جغرافیای طبیعی فرانسه: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''موقعيت جغرافيايي''' كشور فرانسه در نيمكره شمالي بين مدار 20 ◦42  و 5 ◦51 درجه عرض شمالي ، 15◦ 8 درجه طول شرقي، 47 ◦4 درجه طول غربي در غرب قاره اروپا قرار دارد. نصف النهار مبدا از فرانسه و نزديكي شهر بوردو مي گذرد. نقشه فرانسه به شكل يك شش ضلعي است كه...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''موقعيت جغرافيايي'''
در جغرافیای طبیعی [[فرانسه|کشور فرانسه]]، [[موقعیت جغرافیایی فرانسه|موقعیت جغرافیایی]]، [[آب و هوای فرانسه|آب و هوا]]، [[ارتفاعات و ناهمواری های فرانسه|ارتفاعات و ناهمواری های]]، مساحت و وسعت، [[رودهای فرانسه|رودها]]، [[جزایر فرانسه|جزایر]]، پوشش گیاهی و جانوری، بارندگی، ویژگی ها و [[جاذبه ها و دیدنی های طبیعی فرانسه|جاذبه های طبیعی و دیدنی های کشور فرانسه]] شرح داده شده است که به شرح زیر است:


كشور فرانسه در نيمكره شمالي بين مدار 20 ◦42  و 5 ◦51 درجه عرض شمالي ، 15◦ 8 درجه طول شرقي، 47 ◦4 درجه طول غربي در غرب قاره اروپا قرار دارد. نصف النهار مبدا از فرانسه و نزديكي شهر بوردو مي گذرد. نقشه فرانسه به شكل يك شش ضلعي است كه سه طرف شمال شرقي، جنوب شرقي و جنوب غربي آن را خشكي و سه طرف شمال، مغرب و جنوب آن را آب فراگرفته است. كوه هاي آلپ مرز طبيعي فرانسه و ايتاليا و كوه هاي پيرنه، مرز طبيعي فرانسه و سوئيس را تشكيل مي دهد. در مغرب فرانسه خليج بيسكاي يا گاسكوني و در جنوب آن خليج ليون واقع شده است. خليج باربك كوچكي به نام ژيروند در مغرب و خليج كوچك ديگري به نام سن ماتو در شمال غربي فرانسه وجود دارد. همچنين خليچ سن نيز در شمال فرانسه قرار دارد.
=== [[موقعیت جغرافیایی فرانسه]] ===
[[پرونده:فرانسه و موقعیت جغرافیایی آن.png|بندانگشتی|فرانسه و موقعیت جغرافیایی آن. برگرفته از سایت ویکی پدیا، قابل بازیابی از https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A6%D9%88%D8%B3_%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87]]
کشور [[فرانسه]] در نیمکره ش[[مالی]] بین مدار 20 ◦42 و 5 ◦51 درجه عرض شمالی، 15◦ 8 درجه طول شرقی، 47 ◦4 درجه طول غربی در غرب قاره اروپا قرار دارد. نصف النهار مبدا از فرانسه و نزدیکی [[شهر بوردو]] می‌گذرد. نقشه فرانسه به شکل یک شش ضلعی است که سه طرف شمال شرقی، جنوب شرقی و جنوب غربی آن را خشکی و سه طرف شمال، مغرب و جنوب آن را آب فراگرفته‌است. کوه‌های آلپ مرز طبیعی [[فرانسه]] و ایتالیا و کوه‌های پیرنه، مرز طبیعی [[فرانسه]] و سوئیس را تشکیل می‌دهد. در مغرب [[فرانسه]] خلیج بیسکای یا گاسکونی و در جنوب آن خلیج لیون واقع شده‌است. خلیج باریک کوچکی به نام ژیروند در مغرب و خلیج کوچک دیگری به نام سن ماتو در شمال غربی [[فرانسه]] وجود دارد. همچنین خلیج سن نیز در شمال فرانسه قرار دارد.


جمهوري فرانسه از شمال به كانال يا درياي مانش (كانال انگليسي و درياي شمال)، از شمال شرقي به بلژيك، از مشرق به آلمان و سوئيس، از جنوب شرقي به كوه هاي آلپ (ايتاليا)، از جنوب به درياي لوگوريا، خليج ليون، درياي بالئار (جزو درياي مديترانه)، از جنوب غربي به كوه هاي پيرنه و اسپانيا، از مغرب به خليج بيسكاي يا خليچ گاسكوني (جزو اقيانوس اطلس) محدود است.  
جمهوری فرانسه از شمال به کانال یا دریای مانش (کانال انگلیسی و دریای شمال)، از شمال شرقی به بلژیک، از مشرق به آلمان و سوئیس، از جنوب شرقی به کوه‌های آلپ (ایتالیا)، از جنوب به دریای لوگوریا، خلیج لیون، دریای بالئار (جزو دریای مدیترانه)، از جنوب غربی به کوه‌های پیرنه و اسپانیا، از مغرب به خلیج بیسکای یا خلیج گاسکونی (جزو اقیانوس اطلس) محدود است.  


در جنوب فرانسه، ميان اين كشور و اسپانيا جمهوري آندروا و در جنوب شرقي فرانسه نيز، سرزمين مستقل و شاهزاده نشين موناكو قراردارد. در مغرب فرانسه شبه جزيره اي به نام بريتاني يا بروتاني واقع و شبه جزيره كوچكتري به نام مانش در شمال فرانسه قرار دارد. بين فرانسه و انگلستان درياي مانش واقع شده ونزديك ترين نقطه انگلستان به فرانسه، دوور[1] در جنوب شرقي انگليس است كه در شمال آن تنگه قرار دارد.
در جنوب فرانسه، میان این کشور و اسپانیا جمهوری آندروا و در جنوب شرقی فرانسه نیز، سرزمین مستقل و شاهزاده نشین موناکو قراردارد. در مغرب [[فرانسه]] شبه‌جزیره‌ای به نام بریتانی یا بروتانی واقع و شبه‌جزیره کوچکتری به نام مانش در شمال [[فرانسه]] قرار دارد. بین [[فرانسه]] و انگلستان دریای مانش واقع شده و نزدیک ترین نقطه انگلستان به فرانسه، دوور(Dover) در جنوب شرقی انگلیس است که در شمال آن تنگه قرار دارد.


در میان کشورهای اروپایی فرانسه تنها کشوری است که از حیث آزاد بودن به دریای شمال، مانش، اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه از موقعیت ممتازی برخوردار است. فرانسه بین آتلانتیک و مدیترانه باریک ترین راه خاکی یعنی 360 کیلومتر بین خلیج گاسکونی و خلیج لیون را دارد. فینیستر[2] لنگر غرب اروپا، منطقه ارتباطي بین اروپای شمالی و جنوبی، فرانسه را در موقعیت چهارراه دریایی و قاره ای قرار داده و یک جایگاه کلیدی را در قلب اروپا اشغال می کند.
در میان کشورهای اروپایی [[فرانسه]] تنها کشوری است که از حیث آزاد بودن به دریای شمال، مانش، اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه از موقعیت ممتازی برخوردار است. [[فرانسه]] بین آتلانتیک و مدیترانه باریک‌ترین راه خاکی یعنی 360 کیلومتر بین خلیج گاسکونی و خلیج لیون را دارد. فینیستر(Finitstère) لنگر غرب اروپا، منطقه ارتباطی بین اروپای شمالی و جنوبی، [[فرانسه]] را در موقعیت چهارراه دریایی و قاره‌ای قرار داده و یک جایگاه کلیدی را در قلب اروپا اشغال می‌کند<ref name=":0" />.


'''2-2- حدود و وسعت'''
=== [[مساحت و وسعت فرانسه]] ===
مساحت خاک اصلی و اروپایی فرانسه ۵۵۱٬۶۹۵ کیلومتر مربع است. حداکثر مسافت از شرق به غرب 945 کیلومتر و ازشمال به جنوب 973 کیلومتر است. بنابراین در کمتر از یک روز می‌توان با یک اتومبیل یا قطار از شرق به غرب و یا از شمال به جنوب طی مسافت کرد.
[[پرونده:فرانسه و همسایه هایش.jpg|بندانگشتی|250x250پیکسل|فرانسه و همسایه‌هایش. برگرفته از سایت iran jewish، قابل بازیابی از http://www.iranjewish.com/worldyahood/France.htm]]
[[فرانسه]] به استثنای برخی از کشورهای مستقل مشترک المنافع اروپا، پهناورترین کشور اروپایی است (نزدیک یک پنجم مساحت اتحادیه اروپا) و در ردیف اول قاره اروپا و چهل و پنجم جهان قرار دارد.


مساحت خاک اصلی و اروپايي فرانسه ۵۵۱٬۶۹۵ کیلومتر مربع است. حداكثر مسافت از شرق به غرب 945 كيلومتر و ازشمال به جنوب 973 كيلومتر است. بنابراین در کمتر از یک روز می توان با یک اتومبيل یا قطار از شرق به غرب و یا از شمال به حنوب طی مسافت کرد.
مرزهای کشور [[فرانسه]] 5500 کیلومترمربع امتداد دارد. مرزهای زمینی که سه پنجم آن را تشکیل می‌دهد بر مجموعه طبیعی بنا شده‌است: از شرق به رن(Rhine)، ژورا(Jura) و آلپ و از جنوب به پیرنه. فقط مرزهای شمال و شمال شرقی به نظر غیر طبیعی و قراردادی هستند: آنها دشت‌ها و دره‌های رودخانه‌‌ای هستند.  


فرانسه  به استثنای برخی از کشورهای مستقل مشترک المنافع اروپا، پهناورترين كشور اروپايي است (نزديك يك پنجم مساحت اتحاديه اروپا)  و در ردیف اول قاره اروپا و چهل و پنجم جهان قرار دارد.  
مرزهای این کشور از شمال به دریای مانش و بلژیک (573 کیلومتر)، از شرق به لوکزامبورگ (73 کیلومتر)، آلمان (451کیلومتر)، سوییس (573 کیلومتر)، ایتالیا (488 کیلومتر) و موناکو (4/4 کیلومتر)، از جنوب به دریای مدیترانه، آندورا (6/56 کیلومتر) و اسپانیا (623 کیلومتر) و از غرب به اقیانوس اطلس و دریای مانش محدود می‌شود. طول کل مرزهای [[فرانسه]] 4/2892 کیلومتر است که طولانی‌ترین آنها با اسپانیا (623 کیلومتر) و کوتاه‌ترین آنها با موناکو (4/4کیلومتر) است. ضمنا طول خط ساحلی یعنی مرزهای دریایی فرانسه بالغ بر 3427 کیلومتر ساحل می‌گردد<ref name=":0" />.


مرزهای كشور فرانسه 5500 کیلومترمربع امتداد دارد. مرزهای زمینی که سه پنجم آن را تشکیل می دهد بر مجموعه طبیعی بنا شده است: از شرق به رن[3]، ژورا[4] و آلپ و از جنوب به پیرنه. فقط مرزهای شمال و شمال شرقی به نظر غیر طبیعی و قراردادی هستند: آنها دشت ها و دره های رودخانه ای هستند.  
=== [[ارتفاعات و ناهمواری های فرانسه|ارتفاعات و ناهمواری‌های فرانسه]] ===
[[پرونده:کوه های ووژ.jpg|بندانگشتی|کوه‌های ووژ. برگرفته از سایت home france، قابل بازیابی از https://homefrance.com/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87/%D8%B3%D9%81%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D9%88%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D9%88%DA%98/]]
وضعیت جغرافیایی [[فرانسه]] یکی از متنوع‌ترین موقعیت‌ها در اروپا است: دشت‌ها، کوهستان‌های قدیمی، رشته‌کوه‌های مرتفع، جلگه‌ها، سواحل اقیانوسی و مدیترانه‌ای. بزرگ‌ترین نوع برجستگی‌های اروپا به سمت [[فرانسه]] همگرایی دارد. در شمال، دشت بزرگ اروپای شمالی در فلاندر به اتمام می‌رسد. پیرنه و آلپ در جنوب و در جنوب شرقی، انتهای مجموعه بزرگ کوه‌هایی هستند که توسط کارپات، بالکان و کوکاس به هیمالیا متصل می‌شوند. کوه‌های ووژ (Vosges)، کوه‌های مرکزی یا ماسیف سانترال (Massif Central) و بروتانی تمام جنبه‌های هرسینی اروپای مرکزی را نشان می‌دهند.  


