مدیریت فرهنگی اسپانیا: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۲۱

در اسپانیا سه سطح از حکومت وجود دارد: حکومت مرکزی، جوامع خود مختار و اداره های محلیکه شامل شهرداری‌ها، ایالت‌ها و مقامات محلی می‌شود. تمامی این سطوح بر اساس قانون 1978 عهده دار امر فرهنگ کشور هستند. بااین حال توزیع هزینه‌های عمومی در فرهنگ در عمل نشان می‌دهد که سیاست‌های فرهنگی در اسپانیا بسیار غیرمتمرکز است وحوزه‌های اصلی در ادارات ایالتی و محلی و توسط دولت مرکزی مشخص می‌گردد. براساس آمار سال 2005 از کل هزینه‌های صرف شده در فرهنگ، سهم دولت مرکزی تنها 15.2 درصدبوده است در حالی‌که ادارات ایالتی 28.5٪ و ادارات محلی 56.3٪ از هزینه‌ها را به خود اختصاص داده اند. وظیفه وزارت فرهنگ در وهله اول پرداختن به سیاست فرهنگی خارجی و نهادهای "ملی" است.

دولت مرکزی

سیاست فرهنگی حکومت مرکزی توسط وزارت فرهنگ تعیین می‌شود که در حال حاضر بر سه محور زیر استوار است:

1.مدیریت عمومی هنر های زیبا و ذخایر فرهنگی؛

2. مدیریت عمومی کتاب، آرشیو و کتابخانه‌ها؛

3. مدیریت عمومی سیاست و صنایع فرهنگی.

به علاوه، بعضی موسسه‌های مرتبط با وزارتخانه، ویژگی خودگردان دارند و می‌توانند به شکل مستقل در بعضی مسایل کار کنند. به طور مثال، موزه ی پرادو، کتابخانه ملی یا موسسه‌ی ملی سینمایی و هنرهای شنیداری.

جوامع خودمختار

اسپانیا به 17 بخش خودگردان تقسیم می‌شود. همه‌ی آن‌ها دارای اختیارات و صلاحیت کافی در حوزه سیاست و مدیریت فرهنگی هستند. درتمام حکومت‌های خودگردان، بخش‌ها یا دفاتر فرهنگی وجود دارند که در اغلب موارد دارای ویژگی مختلط هستند (به عنوان مثال، آموزش و پرورش و فرهنگ، فرهنگ و گردشگری، فرهنگ و رسانه، و غیره). به‌دلیل وجود تنوع زبانی، در بعضی از موارد سیاست‌های زبانی نقش مهمی درتوسعه سیاستهای فرهنگی در سطح ایالتی ایفا می‌کنند.

ادارات محلی

حوزه‌های ادارات محلی در بخش فرهنگ بر اساس قانون اصول رژیم محلی 1985، تعیین گردیده‌اند. در نتیجه نزدیکی به اصول شهروندی و اهمیت سیاسی فعالیت‌های فرهنگی، فرهنگ درسطح شهری هرچند با سطوح مختلف بسیار ارتقا یافته است. بر طبق قانون، تنها وظیفه اجباری اداره های محلی در حوزه سیاست فرهنگی، ایجاد یک کتاب خانه در شهرهای دارای بیش از 5000 سکنه می‌باشد.

با این وجود، شهرداری‌های روستاها و شهرها در مجموع مسئول مدیریت دیگر تجهیزات فرهنگی محلی ( نظیر کتاب‌خانه ها، موزه‌ها، مراکز فرهنگی)، سازماندهی رویدادها و مناسبات( فستیوال ها، برنامه‌های منظم تاتر و موزیک، نمایشگاه ها و غیره) و حمایت از دیگر مراکز فرهنگی هستند .

در بعضی موارد، موسسات استانی(نماینگی‌ها) هم نقش مهمی در حمایت از همکاری بین مراکز شهری استان‌های تابعه و مدیریت برنامه محلی (به طور مثال، خدمات کتاب خانه ها در مناطق روستایی یا مشاوره در شهر های کوچک) ایفا می‌کنند.

همکاری بین ادارات دولتی

وزارت فرهنگ دراجرای سیاستهای فرهنگی با سایر وزارتخانه‌ها همکاری دارد. دراین معنا، شرکای اصلی آن عبارتند از وزارت امورخارجه و مشارکت، محیط زیست وصنعت، گردشگری و تجارت.

