر زن)
نرخ ازدواج: 5/0 (در هر ۱۰۰۰ نفر ساکن کشور)
نرخ طلاق: 3/2 (در هر ۱۰۰۰ نفر ساکن کشور)
خانه‌های دارای سرپرست خانوار زن: ۳۶%
تعلیم و تربیت
%65 فارغ‌التحصیل دانشگاهی
%45/7 فارغ‌التحصیل مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای
%۴۰ محصل رشته‌های علمی - کاربردی
%53/4 پرسنل آموزشی تحصیلات متوسطه
سلامت
مرگ‌ومیر نوزادان: 5/3 در ۱۰۰۰ توالید (جایگاه دوم در قاره آمریکا پس از کانادا)
پوشش پزشک و پرستار خانواده: 99/9% زایمان‌ها در مراکز پزشکی انجام می‌گیرد پوشش برنامه‌های واکسیناسیون: 99/5% کودکان در مقابل ۱۳ بیماری قابل پیشگیری واکسینه می‌شوند.
امید به زندگی
کل جمعیت: 77/97
زنان: 80/02
مردان:۷۶
پیشگیری از ویروس اچ.آی.وی و ایدز از ۱۵% به ۴۹%: 0/01%
کار
نیروی کار زن (بخش دولتی -غیر نظامی): ۴۶%
%65/6 از متخصصین و کارشناسان
%72 نیروی کار مراکز آموزشی
%۷۰ نیروی کار مراکز سلامتی
%63/80 پزشکان عمومی
%51/6 محققین
%48/9 در واحدهای علمی و فنی
%75/2 کارگران اجتماعی
%25/4 خویش فرما
زن و سیاست
زنان حاضر در مجلس: 43/32%
زنان دارای سمت‌های مدیریتی: ۳۸%
زنان وزیر: ۶ نفر (۱۸/۱۸%)
زنان معاون وزیر: ۴۳ نفر (۳۰%)
%۷۱ دادستان
%71/4 روسای دادگاه‌های ایالتی
%60/3 قاضی حرفه‌ای
%۴۷ قاضی دادگاه عالی
از میان ۱۹۹ مرکز تحقیقات علمی کشور ۴۸ مرکز توسط زنان مدیریت می‌شوند (۲۴%) [۷]
نیز نگاه کنید به
زنان در ژاپن؛ زنان در روسیه؛ زنان در کانادا؛ زنان در لبنان؛ زنان مصر؛ وضعیت زنان در چین؛ زنان در تونس؛ زنان در افغانستان؛ زنان در تونس؛ زنان در سنگال؛ زنان در آرژانتین؛ زنان در فرانسه؛ زنان در مالی؛ زنان در سوریه؛ زنان در سودان؛ زنان در ساحل عاج؛ زنان در تایلند؛ زنان در اوکراین؛ زنان در اسپانیا؛ زنان در اردن؛ زنان در اتیوپی؛ زنان در قطر؛ زنان در زیمبابوه
کتابشناختی
- ↑ “Iñiguez Rojas, L. (2006) Los servicios de salud en Cuba Aproximación a la evolución de sus cambios”. Revista Cubana Salud Pública. Centro de Estudios de Salud y Bienestar Humano. Universidad de La Habana, P78
- ↑ Ledesma Alonso, E. (2014). Familia cubana en desarrollo, Edito-rial de Ciencias Sociales, P68
- ↑ “Iñiguez Rojas, L. (2006). Los servicios de salud en Cuba. Aproximación a la evolución de sus cambios”. Revista Cubana Salud Pública. Centro de Estudios de Salud y Bienestar Hu-mano. Universidad de La Habana, P80
- ↑ Vasallo Barrueta, N. (2005). "La evolución del tema Mujer en Cuba”. Revista cubana de Psicología, P44
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Vasallo Barrueta, N. (2005). "La evolución del tema Mujer en Cuba”. Revista cubana de Psicología, P47
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ Vasallo Barrueta, N. (2005). "La evolución del tema Mujer en Cuba”. Revista cubana de Psicología, P43
- ↑ حق‌روستا، مریم. (1397). جامعه و فرهنگ کوبا. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص113-122.