مرزهاي اين كشور ازشمال به درياي مانش و بلژيك ( 573 كيلومتر)، از شرق به لوكزامبورگ ( 73 كيلومتر)، آلمان( 451كيلومتر)، سوييس ( 573 كيلومتر)، ايتاليا( 488 كيلومتر) و موناكو (4/4 كيلومتر)، از جنوب به درياي مديترانه، آندورا( 6/56 كيلومتر) و اسپانيا ( 623 كيلومتر)و از غرب به اقيانوس اطلس و درياي مانش محدود مي شود. طول كل مرزهاي فرانسه 4/2892 كيلومتر است كه طولاني ترين آنها با اسپانيا ( 623 كيلومتر) و كوتاه ترين آنها با موناكو (4/4كيلومتر) است. ضمنا طول خط ساحلی يعني مرزهاي دريايي فرانسه بالغ بر 3427 كيلومتر ساحل مي گردد.
دو سوم مساحت کل [[فرانسه]] را دشت‌ها در برگرفته‌است. حوضه [[پاریس]] در شمال این کشور قرار دارد که از دشت‌ها و کشتزارهای وسیع ترکیب یافته‌است. فلات ماسیف سانترال (کوه‌های مرکزی) با وسعت 84/000 کیلومتر مربع و ارتفاع حداکثر 1887 متر بخشی از مرکز جنوبی کشور را به خود اختصاص داده‌است. در بخش جنوب غربی فرانسه، بین اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه، سلسله جبال پیرنه قرار دارد که [[فرانسه]] را از [[اسپانیا]] جدا می‌کند. پیرنه سلسله جبالی ناهموار با شیبی تند و قللی پوشیده از برف و گردنه‌های صعب‌العبور دارد. همین امر باعث شده که رفت و آمد میان دو کشور، از طریق کوهستان به دشواری انجام گیرد. طول سلسله جبال پیرنه حدود 430 کیلومتر است و از خلیج بیسکای تا دریای مدیترانه امتداد دارد. کشور کوچک آندورا (Andorra) در میان این رشته‌کوه‌ها قرار دارد.  


'''3-2- ارتفاعات و ناهمواری ها'''
در مرزهای شرقی فرانسه کوه‌های آلپ، ژورا و ووژ قرار گرفته‌است. سلسله جبال آلپ در جنوب شرقی است و عمده‌ترین و زیباترین رشته‌کوه‌های اروپا به شمار می‌رود. بسیاری از قلل آن همیشه پوشیده از برف است و در اطراف آن یخچال‌های طبیعی بزرگی وجود دارد که گاه تا دامنه‌های کوه ادامه می‌یابد. قله‌های مهم آن عبارتند از: روزا (Monte Rosa) با 4634 متر، ماترهورن (Matterhorn) با ارتفاع 4478 متر و مون بلان (Mont blanc) مرتفع ترین قله اروپا که متجاوز از 4810 متر ارتفاع دارد.


وضعيت جغرافيايي فرانسه يكي از متنوع ترين موقعيت ها در اروپا است: دشت ها، كوهستان هاي قديمي، رشته كوه هاي مرتفع، جلگه ها، سواحل اقيانوسي و مديترانه اي. بزرگ ترین نوع برجستگی هاي اروپا به سمت فرانسه همگرایی دارد. در شمال، دشت بزرگ اروپای شمالی در فلاندر به اتمام می رسد. پیرنه و آلپ در جنوب و در جنوب شرقی، انتهای مجموعه بزرگ کوه هایی هستند که توسط کارپات، بالکان و کوکاس به هیمالیا متصل می شوند. كوه هاي ووژ[5]، كوه هاي مركزي يا ماسیف سانترال[6] و بروتانی تمام جنبه های هرسینی اروپای مرکزی را نشان می دهند.  
رشته‌کوه ووژ بین مرز آلزاس و لورن واقع شده و دنباله رشته‌کوه‌های ژورا به شمار می‌رود. قله ووژ کوتاه‌تر از قله‌های ژورا است و چون سراسر آن را جنگلی از درختان کاج پوشانده، به شکل دشتی آبی نمایان است. انتخاب نام ووژ یعنی آبی نیز به همین علت می‌باشد.


دو سوم مساحت كل فرانسه را دشت ها در برگرفته است. حوضه پاريس در شمال اين كشور قرار دارد كه از دشت ها و كشتزارهاي وسيع تركيب يافته است. فلات ماسيف سانترال (كوه هاي مركزي) با وسعت 000/84 كيلومتر مربع و ارتفاع حداكثر 1887 متر بخشي از مركز جنوبي كشور را به خود اختصاص داده است. در بخش جنوب غربي فرانسه، بين اقيانوس اطلس و درياي مديترانه، سلسله جبال پيرنه قرار دارد كه فرانسه را از اسپانيا جدا مي كند. پيرنه سلسله جبالي ناهموار با شيبي تند و قللي پوشيده از برف و گردنه هاي صعب العبور دارد. همين امر باعث شده كه رفت و آمد ميان دو كشور، از طريق كوهستان به دشواري انجام گيرد. طول سلسله جبال پيرنه حدود 430 كيلومتر است و از خليج بيسكاي تا درياي مديترانه امتداد دارد. كشور كوچك آندورا[7] در ميان اين رشته كوه ها قرار دارد. در مرزهاي شرقي فرانسه كوه هاي آلپ ، ژورا و ووژ قرار گرفته است. سلسله جبال آلپ در جنوب شرقي است و عمده ترين و زيباترين رشته كوه هاي اروپا به شمار مي رود. بسياري از قلل آن هميشه پوشيده از برف است و در اطراف آن يخچال هاي طبيعي بزرگي .جود دارد كه گاه تا دامنه هاي كوه ادامه مي يابد. قله هاي مهم آن عبارتند از: روزا[8] با 4634 متر، ماترهورن[9] با ارتفاع 4478 متر و مون بلان[10] مرتفع ترين قله اروپا كه متجاوز از 4810 متر ارتفاع دارد.
در مرکز [[فرانسه]]، رشته‌کوه‌های ماسیف سانترال قرار دارد که از شمال به جنوب امتداد دارد. این رشته‌کوه از آتشفشان‌های خاموش تشکیل شده و ظاهرا قدیمی‌تر از آلپ است. دامنه‌های این کوه با شیبی تند به دره‌هایی ژرف منتهی می‌شود


رشته كوه ووژ بين مرز آلزاس و لورن واقع شده و دنباله رشته كوه هاي ژورا به شمار مي رود. قله ووژ كوتاه تر از قله هاي ژورا است و چون سراسر آن را جنگلي از درختان كاج پوشانده، به شكل دشتي آبي نمايان است. انتخاب نام ووژ يعني آبي نيز به همين علت مي باشد.
سواحل اقیانوسی و مدیترانه‌‌ای نیز [[فرانسه]] را به چهار دریا (دریای شمال، دریای مانش، اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه) متصل می‌کنند<ref name=":0" />.


در مركز فرانسه، رشته كوه هاي ماسيف سانترال قرار دارد كه از شمال به جنوب امتداد دارد. اين رشته كوه از آتشفشان هاي خاموش تشكيل شده و ظاهرا قديمي تر از آلپ است. دامنه هاي اين كوه با شيبي تند به دره هايي ژرف منتهي مي شود
=== [[رودهای فرانسه]] ===
[[پرونده:رودخانه لوار.jpg|بندانگشتی|رودخانه لوار. برگرفته از سایت eavar، قابل بازیابی از https://www.eavar.com/blog/2018/9/13/131261/longest-rivers-of-france/]]
در فرانسه رودخانه‌های متعدد بزرگ و نسبتاً پر آبی مانند لوار (Loire)(1011 کیلومتر)، رن (le Rhins ou le Reins)(813 کیلومتر)، سن (Seine)(776 کیلومتر)، گارون (Garonne)(647 کیلومتر)، دوردون(Doedogne)(483 کیلومتر)، موز (Meuse)(950 کیلومتر)، راین، شارانت (Charente)، و سون (Saône) جاری است که علاوه بر ایجاد سرسبزی برای کشور، قابل کشتیرانی بوده و از آنها به عنوان شاهراه‌هایی برای حمل و نقل کالا استفاده می‌شود.  


سواحل اقيانوسي و مديترانه اي نيز فرانسه را به چهار دريا (درياي شمال، درياي مانش، اقيانوس اطلس و درياي مديترانه) متصل مي كنند.
رودخانه لوار با 1011 کیلومتر طول از کوه‌های سٍوٍن سرچشمه می‌گیرد. لوار بزرگترین و مهم‌ترین رود [[فرانسه]] است که از سرچشمه تا مصب در داخل [[فرانسه]] جریان دارد و شاهد بسیاری از حوادث عمده تاریخ این سرزمین از دوران باستان تا به امروز بوده‌است. این رود طویل، از میان مزارع، بیشه‌ها و جنگل‌ها می‌گذرد، در دو طرف آن کاخ‌های قرون وسطی دیده می‌شوند. بخش مرکزی دره لوار در سال0 200 توسط یونسکو به عنوان میراث فرهنگی ثبت شده‌است. رود سن با 776 کیلومترطول و دٍبی متوسط 563 متر مکعب در ثانیه در خاک [[فرانسه]] جاری است، ولی شعبه‌ای از آن موسوم به اوآز از خاک بلژیک سرچشمه می‌گیرد. رود سن یکی از تاریخی‌ترین [[رودهای فرانسه]] است که به شکل کمانی از قلب [[پاریس]] می‌گذرد و تا کنون بیش از 32 پل بر روی آن احداث گردیده است. این رود مهم‌ترین آبراه [[فرانسه]] به شمار می‌رود و قایق‌هایی که در رود آن در رفت و آمد هستند، محصولات تولیدی حوزه سن را به شهرهای مختلف حمل می‌کنند.


'''4-2- رودخانه های مهم'''
رود گارون با 575 کیلومتر طول از کوه‌های پیرنه اسپانیا سرچشمه می‌گیرد و پس از جریان یافتن به طرف شمال غرب، به خلیج گاسکونی می‌ریزد. کشتی‌های بزرگ باری در این رود حرکت می‌کنند و کالاها را به بندر بوردو می‌رسانند.


در فرانسه رودخانه هاي متعدد  بزرگ و نسبتاً پر آبي مانند لوار[11] ( 1011 كيلومتر)، رن[12] ( 813 كيلومتر) ، سن[13] ( 776 كيلومتر)، گارون[14] ( 647 كيلومتر)، دوردون[15](483 كيلومتر)، موز[16] (950 كيلومتر)، راين، شارانت[17]، و سون[18] جاري است كه علاوه بر ايجاد سرسبزي براي كشور، قابل كشتيراني بوده و از آنها به عنوان شاهراه هايي براي حمل و نقل كالا استفاده مي شود.  
رود رن با 813 کیلومتر طول از کوه‌های آلپ در سوییس سرچشمه گرفته و پس از گذشتن از دریاچه ژنو وارد خاک فرانسه می‌گردد. این رود از سمت شمال به سمت جنوب مارسی جاری شده و از [[شهر لیون]] گذشته و سپس در نزدیکی بندر مارسی به دریای مدیترانه می‌ریزد<ref name=":0" />.


رودخانه لوار با 1011 كيلومتر طول از كوه هاي سٍوٍن سرچشمه مي گيرد. لوار بزرگترين و مهم ترين رود فرانسه است كه از سرچشمه تا مصب در داخل فرانسه جريان دارد و شاهد بسياري از حوادث عمده تاريخ اين سرزمين از دوران باستان تا به امروز بوده است. اين رود طويل، از ميان مزارع، بيشه ها و جنگل ها مي گذرد، در دو طرف آن كاخ هاي قرون وسطي ديده مي شوند. بخش مركزي دره لوار در سال0 200 توسط يونسكو به عنوان ميراث فرهنگي ثبت شده است.
=== [[جزایر فرانسه]] ===
بارندگی زیاد و ارتفاعات مختلف در فرانسه سبب ایجاد آبشارهای بلند از جمله آبشار گاوارنی (La cascade de Gavarnie) به ارتفاع 422 متر در کوه‌های پیرنه شده‌است.