دولت نیز از سوی قانون اساسی موظف به تسهیل هماهنگی کار در ایالات خودمختار و ارتباط بین آنها است. مسئول این ارتباط اداره کل همکاری فرهنگی با ایالات خودمختار می‌باشد. موسسات تخصصی نیز برای ایجاد همکاری بیشتر بین دولت مرکزی و ایالات وجود دارند، به عنوان مثال شورای میراث تاریخی.

همکاری‌های فرهنگی تنها در سطوح مرکزی و منطقه ای نیست. مقامات محلی نیز طرح های مشترک انجام می‌دهند. در این رابطه، باید به نقش شبکه‌های دولت‌های محلی مانند فدراسیون شهرستان‌ها و استان‌های اسپانیا (FEMP)، و همتایان آن‌ها در سطح ایالتی و مشارکت برخی از دولت‌های محلی در شبکه‌های بین المللی مانند شهرها و دولت‌های محلی متحد (CGLU) اشاره نمود^[۱].

مدیریت همکاریهای فرهنگی در وزارتخانه

آشنایی بامدیریت همکاریهای فرهنگی دروزارت فرهنگ

واحدهای مسئول همکاری فرهنگی عبارتند از:#اداره کل ارتقاء خارجی فرهنگ. ارتقاء خارجی زبان و فرهنگ اسپانیایی به عنوان ابزاری برای بین المللی کردن صنایع فرهنگی اسپانیا و همچنین ترویج برنامه‌های ترویج زبان و فرهنگ اسپانیا از طریق سیستم‌های آموزشی محلی، هماهنگ با وزارت آموزش وپرورش و آموزش عالی و معاونت آن.

اداره کل همکاریهای فرهنگی با ایالات خودمختار. همکاری با فعالیتهای فرهنگی ایالات خودگردان، ترویج ارتباط فرهنگی بین آنها، آگاهی از تنوع وغنای میراث فرهنگی خود، و تبادل اطلاعات در مورد فعالیتهای فرهنگی؛ نظارت واجرای موافقت نامه های همکاری با دپارتمان ایالات خودگردان، ونیز نظارت براعمال ومقررات ایالات خودگردان واطلاع رسانی در مورد تنوع فرهنگی ایالات خودگردان درخارج از کشور.
مدیریت توسعه صنایع فرهنگی وحمایت. سیاست گذاری برای ترویج صنایع فرهنگی وسیاستهای کار و ارتقاء فرهنگی؛ همکاری برای توسعه برنامه های فرهنگی مشترک؛ تشویق جامعه به مشارکت درفرآیندهای نوآور، پویایی فرهنگی و اخذ منابع از طریق برنامه های حمایتی، داوطلبانه و گردشگری فرهنگی؛ ایجاد ومدیریت سیستم یارانه‌ها وکمک‌های مالی به نحوی که در رقابت با ارگان مدیریتی نباشد؛ توسعه و هماهنگی فعالیت‌های حمایتی مربوطه.
اداره کل همکاریهای فرهنگی بین المللی

واحدی است وابسته به اداره کل همکاری و ارتباط فرهنگی وفعالیتهای آن شامل موارد زیر است:

• مشاوره درمورد مسائل بین المللی فرهنگی تاثیر گذار بر وزارت فرهنگ• مشارکت و معرفی وزارت فرهنگ درسازمانهای تخصصی و بین المللی فرهنگی.

• درمنطقه اتحادیه اروپا، برگزاری شوراهای وزرای آموزش وپرورش، جوانان وفرهنگ ازطریق کمیته امور فرهنگی.

• شرکت درایجاد، انجام وتوسعه همکاری‌های دوجانبه فرهنگی.

• سازمان دهی فعالیت‌های حمایت از فرهنگ و موسسات اسپانیایی در خارج از کشور و از فرهنگ دیگر کشورها در اسپانیا.

• سازمان دهی و مدیریت فعالیت‌های شکل دهی و یاری رسانی فنی در اسپانیا برای دست اندرکاران فرهنگی.

