نیروهای مسلح تایلند

وظیفهٔ اصلی ارتش تایلند، دفاع از حاکمیت و تمامیت ارضی و نظام سلطنتی تایلند در برابر تهدیدهای داخلی و خارجی است؛ همچنین حفظ نظم و امنیت، کمک به برنامه‌های توسعهٔ اجتماعی و قربانیان مصیبت‌های ملی و مبارزه با شیوع مواد مخدر از دیگر وظایف نیروهای مسلح تایلند به‌شمار می‌رود.

سنگ بنای ارتش نوین تایلند سال ۱۸۵۲ م، در دوران سلطنت شاه مونکوت برای مقاومت در برابر فعالیت‌های استعماری غرب در منطقهٔ هندوچین گذاشته شد. از آغاز دورهٔ قانون اساسی در ۱۹۳۲م که گروه‌هایی از افسران ارشد به‌رهبری سرهنگ فرایا فاهون (Pharaya Phahon) و جمعی از دولت‌مردان بانفوذ و تحصیل‌کرده غرب به‌رهبری پریدی بانو میانگ به سلطنت مطلقه پایان دادند، تا امروز ارتش تایلند در کنار طبقهٔ اشراف اداری تجاری آن کشور، یکی از عناصر اصلی قدرت در سیاست تایلند بوده است. از آن هنگام تاکنون نظامیان با ۱۸ کودتا، نگذاشته‌اند که تفکر تساوی بشر و شایسته‌سالاری رایج در غرب، ریشهٔ چندانی در جامعهٔ تایلند بگیرد.

نظامیان پس از کودتا، گاهی قدرت را به چهره‌های غیرنظامی سپرده‌اند، اما همواره قدرت اصلی را خود در دست داشته‌اند و از آن چهره‌ها فقط برای مشروعیت‌بخشی به حکومت خود بهره گرفته‌اند. از ۱۹۳۲م تا ۱۹۵۷ م، سیاست و حکومت تایلند عمدتاً در دست نظامیان بوده است.

یکی از نظامیان مشهور، مارشال فیبون سونکرام بود که با افکار رادیکال خود پس از انقلاب سال ۱۹۳۲م، قدرت واقعی را در دست داشت. او بود که فعالیت احزاب کمونیستی را ممنوع اعلام کرد و به سانسور جراید پرداخت. مارشال سونکرام در ۱۹۳۸م به نخست‌وزیری رسید و در این دوره از حکومت خود که هم‌زمان با جنگ جهانی دوم بود و تا ۱۹۴۴م ادامه داشت، به اجرای سیاست‌های فاشیستی روی آورد و از متحدان ژاپن شد و ضد غرب به فعالیت پرداخت. او در دوران حکومت خود تا حدودی محبوب بود، لیکن با آشکارشدن نشانه‌های شکست ژاپن، از محبوبیت او کاسته شد و در ۱۹۴۴م، مجمع ملی او را از قدرت برکنار کرد؛ ولی همچنان پشتیبانی قوی در میان کادرهای ارتش و نیروهای مسلح داشت. به تشویق او بود که سه سال بعد، بار دیگر ارتش به رهبری ژنرال «فین چون هاون» (Phin Choon Havan)در کودتای نظامی قدرت را در دست گرفت. مارشال فیبون سونکرام بار دیگر در آوریل ۱۹۴۸م نخست‌وزیر شد و تا ۱۹۵۷ م که در این مقام بود، ضمن خنثی کردن کودتاهای متعدد، قانون اساسی را معلق و احزاب سیاسی را منحل کرد و دست به زندانی‌کردن یا اعدام رهبران تندرو زد. اما در سیاست خارجی به ائتلاف ضدکمونیزم با آمریکا و جهان غرب روی آورد و از کمک‌های نظامی و اقتصادی آمریکا برخوردار شد. وی در سال‌های آخر حکومت خود سیاست‌های نرم‌تری در پیش گرفت و سرانجام ژنرال ساریت تانارات در ۱۹۵۷ م او را از قدرت برکنار کرد.