رود سن با 776 كيلومترطول و دٍبي متوسط 563 متر مكعب در ثانيه در خاك فرانسه جاري است، ولي شعبه اي از آن موسوم به اوآز از خاك بلژيك سرچشمه مي گيرد. رود سن يكي از تاريخي ترين رودهاي فرانسه است كه به شكل كماني از قلب پاريس مي گذرد و تا كنون بيش از 32 پل بر روي آن احداث گرديده است. اين رود مهم ترين آبراه فرانسه به شمار مي رود و قايق هايي كه در رود آن در رفت و آمد هستند، محصولات توليدي حوزه سن را به شهر هاي مختلف حمل مي كنند.
تنگه دوور یا مانش با حداقل 33 کیلومتر عرض و حداکثر 63 متر در گودی بین [[فرانسه]] و انگلستان قرار گرفته‌است و دریای شمال را به اقیانوس اطلس متصل می‌کند. این تنگه از نظر اهمیت پنجمین تنگه در جهان است. در سال 1994 با تاسیس یک تونل زیردریایی در این تنگه، [[فرانسه]] و انگلستان از طریق خط آهن به یکدیگر متصل شدند.
[[پرونده:جزیره کرس.jpg|بندانگشتی|جزیره کرس. برگرفته از سایت safarme، قابل بازیابی از https://www.safarme.ir/blog/otheres/corsica/]]
جزایر متعلق به جمهوری [[فرانسه]] از اقیانوس آرام تا دریای مدیترانه پراکنده‌اند. مهم‌ترین این کشور عبارتند از:


رود گارون با 575 كيلومتر طول از كوه هاي پيرنه اسپانيا سرچشمه مي گيرد و پس از جريان يافتن به طرف شمال غرب، به خليج گاسكوني مي ريزد. كشتي هاي بزرگ باري در اين رود حركت مي كنند و كالاها را به بندر بوردو مي رسانند.
1- جزیره کرس (La Corse) با 8،680 کیلومتر مربع مساحت بزرگ ترین جزیره [[فرانسه]] است که در دریای مدیترانه قرار دارد.


رود رن با 813 كيلومتر طول از كوه هاي آلپ در سوييس سرچشمه گرفته و پس از گذشتن از درياچه ژنو وارد خاك فرانسه مي گردد. اين رود از سمت شمال به سمت جنوب مارسي جاري شده و از شهر ليون گذشته و سپس در نزديكي بندر مارسي به درياي مديترانه مي ريزد.
2- گوآدلوپ (La Guadeloupe)(1،788 کیلومتر مربع) و مارتینیک (Martinique)(1،100 کیلومتر مربع) در دریای کارائیب و شمال کشور ونزوئلا واقع شده‌اند.


بارندگي زياد و ارتفاعات مختلف در فرانسه سبب ايجاد آبشارهاي بلند از جمله آبشار گاوارني[19] به ارتفاع 422 متر در كوه هاي پيرنه شده است.
3- رئونیون (La Réunion‌)(2،512 کیلومتر مربع) در اقیانوس هند، در 700 کیلومتری شرق ماداگاسکار قرار دارد.


تنگه دوور يا مانش با حداقل 33 كيلومتر عرض و حداكثر 63 متر درگودي بين فرانسه و انگلستان قرار گرفته است و درياي شمال را به اقيانوس اطلس متصل مي كند. اين تنگه از نظر اهميت پنجمين تنگه در جهان است . در سال 1994 با تاسيس يك تونل زيردريايي در اين تنگه، فرانسه و انگلستان از طريق خط آهن به يكديگر متصل شدند.
4- کالدونیای جدید (La Nouvelle-Calédonie)(16،905 کیلومتر مربع) و پولینزی فرانسه (Polynésie française‌)(4،000 کیلومتر مربع) در اقیانوس کبیر، بین استرالیا و شیلی قرار دارند<ref name=":0" />.


جزاير متعلق به جمهوري فرانسه از اقيانوس آرام تا درياي مديترانه پراكنده اند. مهم ترين اين كشور عبارتند از:
=== [[پوشش گیاهی فرانسه]] ===
[[فرانسه]] قبل از دوره نوسنگی به طور کامل جنگلی بود. در طی قرن‌ها به سبب کشاورزی و دامپروری فشرده، جنگل‌ها تا حد زیادی نابود شده‌اند و جنگل‌های وسیع هم اکنون تنها در کوهستان، در خاک‌های نامناسب برای کشاورزی و در جنگل‌های حفاظت‌شده وجود دارند.


1- جزيره كرس[20] با 8،680 كيلومتر مربع مساحت بزرگ ترين جزيره فرانسه است كه در درياي مديترانه قرار دارد.
در حال حاضر 25٪ مساحت [[فرانسه]] یعنی یک چهارم خاک [[فرانسه]] توسط جنگل پوشیده شده‌است و [[فرانسه]] را پس از سوئد و فنلاند در مقام سوم اروپا قرار می‌دهد.


2- گوآدلوپ[21] ( 1،788 كيلومتر مربع) و مارتينيك[22] (1،100 كيلومتر مربع) در درياي كارائيب و شمال كشور ونزوئلا واقع شده اند.
[[فرانسه]] دارای 4200 گونه گیاهی است که پوشش گیاهی را به عنوان یک کل در آب و هوای مناسب توسعه داده‌است. درجه حرارت ماهانه با میانگین 10 درجه سانتی‌گراد امکان یک دوره رشد 6 تا 10 ماهه را براساس موقعیت گیاه فراهم می‌آورد. اصولا بشر پوشش گیاهی محلی را تغییر داده و جنگل وسیعی را مورد کشت قرار داده که تقریبا تمام قلمروش را در برگرفته‌است. جنگل‌هایی با گونه‌های گیاهی الوار (بلوط و راش در مناطق ساحلی و کاج در مناطق کوهستانی)، هیزم (درخت‌هایی دارای چوب سخت و سفید، نارون، بلوط)، خمیر کاغذ (سپیدار) گسترش یافت و جنگل‌هایی برای تامین نیازها ی عصری توسط بشر در قرن 19 در [[فرانسه]] کاشته شد.  


3- رئونيون[23] ( 2،512 كيلومتر مربع) در اقيانوس هند، در 700 كيلومتري شرق ماداگاسكار قرار دارد.
منطقه اقیانوسی: منطقه جنگلی معتدل اساسا از درختان بدون برگ به وجود آمده‌اند. در این منطقه درخت بلوط غلبه دارد. درخت راش، درخت غان، درخت جنگلی صمغ دار در نیمه شمالی کشور، درخت بلوط و کاج دریایی در بخش آکیتن پوشش گیاهی را فراهم می‌آورند. راش رطوبت بیشتری را می‌طلبد و سرما را بهتر تحمل می‌کند و همین امر محل کاشت آن‌ها را در شمال شرقی فرانسه و در شمال حوضه [[پاریس]]، در ارتفاع 1500 متری توجیه می‌کند. خلنگ(خاک برگی که از پوسیدگی برگهای درختان ایجاد می‌شود) حاصل از تخریب جنگل، خاک را اسیدی و دوباره کاشتن درخت‌ها را سخت می‌کند.


4- كالدونياي جديد[24] ( 16،905 كيلومتر مربع) و پولينزي فرانسه[25] (4،000 كيلومتر مربع) در اقيانوس كبير، بين استراليا و شيلي قرار دارند.
منطقه مدیترانه‌ای: جنگل در این منطقه، منطبق با خشکسالی تابستانی است و درختان مقاوم برگ از قبیل درخت بلوط سبز، درخت چوب پنبه، کاج چترآفتابی و درخت زیتون غلبه دارند. درختان تبریزی(سپیدار)، بید، توسکا و افرا نیز با داشتن مقدار کمی‌آب ثابت مشاهده می‌شوند. این جنگل با آتش سوزی و اشغال انسان تخریب می‌شود. جایگزین آویشن، اسطوخودوس عادی و بلوط، اوگاریک (نوعی گیاه نواحی مدیترانه ای) با زمین‌هایی پوشیده از بیشه‌های متراکم و غیرقابل عبور می‌شوند.


'''5-2- پوشش گیاهی'''
منطقه کوهستانی: این منطقه جنگلی به سبب بلندی و تنوع آب و هوایی دارای پوشش گیاهی طبقاتی است. میزان زیادی از گونه‌های گیاهی بستگی به نوع دامنه‌ها دارد<ref name=":0" />.


فرانسه قبل از دوره نوسنگی به طور کامل جنگلی بود . در طی قرن ها به سبب کشاورزی و دامپروري فشرده، جنگل ها تا حد زیادی نابود شده اند و جنگل های وسیع هم اكنون تنها در کوهستان، در خاک هاي نامناسب برای کشاورزی و در جنگل هاي حفاظت شده وجود دارند. در حال حاضر 25 ٪ مساحت فرانسه يعني یک چهارم خاک فرانسه توسط جنگل پوشیده شده است و فرانسه را پس از سوئد و فنلاند در مقام سوم اروپا قرار مي دهد.
=== [[پوشش جانوری فرانسه]] ===
[[پرونده:گوزن زرد.jpg|بندانگشتی|گوزن زرد. برگرفته از سایت le mag des animaux، قابل بازیابی از https://lemagdesanimaux.ouest-france.fr/dossier-80-biche-cerf.html]]
جانوران اصلی بیشتر شامل گوزن، گوزن نر و گراز وحشی عملا حذف شده‌اند. با این وجود برنامه‌های حمایت از محیط زیست طبیعی، به خصوص در پارک‌های ملی و منطقه ای از اواخر قرن 19 اجرا شده‌است. جانوران فرانسه از نوع جانوران کشورهای غربی اروپا هستند.


فرانسه دارای 4200 گونه گیاهی است که پوشش گیاهی را به عنوان یک کل در آب و هوای مناسب توسعه داده است. درجه حرارت ماهانه با میانگین 10 درجه سانتیگراد امکان یک دوره رشد 6 تا 10 ماهه را براساس موقعیت گیاه فراهم مي آورد. اصولا بشر پوشش گیاهی محلی را تغییر داده و جنگل وسیعی را مورد کشت قرار داده که تقریبا تمام قلمروش را در برگرفته است. جنگل هايي با گونه های گیاهی الوار ( بلوط و راش در مناطق ساحلی و کاج در مناطق کوهستانی)،  هیزم (درخت هايي داراي چوب سخت و سفید، نارون، بلوط)، خمیر کاغذ (سپیدار) گسترش یافت و جنگل هايي براي تامين نيازها ي عصري توسط بشر در قرن 19 در فرانسه کاشته شد.  
در میان پستانداران، گوزن قرمز و گراز وحشی هنوز هم شکار می‌شوند. گوزن زرد در این کشور نادر است. در ارتفاعات آلپ شوکا و بز کوهی به ندرت دیده می‌شوند. خرگوش صحرایی و انواع گوناگونی از خزندگان در جنگل‌ها و مزارع یافت می‌شوند. روباه، گربه و گربه وحشی نیز از جانوران گوشتخوار [[فرانسه]] هستند. خرس قهوه‌‌ای و سیاه‌گوش پیرنه از گونه‌هایی هستند که نسل‌شان در معرض خطر است.


'''منطقه اقيانوسي:''' منطقه جنگلی معتدل اساسا از درختان بدون برگ به وجود آمده اند. در این منطقه درخت بلوط غلبه دارد. درخت راش، درخت غان ، درخت جنگلی صمغ دار در نیمه شمالی کشور، درخت بلوط و کاج دریایی در بخش آکیتن پوشش گياهي را فراهم مي آورند. راش رطوبت بیشتری را می طلبد و سرما را بهتر تحمل می کند و همين امر محل کاشت آن ها را در شما ل شرقی فرانسه و در شمال حوضه پاریس، در ارتفاع 1500 متری توجيه می کند. خلنگ(خاک برگی که از پوسیدگی برگهای درختان ایجاد می شود) حاصل از تخريب جنگل، خاک را اسیدی و دوباره کاشتن درخت ها را سخت می کند.
در جنوب فرانسه هم انواع پرندگان کمیاب مثل فلامینگو، کرکس مصری، عقاب بال سیاه، پرندگان زنبور خوار و سبز قبا وجود دارد. در مستعمرات [[فرانسه]] نیز با توجه به آب و هوا و موقعیت جغرافیایی، حیات وحش مختلفی وجود دارد<ref name=":0" />.


'''منطقه مدیترانه اي:''' جنگل در این منطقه، منطبق با خشکسالی تابستانی است و درختان مقاوم برگ از قبیل درخت بلوط سبز، درخت چوب پنبه، کاج چترآفتابی و درخت زیتون غلبه دارند. درختان تبریزی( سپیدار)، بید، توسکا و افرا نيز با داشتن مقدار كمي آب ثابت مشاهده مي شوند. این جنگل با آتش سوزی و اشغال انسان تخریب می شود. جایگزین آویشن، اسطوخودوس عادی و بلوط ، اوگاریک (نوعی گیاه نواحی مدیترانه ای)  با زمین هایی پوشیده از بیشه های متراکم و غیرقابل عبور می شوند.
=== [[آب و هوای فرانسه]] ===
آب و هوای فرانسه، به‌طور کلی ملایم و معتدل است زیرا در منطقه شمالی واقع شده و فاصله آن از قطب شمال و خط استوا یکسان است. از سوی دیگر اطراف آن را کوه‌ها و فلات‌هایی احاطه کرده که جلگه‌های داخلی را از جریان بادهای سرد اطراف محفوظ می‌دارد. رطوبت دریاهای بزرگ که در اطراف فرانسه وجود دارد علت دیگر اعتدال آب و هواست.