مرزهای فعالیت

مدیریت عمومی همکاری و ارتباط فرهنگی، فعالیت های خود را از طریق یکسری خطوط عملکردی انجام میدهد:

همکاری بین المللی

هماهنگی، ترویج و حمایت فعالیت ها و برنامه های همکاری در سازمان های مختلف بین المللی که اسپانیا عضوی از آنها می باشد. این همکاری میتواند دو جانبه، همه جانبه یا دولتی باشد.

ترویج واشاعه فرهنگ اسپانیایی

انجام فعالیت‌ها و برنامه‌های حمایتی از اقدامات داوطلبانه و گردشگری فرهنگی و همکاری با نهادهای غیرانتفاعی و افراد، ازطریق کمک‌های مالی ویارانه ای برای توسعه فعالیت‌های فرهنگی ملی یا بین المللی.

تربیت افراد حرفه ای در حوزه فرهنگ

تخصیص کمک هزینه تحصیلی ومالی جهت انجام فعالیت‌ها و مطالعات تکمیلی و تخصصی در مورد حوزه‌های مربوط به وزارت فرهنگ.

همکاری وارتباط با ایالات خودگردان

ایجاد و افزایش هماهنگی ارگان‌های فرهنگی بین مدیریت دولت مرکزی و ایالات خودگردان (مانندکنفرانس منطقه ای فرهنگ و شورای خاکوبئو)، و مشارکت درپروژه‌های فرهنگی جهت ترویج همکاری بین مناطق مختلف و افزایش حضور وزارت فرهنگ دربخش‌های مختلف کشور.

اطلاع رسانی و مشاوره

از طریق شرکت دربرنامه "فرهنگ 2000" کمیسیون اروپا^[۱].

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ فاخری، مهدی(1392). جامعه و فرهنگ اسپانیا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)

[:0-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ فاخری، مهدی(1392). جامعه و فرهنگ اسپانیا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)