بدین ترتیب ارتش و نیروهای مسلح توانستند زمینه‌های حکومت خود را در تایلند برقرار کنند و هرچند گاه یک‌بار با کودتای نظامی از سربازخانه‌ها به میدان سیاست می‌آمدند. یکی از سال‌های بحرانی حکومت نظامیان در تایلند سال ۱۹۹۲م و دوران نخست‌وزیری ژنرال «سوچیندا» ( Suchinda Kraprayoon) (۷ آوریل تا ۲۴ مه ۱۹۹۲م) بود. پس از هفدهمین کودتای تاریخ تایلند (۲۳ فوریه ۱۹۹۱م) ژنرال سوچیندا به سمت معاون مشترک رئیس شورا، فرماندهی کل نیروهای هوایی و دریایی و مدیر کل پلیس منصوب شده بود. در این کودتا نیز قانون اساسی به حالت تعلیق درآمد، مجلس نمایندگان و سنا و نیز شورای وزیران منحل و حکومت نظامی در سراسر کشور برقرار شد. پادشاه تایلند از این کودتا حمایت کرد. چندی پس از کودتا ژنرال سوچیندا، فرماندهی عالی نیروهای مسلح (زمینی، هوایی، دریایی، انتظامی) را با حفظ سمت قبلی بر عهده گرفت. حدود یک سال پس از کودتا برخی از آزادی‌های سیاسی اعاده شد و انتخابات عمومی صورت گرفت؛ اما ارتش که کماکان قدرت را در دست داشت، با اعمال نفوذ، افسران بسیاری را به سناتوری و نمایندگی مجلس منصوب کرد؛ سرانجام در ۷ آوریل ۱۹۹۲م، ارتش ژنرال سوچیندا را به نخست‌وزیری انتخاب کرد.

نخست‌وزیری ژنرال سوچیندا امواج مخالفت مردم را در بسیاری از نقاط کشور به‌خصوص در بانکوک به راه انداخت و مردم با شرکت در تظاهرات وسیعی که هرروزه انجام می‌شد، خواستار برکناری او شدند؛ روز ۲۰ مه ۱۹۹۲م تظاهرات بزرگ بانکوک با تیراندازی نظامیان روبه‌رو شد که بر اثر آن یک‌صد نفر کشته و حدود ۳۰۰۰ نفر بازداشت شدند؛ چند روز بعد هم ژنرال سوچیندا از مقام نخست‌وزیری کنار رفت.

مدت‌ها، این آخرین دولت نظامی تایلند به‌شمار می‌رفت و نیروهای مسلح تا ۱۵ سال بعد از صحنه سیاست کنار رفتند؛ لیکن در سپتامبر ۲۰۰۶م هجدهمین کودتای نظامی صورت گرفت که به برکناری دولت تاکسین شیناواترا انجامید و نظامیان این بار تا دسامبر ۲۰۰۷م در قدرت بودند.

به‌طور کلی، کارشناسان بر این باورند که نقش ارتش که نیرویی کلیدی در صحنه سیاسی تایلند است، رو به کاهش است، ارتش تایلند سالیان متمادی یا مستقیماً قدرت را در دست داشت یا این که از پشت صحنه، دولت‌ها را کنترل می‌کرد و برای خود در تصمیم‌گیری‌های سیاسی و ملی حق وتو قائل بود. ارتش در پی کودتای ۱۹۹۱م و سرکوب خونین مخالفان در ۱۹۹۲م، به‌تدریج قدرت فائقهٔ خود را در سیاست کشور از دست داد و به‌نظر نمی‌رسد که بتواند در خاموش‌کردن ناآرامی‌ها و شورش‌های سیاسی احتمالی در آینده، نقش مؤثری بازی کند. بااین‌حال، در موضوعات مربوط به امنیت و دفاع ملی و تمامیت ارضی کشور، ارتش همچنان نقش بانفوذی خواهد داشت و نیرویی وفادار به سلطنت باقی خواهد ماند.