'''منطقه کوهستانی:''' این منطقه جنگلی به سبب بلندی و تنوع  آب و هوایی دارای پوشش گیاهی طبقاتی است. میزان زیادی از گونه های گیاهی بستگی به نوع دامنه ها دارد.  
فرانسه تنها کشور اروپایی است که سه نوع آب و هوای متفاوت قاره‌ای، ساحلی و مدیترانه‌‌ای در آن وجود دارد. این کشور از یک سو به دلیل جاری بودن آب‌های گلف استریم<sup>[i]</sup> در کرانه‌های اقیانوس اطلس و از سوی دیگر به علت وزش بادهای مرطوب از دریای مدیترانه، آب و هوایی معتدل دارد که ارمغان آن 15 میلیون هکتار جنگل این سرزمین است. غرب و شمال غربی کشور آب و هوای ساحلی با زمستان‌های ملایم و تابستان‌های گرم دارد. در همه فصول بارش باران وجود دارد و البته در بهار و پاییز بارندگی بیشتر است. فلات بزرگ مرکزی و بخش شرقی فرانسه آب و هوای معتدل قاره‌ای با زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرم و طولانی دارد. با این وجود مرکز و منطقه مرتفع شرقی آب و هوای قاره‌ای با زمستان‌های سرد همراه با یخبندان و تابستان‌های گرم و سوزان دارد. جنوب فرانسه آب و هوای مدیترانه‌‌ای با زمستان‌های معتدل (دمای روزانه، به ندرت به زیر 10 درجه سانتیگراد پایین می‌رود) و مرطوب و تابستان‌های گرم (با دمای بیشتر از 30 درجه سانتیگراد) دارد. وجود این نوع آب و هوا در جنوب فرانسه سبب شده که همه ساله جهانگردان زیادی به خصوص در تابستان به این ناحیه جذب شوند. زمستان‌ها میانگین دما در [[پاریس]] در ژانویه 5 درجه سانتیگراد و در ژوئیه 23 درجه سانتیگراد است. متوسط بارندگی سالانه در [[پاریس]] 641 میلی متر است<ref>برازش، محمود رضا، (1388). آشنایی با کشورهای جهان: [[فرانسه]]. مشهد: [http://www.aftab8th.com/ انتشارات آفتاب هشتم]، ص14.</ref>.


'''6-2- زندگی جانوری'''
=== [[بارندگی در فرانسه]] ===
از نقطه نظر علم آب شناسی (هیدرولوژیکی) [[فرانسه]] یک موقعیت نسبتا قوی در اروپا دارد. در [[فرانسه]] بارش باران بسیار بالا است و بنابراین جریان قدرتمند رودخانه‌ها را به سمت دریا و یا به سمت کشورهای همسایه (شمال و شمال شرقی) هدایت می‌کند. آب فرانسه سهمی‌ از آب بلژیک، لوکزامبورگ، آلمان و هلند را نیز به طور غیر مستقیم فراهم می‌کند. میانگین ارتفاع بارش سالانه 867 میلی متر و حجم بارش سالانه 478 کیلومتر مکعب (478 میلیارد متر مکعب) است. حجم بارش سالانه درسال‌های بسیار خشک (به مدت 10 سال) 110 کیلومتر مکعب بوده‌است. علاوه بر بارش سالانه، مقداری از آب [[فرانسه]] از رودهای کشورهای همسایه تامین می‌شود. بنابراین مقدار آب در دسترس (شامل تمام منابع تولید داخلی، به اضافه ورودی خارجی) 203.7 کیلومتر مکعب در سال است. گفتنی است 1 کیلومتر مکعب = 1 میلیارد متر مکعب می‌باشد<ref>برگرفته‌از<nowiki/>http://fr.wikipedia.org/wiki/G%C3%A9ographie_de_la_France#Principaux_cours_d.27eau</ref>.


جانوران اصلی بیشتر شامل گوزن، گوزن نر و گراز وحشی عملا حذف شده اند. با این وجود برنامه های حمایت از محیط زیست طبیعی، به خصوص در پارک های ملی و منطقه ای از اواخر قرن 19 اجراشده است. جانوران فرانسه از نوع جانوران كشورهاي غربي اروپا هستند. در ميان پستانداران، گوزن قرمز و گراز وحشي هنوز هم شكار مي شوند. گوزن زرد در اين كشور نادر است. در ارتفاعات آلپ شوكا و بز كوهي به ندرت ديده مي شوند. خرگوش صحرايي و انواع گوناگوني از خزندگان در جنگل ها و مزارع يافت مي شوند. روباه، گربه و گربه وحشي نيز از جانوران گوشتخوار فرانسه هستند. خرس قهوه اي و سياه گوش پيرنه از گونه هايي هستند كه نسل شان در معرض خطر است. در جنوب فرانسه هم انواع پرندگان كمياب مثل فلامينگو، كركس مصري، عقاب بال سياه، پرندگان زنبور خوار و سبز قبا وجود دارد. در مستعمرات فرانسه نيز با توجه به آب و هوا و موقعيت جغرافيايي، حيات وحش مختلفي وجود دارد.
==== درجه حرارت ====
[[فرانسه]] در غرب اروپا متاثر از جریانات اقیانوسی است. اقیانوس کندتر از زمین، گرم یا سرد می‌شود و درجه حرارت هوا را تعدیل و تنظیم می‌کند. در زمستان، آب‌های اقیانوس اطلس به واسطه جریان گرم آتلانتیک شمالی نیمه گرم می‌شوند و نفوذ آن مجموعه شهرهای ساحلی از کوتانتن تا منطقه باسک را تعدیل می‌کند و درجه حرارت هوا از 6 تا 8 درجه متغیر می‌شود. این دخالت تعدیل بخش، به همان نسبت که به سمت شرق می‌رود، کاهش می‌یابد. در تابستان این نفوذ تاثیر معکوس ایجاد می‌کند و درجه حرارت هوا از غرب به شرق افزایش پیدا می‌کند. از آنجا که فرانسه از آب و هوایی معتدل و چهار فصل برخوردار است، دمای هوا بر حسب نواحی کمی‌ متفاوتند:


'''7-2- آب و هوا'''
بروتانی و نورماندی: آب و هوای اقیانوسی مرطوب (زمستان ملایم ٧ درجه و تابستان خنک ١٦ درجه)


آب و هواي فرانسه ، بطور كلي ملايم و معتدل است زيرا در منطقه شمالي واقع شده و فاصله آن از قطب شمال و خط استوا يكسان است. از سوي ديگر اطراف آن را كوه ها و فلات هايي احاطه كرده كه جلگه هاي داخلي را از جريان بادهاي سرد اطراف محفوظ مي دارد. رطوبت درياهاي بزرگ كه در اطراف فرانسه وجود دارد علت ديگر اعتدال آب و هواست.
اکیتن: آب و هوای اقیانوسی و مدیترانه‌‌ای (زمستان ٥ درجه و تابستان ٢٢ درجه با بارانهای فراوان در بهار)


فرانسه تنها كشور اروپايي است كه سه نوع آب و هواي متفاوت قاره اي، ساحلي و مديترانه اي در آن وجود دارد. اين كشور از يك سو به دليل جاري بودن آب هاي گلف استريم[26] در كرانه هاي اقيانوس اطلس و از سوي ديگر به علت وزش بادهاي مرطوب از درياي مديترانه، آب و هوايي معتدل دارد كه ارمغان آن 15 ميليون هكتار جنگل اين سرزمين است. غرب و شمال غربي كشور آب و هواي ساحلي با زمستان هاي ملايم و تابستان هاي گرم دارد. در همه فصول بارش باران وجود دارد و البته در بهار و پاييز بارندگي بيشتر است. فلات بزرگ مركزي و بخش شرقي فرانسه آب و هواي معتدل قاره اي با زمستان هاي سرد و تابستان هاي گرم و طولاني دارد. با اين وجود مركز و منطقه مرتفع شرقي آب و هواي قاره اي  با زمستان هاي سرد همراه با يخبندان و تابستان هاي گرم و سوزان دارد. جنوب فرانسه آب و هواي مديترانه اي با زمستان هاي معتدل (دماي روزانه، به ندرت به زير 10 درجه سانتيگراد پايين مي رود) و مرطوب و تابستان هاي گرم (با دماي بيشتر از 30 درجه سانتيگراد) دارد. وجود اين نوع آب و هوا در جنوب فرانسه سبب شده كه همه ساله جهانگردان زيادي به خصوص در تابستان به اين ناحيه جذب شوند. زمستان ها ميانگين دما در پاريس در ژانويه 5 درجه سانتيگراد و در ژوئيه 23 درجه سانتيگراد است. متوسط بارندگي سالانه در پاريس 641 ميلي متر است.[27]
شرق و شمال غرب: آب و هوای نیمه قاره‌ای، زمستان سرد و برفی: ١ درجه و تابستان گرم و توفانی: ٢٠ درجه)  


'''بارندگی'''
جنوب: آب و هوای مدیترانه‌‌ای (زمستان ملایم: ٦ درجه و تابستان گرم: ٢٠درجه)


از نقطه نظر علم آب شناسی (هیدرولوژیکی) فرانسه یک موقعیت نسبتا قوی در اروپا دارد. در فرانسه بارش باران بسیار بالا است و  بنابراين جریان قدرتمند رودخانه ها را به سمت دریا و یا به سمت کشورهای همسایه (شمال و شمال شرقی)هدايت می کند. آب فرانسه سهمی از آب بلژیک، لوکزامبورگ، آلمان و هلند را نيز به طور غیر مستقیم فراهم می کند. میانگین ارتفاع بارش سالانه 867 میلی متر و حجم بارش سالانه 478 کیلومتر مکعب ( 478 میلیارد متر مکعب) است. حجم بارش سالانه درسال های بسیار خشک (به مدت 10 سال) 110 کیلومتر مکعب بوده است. علاوه بر بارش سالانه، مقداري از آب فرانسه از رودهاي كشورهاي همسايه تامين مي شود.  بنابراين مقدار آب در دسترس (شامل تمام منابع تولید داخلی، به اضافه ورودی خارجی) 203.7 کیلومتر مکعب در سال است. گفتني است1 کیلومتر مکعب = 1 میلیارد متر مکعب مي باشد.[28]
=== [[ویژگی های طبیعی کشور فرانسه|ویژگی‌های طبیعی کشور فرانسه]] ===


'''درجه حرارت'''
==== محیط زیست ====
[[پرونده:آتش سوزی در جنگل های جنوب فرانسه.jpg|بندانگشتی|آتش‌سوزی در جنگل‌های جنوب فرانسه(1402). برگرفته از سایت ایرانا، قابل بازیابی از https://www.irna.ir/news/85085072/%D8%A2%D8%AA%D8%B4-%D8%B3%D9%88%D8%B2%DB%8C-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87]]
مناطق کشاورزی و جنگلی ٤٨ میلیون هکتار یعنی ٨٢ درصد فرانسه اروپایی را می‌پوشاند. پوشش جنگلی به تنهایی ٢٧ درصد کشور را در بر می‌گیرد و بعد از سوئد و فنلاند سومین پوشش را در اتحادیه اروپا تشکیل می‌دهد. ١٣٦ نوع درخت در فرانسه شناخته شده‌است در حالی که در یک کشور اروپایی این امر استثنایی محسوب می‌شود. تعداد حیوانات بزرگ جنگلی نیز افزایش یافته است: تعداد گوزن در ٢٠ سال دو برابر و تعداد آهو سه برابر شده‌است. برای حفظ و ارتقای میراث طبیعی [[فرانسه]]، دولت ٦ پارک ملی، ١٢٨ ذخیره طبیعی، ٤٣٠ منطقه حفاظت شده طبیعی و ٢٩٩ پایگاه حفاظت شده ساحلی ایجاد کرده‌است. به این تعداد باید ٢٩ پارک طبیعی ناحیه یی را با وسعت ٧ درصد کشور [[فرانسه]] افزود.


فرانسه در غرب اروپا متاثر از جریانات اقیانوسی است. اقیانوس کندتر از زمین، گرم یا سرد می شود و درجه حرارت هوا را تعدیل و تنظیم می کند. در زمستان، آب های اقیانوس اطلس به واسطه جریان گرم آتلانتیک شمالی نیمه گرم می شوند و نفوذ آن مجموعه شهرهای ساحلی از کوتانتن تا منطقه باسک را تعدیل می کند و درجه حرارت هوا از 6 تا 8 درجه متغیر مي شود. این دخالت تعدیل بخش، به همان نسبت که به سمت شرق می رود، کاهش می یابد. در تابستان این نفوذ تاثیر معکوس ایجاد می کند و درجه حرارت هوا از غرب به شرق افزایش پیدا می کند. از آنجا كه فرانسه از آب و هوايي '''معتدل و چهار فصل''' برخوردار است، دماي هوا بر حسب نواحي كمي متفاوتند:
١١/٢٢ میلیارد یورو برای حفاظت محیط زیست به عبارتی ٣٨٠ یورو به ازای هر نفر هزینه می‌شود. مدیریت آب‌ها و فاضلاب‌ها سه چهارم این هزینه کل را تشکیل می‌دهد.