[۱]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-'''ساختار مدیریت فرهنگی در اسپانیا<sup>  1</sup>'''
+در [[اسپانیا]] سه سطح از حکومت وجود دارد: حکومت مرکزی، جوامع خود مختار و اداره های محلیکه شامل شهرداری‌ها، ایالت‌ها و مقامات محلی می‌شود. تمامی این سطوح بر اساس قانون 1978 عهده دار امر فرهنگ کشور هستند. بااین حال توزیع هزینه‌های عمومی در فرهنگ در عمل نشان می‌دهد که سیاست‌های فرهنگی در [[اسپانیا]] بسیار غیرمتمرکز است وحوزه‌های اصلی در ادارات ایالتی و محلی و توسط دولت مرکزی مشخص می‌گردد. براساس آمار سال 2005  از کل هزینه‌های صرف شده در فرهنگ، سهم دولت مرکزی تنها 15.2 درصدبوده است در حالی‌که ادارات ایالتی  28.5٪ و ادارات محلی 56.3٪ از هزینه‌ها را به خود اختصاص داده اند. وظیفه وزارت فرهنگ در وهله اول پرداختن به سیاست فرهنگی خارجی و نهادهای "ملی" است.
-در اسپانیا سه سطح از حکومت وجود دارد:حکومت مرکزی،جوامع خود مختار و اداره های محلیکه شامل شهرداری ها،ایالت ها و مقامات محلی می شود. تمامی این سطوح بر اساس قانون 1978 عهده دار امر فرهنگ کشور هستند. بااینحال توزیع هزینه های عمومی درفرهنگ درعمل نشان میدهدکه سیاستهای فرهنگی دراسپانیا بسیارغیرمتمرکز است وحوزه های اصلی درادارات ایالتی و محلی و توسط دولت مرکزی مشخص می گردد . براساس آمار سال 2005  ازکل هزینه های صرف شده در فرهنگ، سهم دولت مرکزی تنها 15.2 درصدبوده است در حالیکه ادارات ایالتی  28.5٪و ادارات محلی 56.3٪از هزینه ها را به خود اختصاص داده اند. وظیفة وزارت فرهنگ در وهلة اول پرداختن به سیاست فرهنگی خارجی ونهادهای "ملی" است.
+==== دولت مرکزی ====
+سیاست فرهنگی حکومت مرکزی توسط وزارت فرهنگ تعیین می‌شود که در حال حاضر بر سه محور زیر استوار است:
-'''1.  دولت مرکزی'''
+.مدیریت عمومی هنر های زیبا و ذخایر فرهنگی؛
-سیاست فرهنگی حکومت مرکزی توسط وزارت فرهنگ تعیین می شود که در حال حاضر بر سه محور زیر استوار است:
+. مدیریت عمومی کتاب، آرشیو و کتابخانه‌ها؛
-.مدیریت عمومی هنر های زیبا و ذخایر فرهنگی
+. مدیریت عمومی سیاست و صنایع فرهنگی.
-. مدیریت عمومی کتاب ،آرشیو و کتابخانه ها
+به علاوه، بعضی موسسه‌های مرتبط با وزارتخانه، ویژگی خودگردان دارند و می‌توانند به شکل مستقل در بعضی مسایل کار کنند. به طور مثال، موزه ی پرادو، کتابخانه ملی یا موسسه‌ی ملی سینمایی و هنرهای شنیداری.
-. مدیریت عمومی سیاست و صنایع فرهنگی
+==== جوامع خودمختار ====
+[[اسپانیا]] به 17 بخش خودگردان تقسیم می‌شود. همه‌ی آن‌ها دارای اختیارات و صلاحیت کافی در حوزه سیاست و مدیریت فرهنگی هستند. درتمام حکومت‌های خودگردان، بخش‌ها یا دفاتر فرهنگی وجود دارند که در اغلب موارد دارای ویژگی مختلط هستند (به عنوان مثال، آموزش و پرورش و فرهنگ، فرهنگ و گردشگری، فرهنگ و رسانه، و غیره). به‌دلیل وجود تنوع زبانی، در بعضی از موارد سیاست‌های زبانی نقش مهمی درتوسعه سیاستهای فرهنگی در سطح ایالتی ایفا می‌کنند.
+====ادارات محلی====
+حوزه‌های ادارات محلی در بخش فرهنگ بر اساس قانون اصول رژیم محلی 1985، تعیین گردیده‌اند. در نتیجه نزدیکی به اصول شهروندی و اهمیت سیاسی فعالیت‌های فرهنگی، فرهنگ درسطح شهری هرچند با سطوح مختلف بسیار ارتقا یافته است. بر طبق قانون، تنها وظیفه اجباری اداره های محلی در حوزه سیاست فرهنگی، ایجاد یک کتاب خانه در شهرهای دارای بیش از 5000 سکنه می‌باشد.
-به علاوه،بعضی موسسه های مرتبط با وزارتخانه، ویژگی خودگردان دارند و می توانند به شکل مستقل در بعضی مسایل کار کنند. .به طور مثال، موزه ی پرادو،کتابخانه ملی یا موسسه ی ملی سینمایی و هنرهای شنیداری.