همچنان‌که عنوان رسمی آن هم «ارتش سلطنتی تایلند» (Royal Thai Army) است. اطلاعات آماری درباره نیروهای مسلح تایلند:

نیروهای مسلح تایلند به سه شاخه تقسیم می‌شوند که فرماندهی کل آن با پادشاه است:

• نیروی زمینی سلطنتی تایلند (RTA)؛
• نیروی دریایی سلطنتی تایلند(RTN) (شامل سپاه تفنگ‌داران دریایی سلطنتی تایلند)؛
• نیروی هوایی سلطنتی تایلند (RTAF).

خدمت وظیفهٔ عمومی در تایلند برای مردان، دو سال است که در ۱۸ سالگی به‌صورت داوطلبانه انجام می‌شود ولی در ۲۱ سالگی احضار و با قرعه‌کشی به خدمت اعزام می‌شوند. هر سال بیش از ۵۰۰ هزار نفر مرد به سن مشمولیت می‌رسند.کسانی که داوطلبانه به خدمت در ارتش می‌پیوندند به جای ۲ سال فقط ۱۸ ماه خدمت اجباری خواهند داشت. در حال حاضر پرسنل کادر ارتش در هر سه نیرو، کمی بیش از ۳۰۰ هزار نفر است و ۲۴۵ هزار نفر نیز نیروی ذخیره هستند. بودجه نظامی تایلند در سال مالی ۲۰۰۹م / ۲۰۱۰م، بالغ بر 4/3 میلیارد دلار اعلام شده که بالغ بر ۲درصد تولید ناخالص داخلی است. تایلند از نظر میزان بودجه نظامی در رده سی و هشتم جهان قرار دارد. آمریکا، چین، اسرائیل و کشورهای اروپایی، تأمین‌کنندگان اصلی جنگ‌افزارهای تایلند به‌شمار می‌روند.

روز ۱۸ ژانویه هر سال را که سالروز پیروزی نارسوان کبیر پادشاه دوران آیوتایا بر ولیعهد برمه در ۱۵۹۳م است، به‌نام روز ارتش در سراسر تایلند گرامی می‌دارند. در سال‌های اخیر ارتش تایلند نقش فزاینده‌ای در صحنه بین‌الملل داشته است؛ از آن جمله باید شرکت در عملیات نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد، به‌ویژه در تیمور شرقی، ویتنام،کره و جنگ عراق را نام برد. در صحنهٔ داخلی نیز نیروهای مسلح تایلند در سرکوب جنبش کمونیستی سال‌های ۱۹۷۶م تا ۱۹۸۰م در نواحی شرقی و شمال شرقی کشور و در مبارزه با مخالفان مسلمان در نواحی جنوبی تایلند، به‌ویژه در سال‌های ۲۰۰۳م و ۲۰۰۴م، نقش فعالی داشتند.

نیز نگاه کنید به

نیروهای مسلح روسیه؛ نیروهای مسلح تونس؛ نیروهای مسلح ژاپن؛ نیروهای مسلح کانادا؛ نیروهای مسلح کوبا؛ نیروهای مسلح لبنان؛ نیروهای مسلح مصر؛ نیروهای مسلح سنگال؛ نیروهای مسلح آرژانتین؛ نیروهای مسلح فرانسه؛ نیروهای مسلح اسپانیا؛ نقش ارتش سرخ در تحولات چین؛ نیروهای مسلح سودان؛ نیروهای مسلح اوکراین؛ نیروهای مسلح ساحل عاج؛ نیروهای مسلح اردن؛ نیروهای مسلح زیمبابوه؛ نیروهای مسلح قطر؛ نیروهای مسلح اتیوپی؛ نیروهای مسلح سیرالئون؛ نیروهای مسلح مالی؛ نیروهای مسلح قزاقستان؛ نیروهای مسلح گرجستان؛ نیروهای مسلح تاجیکستان؛ نیروهای مسلح امارات متحده عربی