بروتاني و نورماندي: آب و هواي اقيانوسي مرطوب ( زمستان ملايم ٧ درجه و تابستان خنك ١٦ درجه)  
منابع طبیعی: ذغال سنگ، کانه آهن – بوکسید (سنگ معدنی که از آن الومینیوم بدست می‌آید)، آلومینیوم، پتاس، چوب، ماهی.


اكيتن: آب و هواي اقيانوسي و مديترانه اي ( زمستان ٥ درجه و تابستان ٢٢ درجه با بارانهاي فراوان در بهار)
خطرات طبیعی: طغیان، بهمن، طوفان‌های زمستانی، خشکسالی، آتش سوزی جنگلها در جنوب کشور نزدیک مدیترانه.


شرق و شمال غرب: آب و هواي نيمه قاره اي، زمستان سرد و برفي: ١ درجه و  تابستان گرم و توفاني: ٢٠ درجه)  
موضوعات جاری زیست محیطی: تخریب بعضی جنگلها بر اثر بارانهای اسیدی، آلودگی هوا به سبب فعالیت‌های صنعتی و نقلیه – آلودگی آب بخاطر گسترش شهر نشینی<ref name=":0" />.
=== [[جاذبه ها و دیدنی های طبیعی فرانسه|جاذبه‌ها و دیدنی‌های طبیعی فرانسه]] ===
بر دامنه شمالی مون بلان، یخچالی موسوم به مردوگلاس (La Mer de Glace)(دریای یخ) واقع شده‌است که 37 کیلومتر مربع مساحت دارد. مناظر گوناگون و زیبای این یخچال طبیعی بی‌اندازه جالب است و بسیاری از گردشگرانی که به فرانسه وارد می‌شوند از آن دیدن می‌نمایند. شامونی (Chamonix) تفرجگاه معروفی است که در دره مون بلان واقع است و پایگاه کوهنوردانی است که قصد صعود به قله مون بلان را دارند. برای بازدید از این طبیعت زیبا در زمستان و تابستان گردشگران بی شماری نیز به آن وارد می‌شوند.


جنوب: آب و هواي مديترانه اي ( زمستان ملايم: ٦ درجه و تابستان گرم: ٢٠درجه)
==== مون سن میشل و خلیج کوچک آن در فرانسه ====
[[پرونده:مون سن میشل.jpg|بندانگشتی|200x200پیکسل|مون سن میشل. برگرفته از سایت eligasht، قابل بازیابی از https://www.eligasht.com/Blog/travelguide/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87-%D9%85%D9%88%D9%86-%D8%B3%D9%86-%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%84/]]
مون سن میشل به خاطر چشم انداز جزیره‌ای خود و کیفیت ساختمانی بناها و تداوم تاریخی اش از عجایب مغرب زمین به شمار می‌آید. این معبد که در قدیم محل عبادت سلت‌ها بود، در قرن هشتم میلادی به قلمرو مسیحیت پیوست. نخست نماز خانه‌‌ای در آن به " میشل " فرشته‌ی مقرب وقف شد و خوشبختانه صومعه‌ایی که بعد‌ها جانشین آن گشت در سایه‌ی استحکامات اطراف آن توانست آزادانه گسترش یابد. در دوره‌ی گوتیک شهرت مذهبی معبد میشل به اوج خود رسید و هجوم زائران به این نقطه چنان گسترش پیدا کرد که کشیشان را مجبور ساخت تا بی‌وقفه به ساخت بناهای بلندتر و وسیع‌تر که به وسیله‌ی جرزهای محکم نگهداری می‌شدند، بپردازند. بدین ترتیب یکی از عجایب جهان که عبارت از مجموعه‌‌ای از بناها به بلندی 1211 تا 1228 متری زمین است، به وجود آمد. این مجموعه شامل 5 تالار بزرگ است که در دو ردیف روی هم قرار دارند و بر بالای آن صومعه بسیار جالبی ساخته شده که گویی میان آسمان و در یا معلق است. از آن زمان به بعد این معبد دچار سرنوشت فلاکت باری شده‌است. پس از خرابی نسبی کلیسا و تبدیل صومعه به زندان به ویرانی کامل آن انجامید. ولی تعمیرات متوالی آن از صد سال پیش، عظمت اولیه ی این کلیسا را به وی باز گردانید. امروزه این بنا نه تنها همه ساله جهانگردان بی شماری را به خود جلب می‌کند، بلکه محل عبادت هم به شمار می‌آید. به مناسبت برپایی مراسم جشن هزار ساله ساختمان آن، تعدادی از کشیشان فرقه سن – بنوا موفق شدند که مجددا در آن مستقر شوند.


'''8-2- ویژگی های طبیعی و گیاهان و جانوران خاص منطقه'''
==== غارهای مزین به نقوش در دره وزر فرانسه ====
رود وزر (La Vézère) که در پای پرتگاه‌های پوشیده از جنگل جریان دارد دو ایالت کهنسال لرزن و پیگورد را آبیاری می‌کند. این رود شهرت خود را مدیون گروهی از انسان‌های ما قبل تاریخی است که بیش از صد هزارسال پیش در سواحل آن مسکن گزیده بودند. این گروه در آن زمان در پناهگاه‌های صخره‌‌ای دره وزر، اردوهای خود را برپا کردند و با استفاده از حفره‌های ایجاد شده به وسیله آب‌های زیر زمینی در صخره‌ها، عبادتگاه‌هایی برای خود احداث نمودند و تا دوران نوسنگی با شکار جانوران، صید ماهی و میوه چینی به زندگی خود ادامه دادند. فراوانی و تنوع مدارک و شواهد به دست آمده درباره تمدن این جامعه در طول مدت یک قرن کشفیات تصادفی و کاوش‌های علمی‌ واقعا شگفت‌انگیز است. از تجسس در 150 لایه زیر زمینی تا کنون 500000 ابزار ساخته شده از سنگ چخماق و نیز سنگواره (استخوان بندی انسان کرومانیون) به دست آمده که تعیین تاریخ دقیق وقایع دوران پارینه سنگی را برای گروهی از پژوهشگران میسر می‌سازند. ولی آنچه به دره وزر علاوه بر شهرت علمی‌ یک اعتبار جهانی بخشیده شاهکار‌هایی است که بر دیواره صخره‌‌ای آن حک گردیده و یا بر روی آنها نقاشی شده‌اند. این شاهکار‌ها بر خاستگاه‌های هنری روشنایی تازه‌‌ای می‌افکنند<ref>میراث جهانی فرانسه، (1359). مجله پیام یونسکو، سال دوازدهم.</ref><ref name=":0">نعيمی گورابی، محمد حسين (1392). جامعه و فرهنگ [[فرانسه]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی].</ref>.


'''محيط زيست'''
== نیز نگاه کنید به ==
[[جغرافیای طبیعی روسیه]]؛ [[جغرافیای طبیعی سودان]]؛ [[جغرافیای طبیعی اردن]]؛ [[جغرافیای انسانی ژاپن|جغرافیای طبیعی ژاپن]]؛ [[جغرافیای طبیعی کوبا]]؛ [[جغرافیای طبیعی در چین]]؛ [[جغرافیای طبیعی لبنان]]؛ [[جغرافیای طبیعی تونس]]؛ [[جغرافیای طبیعی مصر]]؛ [[جغرافیای طبیعی ساحل عاج]]؛ [[جغرافیای طبیعی مالی]]؛ [[جغرافیای طبیعی افغانستان]]؛ [[جغرافیای طبیعی سوریه]]؛ [[جغرافیای طبیعی اسپانیا]]؛ [[جغرافیای طبیعی اوکراین]]؛ [[جغرافیای طبیعی تایلند]]؛ [[جغرافیای طبیعی آرژانتین]]؛ [[جغرافیای طبیعی قطر]]؛ [[جغرافیای طبیعی امارات متحده عربی]]؛ [[جغرافیای طبیعی سیرالئون]]؛ [[جغرافیای طبیعی اتیوپی]]؛ [[جغرافیایی طبیعی سنگال]]؛ [[جغرافیای طبیعی زیمبابوه]]؛ [[جغرافیای طبیعی بنگلادش]]؛ [[جغرافیای طبیعی سریلانکا]]؛ [[جغرافیای طبیعی تاجیکستان]]؛ [[جغرافیای طبیعی گرجستان]]؛ [[جغرافیای طبیعی قزاقستان]]؛ [[جغرافیای طبیعی کانادا]]
== پاورقی ==
[i] گلف استریم یک جریان اقیانوسی گرم و قوی است که در اقیانوس اطلس جریان دارد.


مناطق كشاورزي و جنگلي ٤٨ ميليون هكتار يعني ٨٢ درصد فرانسه اروپايي را مي پوشاند. پوشش جنگلي به تنهايي ٢٧ درصد كشور را در بر مي گيرد و بعد از سوئد و فنلاند سومين پوشش را در اتحاديه اروپا تشكيل مي دهد. ١٣٦ نوع درخت در فرانسه شناخته شده است در حالي كه در يك كشور اروپايي این امر استثنايي محسوب مي شود. تعداد حيوانات بزرگ جنگلي نيز افزايش يافته است: تعداد گوزن در ٢٠ سال دو برابر و تعداد آهو سه برابر شده است. براي حفظ و ارتقاي ميراث طبيعي فرانسه، دولت ٦ پارك ملي، ١٢٨ ذخيره طبيعي، ٤٣٠ منطقه حفاظت شده طبيعي و ٢٩٩ پايگاه حفاظت شده ساحلي ايجاد كرده است. به اين تعداد بايد ٢٩ پارك طبيعي ناحيه يي را با وسعت ٧ درصد كشور فرانسه افزود.
== کتابشناسی ==
 
<references />
١١/٢٢ ميليارد يورو براي حفاظت محيط زيست به عبارتي ٣٨٠ يورو به ازاي هر نفر هزينه مي شود. مديريت آب ها و فاضلاب ها سه چهارم اين هزينه كل را تشكيل مي دهد.
[[رده:جغرافیای طبیعی]]
 
'''منابع طبيعي :''' ذغال سنگ، كانه آهن – بوكسيد (سنگ معدني كه از آن الومينيوم بدست مي آيد)، آلومينيوم، پتاس، چوب، ماهي
 
'''خطرات طبيعي''' : طغيان، بهمن، طوفان هاي زمستاني، خشكسالي، آتش سوزي جنگلها در جنوب كشور نزديك مديترانه .
 
'''موضوعات جاري زيست محيطي''' : تخريب بعضي جنگلها بر اثر بارانهاي اسيدي، آلودگي هوا به سبب فعاليت هاي صنعتي و نقليه – آلودگي آب بخاطر گسترش شهر نشيني .
 
'''9-2- جاذبه ها و دیدنی های طبیعی'''
 
بر دامنه شمالي مون بلان، يخچالي موسوم به مردوگلاس[29] (درياي يخ) واقع شده است كه 37 كيلومتر مربع مساحت دارد. مناظر گوناگون و زيباي اين يخچال طبيعي بي اندازه جالب است و بسياري از گردشگراني كه به فرانسه وارد مي شوند از آن ديدن مي نمايند. شاموني[30] تفرجگاه معروفي است كه در دره مون بلان واقع است و پايگاه كوهنورداني است كه قصد صعود  به قله مون بلان را دارند. براي بازديد از اين طبيعت زيبا در زمستان و تابستان گردشگران بي شماري نيز به آن وارد مي شوند.
 