+با این وجود، شهرداری‌های روستاها و شهرها در مجموع مسئول مدیریت دیگر تجهیزات فرهنگی محلی ( نظیر کتاب‌خانه ها، موزه‌ها، مراکز فرهنگی)، سازماندهی رویدادها و مناسبات( فستیوال ها، برنامه‌های منظم تاتر و موزیک، نمایشگاه ها و غیره) و حمایت از دیگر مراکز فرهنگی هستند .
-'''2.  جوامع خودمختار'''
+در بعضی موارد، موسسات استانی(نماینگی‌ها) هم نقش مهمی در حمایت از همکاری بین مراکز شهری استان‌های تابعه و  مدیریت برنامه محلی (به طور مثال، خدمات کتاب خانه ها در مناطق روستایی یا مشاوره در شهر های کوچک) ایفا می‌کنند.
+===همکاری بین ادارات دولتی===
+وزارت فرهنگ دراجرای سیاستهای فرهنگی با سایر وزارتخانه‌ها همکاری دارد. دراین معنا، شرکای اصلی آن عبارتند از وزارت امورخارجه و مشارکت، محیط زیست وصنعت، گردشگری و تجارت.
-اسپانیا  به 17 بخش خودگردان تقسیم می شود. همه ی آنها دارای اختیارات و صلاحیت کافی در حوزة سیاست و مدیریت فرهنگی هستند. درتمامحکومت های خودگردان، بخشها یا دفاتر فرهنگی وجود دارند که در اغلب موارد دارای ویژگی مختلط هستند (به عنوان مثال، آموزش و پرورش و فرهنگ، فرهنگ و گردشگری، فرهنگ و رسانه، و غیره). بدلیل وجود تنوع زبانی، در بعضی از موارد سیاستهای زبانی نقش مهمی درتوسعه سیاستهای فرهنگی در سطح ایالتی ایفامی کنند.
+دولت نیز از سوی [[قانون اساسی اسپانیا|قانون اساسی]] موظف به تسهیل هماهنگی کار در ایالات خودمختار و ارتباط بین آنها است. مسئول این ارتباط اداره کل همکاری فرهنگی با ایالات خودمختار می‌باشد. موسسات تخصصی نیز برای ایجاد همکاری بیشتر بین دولت مرکزی و ایالات وجود دارند، به عنوان مثال شورای میراث تاریخی.
-'''3.   ادارات محلی'''
+همکاری‌های فرهنگی تنها در سطوح مرکزی و منطقه ای نیست. مقامات محلی نیز طرح های مشترک انجام می‌دهند. در این رابطه،  باید به نقش شبکه‌های دولت‌های محلی مانند فدراسیون شهرستان‌ها و استان‌های [[اسپانیا]] (FEMP)، و همتایان آن‌ها  در سطح ایالتی و مشارکت برخی از دولت‌های محلی در شبکه‌های بین المللی مانند شهرها و دولت‌های محلی متحد (CGLU) اشاره نمود<ref name=":0">فاخری، مهدی(1392). جامعه و فرهنگ [[اسپانیا]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]( در دست انتشار)</ref>.
+===مدیریت همکاریهای فرهنگی در وزارتخانه ===
+====آشنایی بامدیریت همکاریهای فرهنگی دروزارت فرهنگ====
+واحدهای مسئول همکاری فرهنگی عبارتند از:#'''اداره کل ارتقاء خارجی فرهنگ'''. ارتقاء خارجی زبان و فرهنگ [[اسپانیا]]<nowiki/>یی به عنوان ابزاری برای بین المللی کردن صنایع فرهنگی [[اسپانیا]] و همچنین ترویج برنامه‌های ترویج زبان و فرهنگ [[اسپانیا]] از طریق سیستم‌های آموزشی محلی، هماهنگ با وزارت     آموزش وپرورش و آموزش عالی و معاونت آن.
+#'''اداره کل همکاریهای فرهنگی با ایالات خودمختار.''' همکاری با فعالیتهای فرهنگی ایالات خودگردان، ترویج ارتباط فرهنگی بین آنها، آگاهی از تنوع وغنای میراث فرهنگی خود، و تبادل اطلاعات در مورد فعالیتهای فرهنگی؛ نظارت واجرای موافقت نامه های همکاری با دپارتمان ایالات خودگردان، ونیز نظارت براعمال ومقررات ایالات خودگردان واطلاع رسانی در مورد تنوع فرهنگی ایالات خودگردان درخارج از کشور.
+#'''مدیریت توسعه صنایع فرهنگی وحمایت.''' سیاست گذاری برای ترویج صنایع فرهنگی وسیاستهای کار و ارتقاء فرهنگی؛ همکاری برای توسعه برنامه های فرهنگی مشترک؛ تشویق جامعه به مشارکت درفرآیندهای نوآور، پویایی فرهنگی و اخذ منابع از طریق برنامه های حمایتی، داوطلبانه و گردشگری فرهنگی؛ ایجاد ومدیریت سیستم یارانه‌ها وکمک‌های [[مالی]] به نحوی که در رقابت با ارگان مدیریتی نباشد؛ توسعه و هماهنگی فعالیت‌های حمایتی مربوطه.