مون سن ميشل و خليج كوچك آن در فرانسه :
 
مون سن ميشل به خاطر چشم انداز جزيره اي خود و كيفيت ساختماني بناها و تداوم تاريخي اش از عجايب مغرب زمين به شمار مي آيد . اين معبد كه در قديم محل عبادت سلت ها بود ، در قرن هشتم ميلادي به قلمرو مسيحيت پيوست . نخست نماز خانه اي در آن به " ميشل "  فرشته ي مقرب وقف شد و خوشبختانه صومعه ايي كه بعد ها جانشين آن گشت در سايه ي استحكامات اطراف آن توانست آزادانه گسترش يابد . در دوره ي گوتيك شهرت مذهبي معبد ميشل به اوج خود رسيد و هجوم زائران به اين نقطه چنان گسترش پيدا كرد كه كشيشان را مجبور ساخت تا بي وقفه به ساخت بناهاي بلند تر و وسيع تر كه به وسيله ي جرزهاي محكم نگهداري مي شدند ، بپردازند . بدين ترتيب يكي از عجايب جهان كه عبارت از مجموعه اي از بناها به بلندي 1211 تا 1228 متري زمين است ، به وجود آمد .اين مجموعه شامل 5 تالار بزرگ است كه در دو رديف روي هم قرار دارند و بر بالاي آن صومعه بسيار جالبي ساخته شده كه گويي ميان آسمان و در يا معلق است . از آن زمان به بعد اين معبد دچار سرنوشت فلاكت باري شده است . پس از خرابي نسبي كليسا  و تبديل صومعه به زندان به ويراني كامل آن انجاميد . ولي تعميرات متوالي آن از صد سال پيش ، عظمت اوليه ي اين كليسا را به وي باز گردانيد . امروزه اين بنا نه تنها  همه ساله جهانگردان بي شماري را به خود جلب مي كند ، بلكه محل عبادت هم به شمار مي آيد . به مناسبت برپايي مراسم جشن هزار ساله ساختمان آن، تعدادي از كشيشان فرقه سن – بنوا موفق شدند كه مجددا در آن مستقر شوند .
 
غارهاي مزين به نقوش در دره وزر فرانسه :
 
رود وزر[31] كه در پاي پرتگاه هاي پوشيده از جنگل جريان دارد دو ايالت كهنسال لرزن و پيگورد را آبياري مي كند. اين رود شهرت خود را مديون گروهي از انسان هاي ما قبل تاريخي است كه بيش از صد هزارسال پيش در سواحل آن مسكن گزيده بودند . اين گروه در آن زمان در پناهگاه هاي صخره اي دره وزر، اردوهاي خود را برپا كردند و با استفاده از حفره هاي ايجاد شده به وسيله آب هاي زير زميني در صخره ها ، عبادتگاه هايي براي خود احداث نمودند و تا دوران نوسنگي با شكار جانوران ، صيد ماهي و ميوه چيني به زندگي خود ادامه دادند . فراواني و تنوع مدارك و شواهد به دست آمده در باره تمدن اين جامعه در طول مدت يك قرن كشفيات تصادفي و كاوش هاي علمي واقعا شگفت انگيز است. از تجسس در 150 لايه زير زميني تا كنون 500000 ابزار ساخته شده  از سنگ چخماق و نيز سنگواره (استخوان بندي انسان كرومانيون) به دست آمده كه تعيين تاريخ دقيق وقايع دوران پارينه سنگي را براي گروهي از پژوهشگران ميسر مي سازند . ولي آنچه به دره وزر علاوه بر شهرت علمي يك اعتبار جهاني بخشيده شاهكار هايي است كه بر ديواره صخره اي آن حك گرديده و يا بر روي آنها نقاشي شده اند . اين شاهكار ها بر خاستگاه هاي هنري روشنايي تازه اي مي افكنند.[32]
----[1] Dover
 
[2]Finitstère
 
[3] Rhine
 
[4] Jura
 
[5] Vosges
 
[6] Massif Central 
 
[7] Andorra
 
[8] Monte Rosa
 
[9] Matterhorn
 
[10] Mont blanc
 
[11] Loire
 
[12] le Rhins ou le Reins
 
[13] Seine
 
[14] Garonne
 
[15] Doedogne
 
[16] Meuse
 
[17] Charente
 
[18] Saône
 
[19] La cascade de Gavarnie
 
[20] La Corse
 
[21] La Guadeloupe
 
[22] Martinique
 
[23] La Réunion
 
[24] La Nouvelle-Calédonie
 
[25] Polynésie française
 
[26] گلف استريم يك جريان اقيانوسي گرم و قوي است كه در اقيانوس اطلس جريان دارد.
 
[27] آشنايي با كشورهاي جهان:فرانسه / محمود رضا برازش / انتشارات آفتاب هشتم/  1388/ ص 14
 
[28]<nowiki>http://fr.wikipedia.org/wiki/G%C3%A9ographie_de_la_France#Principaux_cours_d.27eau</nowiki>  
 
 
 
[29] La Mer de Glace
 
[30] Chamonix
 
[31]La Vézère
 
[32]ميراث جهاني فرانسه ؛ مجله پيام يونسكو، سال دوازدهم ، شهريور 1359

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۴۲

در جغرافیای طبیعی کشور فرانسه، موقعیت جغرافیایی، آب و هوا، ارتفاعات و ناهمواری های، مساحت و وسعت، رودها، جزایر، پوشش گیاهی و جانوری، بارندگی، ویژگی ها و جاذبه های طبیعی و دیدنی های کشور فرانسه شرح داده شده است که به شرح زیر است:

موقعیت جغرافیایی فرانسه

فرانسه و موقعیت جغرافیایی آن. برگرفته از سایت ویکی پدیا، قابل بازیابی از https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A6%D9%88%D8%B3_%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87

کشور فرانسه در نیمکره شمالی بین مدار 20 ◦42 و 5 ◦51 درجه عرض شمالی، 15◦ 8 درجه طول شرقی، 47 ◦4 درجه طول غربی در غرب قاره اروپا قرار دارد. نصف النهار مبدا از فرانسه و نزدیکی شهر بوردو می‌گذرد. نقشه فرانسه به شکل یک شش ضلعی است که سه طرف شمال شرقی، جنوب شرقی و جنوب غربی آن را خشکی و سه طرف شمال، مغرب و جنوب آن را آب فراگرفته‌است. کوه‌های آلپ مرز طبیعی فرانسه و ایتالیا و کوه‌های پیرنه، مرز طبیعی فرانسه و سوئیس را تشکیل می‌دهد. در مغرب فرانسه خلیج بیسکای یا گاسکونی و در جنوب آن خلیج لیون واقع شده‌است. خلیج باریک کوچکی به نام ژیروند در مغرب و خلیج کوچک دیگری به نام سن ماتو در شمال غربی فرانسه وجود دارد. همچنین خلیج سن نیز در شمال فرانسه قرار دارد.

جمهوری فرانسه از شمال به کانال یا دریای مانش (کانال انگلیسی و دریای شمال)، از شمال شرقی به بلژیک، از مشرق به آلمان و سوئیس، از جنوب شرقی به کوه‌های آلپ (ایتالیا)، از جنوب به دریای لوگوریا، خلیج لیون، دریای بالئار (جزو دریای مدیترانه)، از جنوب غربی به کوه‌های پیرنه و اسپانیا، از مغرب به خلیج بیسکای یا خلیج گاسکونی (جزو اقیانوس اطلس) محدود است.

در جنوب فرانسه، میان این کشور و اسپانیا جمهوری آندروا و در جنوب شرقی فرانسه نیز، سرزمین مستقل و شاهزاده نشین موناکو قراردارد. در مغرب فرانسه شبه‌جزیره‌ای به نام بریتانی یا بروتانی واقع و شبه‌جزیره کوچکتری به نام مانش در شمال فرانسه قرار دارد. بین فرانسه و انگلستان دریای مانش واقع شده و نزدیک ترین نقطه انگلستان به فرانسه، دوور(Dover) در جنوب شرقی انگلیس است که در شمال آن تنگه قرار دارد.

در میان کشورهای اروپایی فرانسه تنها کشوری است که از حیث آزاد بودن به دریای شمال، مانش، اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه از موقعیت ممتازی برخوردار است. فرانسه بین آتلانتیک و مدیترانه باریک‌ترین راه خاکی یعنی 360 کیلومتر بین خلیج گاسکونی و خلیج لیون را دارد. فینیستر(Finitstère) لنگر غرب اروپا، منطقه ارتباطی بین اروپای شمالی و جنوبی، فرانسه را در موقعیت چهارراه دریایی و قاره‌ای قرار داده و یک جایگاه کلیدی را در قلب اروپا اشغال می‌کند[۱].

مساحت و وسعت فرانسه

مساحت خاک اصلی و اروپایی فرانسه ۵۵۱٬۶۹۵ کیلومتر مربع است. حداکثر مسافت از شرق به غرب 945 کیلومتر و ازشمال به جنوب 973 کیلومتر است. بنابراین در کمتر از یک روز می‌توان با یک اتومبیل یا قطار از شرق به غرب و یا از شمال به جنوب طی مسافت کرد.

فرانسه و همسایه‌هایش. برگرفته از سایت iran jewish، قابل بازیابی از http://www.iranjewish.com/worldyahood/France.htm

فرانسه به استثنای برخی از کشورهای مستقل مشترک المنافع اروپا، پهناورترین کشور اروپایی است (نزدیک یک پنجم مساحت اتحادیه اروپا) و در ردیف اول قاره اروپا و چهل و پنجم جهان قرار دارد.

مرزهای کشور فرانسه 5500 کیلومترمربع امتداد دارد. مرزهای زمینی که سه پنجم آن را تشکیل می‌دهد بر مجموعه طبیعی بنا شده‌است: از شرق به رن(Rhine)، ژورا(Jura) و آلپ و از جنوب به پیرنه. فقط مرزهای شمال و شمال شرقی به نظر غیر طبیعی و قراردادی هستند: آنها دشت‌ها و دره‌های رودخانه‌‌ای هستند.

مرزهای این کشور از شمال به دریای مانش و بلژیک (573 کیلومتر)، از شرق به لوکزامبورگ (73 کیلومتر)، آلمان (451کیلومتر)، سوییس (573 کیلومتر)، ایتالیا (488 کیلومتر) و موناکو (4/4 کیلومتر)، از جنوب به دریای مدیترانه، آندورا (6/56 کیلومتر) و اسپانیا (623 کیلومتر) و از غرب به اقیانوس اطلس و دریای مانش محدود می‌شود. طول کل مرزهای فرانسه 4/2892 کیلومتر است که طولانی‌ترین آنها با اسپانیا (623 کیلومتر) و کوتاه‌ترین آنها با موناکو (4/4کیلومتر) است. ضمنا طول خط ساحلی یعنی مرزهای دریایی فرانسه بالغ بر 3427 کیلومتر ساحل می‌گردد[۱].

ارتفاعات و ناهمواری‌های فرانسه

وضعیت جغرافیایی فرانسه یکی از متنوع‌ترین موقعیت‌ها در اروپا است: دشت‌ها، کوهستان‌های قدیمی، رشته‌کوه‌های مرتفع، جلگه‌ها، سواحل اقیانوسی و مدیترانه‌ای. بزرگ‌ترین نوع برجستگی‌های اروپا به سمت فرانسه همگرایی دارد. در شمال، دشت بزرگ اروپای شمالی در فلاندر به اتمام می‌رسد. پیرنه و آلپ در جنوب و در جنوب شرقی، انتهای مجموعه بزرگ کوه‌هایی هستند که توسط کارپات، بالکان و کوکاس به هیمالیا متصل می‌شوند. کوه‌های ووژ (Vosges)، کوه‌های مرکزی یا ماسیف سانترال (Massif Central) و بروتانی تمام جنبه‌های هرسینی اروپای مرکزی را نشان می‌دهند.

دو سوم مساحت کل فرانسه را دشت‌ها در برگرفته‌است. حوضه پاریس در شمال این کشور قرار دارد که از دشت‌ها و کشتزارهای وسیع ترکیب یافته‌است. فلات ماسیف سانترال (کوه‌های مرکزی) با وسعت 84/000 کیلومتر مربع و ارتفاع حداکثر 1887 متر بخشی از مرکز جنوبی کشور را به خود اختصاص داده‌است. در بخش جنوب غربی فرانسه، بین اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه، سلسله جبال پیرنه قرار دارد که فرانسه را از اسپانیا جدا می‌کند. پیرنه سلسله جبالی ناهموار با شیبی تند و قللی پوشیده از برف و گردنه‌های صعب‌العبور دارد. همین امر باعث شده که رفت و آمد میان دو کشور، از طریق کوهستان به دشواری انجام گیرد. طول سلسله جبال پیرنه حدود 430 کیلومتر است و از خلیج بیسکای تا دریای مدیترانه امتداد دارد. کشور کوچک آندورا (Andorra) در میان این رشته‌کوه‌ها قرار دارد.

در مرزهای شرقی فرانسه کوه‌های آلپ، ژورا و ووژ قرار گرفته‌است. سلسله جبال آلپ در جنوب شرقی است و عمده‌ترین و زیباترین رشته‌کوه‌های اروپا به شمار می‌رود. بسیاری از قلل آن همیشه پوشیده از برف است و در اطراف آن یخچال‌های طبیعی بزرگی وجود دارد که گاه تا دامنه‌های کوه ادامه می‌یابد. قله‌های مهم آن عبارتند از: روزا (Monte Rosa) با 4634 متر، ماترهورن (Matterhorn) با ارتفاع 4478 متر و مون بلان (Mont blanc) مرتفع ترین قله اروپا که متجاوز از 4810 متر ارتفاع دارد.

رشته‌کوه ووژ بین مرز آلزاس و لورن واقع شده و دنباله رشته‌کوه‌های ژورا به شمار می‌رود. قله ووژ کوتاه‌تر از قله‌های ژورا است و چون سراسر آن را جنگلی از درختان کاج پوشانده، به شکل دشتی آبی نمایان است. انتخاب نام ووژ یعنی آبی نیز به همین علت می‌باشد.

در مرکز فرانسه، رشته‌کوه‌های ماسیف سانترال قرار دارد که از شمال به جنوب امتداد دارد. این رشته‌کوه از آتشفشان‌های خاموش تشکیل شده و ظاهرا قدیمی‌تر از آلپ است. دامنه‌های این کوه با شیبی تند به دره‌هایی ژرف منتهی می‌شود

سواحل اقیانوسی و مدیترانه‌‌ای نیز فرانسه را به چهار دریا (دریای شمال، دریای مانش، اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه) متصل می‌کنند[۱].

رودهای فرانسه

رودخانه لوار. برگرفته از سایت eavar، قابل بازیابی از https://www.eavar.com/blog/2018/9/13/131261/longest-rivers-of-france/

در فرانسه رودخانه‌های متعدد بزرگ و نسبتاً پر آبی مانند لوار (Loire)(1011 کیلومتر)، رن (le Rhins ou le Reins)(813 کیلومتر)، سن (Seine)(776 کیلومتر)، گارون (Garonne)(647 کیلومتر)، دوردون(Doedogne)(483 کیلومتر)، موز (Meuse)(950 کیلومتر)، راین، شارانت (Charente)، و سون (Saône) جاری است که علاوه بر ایجاد سرسبزی برای کشور، قابل کشتیرانی بوده و از آنها به عنوان شاهراه‌هایی برای حمل و نقل کالا استفاده می‌شود.

رودخانه لوار با 1011 کیلومتر طول از کوه‌های سٍوٍن سرچشمه می‌گیرد. لوار بزرگترین و مهم‌ترین رود فرانسه است که از سرچشمه تا مصب در داخل فرانسه جریان دارد و شاهد بسیاری از حوادث عمده تاریخ این سرزمین از دوران باستان تا به امروز بوده‌است. این رود طویل، از میان مزارع، بیشه‌ها و جنگل‌ها می‌گذرد، در دو طرف آن کاخ‌های قرون وسطی دیده می‌شوند. بخش مرکزی دره لوار در سال0 200 توسط یونسکو به عنوان میراث فرهنگی ثبت شده‌است. رود سن با 776 کیلومترطول و دٍبی متوسط 563 متر مکعب در ثانیه در خاک فرانسه جاری است، ولی شعبه‌ای از آن موسوم به اوآز از خاک بلژیک سرچشمه می‌گیرد. رود سن یکی از تاریخی‌ترین رودهای فرانسه است که به شکل کمانی از قلب پاریس می‌گذرد و تا کنون بیش از 32 پل بر روی آن احداث گردیده است. این رود مهم‌ترین آبراه فرانسه به شمار می‌رود و قایق‌هایی که در رود آن در رفت و آمد هستند، محصولات تولیدی حوزه سن را به شهرهای مختلف حمل می‌کنند.

رود گارون با 575 کیلومتر طول از کوه‌های پیرنه اسپانیا سرچشمه می‌گیرد و پس از جریان یافتن به طرف شمال غرب، به خلیج گاسکونی می‌ریزد. کشتی‌های بزرگ باری در این رود حرکت می‌کنند و کالاها را به بندر بوردو می‌رسانند.

رود رن با 813 کیلومتر طول از کوه‌های آلپ در سوییس سرچشمه گرفته و پس از گذشتن از دریاچه ژنو وارد خاک فرانسه می‌گردد. این رود از سمت شمال به سمت جنوب مارسی جاری شده و از شهر لیون گذشته و سپس در نزدیکی بندر مارسی به دریای مدیترانه می‌ریزد[۱].

جزایر فرانسه

بارندگی زیاد و ارتفاعات مختلف در فرانسه سبب ایجاد آبشارهای بلند از جمله آبشار گاوارنی (La cascade de Gavarnie) به ارتفاع 422 متر در کوه‌های پیرنه شده‌است.

تنگه دوور یا مانش با حداقل 33 کیلومتر عرض و حداکثر 63 متر در گودی بین فرانسه و انگلستان قرار گرفته‌است و دریای شمال را به اقیانوس اطلس متصل می‌کند. این تنگه از نظر اهمیت پنجمین تنگه در جهان است. در سال 1994 با تاسیس یک تونل زیردریایی در این تنگه، فرانسه و انگلستان از طریق خط آهن به یکدیگر متصل شدند.

جزیره کرس. برگرفته از سایت safarme، قابل بازیابی از https://www.safarme.ir/blog/otheres/corsica/

جزایر متعلق به جمهوری فرانسه از اقیانوس آرام تا دریای مدیترانه پراکنده‌اند. مهم‌ترین این کشور عبارتند از:

1- جزیره کرس (La Corse) با 8،680 کیلومتر مربع مساحت بزرگ ترین جزیره فرانسه است که در دریای مدیترانه قرار دارد.

2- گوآدلوپ (La Guadeloupe)(1،788 کیلومتر مربع) و مارتینیک (Martinique)(1،100 کیلومتر مربع) در دریای کارائیب و شمال کشور ونزوئلا واقع شده‌اند.

3- رئونیون (La Réunion‌)(2،512 کیلومتر مربع) در اقیانوس هند، در 700 کیلومتری شرق ماداگاسکار قرار دارد.

4- کالدونیای جدید (La Nouvelle-Calédonie)(16،905 کیلومتر مربع) و پولینزی فرانسه (Polynésie française‌)(4،000 کیلومتر مربع) در اقیانوس کبیر، بین استرالیا و شیلی قرار دارند[۱].

پوشش گیاهی فرانسه

فرانسه قبل از دوره نوسنگی به طور کامل جنگلی بود. در طی قرن‌ها به سبب کشاورزی و دامپروری فشرده، جنگل‌ها تا حد زیادی نابود شده‌اند و جنگل‌های وسیع هم اکنون تنها در کوهستان، در خاک‌های نامناسب برای کشاورزی و در جنگل‌های حفاظت‌شده وجود دارند.

در حال حاضر 25٪ مساحت فرانسه یعنی یک چهارم خاک فرانسه توسط جنگل پوشیده شده‌است و فرانسه را پس از سوئد و فنلاند در مقام سوم اروپا قرار می‌دهد.

فرانسه دارای 4200 گونه گیاهی است که پوشش گیاهی را به عنوان یک کل در آب و هوای مناسب توسعه داده‌است. درجه حرارت ماهانه با میانگین 10 درجه سانتی‌گراد امکان یک دوره رشد 6 تا 10 ماهه را براساس موقعیت گیاه فراهم می‌آورد. اصولا بشر پوشش گیاهی محلی را تغییر داده و جنگل وسیعی را مورد کشت قرار داده که تقریبا تمام قلمروش را در برگرفته‌است. جنگل‌هایی با گونه‌های گیاهی الوار (بلوط و راش در مناطق ساحلی و کاج در مناطق کوهستانی)، هیزم (درخت‌هایی دارای چوب سخت و سفید، نارون، بلوط)، خمیر کاغذ (سپیدار) گسترش یافت و جنگل‌هایی برای تامین نیازها ی عصری توسط بشر در قرن 19 در فرانسه کاشته شد.

منطقه اقیانوسی: منطقه جنگلی معتدل اساسا از درختان بدون برگ به وجود آمده‌اند. در این منطقه درخت بلوط غلبه دارد. درخت راش، درخت غان، درخت جنگلی صمغ دار در نیمه شمالی کشور، درخت بلوط و کاج دریایی در بخش آکیتن پوشش گیاهی را فراهم می‌آورند. راش رطوبت بیشتری را می‌طلبد و سرما را بهتر تحمل می‌کند و همین امر محل کاشت آن‌ها را در شمال شرقی فرانسه و در شمال حوضه پاریس، در ارتفاع 1500 متری توجیه می‌کند. خلنگ(خاک برگی که از پوسیدگی برگهای درختان ایجاد می‌شود) حاصل از تخریب جنگل، خاک را اسیدی و دوباره کاشتن درخت‌ها را سخت می‌کند.

منطقه مدیترانه‌ای: جنگل در این منطقه، منطبق با خشکسالی تابستانی است و درختان مقاوم برگ از قبیل درخت بلوط سبز، درخت چوب پنبه، کاج چترآفتابی و درخت زیتون غلبه دارند. درختان تبریزی(سپیدار)، بید، توسکا و افرا نیز با داشتن مقدار کمی‌آب ثابت مشاهده می‌شوند. این جنگل با آتش سوزی و اشغال انسان تخریب می‌شود. جایگزین آویشن، اسطوخودوس عادی و بلوط، اوگاریک (نوعی گیاه نواحی مدیترانه ای) با زمین‌هایی پوشیده از بیشه‌های متراکم و غیرقابل عبور می‌شوند.

منطقه کوهستانی: این منطقه جنگلی به سبب بلندی و تنوع آب و هوایی دارای پوشش گیاهی طبقاتی است. میزان زیادی از گونه‌های گیاهی بستگی به نوع دامنه‌ها دارد[۱].

پوشش جانوری فرانسه

گوزن زرد. برگرفته از سایت le mag des animaux، قابل بازیابی از https://lemagdesanimaux.ouest-france.fr/dossier-80-biche-cerf.html

جانوران اصلی بیشتر شامل گوزن، گوزن نر و گراز وحشی عملا حذف شده‌اند. با این وجود برنامه‌های حمایت از محیط زیست طبیعی، به خصوص در پارک‌های ملی و منطقه ای از اواخر قرن 19 اجرا شده‌است. جانوران فرانسه از نوع جانوران کشورهای غربی اروپا هستند.

در میان پستانداران، گوزن قرمز و گراز وحشی هنوز هم شکار می‌شوند. گوزن زرد در این کشور نادر است. در ارتفاعات آلپ شوکا و بز کوهی به ندرت دیده می‌شوند. خرگوش صحرایی و انواع گوناگونی از خزندگان در جنگل‌ها و مزارع یافت می‌شوند. روباه، گربه و گربه وحشی نیز از جانوران گوشتخوار فرانسه هستند. خرس قهوه‌‌ای و سیاه‌گوش پیرنه از گونه‌هایی هستند که نسل‌شان در معرض خطر است.

در جنوب فرانسه هم انواع پرندگان کمیاب مثل فلامینگو، کرکس مصری، عقاب بال سیاه، پرندگان زنبور خوار و سبز قبا وجود دارد. در مستعمرات فرانسه نیز با توجه به آب و هوا و موقعیت جغرافیایی، حیات وحش مختلفی وجود دارد[۱].

آب و هوای فرانسه

آب و هوای فرانسه، به‌طور کلی ملایم و معتدل است زیرا در منطقه شمالی واقع شده و فاصله آن از قطب شمال و خط استوا یکسان است. از سوی دیگر اطراف آن را کوه‌ها و فلات‌هایی احاطه کرده که جلگه‌های داخلی را از جریان بادهای سرد اطراف محفوظ می‌دارد. رطوبت دریاهای بزرگ که در اطراف فرانسه وجود دارد علت دیگر اعتدال آب و هواست.

فرانسه تنها کشور اروپایی است که سه نوع آب و هوای متفاوت قاره‌ای، ساحلی و مدیترانه‌‌ای در آن وجود دارد. این کشور از یک سو به دلیل جاری بودن آب‌های گلف استریم[i] در کرانه‌های اقیانوس اطلس و از سوی دیگر به علت وزش بادهای مرطوب از دریای مدیترانه، آب و هوایی معتدل دارد که ارمغان آن 15 میلیون هکتار جنگل این سرزمین است. غرب و شمال غربی کشور آب و هوای ساحلی با زمستان‌های ملایم و تابستان‌های گرم دارد. در همه فصول بارش باران وجود دارد و البته در بهار و پاییز بارندگی بیشتر است. فلات بزرگ مرکزی و بخش شرقی فرانسه آب و هوای معتدل قاره‌ای با زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرم و طولانی دارد. با این وجود مرکز و منطقه مرتفع شرقی آب و هوای قاره‌ای با زمستان‌های سرد همراه با یخبندان و تابستان‌های گرم و سوزان دارد. جنوب فرانسه آب و هوای مدیترانه‌‌ای با زمستان‌های معتدل (دمای روزانه، به ندرت به زیر 10 درجه سانتیگراد پایین می‌رود) و مرطوب و تابستان‌های گرم (با دمای بیشتر از 30 درجه سانتیگراد) دارد. وجود این نوع آب و هوا در جنوب فرانسه سبب شده که همه ساله جهانگردان زیادی به خصوص در تابستان به این ناحیه جذب شوند. زمستان‌ها میانگین دما در پاریس در ژانویه 5 درجه سانتیگراد و در ژوئیه 23 درجه سانتیگراد است. متوسط بارندگی سالانه در پاریس 641 میلی متر است[۲].