+#'''اداره کل همکاریهای فرهنگی بین المللی'''
+واحدی است وابسته به اداره کل همکاری و ارتباط فرهنگی وفعالیتهای آن شامل موارد زیر است:
-حوزه های ادارات محلی دربخش فرهنگ بر اساس قانون اصول رژیم محلی 1985،تعیین گردیده اند. درنتیجه نزدیکی به اصول شهروندی و اهمیت سیاسی فعالیتهای فرهنگی، فرهنگ درسطح شهری هرچند با سطوح مختلف بسیار ارتقا یافته است. بر طبق قانون، تنها وظیفه اجباری اداره های محلی در حوزة سیاست فرهنگی، ایجاد یک کتاب خانه در شهرهای دارای بیش از 5000 سکنه می باشد.
+•  مشاوره درمورد مسائل بین المللی فرهنگی تاثیر گذار بر وزارت فرهنگ• مشارکت و معرفی وزارت فرهنگ درسازمانهای تخصصی و بین المللی فرهنگی.
-با این وجود، شهرداری های روستاها و شهرها در مجموع مسئول مدیریت دیگر تجهیزات فرهنگی محلی ( نظیر کتاب خانه ها، موزه ها، مراکز فرهنگی)، سازماندهی رویدادها و مناسبات( فستیوال ها، برنامه های منظم تاتر و موزیک، نمایشگاه ها و غیره) و حمایت از دیگر مراکز فرهنگی هستند .
+• درمنطقه اتحادیه اروپا، برگزاری شوراهای وزرای آموزش وپرورش، جوانان وفرهنگ ازطریق کمیته امور فرهنگی.
-در بعضی موارد، موسسات استانی(نماینگی ها) هم نقش مهمی در حمایت از همکاری بین مراکز شهری استانهای تابعه و  مدیریت برنامه محلی (به طور مثال، خدمات کتاب خانه ها در مناطق روستایی یا مشاوره در شهر های کوچک) ایفا می کنند.
+• شرکت درایجاد، انجام وتوسعه همکاری‌های دوجانبه فرهنگی.
+•  سازمان دهی فعالیت‌های حمایت از فرهنگ و موسسات [[اسپانیا]]<nowiki/>یی در خارج از کشور و از فرهنگ دیگر کشورها در [[اسپانیا]].
+• سازمان دهی و مدیریت فعالیت‌های شکل دهی و یاری رسانی فنی در [[اسپانیا]] برای دست اندرکاران فرهنگی.
+====مرزهای فعالیت====
+مدیریت عمومی همکاری و ارتباط فرهنگی، فعالیت های خود را از طریق یکسری خطوط عملکردی انجام میدهد:
+==== همکاری بین المللی====
+هماهنگی، ترویج و حمایت فعالیت ها و برنامه های همکاری در سازمان های مختلف بین المللی که اسپانیا عضوی از آنها می باشد. این همکاری میتواند دو جانبه، همه جانبه یا دولتی باشد.
+====ترویج واشاعه فرهنگ [[اسپانیا]]<nowiki/>یی====
+انجام فعالیت‌ها و برنامه‌های حمایتی از اقدامات داوطلبانه و گردشگری فرهنگی و همکاری با نهادهای غیرانتفاعی و افراد، ازطریق کمک‌های مالی ویارانه ای برای توسعه فعالیت‌های فرهنگی ملی یا بین المللی.
+====تربیت افراد حرفه ای در حوزه فرهنگ====
+تخصیص کمک هزینه تحصیلی ومالی جهت انجام فعالیت‌ها و مطالعات تکمیلی و تخصصی در مورد حوزه‌های مربوط به وزارت فرهنگ.
+====همکاری وارتباط با ایالات خودگردان====
+ایجاد و افزایش هماهنگی ارگان‌های فرهنگی بین مدیریت دولت مرکزی و ایالات خودگردان (مانندکنفرانس منطقه ای فرهنگ و شورای خاکوبئو)، و مشارکت درپروژه‌های فرهنگی جهت ترویج همکاری بین مناطق مختلف و افزایش حضور وزارت فرهنگ دربخش‌های مختلف کشور.
+====اطلاع رسانی و مشاوره====
+از طریق شرکت دربرنامه "فرهنگ 2000" کمیسیون اروپا<ref name=":0" />.
+== نیز نگاه کنید به ==
+[[مدیریت فرهنگی ژاپن]]؛ [[مدیریت فرهنگی کانادا]]؛ [[مدیریت فرهنگی کوبا]]؛ [[مدیریت فرهنگی مصر]]؛ [[مدیریت فرهنگی چین]]؛ [[مدیریت فرهنگی تونس]]؛ [[مدیریت فرهنگی روسیه]]؛ [[مدیریت فرهنگی سنگال]]؛ [[مدیریت فرهنگی آرژانتین]]؛ [[مدیریت فرهنگی سوریه]]؛ [[مدیریت فرهنگی زیمبابوه]]؛ [[مدیریت فرهنگی اردن]]؛ [[مدیریت فرهنگی قطر]]؛ [[مدیریت فرهنگی سیرالئون]]
+== کتابشناسی ==