بارندگی در فرانسه

از نقطه نظر علم آب شناسی (هیدرولوژیکی) فرانسه یک موقعیت نسبتا قوی در اروپا دارد. در فرانسه بارش باران بسیار بالا است و بنابراین جریان قدرتمند رودخانه‌ها را به سمت دریا و یا به سمت کشورهای همسایه (شمال و شمال شرقی) هدایت می‌کند. آب فرانسه سهمی‌ از آب بلژیک، لوکزامبورگ، آلمان و هلند را نیز به طور غیر مستقیم فراهم می‌کند. میانگین ارتفاع بارش سالانه 867 میلی متر و حجم بارش سالانه 478 کیلومتر مکعب (478 میلیارد متر مکعب) است. حجم بارش سالانه درسال‌های بسیار خشک (به مدت 10 سال) 110 کیلومتر مکعب بوده‌است. علاوه بر بارش سالانه، مقداری از آب فرانسه از رودهای کشورهای همسایه تامین می‌شود. بنابراین مقدار آب در دسترس (شامل تمام منابع تولید داخلی، به اضافه ورودی خارجی) 203.7 کیلومتر مکعب در سال است. گفتنی است 1 کیلومتر مکعب = 1 میلیارد متر مکعب می‌باشد[۳].

درجه حرارت

فرانسه در غرب اروپا متاثر از جریانات اقیانوسی است. اقیانوس کندتر از زمین، گرم یا سرد می‌شود و درجه حرارت هوا را تعدیل و تنظیم می‌کند. در زمستان، آب‌های اقیانوس اطلس به واسطه جریان گرم آتلانتیک شمالی نیمه گرم می‌شوند و نفوذ آن مجموعه شهرهای ساحلی از کوتانتن تا منطقه باسک را تعدیل می‌کند و درجه حرارت هوا از 6 تا 8 درجه متغیر می‌شود. این دخالت تعدیل بخش، به همان نسبت که به سمت شرق می‌رود، کاهش می‌یابد. در تابستان این نفوذ تاثیر معکوس ایجاد می‌کند و درجه حرارت هوا از غرب به شرق افزایش پیدا می‌کند. از آنجا که فرانسه از آب و هوایی معتدل و چهار فصل برخوردار است، دمای هوا بر حسب نواحی کمی‌ متفاوتند:

بروتانی و نورماندی: آب و هوای اقیانوسی مرطوب (زمستان ملایم ٧ درجه و تابستان خنک ١٦ درجه)

اکیتن: آب و هوای اقیانوسی و مدیترانه‌‌ای (زمستان ٥ درجه و تابستان ٢٢ درجه با بارانهای فراوان در بهار)

شرق و شمال غرب: آب و هوای نیمه قاره‌ای، زمستان سرد و برفی: ١ درجه و تابستان گرم و توفانی: ٢٠ درجه)

جنوب: آب و هوای مدیترانه‌‌ای (زمستان ملایم: ٦ درجه و تابستان گرم: ٢٠درجه)

ویژگی‌های طبیعی کشور فرانسه

محیط زیست

مناطق کشاورزی و جنگلی ٤٨ میلیون هکتار یعنی ٨٢ درصد فرانسه اروپایی را می‌پوشاند. پوشش جنگلی به تنهایی ٢٧ درصد کشور را در بر می‌گیرد و بعد از سوئد و فنلاند سومین پوشش را در اتحادیه اروپا تشکیل می‌دهد. ١٣٦ نوع درخت در فرانسه شناخته شده‌است در حالی که در یک کشور اروپایی این امر استثنایی محسوب می‌شود. تعداد حیوانات بزرگ جنگلی نیز افزایش یافته است: تعداد گوزن در ٢٠ سال دو برابر و تعداد آهو سه برابر شده‌است. برای حفظ و ارتقای میراث طبیعی فرانسه، دولت ٦ پارک ملی، ١٢٨ ذخیره طبیعی، ٤٣٠ منطقه حفاظت شده طبیعی و ٢٩٩ پایگاه حفاظت شده ساحلی ایجاد کرده‌است. به این تعداد باید ٢٩ پارک طبیعی ناحیه یی را با وسعت ٧ درصد کشور فرانسه افزود.

١١/٢٢ میلیارد یورو برای حفاظت محیط زیست به عبارتی ٣٨٠ یورو به ازای هر نفر هزینه می‌شود. مدیریت آب‌ها و فاضلاب‌ها سه چهارم این هزینه کل را تشکیل می‌دهد.

منابع طبیعی: ذغال سنگ، کانه آهن – بوکسید (سنگ معدنی که از آن الومینیوم بدست می‌آید)، آلومینیوم، پتاس، چوب، ماهی.

خطرات طبیعی: طغیان، بهمن، طوفان‌های زمستانی، خشکسالی، آتش سوزی جنگلها در جنوب کشور نزدیک مدیترانه.

موضوعات جاری زیست محیطی: تخریب بعضی جنگلها بر اثر بارانهای اسیدی، آلودگی هوا به سبب فعالیت‌های صنعتی و نقلیه – آلودگی آب بخاطر گسترش شهر نشینی[۱].

جاذبه‌ها و دیدنی‌های طبیعی فرانسه

بر دامنه شمالی مون بلان، یخچالی موسوم به مردوگلاس (La Mer de Glace)(دریای یخ) واقع شده‌است که 37 کیلومتر مربع مساحت دارد. مناظر گوناگون و زیبای این یخچال طبیعی بی‌اندازه جالب است و بسیاری از گردشگرانی که به فرانسه وارد می‌شوند از آن دیدن می‌نمایند. شامونی (Chamonix) تفرجگاه معروفی است که در دره مون بلان واقع است و پایگاه کوهنوردانی است که قصد صعود به قله مون بلان را دارند. برای بازدید از این طبیعت زیبا در زمستان و تابستان گردشگران بی شماری نیز به آن وارد می‌شوند.

مون سن میشل و خلیج کوچک آن در فرانسه

مون سن میشل. برگرفته از سایت eligasht، قابل بازیابی از https://www.eligasht.com/Blog/travelguide/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87-%D9%85%D9%88%D9%86-%D8%B3%D9%86-%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%84/

مون سن میشل به خاطر چشم انداز جزیره‌ای خود و کیفیت ساختمانی بناها و تداوم تاریخی اش از عجایب مغرب زمین به شمار می‌آید. این معبد که در قدیم محل عبادت سلت‌ها بود، در قرن هشتم میلادی به قلمرو مسیحیت پیوست. نخست نماز خانه‌‌ای در آن به " میشل " فرشته‌ی مقرب وقف شد و خوشبختانه صومعه‌ایی که بعد‌ها جانشین آن گشت در سایه‌ی استحکامات اطراف آن توانست آزادانه گسترش یابد. در دوره‌ی گوتیک شهرت مذهبی معبد میشل به اوج خود رسید و هجوم زائران به این نقطه چنان گسترش پیدا کرد که کشیشان را مجبور ساخت تا بی‌وقفه به ساخت بناهای بلندتر و وسیع‌تر که به وسیله‌ی جرزهای محکم نگهداری می‌شدند، بپردازند. بدین ترتیب یکی از عجایب جهان که عبارت از مجموعه‌‌ای از بناها به بلندی 1211 تا 1228 متری زمین است، به وجود آمد. این مجموعه شامل 5 تالار بزرگ است که در دو ردیف روی هم قرار دارند و بر بالای آن صومعه بسیار جالبی ساخته شده که گویی میان آسمان و در یا معلق است. از آن زمان به بعد این معبد دچار سرنوشت فلاکت باری شده‌است. پس از خرابی نسبی کلیسا و تبدیل صومعه به زندان به ویرانی کامل آن انجامید. ولی تعمیرات متوالی آن از صد سال پیش، عظمت اولیه ی این کلیسا را به وی باز گردانید. امروزه این بنا نه تنها همه ساله جهانگردان بی شماری را به خود جلب می‌کند، بلکه محل عبادت هم به شمار می‌آید. به مناسبت برپایی مراسم جشن هزار ساله ساختمان آن، تعدادی از کشیشان فرقه سن – بنوا موفق شدند که مجددا در آن مستقر شوند.

غارهای مزین به نقوش در دره وزر فرانسه

رود وزر (La Vézère) که در پای پرتگاه‌های پوشیده از جنگل جریان دارد دو ایالت کهنسال لرزن و پیگورد را آبیاری می‌کند. این رود شهرت خود را مدیون گروهی از انسان‌های ما قبل تاریخی است که بیش از صد هزارسال پیش در سواحل آن مسکن گزیده بودند. این گروه در آن زمان در پناهگاه‌های صخره‌‌ای دره وزر، اردوهای خود را برپا کردند و با استفاده از حفره‌های ایجاد شده به وسیله آب‌های زیر زمینی در صخره‌ها، عبادتگاه‌هایی برای خود احداث نمودند و تا دوران نوسنگی با شکار جانوران، صید ماهی و میوه چینی به زندگی خود ادامه دادند. فراوانی و تنوع مدارک و شواهد به دست آمده درباره تمدن این جامعه در طول مدت یک قرن کشفیات تصادفی و کاوش‌های علمی‌ واقعا شگفت‌انگیز است. از تجسس در 150 لایه زیر زمینی تا کنون 500000 ابزار ساخته شده از سنگ چخماق و نیز سنگواره (استخوان بندی انسان کرومانیون) به دست آمده که تعیین تاریخ دقیق وقایع دوران پارینه سنگی را برای گروهی از پژوهشگران میسر می‌سازند. ولی آنچه به دره وزر علاوه بر شهرت علمی‌ یک اعتبار جهانی بخشیده شاهکار‌هایی است که بر دیواره صخره‌‌ای آن حک گردیده و یا بر روی آنها نقاشی شده‌اند. این شاهکار‌ها بر خاستگاه‌های هنری روشنایی تازه‌‌ای می‌افکنند[۴][۱].

نیز نگاه کنید به

جغرافیای طبیعی روسیه؛ جغرافیای طبیعی سودان؛ جغرافیای طبیعی اردن؛ جغرافیای طبیعی ژاپن؛ جغرافیای طبیعی کوبا؛ جغرافیای طبیعی در چین؛ جغرافیای طبیعی لبنان؛ جغرافیای طبیعی تونس؛ جغرافیای طبیعی مصر؛ جغرافیای طبیعی ساحل عاج؛ جغرافیای طبیعی مالی؛ جغرافیای طبیعی افغانستان؛ جغرافیای طبیعی سوریه؛ جغرافیای طبیعی اسپانیا؛ جغرافیای طبیعی اوکراین؛ جغرافیای طبیعی تایلند؛ جغرافیای طبیعی آرژانتین؛ جغرافیای طبیعی قطر؛ جغرافیای طبیعی امارات متحده عربی؛ جغرافیای طبیعی سیرالئون؛ جغرافیای طبیعی اتیوپی؛ جغرافیایی طبیعی سنگال؛ جغرافیای طبیعی زیمبابوه؛ جغرافیای طبیعی بنگلادش؛ جغرافیای طبیعی سریلانکا؛ جغرافیای طبیعی تاجیکستان؛ جغرافیای طبیعی گرجستان؛ جغرافیای طبیعی قزاقستان؛ جغرافیای طبیعی کانادا

پاورقی

[i] گلف استریم یک جریان اقیانوسی گرم و قوی است که در اقیانوس اطلس جریان دارد.

کتابشناسی

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ ۱٫۷ ۱٫۸ نعيمی گورابی، محمد حسين (1392). جامعه و فرهنگ فرانسه. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی.
  2. برازش، محمود رضا، (1388). آشنایی با کشورهای جهان: فرانسه. مشهد: انتشارات آفتاب هشتم، ص14.
  3. برگرفته‌ازhttp://fr.wikipedia.org/wiki/G%C3%A9ographie_de_la_France#Principaux_cours_d.27eau
  4. میراث جهانی فرانسه، (1359). مجله پیام یونسکو، سال دوازدهم.